محسن پورسید آقایی امروز در یک همایش فولادی گفت: تا سال ۹۴ باید حجم حمل و نقل به لحاظ ملی توسعه یافته و در بخش فولاد تمرکز به سمت استفاده از حمل و نقل ریلی برای جابجایی کالاها باشد، این در حالی است که حمل و نقل فولاد به لحاظ هزینهای از طریق حمل و نقل جادهای امکانپذیر نیست.
مدیرعامل راهآهن افزود: بر این اساس باید برای رقابتپذیر کردن فولاد، بخش حمل و نقل نیز رقابتی شود، ضمن اینکه اگر تکیه همه فولاد کشور به حمل و نقل جادهای باشد، یک نقطه ضعف اساسی است که ایران را از قافله فولاد جهان حذف خواهد کرد.
وی تصریح کرد: بر اساس برنامه ریزیهای دولت، هزینه حمل و نقل جادهای در سالهای آتی، افزایش قیمتهای سنگینی خواهد داشت. بر این اساس اگر بخواهیم به تولید انبوه فولاد برسیم، باید سهم راه آهن از ۲۰ میلیون تن به ۱۰۰ میلیون تن در سال ۱۴۰۴ برسد. در این صورت فولادیها میتوانند به حیات و صادرات خود ادامه دهند.
پورسید آقایی در ادامه به توسعه در نظر گرفته شده برای سنگآهن در سنگان اشاره و خاطرنشان کرد: مجموع خروجی سنگان به ۲۸ میلیون تن خواهد رسید که از این رقم باید ۲۰ میلیون تن از خروجی سنگان، به صورت ریلی حمل شود، در غیر این صورت اگر سرمایهگذاری در سنگان صورت گیرد و به زیرساخت ریلی بی توجه باشد، سرمایهگذاری مقرون به صرفه نخواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: مهمترین سیاست سه سال اخیر ما، کاهش قیمت و بالا بردن سطح خدمات است، به نحوی که حق دسترسی در راه آهن را کاهش خواهیم داد؛ این در حالی است که راه آهن در سال ۹۲ معادل ۵۳ درصد از هزینه حمل را به عنوان عوارض دریافت می کرد که امروز این رقم به ۳۱ درصد رسیده است و بر اساس برنامه ای که مصوب شده، ۳۱ درصد را به کمتر از ۲۰ درصد کاهش خواهیم داد و سال آینده به کمتر از ۲۰ درصد خواهیم رساند.
وی اظهار داشت: مجموعه هزینههای ریلی در دو سال اخیر کاهش یافته و افزایش جدی نیز نداشتهایم، بر این اساس دولت پذیرفت که با پیشنهاد راه آهن، ۸ درصد مالیات بر ارزش افزوده کنونی، در برنامه ششم برای آن دسته از کالاهایی که با حمل و نقل ریلی جابجا میشوند، به صفر درصد برسد و حمل و نقل کالا با ریل، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شود.
مدیرعامل راه آهن اظهار داشت: با توجه به نرخ تورم و هزینههای جانبی، رشد ملایمی را در نرخ بخش خصوصی در زمینه واگن و لوکوموتیو خواهد داشت اما هدف ما این است که حمل و نقل ریلی را جایگزین حمل و نقل ریلی کنیمريال این در شرایطی است که هزینههای خارجی حمل و نقل جاده برای کامیونهای سنگین ۳۴ یورو در هر ۱۰۰۰ کیلومتر بوده در حالی که در راه آهن ۸ یورو در هر ۱۰۰۰ کیلومتر است.
پورسیدآقایی خاطرنشان کرد: براساس قوانین سازمان ملل، الزام هم راستایی تولید فولاد با محیط زیست وجود دارد که این موضوع، همه را ملزم خواهد کرد که هزینههای خارجی را بپردازند و به لحاظ ملی هزینههای حمل و نقل جادهای افزایش خواهد یافت.
وی با تشریح مشکلات راه آهن در توسعه خاطرنشان کرد: سرمایه گذاری در زیرساختهای ریلی یکی از این مشکلاتی است که با توجه به کاهش درآمدهای دولت، توان توسعه زیرساختها در بخشهای مختلف وجود ندارد. در این میان، مجموع سرمایه گذاری مورد نیاز راه آهن ۱۵ هزار میلیارد تومان است تا شبکه ریلی منسجم و خوبی برای حمل و نقل فولاد و مواد معدنی به دست آید.
مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: این رقم ظرف ۵ سال آتی، سالانه سه هزار میلیارد تومان سرمایه را می طلبد که این از توان و عهده بودجه عمرانی کشور خارج است و باید فولادها و سرمایه گذاران خصوصی در این بخش فعال شوند، بنابراین سرمایه گذاران در حوزه فولاد اگر به این موضوع توجه نکنند، زمین گیر خواهند شد.
وی گفت: در فولادهای جدید نیز به صورت اصولی به حمل و نقل ریلی پرداخته نشده و معادن جدید نیز تجهیزات کافی برای سرعت بخشیدن به تخلیه و بارگیری واگن ندارند و البته یکی از مشکلات جدی ما در بنادر هم این است که زیرساختهای لازم فراهم نیست.
پورسیدآقایی با بیان اینکه در بندرعباس باید فکر اساسی برای توسعه تخلیه و بارگیری صورت داد، خاطرنشان کرد: در این میان سه پیشنهاد مشخص وجود دارد به نحوی که برای تامین مالی باید فکری برای ۱۵ هزار میلیارد تومان صورت گیرد؛ پیشنهاد ما این است که عوارض بر واردات را ظرف ۵ سال وضع شود و بخشی از منابع آن به توسعه خطوط ریلی برای فولادی ها اختصاص یابد. این کار به رونق بازار داخلی فولاد کمک می کند.
مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: بخشی از این عوارض را هم می توان از مصرف کننده نهایی دریافت کرد تا به سرمایه گذاری ها سرعت بخشید، در این میان در برنامه ششم نیز مالیات بر ارزش افزوده صفر پیشنهاد شده است، ضمن اینکه در لایحه نیز مصوب شده که سرمایه گذاری در حمل و نقل ریلی، مشابه سرمایه گذاری در مناطق محروم تلقی شده و از مزایای آن بهره مند خواهد شد.
وی اظهار داشت: بر این اساس سرمایه گذاری در حوزه مناطق محروم، برای ده سال از مالیات معاف بوده و نرخ بهره وامها نیز دو درصد از نرخ سایر وام های بانکی کمتر است، ضمن اینکه طول دوره بازپرداخت ده ساله خواهد بود و بانکهای داخلی موظف هستند که بخشی از منابع خود را به سرمایه گذاری در مناطق محروم بدهند. بنابراین این انقلاب جدی است که سرمایه گذاران فولاد، سرمایه گذاری خود را در زنجیره تولید فولاد، گسترش دهند.
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: پیشنهاد دیگر این است که حتی فولادسازان نیز با صنایع پایین دستی خود، قراردادهایی را منعقد کرده و به صورت مشترک عمل کنند، حمل و نقل البته حلقه مهمی است که باید با سیستم معدن و فولاد یکی شود؛ پس تجربه فولاد مبارکه و خوزستان نیز تکرار شده و شرکتهای ریلی از سوی تولیدکنندگان فولاد انجام شود.
وی ابراز امیدواری کرد که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای حق مالکانه وزارت صنعت، معدن و تجارت به کسانی که حل و نقل را با ریل انجام میهند، کاهش یابد. در این میان راه آهن آمادگی دارد که در نرخ های خود تعدیل ایجاد کند تا به کمک هم حمل و نقل پایدار و ایمن را ایجاد تا هم منافع به صنعت فولاد برسد و هم منافع ملی در کشور داشته باشد.