گروه انرژي: در بازار انرژي به دليل خروج آمريکا از برجام، رخدادهاي زيادي در چند روز اخير پيش آمده است که موجب سردرگمي‌فعالان شده، از ضرب‌الاجل آمريکا به خريداران نفت تا قول عربستان سعودي براي جبران کاستي عرضه نفت در پي تحريم ايران و نيز حمايت اروپايي‌ها از برجام که موجب کاهش نامحسوس بهاي نفت در روز شد.
تحريم‌هاي آمريکا عليه مشتريان نفتي ايران از پنجم نوامبر (۱۴ آبان) بازمي‌گردد و وزارت خزانه‌داري آمريکا به کشورها دستورالعملي براي کاهش قابل توجه وارداتشان در شش ماه آينده داده تا بتوانند از معافيت تحريمها برخوردار شوند.
تحليلگران در نظرسنجي "اس اند پي گلوبال پلاتس" پيش بيني کردند تا نوامبر که تحريمها به اجرا درمي‌آيند، حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز از صادرات نفت ايران به بازار جهاني به دليل تحريمها کاهش پيدا کند و حداقل ميزان پيش‌بيني شده ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار بشکه در روز و حداکثر آن ۸۰۰ هزار بشکه در روز است.
طبق جديدترين نظرسنجي پلاتس، ايران از زمان برچيده شدن تحريمها در ژانويه سال ۲۰۱۶، ميزان توليد نفت خود را حدود يک ميليون بشکه در روز افزايش داده بود و در آوريل ۳.۸۳ ميليون بشکه در روز توليد داشت.
- حذف ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار بشکه در روز از ميزان عرضه تا پايان سال
به گفته باب مک نالي، رييس شرکت "راپيدان انرژي" و مشاور انرژي جورج دبليو بوش، رييس جمهور اسبق آمريکا، اگر طرفين حاضر در توافق هسته‌اي به توافق جديدي نرسند، ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار بشکه در روز از ميزان عرضه تا پايان سال از بازار حذف خواهد شد و در نيمه اول سال ۲۰۱۹ به ۵۰۰ هزار بشکه در روز مي‌رسد.
به گفته پل شلدون، مشاور ژئوپليتيکي "اس اند پي گلوبال پلاتس"، ۲۰۰ هزار بشکه در روز از صادرات ايران تا سه ماهه چهارم امسال ممکن است از بازگشت تحريمها متاثر شود.
جيوواني استانوو، تحليلگر يو بي اس اظهار کرد صادرات ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت ايران ممکن است تا نوامبر مختل شود.
سارا واخشوري، رييس شرکت " SVB انرژي اينترنشنال" نيز پيش‌بيني کرد توليد ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز نفت ايران در سه ماهه اول سال ۲۰۱۹ متوقف مي‌شود و اگر توافق جديدي حاصل نشود، تا اواسط سال ۲۰۱۹ به ۹۰۰ هزار تا يک ميليون بشکه در روز بالغ خواهد شد.
کوين بوک، مديرکل "کلير ويو انرژي پارتنرز" نيز گفت: حداکثر ۴۵۰ هزار بشکه در روز از ميزان عرضه تا پايان سال از بازار کنار خواهد رفت.
- در مهلت داده شده چه اتفاقي مي‌افتد؟
وزارت خزانه‌داري آمريکا به شرکتها يک مهلت ۱۸۰ روزه براي پايان معاملات مربوط به نفت، پتروشيمي، سرمايه گذاريهاي نفتي بالادستي، بنادر، کشتيراني، کشتي سازي و بانک مرکزي ايران داده است.
وزارت خارجه آمريکا دادن معافيت از تحريمها را براي کشورهايي که هر ۱۸۰ روز کاهش قابل توجهي در ميزان وارداتشان صورت دهند، بررسي خواهد کرد. دولت اوباما کاهش ۲۰ درصدي را در نظر گرفته بود اما عوامل متعددي ديگري را نيز به حساب مي‌آورد.
پرسش‌هاي بي پاسخ کليدي شامل اين هستند که چه مدت زماني براي مقايسه مورد استناد قرار مي‌گيرد و آيا ميعانات نيز بخشي از کاهش واردات يک کشور به حساب آورده مي‌شوند. آمريکا انتظار دارد کشورها در مهلت ۱۸۰ روزه، در وارداتشان کاهش قابل توجهي صورت دهند.
- اعلام آمادگي سعودي‌ها براي افزايش توليد نفت
به نقل از اسپوتنيک عربي، خالد فالح، وزير صنعت، معدن و انرژي عربستان گفت: در واکنش به احتمال کاهش حجم نفت خام ايراني در بازارهاي بين‌المللي پس از خروج رئيس جمهور آمريکا از توافق هسته‌اي ما آماده افزايش توليد نفت هستيم.
وي افزود: در پي خروج آمريکا از توافق هسته‌اي ايران ما بر پايبندي خود به منظور ايجاد ثبات در بازارهاي نفت به نفع توليد کنندگان و مصرف کنندگان تاکيد مي‌کنيم.
وزير انرژي سعودي ادامه داد: ما با بزرگترين توليد کنندگان در داخل و خارج اوپک و با بزرگترين مصرف کنندگان همکاري خواهيم کرد تا کمبودها را به پايين‌ترين حد برسانيم.
- اقدام خصمانه اماراتي‌ها
بر اساس اين گزارش، امارات نيز در اقدامي‌خصمانه در پي تحريم 6 شخص و 3 نهاد ايراني از سوي آمريکا، 9 فرد و نهادهايي ايراني را با طرح اين ادعا که اين افراد واسطه خريد کالا و انتقال ميليون‌ها دلار ارز براي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي‌بوده‌اند در ليست سياه خود قرار داد.
عادل الجبير، وزيرخارجه عربستان سعودي نيز در اظهاراتي فرافکنانه گفت که اگر ايران به سراغ ساخت سلاح هسته‌اي برود عربستان هم در پي دستيابي به تسليحات اتمي‌خواهد رفت.
وي ضمن حمايت از خروج آمريکا از توافق هسته‌اي با ايران در تکرار توهمات خود گفت: ايران بايد از برنامه موشکي خود و حمايت از حزب‌ا... و حوثي‌ها دست بردارد.ايران بايد دسترسي به همه مراکز نظامي‌و هسته‌اي خود را به طور شبانه روزي و بدون محدوديت تضمين کند و از تلاش براي گسترش نفوذش در منطقه دست بردارد. اگر تهران برنامه هسته‌اي خود را فراتر از ميزاني که فعلا در جريان است ببرد، خود به خود برجام متلاشي و تحريم‌هاي هسته‌اي عليه اين کشور به طور کامل باز خواهد گشت و عربستان هم مصمم خواهد شد تا هر آن‌چه لازم است براي دفاع از خود و اقدامي‌مشابه انجام دهد.
- افت قيمت با حمايت قدرت‌هاي جهان از برجام
درحالي‌که به نظر مي‌رسد متحدان اروپايي آمريکا براي حفظ توافق ايران تلاش مي‌کنند، و به اين ترتيب صادرات نفت ايران، ممکن است در بازار باقي بماند، قيمت نفت خام افت کرد.
به نقل از رويترز، روز جمعه، درحالي‌که به نظر مي‌رسد متحدان اروپايي آمريکا براي حفظ توافق ايران تلاش مي‌کنند، و به اين ترتيب صادرات نفت ايران، ممکن است در بازار باقي بماند، در جلسه پر فراز و نشيب معاملات ديروز، قيمت نفت خام افت کرد.
از طرف ديگر با انتشار داده‌هاي انرژي آمريکا در عصر ديروز که نشان داد شرکت‌هاي حفاري، اين هفته ۱۰ حلقه چاه جديد حفر کرده‌اند، نشانه‌هاي از امکان افزايش عرضه نفت در جهان به وجود آمد.
قيمت‌هاي نفت درست زير رکوردهاي چند ساله خود باقي ماندند و برنت اين هفته سودي ۲.۸ درصدي ثبت کرد و نفت خام آمريکا هم توانست اين هفته ۱.۲ درصد رشد کند.
جان کيلداف، يکي از شرکاي شرکت اگين کپيتال در نيويورک، مي‌گويد: بازارها تحت تاثير عوامل تقويت‌کننده قرار دارند که اين شامل ايران، ونزوئلا وعدم توانايي عربستان براي وارد کردن سريع نفت بيشتر به بازار، مي‌باشد.
نفت خام برنت با ۳۵ سنت کاهش در قيمت ۷۷.۱۲ دلار به کار خود پايان داد که تنها اندکي با رکورد ۷۸ دلاري که در روز پنج‌شنبه ثبت کرده بود فاصله داشت. در معاملات پس از بسته شدن بازارهاي اصلي، قيمت نفت برنت از اين هم پايين‌تر آمد.
نفت سبک آمريکا ۶۶ سنت در هر بشکه افت کرد و در قيمت ۷۰.۷۰ دلار بسته شد که فاصله زيادي با رکورد ۷۱.۸۹ دلاري که در روز پنج‌شنبه ثبت کرده بود دارد.
آمريکا در نظر دارد تحريم‌هاي جديدي را بر عليه ايران وضع کند که ۴ درصد از صادرات نفت خام جهان را انجام مي‌دهد. بسياري از تحليلگران پيش‌بيني کرده‌اند با افت صادرات ايران، قيمت نفت بالا برود. هرچند نشانه‌هايي از اين وجود دارد که برخي از اعضاي اوپک توليد خود را بالا خواهند برد تا با اختلال عرضه مرتبط با ايران مقابله کنند.