سعید قلیچی
saeedg6@gmail.com
دولتها همواره به دنبال کسب درآمدهای آسان هستند. یکی از این موارد نرخ ارز است. در اقتصاد کشور همواره شاهد بودهایم در مدت زمان کوتاهی نرخ ارز رشد قابل توجهی پیدا میکند و این یکی از منابع درآمدی دولتها بوده است. فارغ از به مصلحت بودن یا نبودن موضوع تأمین منابع از این طریق به نظر میرسد این شیوه عمل در حقیقت یک ضعف برای اقتصاد کشور به شمار میرود. بهطور کلی کارشناسان اقتصادی با اینگونه افزایشهای نرخ ارز که تمام جوانب اقتصاد در آن در نظر گرفته نمیشود، مخالف هستند. در حال حاضر وضعیت ارز مبادلهای به گونهای است که از رقم تعریفشده در بودجه ۹۷ نیز بیشتر است و ثابت ماندن این رقم در سال آینده فکر بسیار خوشبینانهای است.
در این میان برخی فعالان اقتصادی از بعد صادرات افزایش نرخ ارز را توجیه و مناسب ارزیابی میکنند اما باید توجه داشت که صادرات به اندازهای نیست که معایب این موضوع را پوشش دهد. اثر تورمی و کاهش ارزش پول ملی موجب کاهش قدرت خرید مردم میشود که به راحتی قابل جبران نیست. فعالان اقتصادی و دولتمردان باید به این موضوع توجه داشته باشند که افزایش نرخ ارز به ضرر تولید است. افزایش نرخ ارز بر سرمایهگذاریهای خارجی که در گذشته در تولید انجام شده موجب غیراقتصادی شدن کارخانهها میشود. تغییرات پیوسته نرخ ارز ثبات اقتصادی و قدرت تحلیل را کاهش میدهد و بر سرمایهگذاری کشور تاثیرگذار است. فارغ از میزان نرخ ارز آنچه اهمیت دارد ثبات نرخ ارز است.
در حال حاضر با توجه به سیاستهایی که تاکنون دولت داشته و نظر به نرخی که در بودجه ۹۷ دیده شده است در سال آینده نمیتوان شاهد ارز تکنرخی بود. بهطور کلی در چنین شرایط قیمتگذاری ارز تکنرخی به هیچ وجه به صلاح کشور نیست و ارز را از کنترل خارج میکند. با توجه به نرخگذاری دولت نیز چنین موضوعی در دستور کار نیست اما برای بررسی بیشتر سیاستهای ارزی بودجه مجلس شورای اسلامی به زمان بیشتری نیاز دارد تا تصمیم لازم را بگیرد.
همچنین میتوان گفت که برای دستیابی به رشد اقتصادی 8 درصدی باید میزان سرمایهگذاری در کشور افزایش یابد و در این راستا باید حداقل ثبات نسبی در اقتصاد کشور وجود داشته باشد. یکی از اقدامات تاثیرگذار در کشور برای جذب سرمایهگذاری در کشور، وجود ثبات در بازار ارز است. سرمایهگذاران خارجی باید از محدوده نوسانات نرخ ارز اطلاع داشته باشند چراکه این یک موضوع بدیهی در راستای جذب سرمایهگذاری است.