پس از اینکه ابوبکر البغدادی سرکرده داعش روز دوشنبه گذشته برای اولین بار پس از ۵ سال آفتابی شد، تحلیلگران اعلام کردند که این ویدئوی تبلیغاتی که سرکرده داعش در آن ظاهر شد به مثابه تلاشی برای خروج از شکست و ارائه چهره جدیدی از داعش است که بسیار شبیه به مرحلهای است که اسامه بن لادن رهبر القاعده قبل از کشته شدنش در آن به سر میبرد.
ابوبکر البغدادی سرکرده داعش وارد مرحله بن لادنی شده است زیرا به همان شیوهای که بن لادن عمل میکرد و در فایل ویدئویی ظاهر میشد، ظاهر شده است. این مرحله جدید و طولانی است که البغدادی امیدوار به آن است به ویژه پس از اینکه همه مناطق خود را از دست داده است.
اسامه بن لادن رهبر القاعده قبل از کشته شدن در سال ۲۰۱۱ به مخفیگاههایی میان افغانستان و پاکستان روی آورد و این مرحلهای است که البغدادی هم اکنون در حال تجربه کردن آن است و به دنبال مخفی شدن و گریختن و جابجایی دائم و تحریک داعشی ها برای دست زدن به اقدامات تروریستی است.
نکات مورد توجه پس از رصد دقیق فایل ویدئویی البغدادی
پس از آفتابی شدن ابوبکر البغدادی نوبت به دستگاههای اطلاعاتی بین المللی، تحلیلگران و رسانهها برای رصد ثانیه به ثانیه فیلم پخش شده از البغدادی با هدف دست یابی به اطلاعاتی از وی رسید.
«هشام الهاشمی» تحلیلگر عراقی درباره اینکه آیا فردی که در ویدئو ظاهر شده، همان ابوبکر البغدادی است، گفت: «این خود البغدادی است زیرا شیوه بیان و حرکات وی تغییری نکرده است و سنگینی دست راستش تأکیدی بر گفتههایی است که در سال ۲۰۱۶ اعلام شد که وی از ناحیه دست راست زخمی شده است».
تحلیلگران با دقت در فایل ویدئویی ابوبکر البغدادی متوجه برخی امور شدند که از جمله آنها میتوان به نبود انگشتر خلافت در دستش که در سخنرانی اش در موصل مشاهده میشد، اشاره کرد که علت آن شکست داعش و نماندن منطقهای برایش است.
اینکه لباس البغدادی زمستانی است گواهی بر سرد بودن مکانی که فیلمبرداری در آن رخ داده، است. و احتمال میرود که مکان فیلمبرداری میان تلعفر، کوههای سنجار یا مکانی احتمالی باشد یا بادیه الشدادی در جنوب حسکه که البته این بعید است.
اشخاص نقابدار شماغی دارند که در شرق سوریه و غرب عراق به طور گسترده رایج است. فیلمبرداری دقیق با دوربینهای عالی و نورپردازی عالی که سراسر اتاق که با پارچههای سفید پوشانیده شده است را روشن میکند. همچنین انداختن دستمال سیاه به جای آنچه قبلاً در سخنرانی اش در موصل بر سر داشت.
علت آفتابی شدن البغدادی از نگاه تحلیلگران
تحلیلگران به علت آفتابی شدن سرکرده داعش پرداختند. برخی از آن به عنوان تلاشی از روی یاس نام بردند که هدفش وانمود کردن این است که میتواند دست به اقدامات تروریستی در مناطق مختلف دنیا بزند و برخی دیگر از احتمال تحرکات آنها به ویژه در افغانستان خبر دادند. بر همین اساس به ویژه فرانسویها بر ضرورت هوشیاری بیشتر دستگاههای اطلاعاتی تاکید کردند.
«عبدالوهاب بدرخان» تحلیلگر سیاسی اعلام کرد: «البغدادی از برخی امور بهره برد از جمله سریلانکا تا آفتابی شود». «چارلز لستر» از تحلیلگران امور گروههای تروریستی گفت: «داعش به دنبال وانمود کردن این است که میتواند در سراسر دنیا حملاتی انجام دهد. شایعات بسیاری درباره سلامت البغدادی مطرح بود و این ویدئو آنرا نفی میکند زیرا وی در سلامت کامل بود».
«پیتر نانینجا» از دیگر تحلیلگران نیز بیان کرد: «هدف از اقدام ابوبکر البغدادی بالا بردن روحیه داعشی هاست هدف از اقدام ابوبکر البغدادی بالا بردن روحیه داعشی هاست و اینکه وانمود کند که هنوز داعش قوی است و وی یعنی البغدادی لیدری قوی است».
از نگاه تحلیلگران یکی دیگر از اهداف البغدادی این بود که نشان دهد که داعش در دوره انتقالی است و تلاش خود را بر خارج از سوریه و عراق متمرکز خواهد کرد. برخی دیگر از ناظران امور بر این باورند که آفتابی شدن البغدادی به همه انتقادهای داخل داعش درباره اینکه وی سرکردهای غایب است، پاسخ میدهد و اینکه وی از همه رخدادهای سوریه و عراق و خارج از آن آگاه است.
واشنگتن پست در این زمینه مینویسد: «این ویدئو نشان میدهد که البغدادی همچنان زنده است و اینکه وی از شکست داعش در سوریه و عراق جان به در برده است. نشانهای از ناتوانی یا زخمی شدن البغدادی با وجود گزارشهایی که از زخمی شدن وی در حملات هوایی سوریه خبر میداد، دیده نمیشود.
این رسانه میافزاید: هرچند نشانهای از مکان کنونی البغدادی در دست نیست اما تحلیلگران احتمال میدهند که وی در صحرای سوریه یا عراق پنهان شده باشد.
ردپای آمریکا در آفتابی شدن سرکرده داعش
اما برخی دیگر از تحلیلگران اهداف آن را به گونهای دیگر مورد توجه قرار داده اند و اینکه ردپای آمریکا دیده میشود به ویژه که آمریکاییها در حالی که ترامپ از نابودی داعش سخن گفته بود در سناریویی جدید از اقدامات جدید در برابر داعش خبر دادند.
«حسن ابوهنیه» کارشناس امور گروههای تروریستی با اشاره به آفتابی شدن ابوبکر البغدادی سرکرده داعش و بهره برداری از این تحرکات آمریکا به اسپوتنیک گفت: «واشنگتن به دنبال استفاده از این گروهها (داعش) است. اقدامات داعش به آمریکا قدرت نفوذ و ورود به مناطقی را میدهد که نتوانسته است به آن برسد به ویژه در قاره آفریقا که مشارکتش را در نیروهای آفریکوم بیشتر کرده است و قصد احداث بزرگترین پایگاه نظامی در نیجر را دارد.ابوهنیه تاکید کرد: واشنگتن به دنبال بهره برداری از این گروههای تروریستی برای گسترش نفوذ در شرق آسیا و فشار بر چین و روسیه است».