آلبرت بغزیان
اقتصاددان
مرکز مبادله ارز فضایی برای تولید کننده ها و متقاضیان است، هر فرد تقاضای خود را مطرح میکند و فروشنده نیاز بازار را متوجه میشود از این طریق میتوان به نیاز بازار پی برد و ارز مورد نیاز را تأمین کرد. در بازار مبادله بایدرویهای وجود داشته باشد که نشان دهد خارج از این مرکز آیا مبادلهای وجود دارد که دولت آن را ندیده باشد.زیرا برسی شد که افرادی که در صفهای طولانی دلار میایستند تنها کسانی هستند که به دلار نیاز دارند. اکنون برای دوام این مرکز وزارت خانهای باید این مساله را تأیید کند که به چه مقدار ارز نیاز دارد، نمایندگان وزارتخانههای مختلف در این مرکز حضور دارند و تقاضایی که خارج از این مرکز وجود دارد را برسی میکنند که به این نتیجه می رسیم عدهای سوداگر و برخی برای پوشش و تورم به خرید دلار روی میآورند، البته گزینههایی نظیر قاچاق و نگهداری سرمایه در خارج کشور هم وجود دارد که نباید به آن بی توجه بود، که این موارد سهم چندانی در قیمت ارز ندارند. این مرکز میتواند میزان تقاضا را شناسایی کرده و به آن پاسخ دهد. البته قیمت گذاری ارز هم بی تأثیر در گرانی دلار نیست چرا که خریداران ارز به دنبال ارز ارزان هستند و برای فروش میخواهند ارزی که در دست دارند را با قیمت بالاتری به فروش میرسانند و با توجه به اینکه دلار ۴۲ هزار تومان در این مرکز قیمت گذاری شده است بازار نیز باید از آن تبعیت میکرد که این اتفاق نیفتاد. فاصله معقول در بازار مبادله و بازار آزاد به ۴ تا ۵ هزار تومان میرسد اما زمانی که تقاضا بالا میرود نقش بازار آزاد کمتر میشود در نرخ دلار و به سمت نرخ مرکز مبادله سوق پیدا میکند، اما این سوال وجود دارد که چه اتفاقی منجر به افزایش قیمت دلار شده است در پاسخ باید گفت مافیای ارز مقاومت میکنند در این چهارچوب قرار نگیرند و عدهای هم با بازار سازی، شایعه پراکنی، دلار حراجی و حتی دلار سبزه میدانی قیمتها را اعلام میکنند که موجب بالا رفتن نرخ ارز میشود. بانک مرکزی نباید این مرکز را رها کنند تا شکست بخورد بلکه لازم است از این مرکز حمایت کند تا به طور موفق عمل کند. حال آیا راهکاری برای کنترل نرخ ارز وجود دارد. اگر توانستیم نرخ گوشت، مرغ و دیگر اقلام را کنترل کنیم نرخ ارز را هم میتوان کنترل کرد. بسیاری نمیخواهند این مرکز باقی بماند و بهترین راهکار را تخریب از ابتدا میدانند؛ به عنوان مثال اتفاقی که در عرضه خودرو در بورس رخ داد هم اکنون برای این مرکز در حال رخ دادن است این مرکز را میتوان بورس ارز و طلا دانست که متقاضی و فروشنده با یکدیگر روبرو میشوند. بانک مرکزی میداند چگونه در بازار ارز دخالت میشود اما اینکه با آن برخورد نمیشود جای تعجب دارد.