گروه اقتصاد کلان: در حالی که یک هفته قبل مشاور وزیر اقتصاد از عدم بازگشت 30 میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور خبر داده بود روز گذشته رییس بانک مرکزی در کمال شگفتی از بازگشت 60 درصد ارز صادراتی خبر داد. از آن جا که طی یک هفته امکان بازگشت این مقدار ارز به کشور وجود ندارد بر این اساس باید یقین حاصل نمود که بین نهادها و دستگاه های اقتصادی کشور ناهماهنگی و ناهمسویی فراوانی وجود دارد ولذا تا این هماهنگی و برنامه ریزی حاصل نشود نمی توان چشم انداز مطمئن و قابل قبولی را در این خصوص شاهد بود.
- توییت ارزی همتی
در این راستا رئیس کل بانک مرکزی در یکی از شبکه های اجتماعی نوشت که با توجه به برآورد ارز خالص صادراتی با محاسبه هزینه های مبادلاتی ناشی از تحریم و متداول بودن تسویه ریالی صادرات در نیمه نخست پارسال، تاکنون 60 درصد ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد بازگشته است. به گزارش تجارت،عبدالناصر همتی در کانال اینستاگرامی خود نوشت: صادرات غیرنفتی نقش مهمی در رونق تولید، اشتغال و بویژه ثبات بازار ارز و تقویت ارزش پول ملی دارد. وی ادامه داد: پارسال ارز برگشتی بر اساس روش های ابلاغی بانک مرکزی یعنی فروش در سامانه نیما، عرضه در صرافی ها، واردات در مقابل صادرات خود، واگذاری ارز پروانه صادراتی و واگذاری به بانک مرکزی به رقم معادل 18 میلیارد و 700 میلیون دلار رسید. این مقام مسئول در ادامه به چند نکته اشاره کرد و افزود: ارز صادرات فصل زمستان هنوز فرصت کافی برای برگشت دارد، اسامی صادرکنندگانی که تاکنون ارزی را برنگردانده اند به مرجع قضایی اعلام شده است. وی ضمن قدردانی از همه صادرکنندگانی که به مسئولیت ملی خود در شرایط ویژه اقتصادی کشور عمل کرده اند، ابراز امیدواری کرد بر اساس هماهنگی های انجام شده با اتحادیه های صادراتی، اتاق بازرگانی و اقدام های در دست اجرا، تحول جدی در برگشت ارز به چرخه اقتصاد را شاهد باشیم.
- آنچه میرشجاعیان گفت
مشاور وزیر اقتصاد در پاسخ به ادعای برخی از صادرکنندگان که مدعی بازگشت ارزهای صادراتی خود در قالب کالا و مواد اولیه هستند، گفت: ۳۰ میلیارد دلار از مجموع ۴۰ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات، نه به صورت کالا و نه به هیچ صورت دیگری وارد کشور نشده است.
به گزارش ایسنا، در پی اعلام وزیر امور اقتصادی و دارایی در دو نوبت مبنی بر عدم بازگشت ارزهای حاصل از صادرات، بسیاری از صادرکنندگان در رسانه‌های خود این موضع را گرفتند که بخش زیادی از ارزهای صادراتی را در قالب واردات مواد اولیه هزینه کرده‌اند؛ ادعایی که معاون اقتصادی وزارت اقتصاد که چند هفته‌ای است سمت خود را واگذار کرده است، پاسخ آن را منفی می‌داند.
حسین میرشجاعیان - مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی - در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه آمار عدم بازگشت ارزهای صادراتی از سامانه نیما به دست می‌آید، اظهار کرد: آنجا مشخص می‌شود که صادرکنندگان چقدر ارز صادر کرده و چقدر از آن را به سامانه نیما برگردانده‌اند. برخی ادعا می‌کنند که از طریق ارزهای صادراتی، خودشان واردات مواد اولیه را انجام داده‌اند که همه این‌ها از طریق کارت‌های بازرگانی و همچنین سامانه نیما قابل بررسی است. وی با ذکر این مقدمات تاکید کرد: در حالی که برخی از صادرکنندگان ادعا می‌کنند با ارز حاصل از صادرات خود، مواد اولیه وارد کرده‌اند اما ۳۰ میلیارد دلار از ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در بین هیچ کدام از موارد مربوط به واردات مواد اولیه نبوده است و عملاً مشمول صادرات بدون بازگشت ارز می‌شوند.
- انتقاد بخش خصوصی
در همین زمینه، نایب رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران معتقد است این حجم از ارز صادراتی که به کشور بازنگشته، در دست بخش خصوصی نیست، بلکه بیشتر متعلق به شرکت‌های دولتی و خصولتی است. علیرضا کلاهی صمدی در گفت‌وگو با صمت تصریح کرد: بیشتر این شرکت‌ها تحت مدیریت مستقیم یا غیرمستقیم دولت هستند و همه ورودی آنها دست دولت است. وی ادامه داد: ما از ابتدا هم گفته بودیم سخت‌گیری بی‌مورد به صادرکنندگان کوچک و متوسط بخش خصوصی اشتباه است و باید بخش عمده صادراتی که در دست دولت قرار دارد، مدیریت شود. شواهد نیز نشان‌دهنده این است که از مدیریت همین بخش هم عاجز بوده‌ایم. به‌گفته نایب رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران، بخش خصوصی واقعی روی منبع پول بی‌پایان ننشسته است و اگر هم صادراتی انجام می‌دهد باید پول آن را برای هزینه پرسنل، تامین‌کننده‌ها و اقساط بانک به کشور بازگرداند. کلاهی‌صمدی که رئیس هیات مدیره شرکت سیم و کابل ابهر نیز هست، افزود: شرکت ما درحال‌حاضر از روش‌های گوناگونی که بیشتر فروش مستقیم به واردکننده و واردات مواد اولیه است، از طریق سامانه جامع تجارت، ارز صادراتی را به کشور بازگردانده است. او تصریح کرد: هرچند برای این امر به چندین و چند روش نیاز داریم، اما به هر حال این کار را انجام می‌دهیم. این رقم‌هایی که اعلام می‌کنند به کشور برنگشته نشان از دو موضوع دارد؛ نخست اینکه این میزان صادرات دست بخش خصوصی واقعی نیست و دوم اینکه بخش خصوصی واقعی روی منبع بی‌پایان پول ننشسته و اگر ۱۰۰دلار صادرات می‌کند، دست‌کم ۹۵ دلار آن را در داخل تعهد داده است.
