روزنامه تجارت-کورش شرفشاهی، امروزه صنایع بهترین فرصت برای سرمایه گذاری، اشتغالزایی و رونق اقتصادی هستند. اما در این بین برخی صنایع از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. يكي از صنايعي که امروزه نمی توان نادیده گرفت و تمامی کشورها ناچار هستند از آن استفاده کنند، صنعت خودرو سازی است. برخی از کشورها مانند آلمان در اروپا و ژاپن در آسیا حرف اول را در صنعت خودرو سازی می زنند و کشور مادر محسوب می شوند و برخی دیگر با روی آوردن به مونتاژ، سعی می کنند خود را در کورس فعالان این صنعت قرار بدهند. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. طي سالهاي اخير، تحريمها موانعي در مسير توسعه صنعت خودروسازي در كشورمانايجاد كرده بود اما در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای و لغو تحريمها شاهد حضور سرمایه گذاران خارجی در همه عرصهها از جمله خودروسازي خواهيم بود و در چنين شرايطي باید بدانیم که چه برنامه ای برای آینده داریم؟ آیا همچنان می خواهیم با دادن امتیازهاي نادرست، زمينه تضعیف صنعت خودرو را فراهم كنيم یا آنکه درهای کشور را به روی تولید کنندگان توانمند ژاپنی، آمریکایی، آلمانی، کره ای و دیگران باز بگذاریم تا در سایه رقابت، آینده این صنعت تضمین شود و صاحب برندهاي برتري در خودرو سازی با کیفیت بالا باشیم. در این رابطه با تعدادي از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که در زمینه صنعت خودرو صاحبنظر هستند گفت وگو کردیم. آنها معتقدند در صورت حضور شركتهاي معتبر خودروسازي جهان درايران و توليد خودرو درايران پس از لغو تحريمها، نه تنها شاهد رونق گرفتن هر چه بيشتراين صنعت در كشور خواهيم شد، بلكه قيمت خودرو هم با افزايش رقابت، نسبت به كيفيت آن كاهش خواهد يافت.
خودرو ارزان ميشود
محمد علی مددی که به نمایندگی از مردم میانه در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی حضور دارد در خصوص تحول در صنعت خودروسازي گفت: من عضو شورای رقابت هستم و بارها در خصوص وضعیت خودرو و قیمت آن بحث کرده ایم، اما معتقد هستم که با این شرایط نمی توانیم چشم انداز مناسبی برای آینده خودرو داشته باشیم و حتما باید تغییرات اساسی در این صنعت به وجود بیاید.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر به دلايل مختلف از جمله تحريمها قیمت خودرو در کشور بسیار بالاست و تاوان این قیمت گران را مصرف کننده می دهد گفت: بارها در این خصوص بحث و بررسی شده و آنچه مورد تاکید قرار گرفته این است که امروزه خودرویی که در کشور تولید می شود، با توجه به کیفیت پایین، خدمات نامناسب، مخصرف سوخت بالا و بسیاری اشکالات دیگر باید ارزان تر باشد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اظهارات خودروسازان در خصوص گرانی خودرو گفت: بارها این جمله را شنیده ایم که کشور در تحریم است، قیمت دلار در دولت قبل به یک باره 3 برابر شد و تولید صرفه ندارد و همین باعث شد تا قیمت خودرو افزایش یابد، اما بايد بهاين موضوع هم توجه كنيم که اگر روزی تحریم برداشته شد و رقبای جدی وارد کشور شدند، آنگاه چه برنامهاي خواهيم داشت.
وی با اشاره به روزهاي پاياني مذاکرات هسته ای گفت: در صورت امضاي توافق هسته ای خودروسازانی که از هم اکنون خود را برای آن روز آماده کرده بودند، به رقیبی جدی تبدیل می شوند. از سوی دیگر اگر تحریمها برداشته شود، تمام تجهیزات، قطعات، مواد اولیه و ملزوماتی که ارز آوری داشته اند، با ارز معمولی خریداری می شود و دیگر مجبور نیستیم برای دور زدن تحریمها، قطعات را از واسطه بخریم. در آن صورت قطعا قیمت خودرو پایین خواهد آمد.
مددی با اشاره به اینکه قیمتهایی که شورای رقابت به خودروسازها می دهد، دارای شاخصها و متغیرهایی است گفت: آن متغیرها شامل همه مواردی است که ارزآور هستند و از هم اکنون بانک مرکزی به دنبال ساماندهی وضعیت ارز و تک نرخی کردن آن است که برای تحقق این مهم به رفع تحریمها چشم دوخته است. بنابراین در اثر برداشته شدن تحریمها، بازار آزاد ارز معنای خود را از دست می دهد و شرایط، معمولی می شود.وی با تاکید بر اینکه خودروسازها در اثر رفع تحریمها راحت می شوند گفت: نمی گویم که تحریمها اثر نداشته و خودرو سازان سلیقه ای عمل کرده اند و یقین دارم که خودروسازان نیز با کاهش قیمت تمام شده خودرو، قیمت را کاهش خواهند داد اما بحث بر سر این است که آیا از دیروز به فکر این روزها بوده اند و آیا برای آینده برنامه دارند؟عضو شورای رقابت گفت: امروزه شاهد واردات خودرو حتی با قیمتهای کلان هستیم و اگر قیمت ارز ثابت شود، بازار ورود خودروي خارجی داغتر از این خواهد شد. وی با یادآوری اینکه اخیرا دولت تصمیم جدیدی گرفته بود که خودروهای لوکس را وارد کند گفت: اشکال در این بود که واردات خودرو خارجی را به انحصار دو شرکت داده بود که شوراي رقابت در این قضیه ورود کرد و جلوی این انحصار را که ممكن بود به رانت منجر شود گرفت. تا هر شخص حقیقی یا حقوقی که مایل باشد، خودرو وارد کند اما شرط آناين است که با شاخصهایی كه تعريف ميشود واردات خودرو صورت گيرد.وی تصريح كرد: انحصار در واردات خودرو معنا ندارد و برای گرم کردن بازار و بهبود کیفیت، باید شرکتهای جدید وارد شوند. هر چقدر عرصه رقابت بیشتر باشد هم قیمتها پایین می آید و هم خودروهای لوکس و ارزان قیمت در اختیار مردم قرار میگیرد.عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به این سوال که گمان نمی کنید اشتغال موجود در كشور با واردات با تهدید رو به رو شود گفت: اشتغال زمانی از بین می رود که واردات اتفاق بیفتد در حالی که تاکید ما بر ایجاد کارخانههای جدید است که اشتغالزایی را به دنبال دارد. ما معتقدیم که برای ایجاد اشتغال و توسعه میدان رقابت، باید اجازه تولید خودرو را به شرکتهای دیگر بدهیم.
وی شورای رقابت را مخاطب قرار داد و گفت: باید این تصمیم بزرگ گرفته شود که افراد یا شرکتهای خودروساز دیگري هم وارد عرصه شوند و شاهد ایجاد چندین کارخانه خودرو سازی در کشور باشیم و اگر هم موانعی وجود دارد، باید از سر راه سرمایه گذاران برداریم.مددی در پاسخ به اینکه آیا داوطلب ساخت خودرو داشته ایم گفت: شرکتهای خارجی بسیاری وارد مذاکره شده اند اما هنوز خبری رسمی در این زمینه وجود ندارد. البته در داخل ایران شرکتهایی هستند که حاضر به سرمایه گذاری در صنعت خودرو هستند و آمادگی خود را نیز اعلام کرده اند. این افراد یا شرکتها اطمینان داشته باشند که از آنها حمایت میکنیم.وی گفت: باید برای تولید خودرو سراغ کشورهای صاحب صنعت و کشورهایی برویم که در عرصه خودرو امتحان پس داده اند. می توانیم به سراغ شرکتهای ژاپنی برویم که خودرو ارزانتر و با کیفیت بهتری تولید می کنند و آنها را در اولویت اول قرار بدهیم. قرار نیست به شرکتهای خودروسازی خارجي که کیفیت خوبی ندارند، تعظیم کنیم. اکنون هم شرکتهایی مانند پژو به شرط آنکه کیفیت خودروها را بالا ببرند، باید ادامه همکاری داشته باشند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا در کشورمان افراد یا شرکتهایی هستند که توان سرمایه گذاری در عرصه تولید خودرو داشته باشند گفت: اکنون تحریمها زنجیری به پای اقتصاد شده و اگر تحریمها برداشته شود، هم برای جذب سرمایه گذار خارجی زمینه سازی می شود و هم در داخل شرکتهایی هستند که سرمایه لازم را دارند و از عهده مدیریت و ساخت خودرو بر می آیند.
برندهاي معتبر خودروسازي بهايران ميايند
رمضانعلی سبحانی فر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم تحول در صنعت خودروسازی کشور گفت: با خودروسازان در این زمینه صحبت و اعلام کردیم در شرایطی که پیش می رویم، اگر تحریمها برداشته شود، نیازمند تغییرات اساسی در صنعت خودروسازی هستیم که اگر با این پیش فرض باشد، طبیعتا تاثیری بر صنعت خودرو گذاشته می شود.
وی در تشریح جلساتی که کمیسیون صنایع مجلس با خودروسازان داشته است گفت: برای ادامه تولید بایستی با شرکتهای دارای برند، نامدار و باکیفیت خارجي قرارداد داشته باشیم. اگر شرکتهای توانمند خودروسازی به کشورمان بیایند و سرمایه گذاری کنند، آنگاه هم دانش فنی وارد كشور خواهد شد، هم اشتغال زایی می شود و هم به مرور زمان صنعت خودروسازی در کشور بومی سازی خواهد شد. ولی اگر قرار باشد قطعات از کشور صاحب صنعت آورده شود و اینجا مونتاژ شود؛ طبیعتا نمی تواند کمکی به خودروسازی ما باشد.
سبحانی فر با انتقاد از واردات بی رویه خودرو خارجی گفت: باور دارم که مونتاژ خودرو دست کمی از واردات ندارد و کمکی نمی تواند بکند. باید حتما خودروهاي جدید با کیفیت بالا در ایران تولید شود.وی گفت: هنوز به طور رسمی تحریمها برداشته نشده اما رایزنی و مذاکرات اقتصادی صورت می گیرد. بنابراین هر یک از خودروسازان ما می بایست با چندین شرکت نامدار قرارداد منعقد کند تا بعد از رفع تحریمها به سرعت با سرمایههایشان بهايران بیایند. اکنون با چند شرکت خودروسازی معتبر خیلی خوب مذاکراتی شده که در مرحله انعقاد قرار داد هستیم و به دلیل حساسیتی که دارد، تا قطعی شدن و رفع تحریمها نمی توانم اسمشان را بگویم.وی با اشاره به اینکه قرار است این شرکتهای معتبر در ایران خط تولید خودروايجاد كنند گفت: بنا نداریم به کمترینها قناعت کنیم و اگر قرار است خودروسازی کنیم، باید برندهای معتبر به ایران بیایند.سبحانی فر در خصوص ملیت این شرکتهای خودرو ساز گفت: تنها می توانم به این اشاره کنم که این خودروسازان از کشورهای اروپایی هستند و البته شرکتهای آمریکایی هم اعلام آمادگی کرده اند.
وی با تاکید بر اینکه وقتی رقیب جدی وجود داشته باشد، صنعت خوروی ما متحول خواهد شد گفت: اگر این شرکتهای نامدار و باکیفیت، خط تولید را با مشارکت ایران ایجاد کنند، طبیعتااين امر می تواند بر صنعت خودرو کشور اثر گذار باشد و در آینده تنوع خودرو با قیمت مناسب را در ایران شاهد خواهیم بود.
توليد خودروهاي جديد با كمك خودروسازان خارجي
نادر قاضی پور، یکی دیگر از اعضای کمیسیون صنایع مجلس نيز با اشاره به اینکه مردم گمان می کنند با برداشته شدن تحریمها، صنعت خودروسازی کشور متحول خواهد شد گفت: متاسفانه وزارت صنعت طرح جامعي برای پيشرفت خودروسازان و تولید ملی کشور ندارد. همین الان تعدادی از قطعه سازان به جای تولید قطعه در کشور، از چین قطعه وارد می کنند و با برند خودشان به عنوان قطعه ایرانی به خودروسازان و بازار مصرف می فروشند.
وی با ابراز تاسف از ایستایی خودروسازان کشورمان گفت: زمانی خودروسازی در کشور واقعی می شود که همزمان توان خودروسازان چند کشور شرق و غرب را بسنجیم و آنگاه در داخل کشور، هم خودروی گران قیمت برای طبقات مرفه تولید کنیم و هم خودروی ارزان قیمت برای افراد کم درآمد، تا هر کس هر خودرویی خواست، از خودروساز ایرانی بخرد.
قاضی پور با تاکید بر اینکه وزارت صنعت، خوروسازان را به عنوان بنگاه سیاسی زیر مجموعه خودش نگاه داشته است گفت: خودروسازان باید مستقل باشند تا وزارت صنعت بتواند مدیرانش را مورد بازخواست قرار دهد. این در حالی است که وزارت صنعت خودروسازان را به عنوان حیات خلوت خود می داند واين بيم وجود دارد كه هر گاه مدیری بخواهد درست مدیریت کند و مخالف نظرات وزارتخانه عمل کند، برکنار شود.قاضی پور با اعلام اینکه باید به سمت تولید خودروی جدید با كمك شركتهاي خارجي برویم آنچه می توانیم به آن استناد کنیم، اظهارات آقای جهانگیری معاون اول رییس جمهور است که سال قبل گفته بود خودروسازان جدیدی وارد کشور می کنیم كهاين موضوع اميدواركننده است.