جعفر قادری
نماینده شیراز در مجلس یازدهم
متاسفانه شاهد افزایش قیمت ارز طی روزهای گذشته بودهایم و به دلیل آنکه قیمت ارز بر تمامی اقتصاد کشور تاثیرگذار است، باید بررسی شود که کم کاری یا مشکل در کدام بخش شکل گرفته است. بی شک بخشی از وضعیت کنونی بازار ارز در اختیار بانک مرکزی قرار دارد، اما بخش دیگر آن از اراده و کنترل این بانک خارج است یکی از منابع ارزی کشور صادرات به ویژه صادرات نفت است که در شرایط کنونی برای فروش نفت محدودیتهایی وجود دارد. در حوزه ارز مانند دیگر کالاها میزان عرضه و تقاضا بر قیمت آن تاثیرگذار است، بخش عمده عرضه ارز در کشورمان از طریق ارز حاصل از فروش نفت و فرآوردههای آن تأمین میشود که اکنون به دلیل شیوع کرونا و محدودیتهای ایجاد شده، تحت شرایط سختی قرار گرفته است.
بخشی دیگر از میزان ارز کشور از طریق ورود سرمایهگذاری خارجی در کشور تأمین میشد که آن هم دچار مشکل شده است. نکته دیگر مصرف ارز در موارد غیر ضروری مانند واردات بی رویه یا سفرهاست که اگر حجم تقاضا برای واردات کالا و سفرهای خارجی محدود نشود، قیمت ارز افزایش خواهد یافت.
البته تقاضا برای دریافت ارز به منظور سفرهای خارجی به دلیل شیوع کرونا محدود شده اما واردات کاهش نداشته و اکنون میزان کافی ارز برای عرضه وجود ندارد.
با توجه به اظهارات رییس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه بانک مرکزی میتواند جلوی نوسانات ارز را در حال حاضر بگیرد، نیازمند بررسیهای همه جانبه است. اینکه در شرایط کمبود ارز بانک مرکزی بخواهد بر یک قیمت اصرار داشته باشد، مسلماً کار معقولی نیست و قیمت ارز در روزهای آینده بستگی به این دارد که در ماههای آینده تقاضا چگونه باشد.
یکی از معضلات این است که در شرایط کنونی امکان دارد تقاضا و سفته بازی برای ارز افزایش پیدا کند که بانک مرکزی باید جلوی اینگونه اقدامات را بگیرد و اجازه ندهد تا مردم از ارز به عنوان یک کالا برای حفظ قدرت خرید خود استفاده کنند. اگر ارز مثل سکه و خودرو وارد بخشهای دلال بازی و واسطهگری شود، بهانه حفظ قدرت خرید میتواند قیمت ارز را افزایش دهد.
