به گزارش شفاف، ارزهای دیجیتال چند سالی می‌شود که در ایران شناخته شده‌اند، اما از سال گذشته ورود به عرصه تولید و استخراج این رمزارزها رواج بیشتری یافت؛ به طوریکه پیش‌نویس آیین‌نامه فعالیت رمزارزها نیز از سوی بانک مرکزی به صورت اولیه برای آن‌ها منتشر شد.
این موضوع در همان حد پیش‌نویس باقی ماند، تا اینکه در ماه‌های اخیر توجه دولت و سایر نهادهای مسئول به استخراج این رمزارزها به ویژه بیت‌کوین جلب شد، چراکه واردات دستگاه‌های ماینر و استفاده از آن‌ها برای کسب درآمد توسط مردم با افزایش چشم‌گیری روبرو شد.
با توجه به اینکه هنوز ساز وکار مشخصی برای صنعت ماینینگ وجود نداشت و این دستگاه‌ها برق بسیار زیادی را مصرف می‌کند و در عین حال برخی از افراد نیز از برق‌های صنعتی و کشاورزی برای استخراج بیت‌کوین استفاده می‌کردند، نهادهای مسئول به ماجرا ورود کرده و اقدام به توقیف تعدادی از این دستگاه‌ها کردند.
همین موضوع سبب شد تا دولت در این زمینه جدیت بیشتری به خرج دهد و آن‌طور که گفته می‌شود، سازوکار تولید رمزارز در کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شد.
آیین‌نامه هیات وزیران
در نهایت معاون اول رئیس‌جمهوری در ۱۳ مردادماه، آیین‌نامه اجرایی استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری‌شده در کشور را به منظور ایجاد بستری امن، کم هزینه، شفاف و پرسرعت برای تبادلات اقتصادی و به‌کارگیری با رویکرد تسهیل فضای کسب وکار را ابلاغ کرد.
در این آیین‌نامه ضمن قانونی شمردن فعالیت ماینرها در ایران، حق و حقوقی برای آن‌ها در نظر گرفته و شرط و شروطی نیز برایشان گذاشته شد که یکی از مهم‌ترین بندهای این آیین‌نامه ضمن اینکه استخراج رمزارز در آن به عنوان صنعت شناخته شد، به تعرفه استخراج رمزارزها اختصاص دارد که بر اساس آن مقرر شد تأمین برق متقاضیان استخراج رمزارزها صرفاً یا با دریافت انشعاب برق از شبکه سراسری یا با احداث نیروگاه جدید خارج از شبکه سراسری صورت گیرد.
بیت‌کوین کمک حال شرایط تحریمی
این در حالی است که برخی کارشناسان از نحوه برخوردهای چندگانه با بیت‌کوین گلایه می‌کنند، به طوریکه نیکزاد، عضو هیات مدیره انجمن فناوران زنجیره بلوک در این باره گفته است: هیات دولت در مصوبه خود ماینینگ بیت‌کوین را به رسمیت شناخته یعنی طبق قانون باید مصوبه اجرا شود و ماینرها مانند همه صنایع دیگر مجوز زمین، زیرساخت، برق و انشعابات دیگر را دریافت کنند.
وی افزود: این اتفاقی است که متاسفانه در وزارت نیرو استنکاف می‌شود، اما و اگر می‌آورند و بیان می‌کنند که برق زیاد مصرف می‌شود، در حالی که آلومینیوم و فولاد از بیت‌کوین بیشتر برق مصرف می‌کنند و زمانی که از آن‌ها در این زمینه سوال می‌شود، سکوت می‌کنند، زیرا صنایع بزرگی هستند که رانت‌های بزرگی در این سازمان‌ها است، بنابراین معمولا کسی با آن‌ها مخالفت نمی‌کند، با وجود اینکه صنعت آلومینیوم ایران آلاینده و از استاندارد خارج است.
نیکزاد اضافه کرد: بانک مرکزی دو بیانیه در طول سه سال گذشته صادر کرده و در آن دادوستد بیت‌کوین و معامله با آن را ممنوع اعلام کرده است. دو سال پیش معامله با بیت‌کوین برای همه نهادهای مالی ممنوع اعلام شد، اما امسال برای همه ممنوع کردند که این اتفاق عجیبی است، زیرا آن زمان برای نهادهای مالی ممنوع اعلام کرده بودند که در واقع نهادهای مالی را از این فرصت دور می‌کرد.
وی خاطرنشان کرد: سازمان‌های مالی رو به ورشکستگی ایران امیدوار بودند که با چنگ زدن به این فناوری و رشد خوب اقتصادی آن بتوانند وضع بد خود را خوب کنند. بانک مرکزی آن‌ها را از نظام بانکی محروم کرد که به بیانیه از سمت شورای مبارزه با پولشویی استناد کرده بود.
به گفته عضو هیات مدیره انجمن فناوران زنجیره بلوک، بیت‌کوین در زمان تحریم‌ها کمک زیادی به معاملات می‌کند و تقریبا کشوری وجود ندارد که در آن استفاده از بیت‌کوین ممنوع باشد، در واقع ممنوعیت در جایی وارد شده که از حدود اختیارات قانون اساسی خودش فراتر رفته و جای شکایت و پیگیری دارد.
تعرفه برق استخراج بیت‌کوین اعلام شد
اما در روزهای گذشته مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق از تعیین قیمت برق استخراج رمزارزها خبر داد و گفت: این نرخ در هشت ماه غیرگرم سال معادل ۵۰ درصد متوسط نرخ برق صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و در چهار ماه گرم سال یعنی از خرداد تا شهریور، دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق محاسبه می‌شود و استفاده این مراکز از برق در ۳۰۰ ساعت سال که ساعات اوج بار است و قبلا توسط وزارت نیرو ابلاغ شده، ممنوع است.
وی افزود: در صورتی که این متقاضیان به صورت مجتمعی و با ظرفیت بالا فعالیت کنند، تا ۲۰ درصد تخفیف در سطوح انتقال به آن‌ها تعلق می‌گیرد. همچنین درصورتی که از استخرهای داخلی نیز استفاده کنند تا ۱۵ درصد تخفیف بیشتر شامل حال این مشترکان می‌شود.
پاداش برای معرفی استخراج غیرقانونی
سخنگوی صنعت برق ادامه داد: همچنین برای کسانی که نسبت به شناسایی و اعلام مراکز غیرمجاز رمزارز اقدام کنند، نیز پاداش‌هایی در نظر گرفته شده است که معادل ۲۰ درصد خسارت وارده توسط این مراکز به شبکه خواهد بود و با استفاده‌کنندگان غیرمجاز از برق نیز براساس قوانین موجود برخورد و به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.
استخراج رمزارزها از جمله بیت‌کوین در حالی در کشورمان قانونی شده که خرید و فروش و معامله آن کماکان توسط تمامی افراد ممنوع است، هرچند که برخی افراد به صورت غیرگسترده اقدام به خرید و فروش بیت‌کوین می‌کنند.
گفته می‌شد که برخی صرافی‌ها نیز دست به معامله بیت‌کوین می‌زنند که در این باره نیز مسئولان مربوطه اعلام کردند که اگر این کار انجام شود، کانون صرافان از آن اطلاعی نداشته و به صورت شخصی انجام می‌شود.
ممنوعیت استفاده و معامله بیت‌کوین به دلیل قوانین مبارزه با پولشویی اعلام شده، اما تجربه نشان داده که تاکنون هیچ‌کدام از کشورهای دنیا نتوانسته‌اند در مقابل این تکنولوژی ممنوعیت‌های طولانی مدت مثمر ثمر ایجاد کنند.
این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها و حتی بانک‌های دولتی ایران نیز درخواست تولید رمزارزهای خودشان را دارند که بر اساس قانون بانک مرکزی، تولید رمزارز نیز به هر شکلی ممنوع است.
با این حال پنج بانک ایرانی روی تولید یک رمزارز ایرانی به نام پیمان کار کرده‌اند که به نظر می‌رسد هنوز مجوزهای لازم برای فعالیت آن اخذ نشده و با وجود قانون بانک مرکزی، عملا اجازه فعالیت ندارد.
حال باید دید که در زمینه تولید رمزارزها تصمیمات جدیدی در دولت و بانک مرکزی گرفته می‌شود یا رمزارز در ایران در حد استخراج باقی می‌ماند.
