معاون وزیر نفت با اشاره برنامه توسعه صنایع پتروشیمی با اولویت سواحل و جزایر ایرانی در خلیج فارس گفت: سرمایهگذاری و توسعه پتروشیمی در مناطق آزاد مشمول معافیت مالیاتی ۱۰ تا ۲۰ ساله خواهد شد.
مرضیه شاهدایی در همایش ملی چالشها و فرصتهای صنعت پتروشیمی در آینده که با اشاره به موقعیت ایران از لحاظ استقلال سیاسی، ساختار جمعیتی، مرزهای جغرافیایی، وسعت سرزمینی و ترکیب منابع هیدروکربوری گفت: توسعه پتروشیمی در ایران پنج مرحله مشخص را پشت سر گذاشته است.
معاون وزیر نفت با اشاره به مرحله پیدایش که با تاسیس شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در سال ۱۳۴۲ و از طریق احداث واحد تولید کود شیمیایی شیراز در سال ۴۳ آغاز شد، تصریح کرد: سپس در طول سالهای ۴۳ تا ۱۳۵۶ با ایجاد هفت مجتمع و طرحهای توسعه پتروشیمی شیراز مرحله گسترش اولیه صنعت پتروشیمی ایران شکل گرفت.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، افزود: به دلیل مسائل ناشی از جنگ تحمیلی تولید به حداقل رسید و عملیات تکمیل احداث پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) متوقف شد ولی تکمیل طرحهای نیمهتمام از جمله طرح گسترش شیراز ادامه داشت و این مرحله، مرحله رکود نام گرفت. مرحله بعدی مرحله تجدید حیات و بازسازی است. در این مرحله اجرای طرحهای برنامه پنج ساله اول و دوم باعث شد که تولید در سال پایانی برنامه دوم به حدود ۱۲ میلیون تن برسد.
این مقام مسئول با بیان اینکه مرحله پنجم مرحله جهش و تثبیت بود، بیان کرد: در این دوره پتروشیمی به سمت استقرار در کلاس جهانی حرکت کرد. ویژگیهای متمایز این دوره صرفنظر از جهش و فزونی تولید و ارزش تولیدات، ارتقاء جایگاه صنعت پتروشیمی در صادرات کالاهای غیرنفتی و در سهم اقتصاد ملی، ارتقاء نسبی جایگاه پتروشیمی ایران در منطقه و جهان است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: تا پایان برنامه پنجم توسعه صنعت پتروشیمی ایران در زمینه تولید محصولات پایه شیمیایی یا پلیمری فعالیت کرده ولی برای توسعه صنعت نیاز به طرحهای است که زنجیره تولید را تکمیل کنند و محصولات با ارزش افزوده بالاتر برای تامین خوراک صنایع پاییندستی پتروشیمی را تولید کنند، بنابراین رویکرد شرکت ملی صنایع پتروشیمی تکمیل زنجیره تولید، ایجاد تنوع بیشتر در محصولات و ارتقاء ارزش سبد محصولات پتروشیمی است.
شاهدایی با بیان اینکه اولویت شرکت ملی صنایع پتروشیمی تعریف و صدور مجوز برای طرحهایی است که با بهکارگیری تکنولوژیهای مدرن، تکمیل زنجیره ارزش و تولید محصولات ویژه خوراکهای متنوع را محقق سازند، یادآور شد: با وجود آنکه عمدهترین خوراک موجود در کشور برای استفاده در صنعت پتروشیمی ایران گاز طبیعی بوده اما طرحهایی براساس خوراک اتان، نفتا، پروپان و بوتان نیز تعریف شده و در دست اجرا است. وی در ادامه در مورد نقش جدید و سیاستهای شرکت ملی صنایع پتروشیمی، بیان کرد: ماموریت این شرکت بهرهمندی از منابع انسانی و فکری، برنامهریزی کلان، سیاستگذاری، بسترسازی و پشتیبانی از توسعه پایدار برای بهبود کیفیت زندگی مردم است. از جمله مهمترین اهداف شرکت ملی صنایع پتروشیمی توسعه پایدار و متوازن صنعت پتروشیمی با رویکرد تکمیل زنجیره ارزش براساس مطالعات آمایش سرزمین است.
معاون وزیر نفت در مورد تهدیدها و فرصتهای صنعت پتروشیمی، هم توضیح داد: وجود ذخائر عظیم نفت و گاز، در کشور قیمت رقابتی گاز در ایران، دسترسی ایران به آبهای آزاد، امکانات و زیرساختهای مناسب ایجاد شده در مناطق ویژه و حمایت دولت از مشارکت خارجی و سرمایهگذاریهای مشترک در صنایع پتروشیمی از فرصتهای این صنعت است.
وی، افزود: از دیگر فرصتهای پیشروی صنعت پتروشیمی کشور میتوان به دانش و تجارب مدیریتی و پروژهای کسب شده در طول پنج دهه، نیروی انسانی تحصیلکرده و جوان و وجود مراکز آموزشی و پژوهشی و دانشگاههای توانمند در کشور اشاره کرد.
همچنین میتوان از تقاضای رو به رشد محصولات پتروشیمی در جهان، ظهور تکنولوژیهای جدید فرآورش و تبدیل هیدروکربورهای سبک به محصولات متنوع پتروشیمیایی، بازار بزرگ و روبه رشد داخلی و شکلگیری بازارهای جدید در حوزه آسیا، هند و چین به عنوان دیگر فرصتهای پیشرو یاد کرد.
این عضو هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره تهدیدهایی که صنعت پتروشیمی با آن روبهرو است هم توضیح داد: رکود اقتصادی و احتمال کاهش تقاضای جهانی یک تهدید است، اما در صورتی که به درستی مدیریت شود، میتواند با ارتقاء بهرهوری و فناوری تبدیل به فرصت شود.
به گفته این معاون وزیر نفت همچنین مشکلات و تبعات ناشی از شیوه خصوصیسازی و واگذاری واحدهای پتروشیمی به بخش خصوصی با برنامهریزی کلان، سیاستگذاری و رگولاتوری یکپارچه صنعت پتروشیمی توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی میتواند تبدیل به یک فرصت شود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر اینکه عدم تامین خوراک بالادستی طرحهای پتروشیمی میتواند یک تهدید باشد، تاکید کرد: اما با رویکرد فعلی که چندین طرح تامین خوراک مانند پالایشگاه گاز بیدبلند دو و NGL۳۲۰۰ توسط شرکتهای پتروشیمی در دست انجام است، به یک فرصت تبدیل شده است.
به گفته وی مشکل تامین منابع مالی جهت سرمایهگذاری در طرحها باعث استفاده از روشهای تامین مالی مانند صندوق توسعه ملی و فاینانس خارجی شد و در حال حاضر سرمایهگذاران خارجی میتوانند در طرحهای در دست اجرا و یا مطالعه پتروشیمی با همکاری شرکتهای ایرانی مشارکت کنند.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ادامه داد: قانون حمایتکننده و ایجادکننده امنیت برای سرمایهگذاران خارجی تسهیلات ویژهای مانند دریافت خدمات برابر با تولیدکنندگان داخلی برای سرمایهگذاران خارجی در صنعت پتروشیمی ایران در نظر گرفته است.
همچنین برای سرمایهگذاری در مناطق آزاد مشوقهایی مانند ۱۰ تا ۲۰ ساله معافیت مالیاتی براساس شرایط و موقعیت منطقه و فرصت سرمایهگذاری تا ۱۰۰ درصد ایجاد شده است.
شاهدایی از توسعه صنعت پتروشیمی در مناطق مختلف کشور خبر داد و خاطرنشان کرد: با تکمیل واگذاری زمین در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در ماهشهر و منطقه ویژه اقتصادی پارس در عسلویه، مطالعات آمایشی و مکان یابی در حال انجام است تا از ظرفیتهای مناطق جدید مانند منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژیبر پارسیان، جاسک، چابهار و قشم استفاده شود.
شاهدایی همچنین در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه صنعت پتروشیمی یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور در سال گذشته بوده است، گفت: سال گذشته و بعد از برجام با راهاندازی واحدهای پتروشیمی میزان صادرات افزایش یافت و طبق آخرین آمار میزان صادرات محصولات پتروشیمی ۱۹ میلیون تن به ارزش حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده است.