گروه صنعت و تجارت: مرکز پژوهشهای اتاق ایران، شامخ کل اقتصاد در خردادماه را ۵۴,۷۳ واحد اعلام کرد که شتاب رشد آن کمتر از ماه قبل است. در این ماه، فعالان اقتصادی نسبت به قطعی بیبرنامه برق ابراز نگرانی کردهاند. طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاههای اقتصادی کشور در خردادماه، شاخص مدیران خرید اقتصاد ایران (شامخ) در این ماه ۵۴,۷۳ واحد برآورد شده که از کاهش نرخ رشد آن نسبت به اردیبهشتماه حکایت دارد. در این ماه بهغیراز موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده سایر مؤلفههای اصلی بیشتر از ۵۰ ثبت شدهاند.
یافتههای مرکز پژوهشهای اتاق ایران در سیوسومین دوره انتشار شاخص مدیران خرید (PMI) کل اقتصاد برای خرداد ۱۴۰۱ حاکی از این است که شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در خردادماه (۵۱,۹۰) در مقایسه با اردیبهشتماه با کاهش رشد روبرو بوده و این شاخص در بخشهای خدمات و کشاورزی و ساختمان کاهش داشته است. از سوی دیگر، شاخص میزان موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده (۴۷,۷۲) افزایش داشته ولی رقم کمتر از ۵۰ آن نشاندهنده این است که همچنان اکثر فعالیتها بهخصوص در بخشهای خدمات و کشاورزی و ساختمان با کمبود مواد اولیه یا لوازم خریداری شده روبرو هستند. افزایش نرخ ارز و به دنبال آن افزایش قیمت مواد اولیه در رقم این شاخص تأثیرگذار بوده است. همچنین شاخص قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده (۸۶,۷۰) در خردادماه یکی از مقادیر بالای خود را ثبت کرده است هرچند از شدت آن نسبت به ماه قبل (۹۲.۷۵) کاسته شده است. افزایش قیمت ارز در بالا بودن قیمت مواد اولیه تأثیرگذار بوده و در بخش خدمات و کشاورزی این افزایش با شدت بیشتری همراه بوده است.
شاخص مدیران خرید صنعت (تعدیل فصلی نشده) نیز در خردادماه عدد ۵۹,۶۵ به دست آمده است. در خردادماه همه مؤلفههای اصلی شاخص بخش صنعت بالای ۵۰ ثبت شدهاند؛ اما موجودی مواد اولیه کمترین رشد را نسبت به سایر مؤلفهها داشته است. شاخص مقدار تولید محصولات در خردادماه (۶۲,۶۵) بالاتر از ۵۰ ثبت شده ولی نرخ افزایش آن نسبت به ماه قبل (۶۹.۲۹) کمتر بوده است. به نظر میرسد کمتر بودن نرخ رشد سفارشات مشتریان در مقایسه با ماه قبل باعث کمتر بودن نرخ رشد تولید در برخی از رشته فعالیتها شده است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در خردادماه (۵۹,۶۱) در مقایسه با اردیبهشتماه با رشد کمتری روبرو بوده است. در میان همه صنایع، دو صنعت غذایی و پوشاک و چرم با کاهش شدید سفارشات روبرو بودهاند. شاخص موجودی محصول (انبار) در خردادماه (۴۸,۹۴) نسبت به اردیبهشت کاهش داشته است، به نظر میرسد به دنبال نابسامانی و افزایش قیمت ارز، در برخی از رشته فعالیتها، تولید کاهش یافته و برای جبران تقاضای بازار، افزایش فروش (۶۰.۹۸) از محل موجودی محصول در انبارها تأمین شده است. طبق نظرسنجی انجام شده از بنگاههای اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در خرداد ۵۴,۷۳ بوده است، نرخ رشد شاخص نسبت به اردیبهشتماه اندکی کمتر بوده است. در این ماه بهغیراز موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده سایر مؤلفههای اصلی بالای ۵۰ ثبت شدهاند. شاخص میزان فعالیتهای کسبوکار در خردادماه (۵۹,۵۰) در یکی از مقادیر بالای خود قرار دارد اما در مقایسه با اردیبهشتماه رشد کمتری داشته است. بخش صنعت بیشترین میزان رشد را در میان سایر بخشهای اصلی داشته است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در خردادماه (۵۱,۹۰) در مقایسه با اردیبهشتماه با کاهش رشد روبرو بوده است. این شاخص در بخشهای خدمات و کشاورزی و ساختمان با رکود همراه بوده و کاهش داشته است. به عقیده فعالان اقتصادی بالا رفتن نرخ ارز و کاهش قدرت خرید باعث کاهش سفارشات مشتریان شده است. شاخص میزان استخدام و بهکارگیری نیروی انسانی در خردادماه (۵۲,۴۱) نسبت به ماه قبل با رشد کمتری روبرو بوده است. به نظر میرسد کمتر بودن رشد این شاخص متأثر از کاهش سفارشات و مواد اولیه در بخشهای خدمات و کشاورزی و ساختمان است که این بخشها شاخص استخدام را تقریباً مانند ماه قبل ثبت کردهاند. شاخص میزان موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداریشده در خردادماه (۴۷,۷۲) نسبت به اردیبهشتماه (۴۵.۳۴) افزایش داشته ولی رقم کمتر از ۵۰ آن نشاندهنده آن است که همچنان اکثر فعالیتها بهخصوص در بخشهای خدمات و کشاورزی و ساختمان با کمبود مواد اولیه روبرو هستند. افزایش نرخ ارز و به دنبال آن افزایش قیمت مواد اولیه در رقم این شاخص تأثیرگذار بوده است. شاخص قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده در خرداد (۸۶,۷۰) یکی از مقادیر بالای خود را ثبت کرده، هرچند از شدت آن نسبت به ماه قبل (۹۲.۷۵) کاسته شده است. افزایش قیمت ارز در بالا بودن قیمت مواد اولیه تأثیرگذار بوده و در بخش خدمات و کشاورزی این افزایش با شدت بیشتری همراه بوده است. شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در ماه آینده (۵۰,۵۴) تقریباً مانند ماه قبل پیشبینی میشود و فعالان اقتصادی در بخش خدمات و کشاورزی انتظارات بدبینانه و پیشبینی کاهش فعالیتها در تیرماه را دارند. بهطورکلی رشد شاخص کل تعدیل فصلی نشده در خردادماه، نسبت به اردیبهشتماه کمتر بوده است. به اعتقاد فعالان اقتصادی افزایش نرخ ارز باعث کمبود نقدینگی فعالان اقتصادی شده و بسیاری از فعالان با موجودیهای قبلی تولید و خدمات را ارائه دادهاند. از طرفی با افزایش شدید قیمتها، قادر به تولید و ارائه خدمات در قیمتهای دستوری نیستند. بهخصوص که افزایش پیدرپی نرخ ارز و کاهش قدرت خرید مشتریان، سفارشات را در بخش خدمات و کشاورزی و ساختمان کاهش داده است.
براساس دادههای به دست آمده از بنگاههای بخش صنعت، شاخص مدیران خرید صنعت (تعدیل فصلی نشده) در خردادماه عدد ۵۹,۶۵ به دست آمده است. این شاخص که یکی از مقادیر بالای خود را به ثبت رسانده است در مقایسه با خرداد سالهای قبل بالاترین مقدار خود را داشته است. در خردادماه همه مؤلفههای اصلی شامخ بخش صنعت بالای ۵۰ ثبت شدهاند اما موجودی مواد اولیه کمترین رشد را نسبت به سایر مؤلفهها داشته است. در میان رشته فعالیتهای صنعتی، به ترتیب صنایع وسایل نقلیه و قطعات وابسته، ماشینسازی و لوازمخانگی و صنایع کانی غیرفلزی بیشترین افزایش را داشته در مقابل صنایع پوشاک و چرم و صنایع غذایی با کاهش شاخص کل روبرو بودهاند. شاخص مقدار تولید محصولات بخش صنعت در خردادماه (۶۲,۶۵) افزایش داشته اما نرخ افزایش آن نسبت به ماه قبل کمتر بوده است. به نظر میرسد کمتر بودن نرخ رشد سفارشات مشتریان در مقایسه با ماه قبل باعث کمتر شدن نرخ رشد تولید در برخی از رشته فعالیتها شده است. شاخص موجودی مواد اولیه در خردادماه (۵۱,۸۸) نسبت به اردیبهشت افزایش داشته است اما در بسیاری از رشته فعالیتها مانند صنایع فرآوردههای نفت و گاز، پوشاک و چرم و لاستیک و پلاستیک، شاخص با کاهش شدید روبرو بوده است.