موافقان و مخالفان خوراک ارزان مطرح کردند
سخنگوي کميسيون صنايع و معادن مجلس، از نشست رييس مجلس شوراي اسلامي، وزير نفت و رييس کميسيون متبوعش براي تعيين فرمول نرخ خوراک پتروشيميها خبر داد.
به گفته سعيد باستاني نماينده مردم تربت حيدريه در مجلس شوراي اسلامي، اعضاي کميته پتروشيميکميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي، سهشنبه با نمايندگان وزارت نفت، نماينده سازمان برنامه و بودجه و نماينده بخش خصوصي پتروشيميو شرکت ملي پتروشيميديدار کردند. در اين نشست بحث بر اين بود که آيا نرخ مصوب خوراک پتروشيميمتعارف است يا خير؟
بنابر اظهار سخنگوي کميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي، ماده 53 برنامه ششم توسعه مربوط به بحث پتروشيميها است و در اين زمينه خلاء قانوني نداريم. نرخ خوراک پتروشيميها بايد با قيمتي معقول تعيين شود، تا صنعت پتروشيميتوسعه يابد و در کنار آن با ايجاد صنايع جانبي اشتغالزايي شود. همچنين صنعت پتروشيميميتواند با تکميل حلقههاي خود و برقراري ارتباط با صنايع داخلي حلقه واسط بين صنعت نفت و گاز و صنايع داخلي باشد.
باستاني رشد مداوم و بلندمدت صنعت پتروشيميرا نيازمند توجه به اصول مناسب و حرفه اي مديريت، افزايش ارتباط و همکاري با کشورهاي صاحب فناوري و حرکت به سمت طرحهاي توسعهاي که زنجيره ارزش اين صنعت را در داخل تکميل کرده و کالاهايي با ارزش افزوده بالاتر توليد ميکنند، دانست.
سخنگوي کميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي، با بيان اينکه سياستهاي کلي اقتصاد مقاومتي بهطور مشخص تکميل زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز و افزايش توليد و توسعه صنعت پتروشيميرا هدف گذاري کرده، تاکيد داشت صنعت پتروشيمياهميت ويژه اي دارد چرا که اين صنعت ميتواند پيوندهاي بين اقتصاد داخلي و بخش نفت و گاز کشور را افزايش دهد و اقتصاد ايران را از خامفروشي انرژي به صادرکننده محصولات نهايي با ارزش تبديل کند.
در روزهاي گذشته نيز سيدعلي ادياني عنوان کرده بود درگزارش برنامه ششم توسعه حوزه نفت و گاز بحث تعيين قيمتها و خوراک پتروشيميها و پالايشگاهها مطرح شده و مبنا و پايه اي براي تعيين نرخ خوراک مقرر شده است.
به گفته نماينده مردم قائمشهر،سوادکوه وجويبار در مجلس شوراي اسلامي، توجه جدي به صادرات غيرنفتي يکي از مولفههاي تثبيت اقتصاد مقاومتي است و پتروشيميها ميتوانند در افزايش صادرات نقش قابل توجهي داشته باشند و در اين راستا بايد به بخش خصوصي و صنعت پتروشيميکمک کرد. تعيين نرخ خوراک بايد به نفع بخش خصوصي، پالايشگاهها و پتروشيميها و همچنين دولت باشد و در تعيين قيمت بايد منفعت توليدکننده و مصرف کننده درنظرگرفته شود.
*تضاد آراي مجلسيها در خصوص خوراک پتروشيميها
عضو کميسيون انرژي مجلس با بيان اين که تا زماني که صنايع از جمله پتروشيمي، خوراک ارزان دريافت و از رانت استفاده ميکنند انگيزه اي براي توسعه و توليد محصولات با ارزش ندارند، گفت: اگر نرخ خوراک را واقعي بدهيم، صنعت ما پيشرفت ميکند. هدايت الله خادمي، عضو کميسيون انرژي مجلس با حضور در برنامه تلويزيوني با اشاره به اينکه 2 نوع خوراک پتروشيميداريم، افزود: آنهايي که خوراک گاز استفاده ميکنند تا پايان سال 92، براي هرمتر مکعب 2 و 8 دهم تا 3 سنت ميپرداختند در حالي که در همان زمان گاز را به ترکيه با نرخ هر متر مکعب 40 سنت صادر ميکرديم که اين اختلاف ميتوانست براي برخي افراد، رانت ايجاد کند.
وي ادامه داد: در سال 1393 اين نرخ اصلاح و حدود 13 سنت شد که نرخ معقولي بود و ميتواند موجب ارتقاي صنايع پتروشيميشود. خادميافزود: در پايان سال 1393 از دولت خواستند فرمول ثابتي را براي تعيين نرخ براي مدت طولاني ارائه کند که وزارت نفت با رايزني مجلس شوراي اسلاميبه فرمول خوبي رسيدند که مشابه ميانگين نرخ خارجي گاز و مصارف داخلي و نرخ شناور بود که حدود 10 سنت ميشد. وي گفت: تا زماني که صنايع از جمله پتروشيمي، خوراک ارزان دريافت و از رانت استفاده ميکنند انگيزه اي براي توسعه و توليد محصولات با ارزش ندارند. خادميافزود: پتروشيميهاي ما اکنون 40 تا 50 درصد سودده هستند در حالي که سوددهي برخي از صنايع سيمان ما مانند سيمان درود، منفي 24 درصد است.
عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلاميگفت: اگر نرخ خوراک را واقعي بدهيم، صنعت ما پيشرفت ميکند و محصولات بهتري که ارزش افزوده بيشتري دارد توليد ميکنند.
خادميبا تاکيد بر اينکه شرکتها بايد به بخش خصوصي واقعي و کارآمد واگذار شوند، اضافه کرد: بانکها رقيب صنعت شدند و به همين علت تسهيلات را با سود بالا به صنايع ميدهند تا آن صنايع نتوانند پا بگيرند. عبدالرضا مصري عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلاميهم در ارتباط تلفني با اين برنامه درباره پيشنهاد ماده مربوط به کاهش قيمت خوراک گاز براي پتروشيميها در برنامه ششم توسعه گفت: در پي اين هستيم از مزيتهاي خود براي سرمايه گذاري، توليد و اشتغال استفاده و برگشت بخشي از سود به عنوان ماليات استفاده کنيم. وي با بيان اينکه برابر سياستهاي ابلاغي مقام معظم رهبري، جلوگيري از خام فروشي نفت و گاز اساسيترين دغدغه ماست، ادامه داد: بخشي از مواد خام در اختيار پالايشگاههاي نفت دولتي و خصوصي قرار ميگيرد که اکنون زيان ده هستند.
*حوالههاي پتروشيميها براي برخي، ميلياردها تومان سود داشت
مصري گفت: پالايشگاه آبادان بيش از هزار و 200 ميليارد تومان و پالايشگاه کرمانشاه که به بخش خصوصي واگذار شده است 90 ميليارد زيان دادهاند. وي افزود: خجالت آور است کشوري که 100 سال صاحب صنعت نفت است بنزين خود را از کشورهاي ديگري وارد کند.
عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلاميگفت: اگر صنايع پتروشيميرا هم نداشتيم امروز بايد از کشورهاي ديگري وارد ميکرديم. وي افزود: سياست گذاري نامناسب، قيمت مواد اوليه، مواد خام و فناوري موجود در پالايشگاه از علل زيان ده بودن پالايشگاهها است.
مصري با اشاره به اينکه 2 نوع خوراک مايع و گاز براي پتروشيميداريم افزود: صنايعي که از طريق خوراک مايع اداره ميشوند زيان ده و يا نقطه سر به سر هستند و امکان انتقال فناوري را هم ندارند و صنايعي که از گاز طبيعي استفاده ميکنند حاشيه سودي دارند. وي با اشاره به اينکه قرار است در سال 1400، صد و سي هزار تن توليد پتروشيميداشته باشيم، گفت: اين رقم در سال 1384، بيست هزار تن و در سال 1391، پنجاه و پنج هزار و چهارصد تن و از سال 1391 تا کنون به 57 هزار و 900 تن رسيد. مصري افزود: قرار است از امسال با رشد صعودي 15 هزار و 850 تن در سال به ظرفيت توليد فعلي اضافه کنيم تا بتوانيم به هدف 130 هزار تن برسيم. عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلاميبا بيان اينکه در سالهاي اخير در زمينه پتروشيميسرمايه گذاري نشده است، گفت: بخش دولتي 100 هزار و 200 ميليارد تومان زيان دارد که بايد اصلاح شود. مصري ادامه داد: پتروشيميها تا زماني که زير نظر وزارت نفت بود حوالههايي ميدادند که براي برخيها ميلياردها تومان سود داشت. وي گفت: علت اينکه ماده قانوني را ميخواهيم به برنامه ششم توسعه اضافه کنيم اين است که قانون قبلي که مقرر ميداشت وزارت صنايع، نفت، سازمان مديريت و برنامه ريزي فرمول قيمت نفت را تعيين کنند امّا متاسفانه وزارت نفت خودش فرمولي را ارائه کرد. عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلاميافزود: هدف ما اين است که صنعت فعلي پتروشيميرا از دست ندهيم. در ادامه عضو کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلاميدر ارتباط تلفني با اين برنامه گفت: واقعيت اين است که وزارت نفت و آقاي زنگنه اعتقادي به حمايت از صنعت پتروشيميندارند. علي اکبر کريميافزود: سؤال اساسي اين است که چرا زماني که صنايع پتروشيميدولتي بودند تا 30 درصد تخفيف نسبت به قيمت فوب در خوراک داشتند امّا از زماني که به بخش خصوصي منتقل شدند به يک باره در روند قيمت گذاري خوراک تحويلي به آنها اختلال ايجاد شد.
وي با بيان اينکه اين اقدام موجب اختلال در صنعت پتروشيميکشور شده است، گفت: رشد توليدات محصولات پتروشيمياز سال 1384 تا 1389 سالانه حدود 22 درصد بود امّا با اختلالاتي که از سال 89 تا 94 ايجاد شد اين رقم به کمتر از 2 درصد کاهش يافته که اين ناشي از تصميمات مکرر دولت و مجلس براي خوراک پتروشيمياست. کريميبا اشاره به اينکه پتروشيميکشور در اختيار صندوقهاي بازنشستگي و بيمه است افزود: براي حفظ اين صنايع که ايجاد اشتغال و صادرات دارند بايد تلاش کرد. وي با بيان اينکه حدود 10 ميليارد دلار صادرات پتروشيميداريم گفت: نبايد جلوي انگيزه براي سرمايه گذاري در صنايع پتروشميرا سد کنيم. عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلاميافزود: از مجموع 500 تا 600 ميليارد متر مکعب گاز توليدي کشور تنها 5 تا 6 ميليارد متر مکعب به عنوان خوراک تحويل صنايع پتروشيميميشود. کريميگفت: اين ادعاي وزير نفت را مبني بر اينکه مصوبه کميسيون تلفيق مجلس معادل 16 ميليارد دلار در طول برنامه براي دولت بار مالي دارد صحيح نميدانم زيرا خوراک مايع پتروشيميها نفت است و درصد کمياز مجموع توليدات پالايشگاهها را تشکيل ميدهد. وي افزود: درباره قيمت 95 درصد فوب براي خوراک مايع پتروشيميها بايد توجه کنند که تحويل آن درب پالايشگاه است و هزينه حمل و نقل به آن اضافه ميشود.
وزير نفت شرط امضاي قرارداد با شرکتهاي خارجي در طرحهاي توسعهاي صنعت نفت را حضور در مناقصات اعلام کرد و گفت: اگر قيمتهاي آنها خوب باشد در مناقصه برنده ميشوند.
به نقل از وزارت نفت، بيژن زنگنه با بيان اينکه بنزين آلوده نداريم اما هنوز نميتوانيم در همه شهرهاي کشور بنزين يورو ٤ توزيع کنيم و به همه کلانشهرها بنزين يورو ٤ ميدهيم، گفت: آلودگي هم تنها به بنزين مربوط نميشود بلکه نداشتن معاينه فني خودروها، مصرف بد سوخت در خودروها- که بايد از طريق معاينه فني حل شود و نبايد در اين باره اغماض کرد- از جمله اين دلايل به شمار ميآيند. وزير نفت با اعلام اينکه برخي خودروهاي فرسوده که در تهران تردد ميکنند را بايد اسقاط يا از شهر خارج کرد، اظهار داشت: چنين مسائلي سبب آلودگي ميشود، ما ٣٠ درصد توليد بنزين يورو ٤ داريم و در کلانشهرها اين بنزين توزيع ميشود، بقيه شهرها را هم با وارد مدار شدن پالايشگاه ستاره خليج فارس اصلاح ميشود اما چيزي به نام بنزين آلوده به هيچ وجه نداريم. اين عضو کابينه دولت در پاسخ به پرسشي در اين باره که با آمدن شرکتهاي حفاري خارجي، شرکتهاي حفاري داخلي بيکار ميشوند، تصريح کرد: شرکتهاي حفاري خارجي اصلا نيامدهاند، پيش از آمدن من به وزارت نفت در دوره جديد، چند دکل حفاري خارجي در خليج فارس فعاليت ميکردند که برخي به دليل نياز قراردادهايشان را تمديد کرديم اما گفتيم که در کارهاي جديد از توان شرکتهاي ايراني بهره گيرند. زنگنه تاکيد کرد: ورود شرکتهاي خارجي براي توسعه ميدانهاي نفتي به ايران سبب ايجاد کار براي ايرانيها ميشود، شرکتهاي خارجي بايد در مناقصه شرکت کنند و اگر قيمتهاي آنها خوب باشد در مناقصه برنده ميشوند و دليلي ندارد که در شرايط رقابتي به آنها کار سپرده نشود و به طور حتم بايد از طريق مناقصه برنده شوند. اين مقام مسئول در پاسخ به پرسشي در باره بحث کمبود گاز در برخي مناطق کشور گفت: هم اکنون ٨٨ تا ٨٩ درصد از جمعيت کل کشور در زمستان از گاز طبيعي بهره ميبرند و مشابه اين شرايط در جهان وجود ندارد، که تا يک سال و نيم آينده به ٩٤ تا ٩٥ درصد ميرسد.
وي ادامه داد: ٩٤ تا ٩٥ درصد بخش شهري کشور از نعمت گاز برخودارند، اگر سيستان و بلوچستان به حساب نيايد اين رقم به بالاي ٩٧ تا ٩٨ درصد ميرسد، ٧٠ درصد جمعيت کشور شهري هستند و بيش از ٦٠ درصد روستاهاي ما اکنون از گاز استفاده ميکنند.
يک مقام مسئول از پيشنهاد ايران به منظور مهار آتش سوزي چاههاي نفتي موصل در شمال عراق خبر داد.
به نقل از شرکت ملي نفت ايران، محمدرضا تاکايدي با بيان اينکه در آستانه آزاد شدن منطقه القياره در جنوب موصل عراق در ماه آگوست سال ۲۰۱۶ ميلادي از سوي نيروهاي ارتش عراق، تروريستهاي داعش، چاههاي نفت موصل را به آتش کشيدند، گفت: با وجود گذشت چند ماه از آتش زدن اين چاهها، هنوز هم آتش در اين چاهها زبانه ميکشد و ستونهاي سياه دود همچنان آسمان موصل را تيره و تار کرده است.
اين مقام مسئول، افزود: داعش با به آتش کشيدن چندين چاه نفت در منطقه موصل که در اختيار داشت، درصدد بود با ايجاد دود غليظ در آسمان منطقه و جلوگيري از ديد کامل جنگندههاي ائتلاف، از هدف قرار گرفتن مواضع و خودروهاي خود جلوگيري کند.
وي با بيان اينکه تاکنون نيروهاي آتش نشاني عراق برخي از چاههاي نفتي القياره را خاموش کردهاند، ولي برخي ديگر از چاههاي موصل همچنان در آتش ميسوزد و زندگي مردم اين منطقه را با خطر روبهرو کرده است، از اين رو ايران، بار ديگر اعلام ميکند که براي هر گونه کمک به مهار آتش چاههاي نفتي موصل آمادگي کامل دارد.
تاکايدي با يادآوري اينکه شرکت ملي حفاري با توجه به تجربههايي که در مهار آتشسوزي چاههاي نفتي ايران و کويت دارد، به خوبي ميتواند در حوزه مهار چاه به دولت عراق کمک کند، تاکيد کرد: ضمن اينکه، براي اين منظور، دانش فني، تجهيزات و نيروي انساني لازم را در اختيار دارد. قائم مقام شرکت ملي حفاري ايران با بيان اينکه چنانچه دولت عراق براي مهار آتشسوزي چاههاي نفتي موصل درخواست کمک و به شرکت نفت اعلام کند، آماده اعزام تيم ويژه و تجهيزات مورد نياز هستيم، يادآور شد:
در صورت ارائه اين درخواست و دادن اطلاعات لازم درباره چاههاي آتش گرفته، تيم ويژه حفاري ايران بهمنظور مهار اين آتش سوزي، به منطقه موصل اعزام خواهند شد.
پيش از پيروزي انقلاب اسلامي، چاههاي شماره ۶ و ۴۶ اهواز، يک و ۳۳ رگ سفيد، ۳۱۱ مسجد سليمان، ۲۰ نفت سفيد، ۱۳۱ آغاجاري، ۴۶ پازنان و ۱۲۶ مارون دچار آتش سوزي و فوران شد که با مديريت کارشناسان خارجي کنترل و مهار شدند و نيروهاي ايراني در اين زمينه هيچ گونه تجربه و تخصصي نداشتند.
يک سال پرحادثه براي بازار نفت در حال اتمام است. در سال ۲۰۱۶، قيمت نفت به ارقاميکه از سال ۲۰۰۳ تاکنون سابقه نداشت کاهش يافت، اما در ماه دسامبر ترميم شد و به بالاي ۵۵ دلار رسيد.
به نقل از پايگاه خبري اويل پرايس، يک سال پرحادثه براي بازار نفت در حال اتمام است. در سال 2016، قيمت نفت به ارقاميکه از سال 2003 تاکنون سابقه نداشت کاهش يافت، اما در ماه دسامبر ترميم شد و به بالاي 55 دلار رسيد.
در اين سال شاهد توافق اوپک و ساير توليد کنندگان بر سر طرح کاهش توليد بوديم. اکنون سوالي که مطرح است اين است که آيا سال 2017 نيز سالي پر فراز و نشيب براي نفت خواهد بود، يا تصويري بهتر ميتواند براي بازار در سال آينده ترسيم کرد.
جديدترين گزارش اداره اطلاعات انرژي آمريکا که در ماه دسامبر منتشر شد پيش بيني کرده که قيمت متوسط نفت برنت و نفت خام آمريکا در سال 2017 ميلادي به 52 و 51 دلار برسد. اين در حالي است که بر اساس اين گزارش، قيمت متوسط نفت برنت و نفت خام آمريکا در نيمه نخست سال 2017، 50 دلار و در نيمه دوم سال 55 دلار پيش بيني شده است.
همچنين پيش بيني شده که افزايش ميزان ذخاير جهاني نفت در سال 2017 به طور متوسط 0.4 ميليون بشکه در روز باشد، که البته اين رقم در نيمه نخست سال 0.8 ميليون بشکه خواهد بود.
اداره اطلاعات انرژي آمريکا پيش بيني کرده که کل توليد نفت جهان در سال 2017 به 97.42 ميليون بشکه در روز برسد و ميزان تقاضا نيز 96.99 ميليون بشکه در روز باشد.
همچنين پيش بيني شده که توليد نفت اوپک به 33.2 ميليون بشکه در روز در سال 2017 برسد.