به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، کمتر کسی را میشناسیم که کمی از علم جبر و هندسه بداند اما نامی از قضیۀ نامساوی مثلث نشنیده باشد. در حقیقت مبنای هندسی این قضیه بیان می‌کند مجموع اندازه دو ضلع مثلث هموار از اندازه ضلع سوم بیشتر است اما این قضیه هندسی با نحوه عملکرد موجودات زنده این است که اگر هر موجود زنده‌ای در راسی از مسیر مثلثی شکل قرار گیرد و بخواهد به راس دیگری از مثلث برود، همواره کوتاه‌ترین و ساده‌ترین مسیر، یعنی حرکت بر روی خط مستقیم را دنبال خواهد کرد.
حال شاید این سوال پیش بیاید که ارتباط قضیه نامساوی مثلث و مباحث هندسی با مباحث اقتصادی در کدام مورد است. واقعیت این است که بسیاری از تصمیم‌گیران مباحث اقتصادی سیاسی، همواره این قضیه هندسی را در راس معیارهای تصمیم‌گیری خود قرار می‌دهند و کوتاه‌ترین و سهل‌ترین مسیر را برای حل مشکلات اقتصادی در دستور کار خود می‌گذارند.در چنین شرایطی، باید پرسید آیا سهل‌ترین راه‌حل برای چالش‌های سیاستگذاری همواره بهترین راهکار است؟
*شاخص دسترسی به مسکن موثر به 90 سال رسیده است
یکی اساسی‌ترین چالش‌های مطرح شده در سال‌های اخیر، مسئله تامین مسکن خانوارها است، مطابق آمار ارائه شده در آخرین سرشماری نفوس و مسکن، هزینه‌های مرتبط با مسکن، بیش از 50 درصد سبد هزینه خانوارهای شهری را شامل می‌شود که این آمار در دهک‌های درآمدی 1 تا 3 به بیش از 70 درصد نیز می‌رسد. این آمار خبر از نقش هزینه مسکن در توان اقتصادی خانوار می‌دهد و به تبع آن نابه‌سامانی در این بازار فشار مضاعفی را به بدنه جامعه وارد می‌کند.
بررسی بازار مسکن در 7 سال گذشته مشخص می‌کند، متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در طی این سال‌ها، رقم افزایش نجومی 530 درصدی را تجربه کرده است.
در همین راستا ابوالفضل نوروزی در بیان فشار اقتصادی ایجاد شده در نتیجه مدیریت مسکن در سال‌های اخیر، گفت:« توجه به متوسط قیمت در شهر تهران و همچنین متوسط درآمد خانوارهای شهری مشخص می‌کند، شاخص هزینه دسترسی به مسکن به رقم 29 سال رسیده است و شاخص هزینه دسترسی به مسکن موثر نیز به رقم تاسف بار 90 سال رسیده است.»
نوروزی در تشریح شاخص هزینه دسترسی به مسکن موثر عنوان کرد:« این آمار به این معنا است که یک خانوار شهری برای خرید یک واحد مسکونی در شهر تهران، می‌بایست یک سوم درآمد خود را در مدت زمان 90 سال پس انداز کند تا توانایی خرید خانه را بدست بیاورد.»
*راهکارهای سامان دادن به بازار مسکن
پس از مشخص شدن شرایط اسف‌بار بازار مسکن، باید به این سوال پاسخ داد که راهکارهای سامان دادن به این بازار افسار گسیخته چیست؟ به منظور پاسخ به این سوال، به یکی از کارشناسان مسکن به نام محمد حمیدزاده سری زده‌ایم. حمیدزاده در بیان راهکارهای سامان بازار مسکن بیان کرد:« توجه به تجربیات جهانی در زمینه سامان بازار مسکن مشخص می‌کند، سامان بازار مسکن به وسیله راهکارهای تقاضا محور، عرضه محور و بسته‌های سیاستگذاری نظیر مالیات‌های تنظیمی انجام پذیر است.»
این کارشناس در تشریح سیاست‌های تقاضا محور، عنوان کرد:« راهکارهای تقاضا محور با هدف تحریک تقاضا و با ابزارهایی نظیر اعطای تسهیلات خرید و ساخت مد نظر قرار می‌گیرد.»
وی در توضیح راهکارهای عرضه محور در این بازار، افزود:« راهکارهای عرضه محور نیز مرتبط با شیوه‌های ساخت مسکن است که با توجه به روش‌های متفاوت ساخت مسکن مورد تاکید خواهد بود.»
حمیدزاده در تبیین بسته‌های سیاستگذاری بازار مسکن، عنوان کرد:«با توجه به حضور تقاضاهای سرمایه و به منظور جلوگیری از تغییر ماهیت بازار مسکن، استفاده از ابزارهای سیاستگذاری نظیر مدیریت زمین و مالیات‌های تنظیمی در سامان دادن به این بازار قابل استفاده است.»
*سیاست‌های تقاضا محور، سهل‌ترین راهکار سامان بازار مسکن
حال که از شرایط نامطلوب بازار مسکن در شرایط فعلی آگاه شدیم و راهکارهای سامان این بازار را شناختیم، توجه شما را به تیتر خبرهای 1 هفته اخیر در بازار مسکن جلب می‌کنیم، همچنین پیشنهاد می‌کنیم قضیه هندسی مطرح شده در مقدمه گزارش را حین مطالعه این تیترها مد نظر قرار دهید.
- پرداخت ۱۶۰ میلیون تومان وام ساخت مسکن به زوجین فرهنگی
- وام ودیعه مسکن به نیازمندترها می‌رسد
- اعطای وام ۱۶۰ میلیونی مسکن به اعضای بنیاد ملی نخبگان
بررسی‌های انجام شده در زمینه پایش سیاست‌های مد نظر متولیان مسکن به منظور سامان بازار، این حقیقت را مشخص می‌کند که تصمیم‌گیران این حوزه به منظور رفع چالش‌های تامین سکونت مردم، بیش از هر اقدام دیگری بر اعطای تسهیلات و استفاده از سیاست‌های تقاضا محور تاکید کرده‌اند.
برای مشخص شدن هرچه بیشتر ارتباط بحث مطرح شده در مقدمه و استفاده از سیاست تقاضا محور به منظور سامان بازار مسکن باید گفت اعطای تسهیلات یکی از سهل‌ترین راهکارهای سامان بازار مسکن است، زیرا سختی‌های ساخت مسکن و افزایش عرضه برای استفاده دهک‌های مختلف درآمدی را ندارد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، فشار عملکرد را از روی متولیان برخواهد داشت.
از سوی دیگر، در شرایطی که شما بخواهید از راهکارهای سیاستگذاری نظیر مالیات‌های تنظیمی استفاده کنید، اگر خود ذی‌نفع نباشید، قطعا مجبور به جدال با شبکه ذی‌نفعانی هستید که با وضع این مالیات‌های دچار ضرر می‌شوند اما اعطای تسهیلات و استفاده از سیاست‌های تقاضامحور هیچ ذی‌نفع متضرری ندارد و بدون بروز اختلاف به سرانجام خواهد رسید.
*آیا اعطای تسهیلات مسکن منجر به کاهش قیمت می‌شود؟
اگر به خاطر داشته باشید، آخرین جمله مقدمه به بیان یک سوال اساسی اختصاص داشت، آیا همواره سهل‌ترین و سریع‌ترین راهکار، بهترین راه رفع چالش است؟
به منظور پاسخ به این سوال اساسی، به سراغ حمید احمدی، کارشناس حوزه مسکن رفته‌ایم تا بدانیم آیا استفاده از سیاست‌های تقاضا محور و اعطای تسهیلات که سهل‌ترین سیاست سامان بازار مسکن است، بهترین راهکار این بازار نیز به حساب می‌آید. احمدی، در پاسخ به این سوال، گفت:« اگر تغییرات قیمت بازار مسکن را به عنوان شاخص سامان یافتن این بازار در نظر بگیریم، پاسخ به سوال مطرح شده نیازمند بررسی اثر راهکارهای تقاضا محور بر شرایط عرضه و تقاضا است.»
این کارشناس مسکن در تشریح اثر اعطای تسهیلات خرید بر قیمت مسکن، گفت:« استفاده از سیاست‌های تحریک تقاضا بدون توجه به افزایش عرضه منجر به افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت مسکن می‌شود.»
احمدی ضمن اشاره به این نکته که اعطای تسهیلات بدون توجه به عرضه مسکن در شرایط بلند مدت منتج به آثار نامطلوبی می‌شود، گفت:« در شرایطی که راهکار منتخب متولیان حوزه مسکن، اعطای تسهیلات باشد، این وام باید به ساخت مسکن تعلق گیرد تا شاهد افزایش عرضه نیز باشیم.»
نکات کارشناسی مطرح شده، مشخص می‌کند، قضیه نامساوی مثلث در مسائل سیاستگذاری، پاسخگوی حل چالش‌های مد نظر نبوده و بهتر است این قضیه در موارد مرتبط با هندسه و جبر محصور بماند.
همچنین ذکر این نکته حائز اهمیت است که متولیان حوزه مسکن در کشور به منظور سامان بازار مسکن می‌بایست از راهکارهایی پایدار استفاده کنند. استفاده از راه حل‌های پایدار نیز بدون ایجاد بسته‌های تصمیم‌گیری شامل مجموع سیاست‌های عرضه محور، سیاست‌های تقاضا محور و همچنین استفاده از مالیات‌های تنظیمی قابلیت تحقق ندارد.
انتهای پیام/
