ترجمه : فاطمه مهتدي

در اين رابطه رويترز به گفته يکي از مقام‌هاي کرد خبرداد که سردار قاسم سليماني براي مذاکره درباره تشديد بحران ميان مقام‌هاي کرد و دولت عراق در پي رفراندوم استقلال‌طلبي کرستان وارد اقليم کردستان شدند.

در اين رابطه رئيس اتاق بازرگاني و صنايع سليمانيه اعلام کرد که ايران مرزهاي زميني خود را به روي اقليم کردستان عراق بسته است.به گزارش ايلنا به نقل از روسيا‌اليوم، «سيروان محمد» اعلام کرد که ايران مرزهاي زميني خود را به روي اقليم کردستان عراق از صبح يکشنبه بسته است.اين مقام مسئول در کردستان عراق افزود، تماس‌ها بين اربيل و تهران درخصوص بسته‌شدن اين مرزها در جريان است.اين در حالي است که تهران تاکنون واکنشي به اين خبر نداده است.تهران به‌درخواست بغداد، اندکي قبل از برگزاري همه‌پرسي جدايي‌طلبي در اقليم کردستان عراق، حريم هوايي خود را بر روي اربيل بسته است.

در همين رابطه سخنگوي وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرد که هيج‌گونه تحول جديدي در حوزه مرزي ايران با منطقه اقليم کردستان صورت نگرفته است.بهرام قاسمي‌در گفت‌وگو با ايسنا، در پاسخ به سوالي در ارتباط با اخبار منتشر شده مبني بر اينکه ايران مرز زميني خود با منطقه اقليم کردستان بسته است، خاطر نشان کرد: همان طور که پيش از اين اعلام کرده‌ايم ما مرز هوايي خود را بر منطقه اقليم کردستان به درخواست دولت مرکزي عراق مسدود کرده‌ايم و تا آنجا که اطلاع دارم هيچ‌گونه اتفاق جديدي در اين زمينه رخ نداده است.

از سوي ديگر عليرضا رحيمي، عضو کميسيون امنيت ملي مجلس در گفت‌وگو با ايلنا، با اشاره به انتشار اخباري درباره سفر سردار سليماني به اقليم کردستان گفت: اين سفر يکي از سفرهاي معمول است که در راستاي مناسبات دوجانبه ايران و عراق انجام مي‌شود.وي افزود: در گذشته هم سردار سليماني سفرهايي به منطقه اقليم کردستان و عراق داشته و اين سفر هم در راستاي رايزني‌هاي قبلي است.عضو کميسيون امنيت ملي افزود: مقامات مختلف ايراني درپي برگزاري همه‌پرسي استقلال در اقليم کردستان مذاکراتي با مسئولان دولت عراق داشتند و به نظر مي‌رسد اين سفر هم در راستاي همين ملاقات‌ها و با محوريت موضوع همه‌پرسي انجام خواهد داد.

در اين رابطه سيدرضا اکرمي، نماينده چندين دوره مجلس شوراي اسلامي‌در گفتگو با تجارت با تاکيد بر اينکه سردار سليماني چهره اي شناخته شده است گفت: هم مقامات ايران و هم مقامات اقليم کردستان عراق به خوبي سردار سليماني را مي‌شناسند و از توانايي‌هاي ايشان آگاهي دارند. وي با يادآوري هجمه‌هايي که داعش عليه کردستان عراق اعمال کرده بود گفت: هنوز يادمان نرفته که داعش خيال تسخير موصل را داشت و به سليمانيه عراق نيز نيم نگاهي داشت اما سردار سليماني با تدبير و عملياتي که انجام داد، مانع داعش شد. اکرمي‌با تاکيد براينکه اگر سردار سليماني و درايتهاي وي نبود، موصل و سليمانيه به دست نيروهاي داعش تسخير مي‌شد گفت: در آن زمان سردار سليماني به مسعود بارزاني گفته بود که به شرطي عليه داعش با کردستان عراق همکاري مي‌کند که پس از پيروزي، زمزمه جدايي سرندهند و مطيع دولت مرکزي عراق باشند که بارزاني اين شرط را پذيرفته بود اما با کمال تاسف شاهد هستيم که بارزاني بدعهدي کرد و اکنون به دنبال اختلاف افکني در عراق است و مي‌خواهد در راستاي اهداف آمريکا و اسراييل گام بردارد. نماينده ادوار مجلس شوراي اسلامي‌همه پرسي اقليم کردستان را عملي خلاف همه قوانين بين المللي و عليه کردهاي عراق دانست و گفت: اکنون مي‌بينيم که کردستان عراق مورد بي توجهي قرار گرفته و بارزاني هم خودش را بيچاره کرده و هم منطقه را درگير يک اختلاف افکني کرده است. وي با ابراز اميدواري اينکه سفر سليماني بساط تفرقه را برچيند و اقليم کردستان عراق بار ديگر به آغوش عراق باز گردد گفت: اميدواريم رايزني سردار سليماني بتواند از تشکيل اسراييلي ديگر جلوگيري کند. وي در پاسخ به اينکه گمان مي‌کنيد رايزني سردار سليماني نتيجه بدهد گفت: امام خميني(ره) فرمودند که ما مامور به نتيجه نيستيم بلکه مامور به تکليف هستيم. در خصوص سفر سردار سليماني نيز همين طور است. سليماني با هماهنگي صددرصدي با مقامات ايران به کردستان عراق سفر کرده و هر آنچه مي‌گويد، سياستهاي نظام جمهوري اسلامي‌است. بنابر اين اگر اين رايزني به نتيجه برسد که مطلوب ما به دست آمده واگر هم نتيجه ندهد، سردار سليماني و نظام تکيلف خودشان را براي جلوگيري از تفرقه در منطقه انجام داده‌اند. اکرمي‌با تاکيد بر اينکه تمام سعي خودمان را انجام مي‌دهيم که اسراييل ديگري به نام کردستان عراق شکل نگيرد گفت: بايد به بارزاني تفهيم کنيم که راهي که در پيش گرفته به جنگل و بيراهه است. نماينده ادوار مجلس افزود: بارزاني بايد بداند که همانگونه که استکبار يک روز داعش را پديد آورد، امروز هم به دنبال ايجاد کردستان جديد و برهم زدن اتحاد در منطقه است.

در همين رابطه رهبران احزاب اصلي در اقليم کردستان در پايان نشست خود، درخواست دولت مرکزي عراق براي لغو نتايج همه‌پرسي را رد کردند.به گزارش ايسنا، به نقل از شبکه اسکاي نيوز عربي، نشست امروز رهبران احزاب کرد در اقليم کردستان با حضور مسعود بارزاني، رئيس اقليم، فواد معصوم، رئيس جمهور عراق و ديگر مسئولان ارشد اين منطقه برگزار شد.بنا به گفته منابع نزديک به اين نشست، رهبران کرد اصلي‌ترين خواسته دولت مرکزي عراق که همان لغو نتايج همه‌پرسي بوده را رد کرده‌اند.هيمن هورامي، مسئول روابط خارجي حزب دموکرات در پايان اين نشست گفت: در نشست امروز رهبران احزاب دموکرات و اتحاديه ميهني در سليمانيه تصميم بر اين شد که نتايج همه‌پرسي استقلال که به تازگي در اقليم کردستان برگزار شده، لغو نشود.هورامي‌همچنين در توييتي نوشت: رهبران کردستان بار ديگر پيشنهاد خود براي حل و فصل صلح آميز بحران با بغداد را تکرار کردند.بنا به گفته هورامي، رهبران کرد آنچه را که "تهديد نظامي‌نيروهاي عراقي عليه پيشمرگ‌ها" خوانده‌اند محکوم و تاکيد کرده‌اند که در صورت هرگونه حمله به مناطق تحت کنترل پيشمرگ‌ها، به آن قاطعانه پاسخ مي‌دهند.او گفته است: در اين نشست همچنين تصميم بر اين شد که هيچ يک از دو حزب اصلي اقليم به تنهايي با بغداد گفت‌وگو نکنند و هيچ پيش شرطي براي آغاز گفت‌وگوها قبول نشود.

اقتـصاد ايــران در ســال‌هاي پس از انقلاب دو ويژگي متناقض را هم‌زمان از خود بروز داده است:  از سويي گرايش به تقويت مستمر مناسبات طبقاتي سرمايه‌دارانه و از ديگر سو نيز گرايش به تضعيف مستمر توليد سرمايه‌دارانه. 

اگر از منظر ساختاري بنگريم، اين دو گرايش متناقض مثل دو تيغۀ يک قيچي واحد عملاً زيست‌پذيري نظام اقتصادي را همواره تحت فشار گذاشته و اقتصاد سياسي ايران را مستعدِ ابتلا به بحران کنترل‌ناپذيري کرده‌اند. هيچ نوع نظام اقتصادي نمي‌تواند اين دو گرايش متناقض را هم‌زمان در درازمدت داشته باشد و درعين‌حال دچار بحران کنترل‌ناپذيري نشود.  اما آن‌چه تاکنون عملاً از بروز حد بالايي از بحران کنترل‌ناپذيري در اقتصاد ايران ممانعت کرده است نقش مهارکنندۀ درآمدهاي حاصل از صادرت نفت و گاز بوده است، نوعي نقش‌ مهارکننده که به نظر مي‌رسد تأثيرگذاري‌اش از منظر تاريخي به‌تدريج در حال کاهش باشد.  در پنج دورۀ حاضر "دورۀ اول ، تکوين مناسبات طبقاتي سرمايه‌دارانه- دورۀ دوم، تکوين مناسبات طبقاتي سرمايه‌دارانه - دورۀ سوم، تضعيف توليد سرمايه‌دارانه- دورۀ چهارم، بحران کنترل‌ناپذيري- دورۀ پنجم ، مواضع جريان‌هاي فکري اقتصادي". چارچوب مفهومي‌و تجربي را «زنجيرۀ انباشت سرمايه» ناميده‌ام با شش حلقۀ مجزا اما مرتبط که يک کليت واحد را شکل مي‌دهند و کارکرد هر کدام‌شان در اقتصاد سياسي ايران فقط بر حسب تماميت زنجيرۀ انباشت سرمايه قابل‌درک است.

به گزارش ايرنا، علي اکبر صالحي با رد مطالبه نابحق و غيرقانوني ترامپ در خصوص بازرسي از مراکز نظامي‌کشورمان گفت: ما به موافقت نامه پادمان و پروتکل الحاقي متعهديم، البته تا زماني که برجام پابرجا باشد چون اين پروتکل هنوز به تصويب مجلس نرسيده است و آن را داوطلبانه اجرا مي‌کنيم.

معاون رئيس جمهوري تاکيد کرد: ما به موارد بازرسي مندرج در برجام نيز متعهديم و در اين چارچوب به تعهداتمان عمل مي‌کنيم اما خارج از اين چارچوب قطعا به هر خواسته ديگري عمل نخواهيم کرد و از آن تمکين نمي‌کنيم همچنان که تاکنون اينگونه عمل کرده‌ايم.

رئيس سازمان انرژي اتمي‌همچنين درباره بسته شدن پرونده بازرسي از مراکز نظامي‌کشورمان پس از بازديد آمانو از سايت پارچين گفت : از ابتدا سه بار از اين سايت نظامي‌بازديد شده است . دو بار در اوايل و يکبار هم همين اواخر که پرونده بسته شد و آخرش ديدند که تمام ادعاها و اتهامات مطرح نابجا بود.

صالحي افزود: در اين بازديد نمونه گيري و آزمايش کردند و به جايي نرسيدند و نظر ايران تأمين و حقانيت موضع کشورمان تاييد شد.

وي بار ديگر تاکيد کرد: فقط در چارچوب مواردي مانند پروتکل الحاقي که متعهد هستيم عمل مي‌کنيم آن هم تا زماني که برجام هست. چون اگر قرار باشد برجام به هم بخورد اجراي اين پروتکل نيز قطعاً متوقف مي‌شود زيرا با توقف برجام ، اجراي آن بي معني خواهد بود.

صالحي افزود: درخصوص بازرسي‌ها در چارچوب موافقت نامه پادمان مانند ديگر اعضاي آژانس بين المللي انرژي اتمي‌و نيز در چارچوب تعهدات برجام متعهديم البته تا زماني که اين توافق پابرجاست.

وي تاکيد کرد : صرفا در اين چارچوب اجازه بازرسي مي‌دهيم و شيوه‌ها و نحوه بازرسي در اين چارچوب نيز روشن است که طبق قاعده اي بايد عمل شود و ما فقط در آن چارچوب و قاعده عمل مي‌کنيم. رئيس سازمان انرژي اتمي‌درباره تدابير اين سازمان درصورت لغو برجام تاکيد کرد : يقين داشته باشيد علاوه بر اين که پل‌هاي پشت سرمان را خراب نکرديم ، پل‌هاي متعددي را هم ساخته‌ايم.

صالحي هشدار داد : اگر روزي مسئولان نظام به عللي ببينند که برجام ديگر منفعتي براي کشورمان ندارد و براي از سرگيري غني سازي 20 درصد در فردو تصميم بگيرند ، چهار روزه مي‌توانيم غني سازي 20 درصد را آغاز کنيم؛ خودشان مي‌فهمند يعني چه.

وي افزود: همان طور که آقاي روحاني اعلام کرد خيلي از فعاليت‌ها را مي‌توانيم در بازه زماني ساعتي بازگرديم و محدوديت‌ها را برگردانيم ؛ از سرگيري برخي فعاليت‌هاي ديگر چند ماه و برخي فعاليت‌ها تا حداکثر يک سال و دو سه ماه طول مي‌کشد. صالحي گفت : البته ما مي‌خواهيم برجام همچنان بدون خدشه پيش برود و فعاليت‌هاي فني در حوزه هسته اي اعم از اکتشاف و استخراج ، تحقيق و توسعه ، ساخت نيروگاه‌هاي جديد و استفاده از فناوري هسته اي در حوزه سلامت، کشاورزي و صنعت به خوبي پيش مي‌رود.

وي در عين حال هشدار داد: ما نمي‌خواهيم وارد ميدان چالشي شويم و اعلام مي‌کنيم که ما را وادار به عکس العمل نکنند.

رئيس سازمان انرژي اتمي‌همچنين با اشاره به سفر اخيرش به ايتاليا و انگليس گفت: در ديدار با مقامات اين کشورها گفتم شايد آقايان علاقمندند که ما را آشفته و تحريک کنند که تصميمات مطابق ميلشان بگيريم اما يقين بدانند که تصميمات ما براساس احساسات و عواطف نيست بلکه براساس هدفمندي، هوشياري، عقلانيت و حکمت و مصلحت است. صالحي با بيان اين که مي‌دانيم اين بازي را چگونه پيش ببريم، ابراز اميدواري کرد: طرف مقابل سر عقل بيايد و ديگران را به مشکل نياندازد.

معاون رئيس جمهوري با تقبيح سخنان اخير رئيس جمهور امريکا گفت : سخنان او ناپسند و رکيک بود و بسيار زشت است که رئيس جمهور کشوري ديدگاه‌هايش را در اين قالب بيان کند.

صالحي افزود: واقعاً مردم امريکا از داشتن چنين رئيس جمهوري شرمنده‌اند که نتوانست در شأن رئيس جمهور موضوعات را مطرح کند و هر چند موضوعات اختلافي باشد بيان رئيس جمهور و رئيس کشور اقتضا مي‌کند که در چارچوب نزاکت باشد ؛ جاي تأسف است که رئيس جمهور امريکا اين گونه سخن گفت.

وي گفت : البته از بعد ديگر جاي خوشحالي دارد که اين شخصيت متأسفانه از جهات مختلف فاقد اطلاعات لازم است و حتي جغرافياي جهان را به درستي نمي‌شناسد همچنان که هنوز نمي‌داند که خليج فارس با هزاران سال سابقه خليج فارس است.

رئيس سازمان انرژي اتمي‌، سخنان رئيس جمهور امريکا را نابجا، سخيف، اتهام و آکنده از دروغ دانست و افزود : البته آقاي روحاني به زيبايي و با رعايت کامل ادب سياسي ، پاسخ کوبنده اي به سخنان بيهوده آقاي ترامپ داد.

صالحي افزود: اتحاديه اروپا يکپارچه از ايران حمايت و از امريکا انتقاد کردند؛ البته بايد صبر کنيم و ببينيم که سير تحولات به چه صورت است اما اين نشان از حقانيت ايران دارد.

صالحي افزود: اقدام ترامپ که به نفع ما تمام شد به کار بردن عبارت جعلي براي خليج هميشه فارس بود که سبب انسجام ملي شد زيرا حتي مخالفان نظام متوجه حقانيت جمهوري اسلامي‌شدند.

وي اضافه کرد: حتي مخالفان نظام دانستند مواضع نظام از 40 سال قبل تاکنون درست بود و طرف مقابل نابحق مي‌گويند اما آنقدر سخن نابحقشان را زيبا جلوه مي‌دانند که خيلي‌ها اغوا شده بودند اما اکنون ديگر حقيقت روشن شده و اين کار جمهوري اسلامي‌را راحت کرد.

وي افزود: زمان بازگرداندن بسياري فعاليت‌هاي هسته اي به حالت قبل و حتي فراتر از آن در بازه زماني 'ماه ' است و يک موردش، موضوعي است که رهبر معظم انقلاب درخصوص غني سازي صد هزار سو در مدت يک سال و نيم فرمودند. اين يعني امکانات بالقوه اي براي تحقق اين هدف وجود دارد. رئيس سازمان انرژي اتمي‌همچنين درباره‌امادگي اين سازمان براي مقابله با تصميم احتمالي امريکا براي خروج از برجام تا 60 روز آينده تاکيد کرد : کار ما لحظه اي است، ما که نمي‌خوابيم و 60 روز ديگر بخواهيم بيدار شويم، آمادگي که مي‌گوييم لحظه اي است.

وي افزود: فقط اراده مسئولان را مي‌طلبد که دستور بدهند که چه اقدامي‌را آغاز کنيم؛ ما همه اين سناريوها را در سازمان انرژي اتمي‌مدنظر قرار داديم و با عرضه کلياتش در هيات نظارت بر برجام درباره آن توافق کرديم.

گروه بين الملل – فاطمه مهتدي: درحاليکه رهبران اقتصادي و وزراي دارايي جهان در واشنگتن درباره چالش‌هاي اقتصاد جهاني گفتگو کردند به طور واضح سياست‌هاي ترامپ رئيس جمهور آمريکا با انتقادات مقامات اقتصادي همراه شد. مواضع تند و واهي رئيس جمهور آمريکا درباره ايران با مخالفت صندوق بين المللي پول روبرو شد. به گزارش بيزينس استاندارد، کريستين لاگارد، رئيس صندوق بين‌المللي پول اعلام کرد هيچ تغييري در سياست اين نهاد بين‌المللي در ارتباط با اختصاص وام و منابع مالي به ايران به دنبال سخنان ترامپ ايجاد نشده است. وي در يک کنفرانس خبري در واشنگتن در پاسخ به پرسشي در مورد سياست جديد دونالد ترامپ که شديدا از صدوق بين‌المللي پول و بانک جهاني خواسته است تا به ايران وام و منابع مالي اختصاص ندهند، گفت: «ما هيچ دليلي نمي‌بينيم که در راهبردي که از هيئت صندوق بين المللي پول دريافت کرده‌ايم، تغييري ايجاد کنيم و به فعاليت با همان روش پيشين ادامه مي‌دهيم .»لاگارد ادامه داد: «ما با 189 کشور عضو کار مي‌کنيم و ما تنها وقتي حمايت مي‌کنيم و وارد برنامه‌هاي مذاکراتي مي‌شويم که يک کشور از ما درخواست کند.» گفتني است، جمهوري اسلامي‌ايران هجدهمين سهامدار صندوق بين المللي پول بين کشورهاي عضو است.دونالد ترامپ در سخنان روز جمعه خود از صندوق بين المللي پول خواست تا ضمن بازنگري در سياست خود در قبال ايران، پرداخت وام به اين کشور را متوقف کند. اين رويکرد جديد ترامپ با اعتراض شديد بسياري از کشورها، نهادها و مقامات بين المللي و محافل سياسي مواجه شده است. فدريکا موگريني مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا بلافاصله در واکنشي قاطعانه به ترامپ اعلام کرد: برجام يک توافق دوجانبه نيست و به هيچ کشوري تعلق ندارد و رئيس جمهوري هيچ کشوري نمي‌تواند به آن پايان بدهد.کشورهاي فرانسه، آلمان و انگليس ، چين و روسيه نيز در بيانيه‌هايي از برجام دفاع کردند. 

در جريان نشست پاييزه گروه 20 در واشنگتن ، وزراي اقتصادي و دارايي جهان از بانک‌هاي مرکزي خواستند تا به سياست نرخ بهره‌هاي پايين تا حد ممکن ادامه دهند امري که توانسته وام گرفتن را جذابتر کند و به بهبود اقتصاد جهاني کمک کرده است.به گزارش واشنگتن پست ، صندوق بين المللي پول اعلام کرد که پس از گذشت هشت سال از بحران مالي "بهبود کامل نيست". نشست پاييزه اقتصادي در واشنگتن با هشدار درباره اينکه "جايي براي خوشنودي از خود نيست" اين درحالي است که 189 کشور عضو صندوق بين المللي پول با چالش‌هاي تازه در رشد اقتصاد جهاني و تهديدهاي گسترده از جمله حملات سايبري و تغييرات اقليمي‌روبرو هستند. نشست سران اقتصادي جهان همچنين در حاشيه خود با سياست "اول آمريکا" دونالد ترامپ برخورد کرد درحاليکه وزيرخزانه داري آمريکا استيون مينوچين از داشتن بحث‌هاي پربار با مقامات صندوق بين المللي پول و بانک جهاني نسبت به متعهد بودن به سياست‌هاي اين سازمان‌ها تاکييد کرد. وزير دارايي آلمان با انتقاد از سياست ترامپ نسبت به رويکرد رئيس جمهور آمريکا هشدار داد. وزير دارايي آلمان بدون نام بردن از دونالد ترامپ و سياست "اول آمريکا" نسبت به رشد سياست‌هاي ضد تجارت آزاد هشدار داد. وي در ادامه اظهاراتش از سياست‌هاي حفاظتي اقتصادي (حمايت از توليد داخلي در برابر واردات خارجي) هشدار داد و خواستار همکاري‌هاي تجاري نزديک‌تر ميان کشورها شد.او افزود: ما بايد درباره رشد کند و ضعيف تجارت جهاني و افزايش سياست ضد تجارت آزاد نگران باشيم.وزير دارايي آلمان افزود: تدابير حفاظتي اقتصادي کشورها مي‌تواند به رشد جهاني لطمه وارد کند. کشورها بايد با يکديگر براي تضمين ارائه فرصت‌هاي يکسان براي همه تلاش کنند. شويبله که‌امسال رياست گروه مالي جي 20 را برعهده دارد گفت: آلمان به مخالفت خود عليه تمام اشکال حفاظتي اقتصادي ادامه خواهد داد. دونالد ترامپ با شعار حمايت از توليد داخلي و کارگران آمريکايي از چندين معاهده تجاري خارج شده و با تجارت آزاد اعلام مخالفت کرده است. استيون منوچين درمقابل اظهار داشت ازمقامات صندوق بين المللي پول مي‌خواهد تا نسبت به نظارت بر سياست گذاريهاي اقتصادي توسط اعضايش ، مدافعي نيرومند باشد.دراين ميان صندوق بين المللي پول از بانک‌هاي مرکزي جهان خواست تا از بهبود اقتصاد جهاني حفاظت کنند و نسبت به هرگونه عقب نشيني هشيار باشند. قابل ذکر است مسعود کرباسيان وزير امور اقتصادي و دارايي ايران نيز در اجلاس پاييزه بانک جهاني و ديدار با مقامات عالي بانک جهاني و صندوق بين المللي پول در راس هياتي در واشنگتن حضور يافت و ديدار دوجانبه با وزرا و مقامات اقتصادي چند کشور، معاون و مديران گروه بانک جهاني، رئيس صندوق بين المللي پول و روساي بانک مرکزي حاضر در اجلاس از جمله برنامه‌هايي تعيين شده در دستور کار وزير اقتصاد کشورمان بود. نشست مشترک صندوق بين المللي پول (IMF) و گروه بانک جهاني (World Bank Group)، همه‌ساله در دو نوبت برگزار مي‌شود، که طي آن از تمامي‌رؤساي کل بانک‌هاي مرکزي و وزراي اقتصادي و دارايي کشورهاي عضو دعوت به عمل مي‌آيد.اجلاس بهاره در اواخر فروردين ماه و اجلاس پائيزه (سالانه) به‌طور معمول در اواسط مهرماه در واشنگتن برگزار مي‌گردد و هر سه سال يک بار نيز يکي از کشورهاي عضو به‌عنوان ميزبان اجلاس سالانه تعيين مي‌شود.از مهمترين نشست‌هاي اين اجلاس، مي‌توان به ميزگردهاي اقتصادي با حضور مقامات ارشد صندوق بين‌المللي پول و بانک جهاني، نشست وزرا و رؤساي کل گروه 24، نشست معاونين گروه 24، اجلاس کميته پولي و مالي بين المللي (IMFC) و کميته توسعه (DC) اشاره نمود.

به نظر مي‌رسد سياست گذاريهاي بانک مرکزي آمريکا از ديگر چالش‌هاي اقتصاد جهان باشد. صندوق بين المللي پول با اشاره به سياست‌هاي فدرال رزرو آمريکا درباره نرخ بهره اعلام کرد درجايي که تورم هنوز در سطح زيرهدف و شکاف توليدي همچنان وجود دارد سياست‌هاي مالي بايد به صورت قابل تنظيم باقي بماند.در ايالات متحده‌امريکا فدرال رزرو در سال جاري ميلادي دوبار اقدام به افزايش نرخ بهره بانکي سرمايه‌هاي کوتاه مدت کرده است امري که باعث کاهش ارزش اوراق قرضه و افزايش احتمالي نرخ بهره بانکي طولاني مدت شود. در اروپا نيز با توجه به عملکرد فدرال رزرو آمريکا،ارزش يورو افزايش داشته و انتظار مي‌رود بانک مرکزي اروپا سياست‌هاي درازمدت خود درباره خريد اوراق قرضه کشورهاي و محرک مالي خود را متوقف کند. چالشي که در ديدار بانک مرکزي در 26 اکتوبر به آن پاسخ خواهند گفت. طوفان‌هاي اخير آمريکا باعث شد قيمت حامل‌هاي انرژي و تورم بيش از انتظار در اين کشور افزايش يابد، احتمالاً بانک مرکزي نرخ سود بانکي را در آينده نزديک بالا مي‌برد. در ماه سپتامبر تورم در آمريکا بالاترين رشد خود را در 8 ماه گذشته تجربه کرد که اصلي‌ترين دليل آن افزايش قيمت بنزين در اين کشور بوده است. اين افزايش و تورم زمينه بيشتري را براي بالا بردن نرخ بهره دلار از سوي بانک مرکزي فدرال آمريکا در ماه دسامبر فراهم مي‌کند. علي‌رغم افزايش کلي تورم بدون در نظر گرفتن قيمت غذا و سوخت، تورم آمريکا تقريباً تغيير نکرده و هزينه‌ها و درآمدها در بخش توليد در آمريکا تغييري نکرده است. هم‌اکنون بانک مرکزي فدرال آمريکا با چالش جديدي در زمينه بالا بردن قيمت‌ها بدون ضربه زدن به رشد اقتصادي اين کشور مواجه است و اين در حالي است که روزبه‌روز احتمال بالا بردن نرخ بهره دلار توسط بانک مرکزي فدرال آمريکا افزايش مي‌يابد. در حال حاضر مقامات بانک مرکزي فدرال آمريکا در شرايط کاملاً پيچيده‌اي در تبيين سياست‌هاي پولي آمريکا قرار دارند؛ چراکه دولت ترامپ نيز در حال آماده‌سازي بسته محرک اقتصادي اين کشور براي اجراي آن است.

تجارت - سوگندالسادات‌چاوشي : براساس آمار منتشر شده از سوي وزارت راه و شهرسازي، در حال‌حاضر حدود 2 ميليون و ۵۸۷ هزار خانه خالي در کشور وجود دارد که از اين ميزان حدود ۲ ميليون و ۱۰۰ هزار واحد مسکوني شهري و حدود ۴۸۷ هزار واحد روستايي است، اما ديروز يكشنبه ( 23 مهر 96) علي چگني مدير کل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازي اعلام كرد كه در حالي ۲۷ ميليون و ۵۱۰ هزار واحد مسکوني در کشور وجود دارد كه تنها ۲۴ ميليون و ۱۹۶ هزار خانوار داريم، بنابراين هم اكنون حدود سه ميليون و ۳۰۰ هزار خانه بيش از تعدادخانوارهاي كشور است.

باتوجه به اين آمار منتشر شده تنها سوالي كه مطرح مي‌شود اين است كه ارائه صحيح و درست آمار در برنامه‌ريزي اقتصاد مسكن و خروج اين بخش از ركود چه نقش اساسي دارد؟ كه در اين‌باره علي چگني مديرکل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازي مي‌گويد: بخش مسکن به دليل اهميتي که در بعد خانوار و در بعد اقتصاد کلان دارد، برنامه‌ريزي و سياست‌گذاري‌ در آن از اهميت بالايي برخوردار است، زيرا اين بخش از يک سو مهمترين دارايي خانوار محسوب مي‌شود و از سوي ديگر به لحاظ بعد اقتصاد کلان يکي از اصلي‌ترين مقاصد سرمايه‌گذاران و همچنين موتور محرکه بخش گسترده‌اي از صنايع کشور به شمار مي‌رود، بنابراين پيچيدگي‌هاي اقتصاد مسکن نشان‌دهنده ضرورت توجه و ريشه‌يابي دقيق شاخص‌هاي آماري اين بخش است.

همچنين درخصوص نقش آمار در برنامه‌ريزي اقتصاد مسكن منصور غيبي كارشناس ارشد اقتصاد مسكن در گفت و گو با «تجارت» مي‌گويد: معتقدم نمي‌توان به‌امارهاي ارائه شده استناد كرد، زيرا نظام آماري كشور در دوره‌هاي تخصصي به صورت كارآمد عمل نمي‌كند. به عنوان مثال تعريف خانه خالي چيست؟ آيا فردي كه دانشجو است و براي مدت زمان 6 ماهه به خارج از كشور سفر مي‌كند در آمار خانه‌هاي خالي قرار مي‌گيرد؟ يا اينكه بساز بفروشان نتوانستند واحدهاي مسكوني خود را بفروشند و اين واحدهاي مسكوني در دسته خانه‌هاي خالي قرار مي‌گيرند؟ لذا در وهله اول بايد شناسايي شود كه معناي خانه خالي چيست و براساس آن معنا طرح و برنامه تدوين شود.

اين كارشناس ارشد حوزه مسكن تصريح مي‌كند: طبق گزارش‌ها و آمارهاي موجود، حدود 500 هزار واحد آپارتمان خالي در شهر تهران موجود است كه علت اين تعداد خانه خالي اين است كه سازندگان اين واحدهاي مسكوني را ساخته‌اند اما آن‌ها را براي فروش ‌به بازار ارائه نداده‌اند به عبارتي اين واحدهاي مسكوني به عنوان خانه دوم يا سوم براي سرمايه‌گذاري نگه‌داشته‌اند تا در زماني كه قيمت خانه افزايش پيدا كرد آن‌ها را در بازار بفروشند يا اينكه بازاري براي خريد اين واحدهاي مسكوني به دليل ناكافي بودن قدرت خريد مردم وجود نداشته است. براساس اعلام بانك مركزي متوسط قيمت هر متر مربع از اين واحدهاي مسكوني حدود 4 ميليون تومان است. اگر متوسط متراژ اين واحدها را 100 متر در نظر بگيريم معادل پنجاه ميليون مترمربع آپارتمان خالي تنها در شهر تهران موجود است و اگر در ادامه ارزش متوسط اين واحدها را به ازاي هر مترمربع تنها 4 ميليون تومان فرض کنيم، برابر با دويست هزار ميليارد تومان سرمايه انباشت در شهر تهران بلوکه‌شده است که مبلغي نزديک به‌کل بودجه کشور ايران در سال 1388 است. متاسفانه انباشت ريالي قابل توجهي در پشت اين فضاي خالي وجود دارد به عبارتي سرمايه چشمگيري از كشور تنها در اين 500 هزار واحد خانه خالي در شهر تهران بلوكه شده است. 

غيبي در انتقاد از صحبت‌هاي اخير وزير راه و شهرسازي مبني بر اينكه بخش مسكن نيروي محركه اقتصاد كشور محسوب نمي‌شود، مي‌گويد: بدون شك حوزه مسكن يكي از موتورهاي محرك اقتصاد كشور محسوب مي‌شود.

 25 درصد رشد اقتصادي كشور مربوط به بخش مسكن است و بيش از هزار شغل به صورت مستقيم و جندين هزار شغل به صورت غيرمستقيم ايجاد مي‌كند، لذا اين بخش چگونه نمي‌تواند نيروي محركه اقتصاد كشور باشد؟

اين كارشناس ارشد حوزه مسكن تصريح مي‌كند: با توجه به انباشت ريالي در پشت واحدهاي مسكوني خالي، دولت بايد سياستي براي ورود اين خانه‌هاي خالي به بازار اتخاذ كند كه در اين جهت دريافت ماليات از خانه‌هاي خالي در دستور كار قرار گرفته است. مي‌توان وجود خانه‌هاي خالي را به عنوان يك معضل شناسايي كرد و اينكه مي‌گويم آمار دقيق نيست به اين دليل است كه‌امار هدف به درستي شناسايي نمي‌شود. به عبارتي پروانه ساخت و ساز از سوي شهرداري صادر شده و درنهايت تبديل به واحد مسكوني مي‌شود، اما آيا رديابي و شناسايي شده است كه اين تعداد واحدهاي مسكوني ساخته شده فروخته شده است يا خالي است؟ بنابراين يك مسير درست براي ارزيابي واحدهاي مسكوني از زمان ساخت تا فروش وجود ندارد. معتقدم سرشماري از خانوار‌ها به اين صورت كه خانواده‌ها چه تعداد واحد مسكوني تصرف و يا خالي دارند عملكرد صحيح و كارشناسانه‌اي نيست.

وي ادامه مي‌دهد: به منظور شناسايي دقيق‌تر تعداد خانه‌هاي خالي بايد دليل و چرايي آن بررسي شود به اين صورت كه چه بخشي از اين واحدهاي خالي توسط بساز بفروشان ساخته شده است كه براي سرمايه گذاري نمي‌فروشند؟ چه بخشي از اين واحدهاي خالي به خاطر مهاجرت خالي مانده است؟ چه بخشي از اين واحدهاي خالي به دليل ركود در اين بخش خالي مانده و متقاضي براي خريد در بازار ندارد؟ تمام اين عوامل بايد بررسي شود و سپس تعداد واحدهاي خالي شناسايي شده و با اخذ ماليات موجران را مجبور به عرضه اين واحدهاي مسكوني كنند.

اين كارشناس ارشد حوزه مسكن در خصوص دلايل وجود خانه‌هاي خالي تصريح مي‌كند: توليدكنندگان مسكن نمي‌توانستند بازار مصرف براي اين واحدهاي مسكوني پيدا كنند. دوم خانه‌هاي خالي از دسته خانه‌هاي گران و لوكس تلقي مي‌شود كه در بازار به راحتي مشتري ندارند زيرا خانه‌هاي با متراژ متوسط خواهان خاص به خود را دارند بنابراين نمي‌توانند خالي بمانند. سوم اينكه برخي سازندگان واحدهاي مسكوني را به عنوان سرمايه نگداري كرده‌اند يا اجاره مي‌دهند. چهارم اينكه اكثر سازندگان زماني واحدهاي مسكوني خود را در بازار ارائه مي‌دهند كه واحد مسكوني را با زمين كلنگي تهاتر كنند. تا از اين طرق ساخت وساز گزدش پيدا كند اما در حال حاضر به دليل اينكه شرايط براي فروش واحدهاي مسكوني فراهم نيست رغبتي براي سازندگان به منظور ورود به بازار وجود ندارند در نتيجه سازندگان اين واحدهاي مسكوني را به‌اميد زماني كه رونق در بازار ايجاد شود نگهداري كرده‌اند.

اين كارشناس ارشد حوزه مسكن تصريح مي‌كند: ازجمله راهکارها و ابزار مالکيت بر خانه‌هاي خالي فروش و واگذاري آپارتمان‌هاي خالي از سوي سازندگان و سرمايه‌گذاران بخش ساختمان و مسکن به‌صورت اقساط بلندمدت است. به‌نحوي‌که دولت نيز از اين فرآيند حمايت و نسبت به ارائه تسهيلات به فعالان حوزه ساخت‌وساز اقدام كند. درخصوص آپارتمان‌هاي خالي توليدشده و موجود نيز با نظارت و راهکار دولتي مي‌توان برنامه فروش اقساطي را پياده كرد و به‌عنوان مشوق اين حرکت، دولت تسهيلات حمايتي مناسبي در اختيار اين نوع سازندگان و فروشندگان ازجمله واگذاري زمين‌هاي دولتي و نظاير آن در اختيار آنان قرار دهد.

گروه صنعت، معدن و تجارت: بهبود روابط تجاري با کشورهاي منطقه يکي از مهمترين اولويت‌هاي اقتصادي دولت دوازدهم است. براي اين منظور مدت‌هاست براي بهبود کيفيت و استاندارد کالاهاي تجاري ايران و نفوذ بيشتر در بازارهاي منطقه هدف‌گذاري صورت گرفته است. بررسي گزارش‌هاي رسمي‌از گمرک و سازمان توسعه تجارت نشان مي‌دهد که در تمام اين سال‌ها چين همچنان بزرگترين مقصد کالاهاي ايراني است. در اين ميان حضور عراق به‌عنوان دومين مقصد کالاهاي ايراني، اين کشور را به مهمترين هدف تجارت در منطقه تبديل کرده است.

براساس گزارش‌هاي رسمي‌در 6 ماه نخست امسال بيش از سه ميليارد و 277 ميليون دلار صادرات از ايران به عراق انجام شده است و توانسته‌ايم رکورد صادرات ماهانه 600 ميليون دلاري به اين کشور را حفظ کنيم. عراق دومين مقصد صادرات کالاها و خدمات ايراني با سه ميليارد و 200 ميليون دلار، پس از چين بوده است؛ اين در حالي است که کمتر از يک سوم صادرات به اقليم کردستان عراق انجام شده است. تا پايان شهريور امسال نزديک به يک ميليارد دلار صادرات به اقليم کردستان انجام شده که معادل صادرات کشورمان به ترکيه يا کشورهاي آسياي ميانه است و بر اين اساس حفظ اين بازار برايمان مهم است. مصالح ساختماني، سوخت‌هاي مايع، محصولات پالايشگاهي و پتروشيمي‌و مواد غذايي عمده اقلام صادراتي ايران به مقصد عراق هستند. روز گذشته سالن اجلاس سران ميزبان همايش بزرگ تجارت ايران و عراق با مشارکت اتاق مشترک بازرگاني ايران بود. اين همايش روز گذشته با سخنان محمد نهاونديان، معاون اقتصادي رئيس‌جمهوري، يحيي آل‌اسحاق، رييس اتاق مشترک بازرگاني ايران و عراق و علي يزداني، معاون وزير صنعت، معدن و تجارت آغاز شد.

ديروز محمد نهاونديان، معاون اقتصادي رئيس‌جمهوري در همايش ايران و عراق اظهار کرد: اهميت زماني اين اجلاس بسيار بالا است. چراکه بعد از ناکامي‌تروريسم تکفيري و طراحي‌هايي که به نام داعش در عراق اتفاق افتاده، انجام مي‌شود. حاصل آن مجاهدت‌ها در دفاع از تماميت عراق بايد در شکوفايي و توسعه اقتصادي عراق ديده شود. نهاونديان تصريح کرد: ما در تجربه تحريم اقتصادي در ايران درس‌هاي بسيار گرانقدري آموختيم. آموختيم که با اتکا به خود و با ارتباط عزتمندانه با جهان، مي‌توانيم توسعه دشمنان را ناکام بگذاريم. امروز با افتخار در صحنه اقتصاد ايران شاهد هستيم که ميزان آسيب‌پذيري اقتصاد ايران به کمترين ميزان رسيده است. شايد زماني يک خبر و يک تهديد تحريمي‌نگراني‌هايي را در بازارهاي ايران ايجاد مي‌کرد. اما ظرف يکي دو روز گذشته شاهد بوديم که با وجود تبليغات فراواني که در مورد سخنراني و تهديدات رئيس‌جمهور آمريکا صورت گرفته بود، صحبت‌هاي وي هيچ گونه التهابي در بازار ايران ايجاد نکرد و فعالان اقتصادي ايران پاسخ سخنراني سراسر لفاظي و بي‌ادبي آقاي ترامپ را دارند. وي افزود: اين نشان مي‌دهد که اين ايران است که در برجام پيروز شده است. اينکه بلافاصله بعد از سخنراني ترامپ اروپا حمايت خودش را از برجام اعلام کرده رويکرد عزتمندانه ايران است. يکي از علل توفيق ما در مذاکرات برجام پيامي‌بود که اقتصاد ايران در دو سه سال گذشته به دنيا داده است و جهان ظرفيت‌هاي اقتصادي ايران را شناخته‌اند و از ايران به عنوان فرصت هزار ميليارد دلاري نام مي‌برند.

نهاونديان در بخش ديگري از صحبت‌هايش درباره چگونگي روابط اقتصادي ايران و عراق توضيح داد: در روابط ايران و عراق مي‌توانيم رويکرد تجاري و رويکرد توسعه‌اي را با يکديگر داشته‌ باشيم. با اين تفاوت که رويکرد تجاري مي‌توانست سريع انجام شود و سريع هم قطع شود. اما رويکرد توسعه‌اي ماندگاري بيشتري دارد. بين کشورهاي منطقه به خصوص بين ايران و عراق بايد رويکرد توسعه‌اي مشترک اتخاذ شود. چرا که بين دو کشور شاخص‌هاي مکمل بودن اقتصادي بالا است. توسعه مشترک نياز به نهادسازي دارد. کار تجاري را با مذاکراتي کوتاه مي‌توان آغاز کرد، اما کار توسعه‌اي نياز به سرمايه‌گذاري و توليد مشترک دارد. معاون اقتصادي رئيس‌جمهوري با اشاره به برخي موانع در روابط اقتصادي ايران و عراق ادامه داد: در روابط دو کشور شاهد برخي موانع هستيم. مانع شماره يک روابط بانکي است که به‌اندازه روابط تجاري جلو نرفته است. ما در اين زمينه با بعضي از همسايگان و حتي با برخي از کشورهاي اروپايي گام‌هاي بلندي برداشته‌ايم که بايد اين اتفاق با عراق نيز رخ دهد. ارتباط اتاق‌ها و تشکل‌ها بايد به شکل منظمي‌رخ دهند. چرا که نظم در روابط هميشه به سرعت در کار کمک مي‌کند.

در بخش ديگري از همايش روز گذشته يحيي آل اسحاق، رييس اتاق مشترک بازرگاني ايران و عراق با تاکيد بر اهميت رشد توسعه روابط اقتصادي دو کشور، رابطه ايران و عراق را يک رابطه تاريخي و استراتژيک دانست که به حال و آينده مربوط است. وي گفت: عزم مسئولان در رده‌هاي مختلف دو کشور رشد همه جانبه در اين حوزه‌ است، به ويژه در مسائل نظامي‌و امنيتي و دو کشور ايران و عراق همچون دو برادر هستند که در سنگرهاي مختلف فعالند. رييس اتاق مشترک بازرگاني ايران و عراق ادامه داد: عزم دو ملت در همه حوزه‌ها بر اين است که در اولين فرصت مسائل اقتصادي دو کشور بالاتر از سطح فعلي رشد کند، چراکه قسمت عمده پايداري روابط به رشد و توسعه اقتصادي مربوط است. اگر بتوانيم روابط اقتصادي و مشکلات ايران و عراق را حل کنيم و راه‌هاي توسعه عملي اقتصادي را براي دو کشور فراهم کنيم حتما اين روابط پايدارتر خواهد شد. آل اسحاق از مسئولان دو کشور خواست که به روابط اقتصادي توجه بيشتري داشته باشند و همچنين اظهار کرد: احساس مي‌شود فضايي که براي توسعه اقتصادي است سرعت رشدي به‌اندازه ساير حوزه‌ها ندارد لذا از فعالان اقتصادي و مسئولان انتظار داريم به آهنگ رشد اقتصادي و حل مسائل آن توجه کنند تا اين مسائل سريع‌تر حل شود. رييس اتاق مشترک بازرگاني ايران و عراق مشکلات و مسائل بين دو کشور را در زمينه‌هاي بانکي، حمل‌ونقل و گمرک دانست و اظهار کرد: اين مسائل در اين همايش مطرح و رسيدگي خواهد شد. هدف ۲۰ ميليارد دلاري براي روابط ايران و عراق در نظر گرفته‌ايم که شدني است.

روز گذشته همچنين علي يزداني، معاون وزير صنعت، معدن و تجارت در همايش تجارت ايران و عراق اظهار کرد: قرابت اقتصادي و فرهنگي ميان دو کشور بسيار زياد است و امروز روابط تجاري دو کشور به صورت چشمگيري هويداست. مردم کشور ما علاقه ويژه‌اي به حرم ائمه اطهار در عراق دارند و مردم عراق رغبت زيادي نسبت به تعامل با ايران و استفاده از کالاهاي ايراني دارند. وي افزود: مردم و مسئولان عراقي از حضور شرکت‌هاي ايراني در عراق استقبال ويژه‌اي مي‌کنند و در حال حاضر امنيت براي حضور شرکت‌هاي ايراني در عراق بسيار بيشتر شده است و از طرفي مناسب بودن قيمت تمام شده کالاهاي ايراني در عراق زمينه را براي همکاري‌ها بيشتر کرده است. رئيس سازمان صنايع کوچک و شهرک‌هاي صنعتي ادامه داد: در سال ۲۰۱۶ واردات کشور عراق به کمتر از ۴۸ ميليارد دلار رسيده است و به عنوان مثال واردات عراق از ترکيه ۳۷ درصد و واردات از چين ۱۶ درصد کاهش پيدا کرده است اما با وجود اينکه ۱۰ درصد از صادرات ايران به عراق را ايران تشکيل مي‌داد و عراق صادرات سيمان را ممنوع کرده بود، باز هم در شش ماهه اول امسال صادرات ايران به عراق پنج درصد افزايش پيدا کرده است.

همچنين وليد عيدي عبدالنبي، مشاور عالي رئيس کل بانک مرکزي عراق در همايش بزرگ تجارت ايران و عراق که با همکاري اتاق مشترک بازرگاني ايران و عراق برگزار شد اظهار داشت: فرهنگ و تمدن ايران و عراق زبان‌زد عام و خاص است و باتوجه به پيوندهاي مشترک ديني و فرهنگي و ترکيب جمعيتي دو کشور، مي‌توان بر اراده و خواست ميان دو کشور براي ارتباطات بيشتر تاکيد داشت. وي با اشاره به تراز تجاري بين دو کشور گفت: تراز تجاري ايران و عراق 7 ميليارد دلار است و کشور عراق طي سال‌هاي آينده درصدد اصلاح ساختارهاي زيربنايي خود است که در اثر جنگ بين دو کشور از بين رفت و نابود شد. مشاور رئيس کل بانک مرکزي عراق خاطرنشان کرد: در طي اين سال‌ها تفاهم‌نامه‌هاي مشترکي بين بانک مرکزي دو کشور به‌امضا رسيده و پيش‌بيني مي‌شود جهش خوبي طي سال‌هاي آينده در زمينه روابط بانکي حاصل شود. مشاور رئيس بانک مرکزي عراق افزود: در تلاشيم تا زمينه مناسبي براي گشايش شعب بانک‌هاي ايراني در عراق فراهم شود. البته بانک‌هاي ايراني در اين مدت وام‌هاي خوبي با بهره کم در اختيار مردم و شرکت‌هاي خود قرار داده‌اند و ما مي‌توانيم به پروژه‌هاي مشترک در اين زمينه خوشبين باشيم. وي گفت: با استفاده از روش‌هاي نوين بانکداري و سيستم‌هاي الکترونيک و جلوگيري از پولشويي مي‌توان مبادلات بين دو کشور را افزايش داد. وي گفت: مي‌توان با ايجاد بانکي مشترک بين ايران و عراق مشخص کرد که هر کشور چه سهمي‌دراين بانک داشته باشد تا بتوان در زمينه‌هاي اقتصادي دو کشور کليه اهداف را پيش برد.

ديروز همچنين دبير ستاد توسعه اقتصادي ايران و عراق گفت: ظرفيت صدور خدمات فني - مهندسي ايران سالانه ۲۵ ميليارد دلار است و ظرفيت خدمات فني در عراق به خصوص در دوره پساداعش ۵۰۰ ميليارد دلار است. اين ميان چرا بايد صدور خدمات فني - مهندسي از ايران به عراق حداکثر يک ميليارد دلار باشد؟! اوحدي از برگزاري نمايشگاه بين‌المللي عراق و نمايشگاه توانمندي‌هاي جمهوري اسلامي‌ايران خبر داد و گفت: جمهوري اسلامي‌ايران در نمايشگاه بين‌المللي عراق بزرگ‌ترين غرفه را خواهد داشت و ما شاهد حضور فعال شرکت‌هاي بزرگ و برندهاي مطرح ايراني خواهيم بود. دبير ستاد توسعه اقتصادي ايران و عراق در پايان گفت: مشکلات بانکي و گمرکي بايد به صورت واقع‌بينانه‌اي مطرح شود. توسعه فقط توسعه اقتصادي نيست، توسعه پايدار يک جريان مستمر تدريجي با نگاه به منافع آيندگان است.

گروه اجتماعي: با نزديک شدن به زمان برگزاري مراسم اربعين حسيني، امسال نيز به مانند سال‌هاي گذشته گروهي از شهروندان اقدامات لازم براي اخذ ويزاي عراق را آغاز کردند. در اين ميان آنطور که برخي رسانه‌ها گزارش داده‌اند گروهي از افراد سودجو با سوءاستفاده از اين فضا اقدام به جعل ويزاي عتبات کرده‌اند. با اين همه آنطور که روز گذشته فرمانده انتظامي‌تهران بزرگ اعلام کرده است در آستانه اربعين حسيني عوامل اطلاعاتي پليس پايتخت در اقدامي‌غافلگيرانه ضمن دستگيري اعضاي باند ۶ نفره جعل اسناد دولتي، مخفيگاه اين باند و حدود يک صد هزار ويزاي جعلي را کشف کردند. سردار حسين رحيمي‌با اعلام اين خبر بيان داشت: در سال‌هاي گذشته شاهد بوده‌ايم که تعدادي جاعل اسناد دولتي با نزديک شدن ايام اربعين حسيني (ع) و سفر شهروندان و مردم عزيز کشورمان به عتبات عاليات با سوءاستفاده از موقعيت ايجاد شده اقدام به جعل و فروش ويزاي جعلي کشور عراق مي‌کردند که اين امر باعث بروز مشکلاتي براي زائران و مسافران عزيز ما مي‌شد. وي با اشاره به اينکه با پايش‌هاي تخصصي صورت گرفته و پيگيري‌هاي انجام شده همکاران ما موفق به شناسايي و دستگيري يک باند جاعل شدند، افزود: در اين عمليات اعضاي ۶ نفره اين باند جاعل که اقدام به چاپ و فروش ويزاي جعلي کشور عراق مي‌کردند دستگير و به مرجع قضايي معرفي و ضمنا دو چاپخانه نيز پلمپ شدند.  رئيس پليس پايتخت تصريح کرد: از اعضاي اين باند حدود يک صد هزار ويزاي جعلي کشف شد و تحقيقات تکميلي جهت شناسايي همدستان احتمالي اين متهمان همچنان ادامه دارد. براساس گزارش پايگاه خبري پليس، سردار رحيمي‌در پايان با تاکيد براينکه هموطنان گرامي‌براي دريافت ويزاي خود بايد به مراکز رسمي‌و معتبر مراجعه نمايند، اظهار داشت: فروش اينگونه ويزاهاي جعلي مي‌تواند آثار نامطلوبي در روند سفر زائران گرامي‌به عتبات عاليات داشته باشد و چه بسا به دستگيري زائران منجر گردد. پيش از اين رئيس پليس جعل و کلاهبرداري آگاهي ناجا با تاکيد بر اينکه زائران اربعين براي دريافت ويزاي کشور عراق از طريق سامانه "سماح" اقدام کنند، گفت: فريب تبليغات دروغين برخي سايت‌ها براي دريافت ويزاي ارزان و سريع را نخوريد. سرهنگ محمدرضا اکبري، ضمن هشدار به زائران جهت اعزام به مراسم اربعين حسيني اظهار داشت: براي دريافت ويزاي کشور عراق از طريق سامانه "سماح" اقدام کنيد و مدارک هويتي و گذرنامه خود را به افراد ناشناس تحويل ندهيد. وي افزود: زائران براي دريافت گذرنامه شخصا به دفاتر "پليس+10" مراجعه و به هيچ عنوان مدارک خود را به افراد ناشناس، دفاتر و موسسات غيرمجاز تحويل ندهيد. رئيس پليس جعل و کلاهبرداري پليس آگاهي ناجا با اشاره به اينکه از مدارک هويتي خود به دقت مواظبت و در صورت مفقودي موضوع را به نزديک‌ترين واحد انتظامي‌اطلاع دهيد، گفت: براي دريافت ارز مورد نياز به صرافي‌هاي مجاز مراجعه و از خريد ارز در نقاط مرزي و دلالان ارزي جداً خوداري کنيد. 

گروه اقتصاد کلان: اگر گفته می‌شود که اقتصاد کشور با ابرچالش‌های متعددی مواجه است، شاید ابر چالش بزرگ برای   دولت‌ها تدوین بودجه سالانه باشد. حالا اگر این بودجه بیشترین وابستگی به منابع نفتی داشته باشد آنگاه باید گفت که دولت‌ها  بودجه را با شرایط پیچیده و مبهم تدوین می‌کنند. نکته جالب آنکه این نوع  تدوین بودجه در بیشتر مواقع بدون آنکه اهداف مشخص واقعی برای آن ترسیم شود به رشته تحریر در می‌آید.

حرف از بستن بودجه سالانه در ایران است. مهمتر از آن حرف از بی‌ثباتی در آمار و ارقام بودجه سالانه است. آنگاه که در میانه‌های سال دولت به ناچار دست به اقداماتی برای جبران کسری مالی و همچنین مثبت شدن تراز بودجه می‌زند می‌توان به خوبی مشاهده کرد که بودجه  مبتنی بر درآمدهای نفتی و  و کمی هم مالیات نمی‌تواند اهداف سالانه و به تبع آن بلند مدت یک کشور را به واقعیت نزدیک کند. نمونه بارز این موضوع را می‌توان در بودجه‌های سالانه‌ای که در گذشته تاکنون در کشور تدوین شده است به خوبی مشاهده کرد. کسری‌های پی‌درپی و در ادامه انقباضی کردن  اقتصاد کشور از مهمترین پیامدهای این نوع شیوه تدوین بودجه در ایران است.

هر سال دو نرخ ارز و قیمت‌گذاری نفت در بودجه چالش اصلی دولت با دستگاه‌های دولتی و مجلس است. چرا که دولت می‌بایست هر سال بودجه‌ای را تدوین کند که هزینه‌های جاری و عمرانی یک کشور تامین کند، به‌طوری که نیاز به جابه‌جایی ردیف‌های بودجه عمرانی به جای جاری نباشد و از سویی آنچه پیش‌بینی می‌کند، محقق شود. اما انگار همواره بودجه‌های سالانه کشور درآمدهایش محقق نمی‌شود.

در حال حاضر تنش‌های موجود در بین کشورهای عضو اوپک کار بودجه امسال را با چالش جدی مواجه کرده است. از سویی دیگر تعهدات عجیب دولت نیز مزید بر این علت شده که حالا کارشناسان اقتصادی و فعالان بخش خصوصی نسبت به این موضوع نگران شده و درباره تبعات آن به دولت هشدار داده‌اند.

از سویی دیگر بار سنگین یارانه‌های نقدی ، به اندازه کافی دولت را سنگین‌تر کرده است. این عوامل باعث شده تا بودجه 96 به سرنوشت دیگر بودجه‌های گذشته دچار شود. به طور کلی کارشناسان و فعالان اقتصادی بر این عقیده‌اند که علت بی‌ثباتی در بودجه امسال و دیگر سال‌های گذشته را باید در ساختار ماهیتی آن جستجو کرد. آنجا که  بین بودجه عمومی کشور و  منابع و مصارف در بودجه به اندازه  یک گسل بزرگ که استعداد یک زلزله بزرگ چند ریشتری را دارد، شکاف وجود دارد و این موضوع عامل اصلی بروز ناپایداری در بودجه‌های سالانه کشور است.

حالا در کنار این موضوع به تعهد فزاینده‌ای که مثل همه دولت‌های دیگر، بودجه امسال نیز با روند فزاینده تعهدات مواجه شده است. این عوامل یک شاخصه را برای اقتصاد کشور بازگو می‌کند و آن ناکارآمدی در تخصیص منابع و اتلاف آن است که منشآ همه این عوامل وابستگی بیش از حد به درآمد نفتی است. درهمین باره نماینده مردم لنگرود در مجلس دهم می‌گوید:  ماهیت ساختتاری بودجه‌های سالانه در کشور با اشکال مواجه است و در این زمینه دولت و مجلس باید راهکاری را ارائه دهند. وقتی دولت به بودجه نفتی وابستگی داشته باشد نباید انتظار داشت که تراز بودجه در میانه سال مثبت شود چرا که قیمت نفت دستخوش نگاه‌های سیاسی است و این امر بر متغیرهای کلان اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود.

مهرداد لاهوتی در گفت‌وگو با خبرنگار تجارت به موضوع کسری بودجه‌های سالانه اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: هنگامی که قیمت نفت با کاهش مواجه شود، درآمدهای بودجه به نسبت آن کم خواهد شد و به پیامد آن نیز کندشدن توسعه زیرساختی و کاهش  بودجه عمرانی خواهد شد. یکی از تبعات این امر نیز رکود در طرح‌های عمرانی و افزایش نرخ بیکاری است. به گفته وی، نبود تخصیص بهینه منابع و همچنین سازوکار منطقی برای درآمد نفتی از یک طرف و از سویی،  نبود تعادل  در منابع و مصارف  بودجه از مهمترین عوامل ناپایداری یا به عبارتی بی‌ثباتی در بودجه‌های سالانه کشور است. وی ادامه می دهد: در حال حاضر تنها 11 هزار میلیارد تومان نقدینگی به بودجه‌های عمرانی پرداخت شده است و دولت برای جبران کاهش هزینه‌های عمرانی به فروش 18 هزار میلیارد تومان اوراق  اقدام کرده است به گونه‌ای که این امر بدهی دولت را با افزایش مواجه کرده است.

این نماینده مجلس تاکید می‌کند: باید دولت برای بودجه هدفمند و سیستماتیک یا به عبارتی عملیاتی، از حجم تصدی‌گرایی خود بکاهد و حجم خود را کوچک کند. به معنای دیگر اینکه برای کارآمدی و رشد کارآیی خود در حجم خود بازنگری کند. این امر باعث می‌شود که هزینه‌های عمومی به شدت کاهش یافته و در سیاست‌های رفاهی نیز باز تعریف خاصی صورت گیرد. در حال حاضر حجم بزرگی از بودجه عمومی کشور را یارانه‌های نقدی  به خود اختصاص می‌دهند و این امر بر منفی بودن تراز بودجه کشور تاثیر گذار خواهد بود. به عبارتی چاق شدن دولت  ازعوامل ناکارآمدي بودجه سالانه است. برای اثبات این موضوع بر اساس آورده‌های اقتصادی دولت در لايحه بودجه 96، هزينه‌هاي جاري خود را 10 درصد و در سطح اعتبارات تملک دارايي‌هاي سرمايه‌اي 9 درصد افزايش داده است‌ و اين نشان از نبود علائمي‌ مبني بر کوچک شدن دولت است. ارقام مورد اشاره نشانگر اين است که همچنان هزينه‌هاي جاري دولت با اختصاص 72درصد از مصارف عمومي‌دولت، دست بالا در هزينه‌هاي دولت را دارد.

لاهوتی در ادامه به موضوع اختیارات استانی اشاره می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر استانها هیچ اختیاری ندارند و همین امر باعث شده تا آمایش سرزمینی در بودجه لحاظ نشود لذا تفویض اختیار بودجه‌بندی به استان‌ها با اختیار کسب درآمد می‌تواند یکی ارراهکاری‌های مناسب در این زمینه شود. به گفته وی، اولویت دادن به استان‌ها، یعنی آمایش سرزمینی و این موضوع به معنای تخصیص منابع بهینه شده خواهد بود. به عبارتی این امر موجب می‌شود که بهره‌برداری از منابع بدون استفاده در استان‌ها دیگر رخ داده نشود و منابع به سمت آنچه که نیاز استان است هدایت شود. حالا بودجه امسال با تراز منفی دچار شده است؛  همان موضوعی که سال گذشته کارشناسان پیش‌بینی کردند و بر این عقیده بودند که بهتر است دولت و مجلس وقت خود را صرف تدوین بودجه‌های سالانه نکند چرا که همه بودجه‌ها کپی برابر اصل بوده و این گسل دیر یا زود همه را با رانشی یا زلزله‌ای به کام خود خواهد کشید.