سلامت نیوز-*دکتر شکیب الحق: اجلاس کشورهای صنعتی در بریتانیا می تواند سراغازی برای توزیع عادلانه و جهانی واکسن های تایید شده فعلی در مقابله با پاندمی کرونا به همراه گسترش همکاری سازمان های بین المللی بهداشتی ، بخش خصوصی ، مراکز تحقیقاتی و انجمن های مردم نهاد جهت افزایش و ارتقا اعتماد عمومی جامعه به واکسن ها بر مبنای شواهد علمی و پرهیز از گسترش خرافات و شایعات خبری باشد.
به گزارش سلامت نیوز با نگاهی گذرا به شبکه های اجتماعی و فضای عمومی جامعه می توان دریافت که فرایند اعتماد سازی نسبت به تزریق واکسن بسیار ضروری به نظر می رسد و با اطلاع رسانی صحیح رسانه ای می توان به پایان پاندمی در صورت اجرای هدفمند استراتژی جامع و به موقع واکسیناسیون همگانی از سوی دولت در کنار رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی افراد جامعه و تلاش برای ایجاد واکسن های هوشمند نسل جدید توسط شرکت های داروسازی در صورت ایجاد جهش های جدید امید داشت.
بسیاری از پرسش های رایج در خصوص واکسن ها می تواند شامل بررسی عوارض جانبی ، اثربخشی و ایمنی تزریق واکسن باشد که متاسفانه با گسترش شایعات خبری در فضای عمومی جامعه می تواند منجر به کاهش اعتماد به واکسن های فعلی شود.
فرایند تردید در واکسیناسیون نیازمند مطالعه و بررسی ویژگی های مختلف هر واکسن در مکان ، زمان ، باورهای فردی و اجتماعی دارد و تنها با مشارکت عمومی ، هم اندیشی افراد و بررسی ریشه های عدم اعتماد به علم و واکسن در میان اعضای جامعه است که می توان در صورت اجرای هماهنگ ان به تصوری روشن دست یافت و به مرحله اعتماد سازی واکسن ها رسید. ایجاد کمپین ها و انجمن های مردم نهاد بر مبنای شواهد علمی و با نظارت کارشناسان وزرات بهداشت و درمان کشور جهت تشویق افراد جامعه به تزریق واکسن می تواند در مقابله و پیشگیری از بیماری های عفونی از جمله پاندمی کرونا بسیار کمک کننده باشد.
تردید در واکسن ها را باید از لحاظ میزان عزم و اراده عمومی جامعه ، سهولت دسترسی افراد جامعه به واکسن ، میزان مشارکت و اعتماد عمومی جامعه ، حس مسئولیت اجتماعی نسبت به سایر شهروندان و سایر جنبه های مختلف جمعیتی ، اجتماعی و اقتصادی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد و نتایج پژوهش ها را در اختیار شهروندان قرار داد. به اشتراک گذاری نتایج پژوهش می تواند منجر به افزایش حس تعلق افراد جامعه به شبکه سلامت کشور شود.
بخش عمده تردید در واکسیناسیون در ارتباط با تئوری های توطئه ، خرافات و شایعات خبری در شبکه های اجتماعی است که در صورت امیخته شدن با سایر اسیب های جامعه نظیر سیستم بهداشتی ناکارامد، وجود فاصله طبقاتی در جامعه و تبعیض های نژادی همگی می تواند در بلند مدت منجر به کاهش اعتماد به واکسن ها شود. تردید در واکسیناسیون یک چالش جهانی ست و عمدتا می تواند در بین اقشار کم سواد ، اسیب پذیر ، اقلیت های نژادی جامعه و مذاهب مختلف گسترش پیدا کند. تشکیل کمپین های مردمی و پیام های موثر بهداشتی در میان گروه های اسیب پذیر می تواند نقش مهمی در تقویت شبکه سلامت جامعه ایفا کند. برطرف نمودن موانع دسترسی به واکسن در زمان و مکان های مختلف نیازمند عزم سیاسی ، برنامه ریزی منسجم و همکاری حداکثری افراد جامعه دارد. تنها با همکاری و همبستگی مردمی ، ملی و جهانی است که می توان دسترسی همگانی به واکسن ها را فراهم کرد.
پاسخگویی به نگرانی افراد جامعه نسبت به عوارض جانبی ، ایمنی و اثر بخشی واکسن ها باید بر مبنای شفافیت ، صداقت و اعتماد میان مردم و مسئولین ، به روز رسانی منسجم و موثر بر منبای شواهد و منابع معتبرعلمی ایجاد گردد. تشکیل شبکه های اجتماعی قابل اعتماد بر مبنای نیازها و پرسش های افراد جامعه ، ارتقا و افزایش مراکز دسترسی به واکسن ها در شهرهای مختلف کشور ، دعوت از شهروندان برای حضور فعال و مشارکت در کمپین های مردمی اطلاع رسانی و اموزش صحیح و علمی مفاهیم اولیه واکسیناسیون به اقشار اسیب پذیر همگی می تواند در ارتقا اعتماد عمومی به واکسن ها بسیار موثر باشد.
پاسخگویی به تردید ها و سوالات شهروندان نسبت به واکسن ها باید با در نظر گرفتن احساسات و باورهای انها و پرسش از بیان دلایل صحیح و قابل استناد اعتماد یا عدم اعتماد به واکسن توسط افراد جامعه صورت گیرد. تشویق به اشتراک گذاری صحیح و علمی اخبار مرتبط به واکسن در شبکه های اجتماعی در کنار اطمینان بخشی به شهروندان نسبت به اهمیت انجام واکسیناسیون و فراهم نمودن اطلاعات صحیح در قالب پوستر یا گزارش برگ همگی می تواند در کاهش تردید ها در نظر گرفته شود. به یاد داشته باشیم که واکسیناسیون در طول تاریخ استراتژی موثری برای مقابله با بیماری های عفونی در کنار دسترسی به اب تمیز و انتی بیوتیک ها بوده است .