اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود به بررسی وضعیت برخی شاخصهای اقتصادی ایران در سالهای گذشته پرداخته و تورم را مهمترین خطر در این زمینه اعلام میکند.
هر چند بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار، تورم نقطه به نقطه روند کاهشی خود را ادامه داده و تورم ماهانه نیز با سرعت کمتری نسبت به ماه گذشته افزایش یافته، اما همچنان بالا بودن عدد تورم برای اقتصاد ایران تهدیدی مهم به شمار میآید.
افزایش فشار بر اقشار کم درآمد، غیرقابل پیشبینی شدن اقتصاد برای فعالان اقتصادی و ایجاد اجبار برای افزایش نقدینگی برای جبران مشکلات، تنها بخشی از مشکلاتی است که بالا بودن نرخ تورم برای اقتصاد ایران به وجود آورده است. هر چند دولت اعلام کرده که با کاهشی شدن روند صعودی تورم، میتوان انتظار داشت که شرایط بهتری برای این شاخص در پیش باشد اما اتاق بازرگانی تهران همچنان تورم را تهدیدی مهم برای اقتصاد ایران میداند.
در جدیدترین گزارش این اتاق، نرخ تورم در میان متغیرهای اسمی اقتصادی بررسی شده که در کنار عواملی مانند نقدینگی و نرخ ارز میتواند تاثیری مهم بر آینده اقتصادی کشور بگذارد.
یکی از عوامل تاثیرگذار در بالا بودن نرخ تورم، مضیقه ارزی دولت بوده است. با توجه به محدودیتهای بودجهای و کسری بودجه که در سالهای گذشته به وجود آمده، دولت چند راه برای جبران آن داشته که استقراض مستقیم یا غیرمستقیم از بانک مرکزی یکی از راهکارهای آن بوده است.
چه استفاده از منابع ارزی برای افزایش پایه پولی و چه استفاده مستقیم از منابع این بانک، هر دو به افزایش سرعت نقدینگی منجر شده و این شاخص در نهایت به بالا رفتن دوباره تورم کمک کرده است. اتاق بازرگانی تهران تشریح کرده که وقتی نرخ رشد نقدینگی از ۴۰ درصد بالاتر میرود، اقتصاد کشور آماده یک التهاب جدید خواهد شد.
تورمی که در دوره وفور درآمد ارزی به وجود میآید با تورمی که در دوران مضیقه ارزی ایجاد میشود، تفاوتی مهم دارد. در واقع افزایش قیمت نفت و افزایش درآمدهای ارزی میتواند بخشی از فشار حاصل از رشد نقدینگی را به تورم تبدیل نکند اما در سالهای گذشته با توجه به محدودیتهای ارزی، این رشد نقدینگی مستقیما تاثیر خود را بر افزایش نرخ تورم گذاشته است.
اتاق بازرگانی تهران چهار سطح را برای رشد نقدینگی در نظر گرفته است. وضعیت سفید که در آن رشد نقدینگی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است، وضعیت زرد که در آن نقدینگی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد رشد میکند، وضعیت قرمز که شامل رشد نقدینگی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد میشود و در نهایت وضعیت سیاه که در آن رشد نقدینگی بالاتر از ۲۵ درصد به ثبت میرسد.
اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده که با وجود دشواریهایی که تورم برای اقتصاد کشور به وجود آورده اما با سه راه حل میتوان فشار این مشکلات را کاهش داد. کنترل کسری بودجه، فروش مجدد و متعارف نفت و اصلاح انتظارات مردم از طریق ترسمی برنامه قابل قبول و علمی، میتواند چشم اندازی مثبت برای اقتصاد ایران ایجاد کند که در نهایت به بهبود شرایط تورمی منجر خواهد شد اما در غیر این صورت، مشکلاتی جدید نیز سر راه اقتصاد ایران قرار خواهد گرفت.