چندروز پس از پرتاب بزرگترين بمب غيرهستهاي آمريکا در افغانستان، مشاور امنيت ملي دونالد ترامپ به افغانستان رفت.مشاور امنيت ملي آمريکا در ديدار با مقامهاي افغان در کابل گفت، دولت جديد در حال بررسي واکنشهاي ديپلماتيک، نظاميو اقتصادي به دشمنان طالباني و داعشي خود در افغانستان است.
ژنرال هربرت مکمستر، مشاور امنيت ملي آمريکا در مصاحبه با ايبيسي نيوز از افغانستان گفت: ايالات متحده بيش از گذشته شريک قابل اعتماد افغان دارد اما همزمان سطح و حجم تلاشهايش را در اين کشور کاهش داده است.او گفت: دشمنان ما اين را حس کردهاند و به سختي تلاش ميکنند و حال نوبت ماست تا در کنار شرکاي افغان پاسخ آنها را بدهيم. به گفته مکمستر، رئيسجمهوري آمريکا از برخي مقامها از جمله در وزارت خزانهداري و تجارت خواسته تا با همکاري واکنشهاي قابل دسترس در حوزههاي مختلف شامل سياسي، ديپلماتيک، نظاميو اقتصادي را بررسي کنند.او تاکيد کرد: ما گزينهها را در اختيار او قرار خواهيم داد و آماده اجراي تصميمات او هستيم.مشاور امنيت ملي آمريکا با اشرف غني، رئيسجمهوري و ساير مقامهاي ارشد درباره مناسبات دوجانبه، امنيت، مسائل ضد تروريسم، اصلاحات و توسعه بحث و رايزني کرده است.طبق بيانيه کاخ رياست جمهوري افغانستان، مکمستر از تلاشهاي ضد فساد قدرداني کرد و به اشرف غني اطمينان داد که ايالات متحده همچنان به حمايت و همکاري با افغانستان در شماري از مسائل ادامه خواهد داد.
فرماندهي عمليات مشترک عراق تأييد کرد که دلايلي وجود دارد مبني بر اينکه داعش در دو محله «العروبه» و «باب الجديد» در روز شنبه گذشته از سلاح شيميايي استفاده کرده است.
به نوشته خبرگزاري رويترز، در پي اين حمله چند تن از نيروهاي عراقي مصدوم شدند. سازمان ملل نيز اعلام کرده است که 12 نفر از جمله زنان و کودکان، با احتمال اينکه هدف حمله شيميايي قرار گرفتهاند تحت مراقبت هستند.پليس فدرال عراق که بخش وسيعي از عمليات غرب موصل را بر عهده دارد در اين راستا گفته است که حمله شيميايي داعش مانع از پيشروي نميشود.اين حمله شيميايي در حالي رخ ميدهد که نيروهاي عراقي پس از فاجعه «الموصل القديمه» که در جريان بمباران هوايي آمريکا صدها غير نظاميکشته شدند، استراتژي خود را تغيير داده و به پيشروي آرام و عدم استفاده از سلاحهاي سنگين و کاهش حملات هوايي روي آورده است.در مقابل نيز تروريستهاي داعش از فرصت به دست آمده استفاده کرده و با تکيه بر انبوه تک تيراندازها و خودروهاي انتحاري و اخيرا حملات شيميايي، پيشروي را کند کردهاند به طوريکه در دو هفته گذشته صرفا سه منطقه جديد به دست نيروهاي عراقي آزاد شده است.راميالعنبري، مسئول پليس فدرال عراق اعلام کرد که نيروهاي پليس کنترل ساختمانهاي استراتژيک را در مناطق باب السراي، خيابان غازي، محله البدن و الشيخ محمد در بخش قديميموصل در دست گرفتند.
طي سفر معاون رئيسجمهور آمريکا به کره جنوبي، سئول و واشنگتن توافق کردهاند هر چه سريعتر سامانه دفاع ضدموشک تاد را در کره جنوبي مستقر کنند.
معاون رئيس جمهور آمريکا مدعي شد اتحاد ميان سئول و واشنگتن محور صلح و امنيت در کره جنوبي و البته در منطقه شرق و جنوب شرق آسيا است.مايک پنس همچنين گفت، دولت قبلي آمريکا از رويکرد صبر راهبردي در قبال کره شمالي استفاده ميکرد که اين رويکرد شکست خورده است. وي افزود دوره صبر راهبردي به سر آمده است.معاون رئيس جمهور آمريکا خاطر نشان کرد، اگر چين نتواند جلوي کره شمالي را بگيرد، آمريکا و متحدانش دست به چنين اقداميخواهند زد.پنس گفت کره شمالي به تهديدي واقعي در شبه جزيره کره تبديل شده است و ضمن هشدار به پيونگيانگ گفت همه گزينهها در قبال کره شمالي روي ميز است. پنس به خبرنگاراني که همراه با وي در نزديکي مرز بين دو کره حضور داشتند گفت که ترامپ اميدوار است چين از اهرمهاي فوقالعاده خود براي اعمال فشار به کره با هدف کنار گذاشتن تسليحات هستهاي اين کشور استفاده کند.پنس که آزمايش ناموفق روز گذشته کره شمالي را يک اقدام تحريکآميز خوانده است گفت آمريکا و متحدانش از طريق ابزارهاي صلح آميز و يا در انتها با هر وسيله مورد نياز از کره جنوبي و ژاپن به عنوان دو متحد اصلي خود حمايت ميکند.
نگراني کشورهاي اروپايي از آينده روابط با آنکارا بیشتر شد
گروه بين الملل- رجب طيب اردوغان رئيس جمهور ترکيه در نتايجي تنگاتنگ پيروز شد.کميته انتخاباتي راي آري را در اين همه پرسي با ۵۱.۳۷درصد پيروز اعلام کرده است. راي نه ۴۸.۶۳درصد را به خود اختصاص داده است.
در عين حال اين پيروزي با استقبال کميدر جهان روبرو شد. عنوان اصلي بيشتر روزنامههاي جهان حاکي از آينده اي تيره براي ترکيه بودند. سي ان ان خبر پيروزي اردوغان را با تيتر "امروز دموکراسي در ترکيه مرد" منتشر کرد.گلوب اند ميل نوشت "اردوغان با پيروزي تنگاتنگ فشار خود بر ترکيه را بيشتر ميکند" روزنامه گاردين نوشت "اردوغان با پيروزي در رفراندوم فشار بر قانون اساسي را افزايش ميدهد". الجزيره با تيتر "رفراندوم ترکيه تغيير قانون اساسي و قدرت را زير سئوال برد.
تغييرات تاييد شده با اين راي در قانون اساسي عملا به اردوغان اجازه ميدهد تا سال ۲۰۲۹ در قدرت بماند.حاميان اردوغان ميگويند جايگزين کردن نظام پارلماني کشور با رياست جمهوري اجرايي، ترکيه را مدرن خواهد کرد.حاميان شادمان اردوغان در شهرهاي بزرگ به خيابانها آمدهاند و معترضان و مخالفان به نشانه اعتراض سنتي در ترکيه بر ديگ و کاسه ميکوبند.انتظار ميرود با رسميشدن نتيجه همهپرسي حزب حاکم در ترکيه از رييس جمهوري بخواهد دوباره رهبري حزب عدالت و توسعه را به دست بگيرد.، کاري که در نظام پيش از همهپرسي بر اساس قانون اساسي جزء اختيارات رييس جمهوري نبود.جنجال برانگيزترين تغيير در مجموع تغييرات پيشنهادي در قانون اساسي مربوط به افزايش قدرت رييس جمهوري است و به او اجازه ميدهد که وزراي کابينه خود را خارج از اعضاي پارلمان انتخاب کند.بر اين اساس انتخابات رياست جمهوري و انتخابات پارلماني هر پنج سال يک بار در يک روز برگزار خواهند شد. شبکه خبري «سيانان تورک» اعلام کرد درپي مشخص شدن نتايج همهپرسي تغيير قانون اساسي ترکيه، شوراي امنيت ملي اين کشور تشکيل جلسه خواهد داد و احتمالا وضعيت فوقالعاده را تمديد خواهد کرد. دولت ترکيه از مرداد ماه سال 95 تاکنون (حدود 9 ماه) در وضعيت فوقالعاده به سر ميبرد. درپي اين امر نزديک به 50 هزار نفر بخاطر دست داشتن يا به هر نحوي مرتبط بودن با کودتا بازداشت شده و نزديک به 100 هزار نفر از مشاغل دولتي و رسمياخراج شدند.
رد نتيجه توسط اپوزيسيون
حزب اصلي مخالف در ترکيه اعلام کرد که نتيجه همهپرسي اخير تغيير قانون اساسي اين کشور را به چالش ميکشد. حزب جمهوريخواه خلق با اشاره به برخي از بي نظميها در روند همهپرسي و نزديکي آرا موافقان و مخالفان شرکت کننده در رايگيري نتيجه اين همهپرسي و قانوني بودن آن را زير سوال برده است. به گزارش شبکه خبري ان تي وي،اين حزب راي "مثبت" به همهپرسي را قبول نکرده و خواهان بازشماري ۶۰ درصد آرا شده است. حزب دموکراتيک خلقها، ديگر حزب اصلي مخالف در ترکيه نيز با نتايج اين همهپرسي مخالفت کرده است.اين دو حزب مخالف اصلي ميگويند افزايش اختيارات به "ديکتاتوري" در ترکيه دامن خواهد زد. رئيس شوراي عالي انتخابات در پاسخ به اعتراضات احزاب اپوزوسيون مبني بر زير سوال رفتن مشروعيت رفراندوم اخير در ترکيه، اين اعتراضات را رد کرد و گفت: شمارش آرا نشان ميدهد مردم با اصلاحات قانون اساسي موافق هستند. رئيس شوراي عالي انتخابات در نشست مطبوعاتي در پاسخ به اعتراض احزاب مردم جمهوري خواه ترکيه و دموکراتيک خلق مبني بر وجود دستکاري در نتيجه رايگيري گفت: تصميم شوراي عالي انتخابات مبني بر شمارش آراء صندوقهاي راي پلمب نشده از سوي اين شورا براي اولين بار اتخاذ نشده است.وي اظهار کرد: اگر برخي از صندوقها پلمپ نشدهاند اين نشانه کوتاهي مسئولان حاضر در پاي صندوقهاي راي گيري بوده است.او همچنين بيان کرد: اعضاي شوراي عالي انتخابات براي جلوگيري از پايمال شدن حقوق مردم و ابطال راي آنها چنين مجوزي را صادر کرده است. در صندوقهاي راي، راي «آري» اکثريت بوده است.رئيس شوراي عالي انتخابات ترکيه ادامه داد: اين گونه تصميمات در دورههاي پيشين نيز اتخاذ شده است. نتيجه انتخابات راي «آري» بوده است.در واقع شوراي عالي انتخابات ترکيه بر پيروزي حاميان اصلاحات قانون اساسي ترکيه تاکيد کرد.سعدي گوون، رئيس اين شورا در کنفرانس خبري در آنکارا گفت: ۲۴ ميليون ۷۶۳ راي دهنده در رفراندوم قانون اساسي "آري" دادند در حالي که ۲۳ ميليون و ۵۱۱ هزار تن به آن راي نه دادند. اين مقام ترکيهاي افزود، در واقع ۱.۲۵ ميليون راي آري بيش از راي منفي بعد از شمارش بيش از ۹۹ درصد آرا بوده است. همچنان ۶۰۰ هزار راي بايد شمارش شود. همچنين نتايج رسميو نهايي بين ۱۱ تا ۱۲ روز آتي اعلام خواهد شد و آن بعد از رسيدگي به اعتراضات است.
واکنشهاي جهاني به نتيجه همه پرسي
پيروزي اردوغان بيشتر واکنش رهبران اروپايي را به همراه داشت . دولت آلمان در واکنش به نتيجه همهپرسي در ترکيه خوددار بوده است. در مقابل سياستمداران اپوزيسيون آلمان نظر خود را به صراحت اعلام کردهاند. به گزارش دويچه وله، تغيير قانون اساسي و به تبع آن افزايش اختيارات رئيس جمهوري ترکيه، اين کشور را از اصول دمکراتيک دور ميکند و اين امر مانعي جدي بر سر راه پيوستن ترکيه به اتحاديهي اروپا خواهد بود.حال قائممقام آنگلا مرکل در رأس حزب دمکرات-مسيحي معتقد است نتيجهي همهپرسي قانون اساسي در ترکيهاميدها به ورود اين کشور به اتحاديهي اروپا را بهطور کامل از بين برده است. از سوي ديگر، مارتين شولتس، رئيس سوسيالدمکراتهاي آلمان (يکي از احزاب حاکم) با اشاره به پيروزي جناح اردوغان با اختلافي ناچيز، به ادامهي پايبندي به دموکراسي و حقوق بشر در ترکيه فرا ميخواند. او توييت کرده است: «اختلاف ناچيز در نتيجه همهپرسي نشان ميدهد: اردوغان ترکيه نيست».اردوغان بررسي احياي مجازات اعدام را اولويت کاري پس از رفراندوم خوانده است.زيگمار گابريل، وزير خارجه آلمان، در واکنش به نتيجهي همهپرسي قانون اساسي در ترکيه، همه را به حفظ آرامش دعوت ميکند.رئيس دفتر آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم ميگويد آلمان نتيجهي "هر انتخابات آزاد و دموکراتيکي" را به رسميت ميشناسد. در پي پيروزي ضعيف هواداران اردوغان در همهپرسي قانون اساسي، کميسيون اروپا از ترکيه خواست "به دنبال يک توافق ملي و سازش گسترده" درباره مسائل مربوط به قانون اساسي باشد. در بيانيه کميسيون اروپايي که از سوي ژان کلود يونکر، رئيس اين کميسيون و دو تن ديگر از مقامهاي ارشد اين اتحاديه مطرح شده، آمده است: اتحاديه اروپا منتظر ارزيابي هيات نظارت بين الملل درباره احتمال بروز برخي بي نظميها در برگزاري اين رفراندوم و نتايج آن است. اردوغان پيشتر اعلام کرده بود که اگر متممهاي قانون اساسي تصويب شوند ترکيه روابط با اتحاديه اروپا را مجددا ارزيابي خواهد کرد. اردوغان همچنين به برگزاري رفراندوم همچون رفراندوم بريگزيت درخصوص اينکه آيا ترکيه بايد به تلاشهايش براي پيوستن به اتحاديه اروپا ادامه دهد يا خير اشاره کرده بود. در سويي ديگر رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين يکشنبه شب پيش از اعلام نتايج همهپرسي ترکيه با رئيسجمهور اين کشور تماس گرفت و رأي مثبت به اين همهپرسي را به وي تبريک گفت. به نظر ميرسد روابط عراق و ترکيه نيز با راي آري به اصلاحات قانون اساسي تيره تر خواهد شد. اما در عراق حيدر العبادي خواستار توقف دخالت ترکيه در سياست داخلي اين کشور شدهامري که با قدرت گرفتن اردوغان ممکن است بيشتر شود. درز اخباري از سفر يک هيئت کرد از اقليم کردستان عراق به آنکارا درباره بررسي مساله استقلال کردستان زخم کهنه بحران بين آنکارا و بغداد را باز کرد. دفتر نخست وزيري عراق در مصاحبه با روزنامه عکاظ اعلام کردند که حيدر العبادي، نخست وزير عراق پيام اعتراض آميزي را به دولت ترکيه فرستاده و در اين پيام، مراتب اعتراض خود را نسبت به تماسهاي مسئولان کرد با دولت ترکيه در مورد "استقلال اقليم کردستان" مطرح کرده است.