سلامت نیوز:سه ماه پیش مقامهای ارشد هندی در جهانی موازی درحال شکستدادن ویروس کرونا بودند. «نارندرا مودی»، نخستوزیر هند، در اواخر ژانویه نگرانی از وقوع سونامی کرونا در این کشور را بیاساس میدانست.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق، مودی ادعا میکرد که هند نهتنها کرونا را شکست داده بلکه زیرساختهای لازم برای تقویت نظامی بهداشتی این کشور را هم آماده کرده است. حدود یکماه بعد از این ادعاهای دور از واقعیت مودی، «هارش واردهان»، وزیر بهداشت دولت او، در مراسم رونمایی از داروی درمان کرونا حضور یافته بود.در همان روزها آمار مبتلایان در هند رو به افزایش بود، اما مسئولان هندی برای تأیید داروی سنتی درمان کرونا ازسوی سازمان بهداشت جهانی لحظهشماری میکردند. درنهایت این نهاد بینالمللی اعلام کرد که «کارایی هیچ داروی سنتی را برای درمان کرونا بررسی یا تأیید نخواهیم کرد».
پس از این پاسخ سازمان بهداشت جهانی، سازمان نظام پزشکی هند علیه تبلیغات وزیر بهداشت این کشور برای این دارو بیانیه تندی صادر کرد اما بیپاسخ ماند.روز 21 فوریه حزب حاکم هند بیانیهای در تمجید از درایت و مدیریت نارندرا مودی، نخستوزیر این کشور، صادر کرد و پیروزی بر همهگیری کرونا را به او و مردم هند تبریک گفت. این ماجرا ادامه یافت و در هفته اول مارس، وزیر بهداشت دولت مودی ادعا کرد که «ویروس مهلکی که جهان را به زانو درآورده، در هند به آخر خط رسیده است».
سازمان نظام پزشکی هند از این خوشبینی مقامهای دولت مودی انتقاد کرد و هشدار داد که این موضعگیریها میتواند منجر به حس امنیت کاذب در جامعه و گسترش مجدد بیماری شود. اما دولت توجهی به هشدارها نداشت. گردهماییهای انتخاباتی شروع شد. در اواسط ماه مارس، شش استان هند اعلام کردند که با افزایش تعداد مبتلایان روبهرو شدهاند.
«واردهان» وزیر بهداشت هند، افزایش مبتلایان را ناشی از بیملاحظگی و عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی ازسوی مردم دانست و پس از آن هم تصاویر حضور خود در تجمعهای انتخاباتی را منتشر و از حضور پرشور مردم تمجید کرد.در اواخر ماه مارس تعداد مبتلایان و قربانیان افزایش قابلتوجهی یافته بود، اما مقامهای دولتی سرگرم صحبت درباره الگوی هند برای مدیریت همهگیری جهانی کرونا بودند. در زمانی که حکومتهای مسئول در دنیا مشغول واکسیناسیون مردم خود با واکسنهای تأییدشده بینالمللی بودند، دولت مودی جشن صادرات واکسن هندی را برگزار کرد و در همان روزها هم جشن هولی بدون هیچ محدودیتی برگزار شد.
خرافهپرستی بهجای اقدامات علمی
حال با بروز فاجعه در هند و ابتلای 17 میلیوننفری و قربانیشدن حداقل 190 هزار نفر در این کشور و رشد غیرقابلکنترل گونه جهشیافته دیگری از ویروس کرونا در هند، مشخص شده که در ماههای فوریه و مارس کمیته ملی کرونای هند حتی جلسه هم برگزار نکرده است. زمانی که باید برای تقویت و توسعه زیرساختهای درمانی صرف میشد، صرف تبلیغات و جشن زودهنگام برای پایان کرونا شد و در این میان رسانهها هم بهجای نقد عملکرد دولت، نقش ابزار تبلیغاتی را ایفا میکردند.درحالحاضر تمام تختهای بیمارستانی در هند پر شده، کمبود شدید کسپولهای اکسیژن بحران را تشدید کرده، دوزهای واکسن در مراکز واکسیناسیون درحال پایانیافتن است و داروخانهها هم قادر به پاسخگویی به متقاضیان داروهای ضد ویروس نیستند.
فاجعه امروز در هند درحالی رقم خورده که این کشور از موج اول همهگیری در سال گذشته عبور کرده بود و زندگی عادی و فعالیت اقتصادی خود را از سر گرفت و صادرات واکسن را آغاز کرد. اشتباهات متعددی کار را به اینجا کشاند.
خرافهپرستی و نمادگرایی هندیها اینجا هم نمایان بود. پس از پایان موج اول بیماری، نارندرا مودی در سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم کشورش ادعا کرد که اوضاع بحرانی به پایان رسیده و این صفحه سیاه را باید ورق بزنیم. دو هفته بعد از این اظهارات، مودی از مردم خواست تا در ساعت مشخصی از روز لامپ خانههای خود را روشن کنند.
خرافهپرستی جایگزین سیاستهای مبتنیبر علم در مقابله با بیماری همهگیر شده بود.مودی برای مقابله با همهگیری کرونا هندوهای ناسیونالیست را به خدمت گرفت. او ادعا کرد که هند درست همانطور که در 18 روز جنگ حماسی «ماهابهاراتا» را با پیروزی پشتسر گذاشت، در 21 روز هم در جنگ علیه ویروس کرونا پیروز خواهد شد.
این حرفها بدون هیچ مبنای علمی و قابل سنجشی بیان شد و درواقع یک آرزو بود. آرزویی که هزاران هندی را به کام مرگ میفرستاد. خطای دیگر دولت هند، نادیدهگرفتن توصیههای سازمان بهداشت جهانی بود. سازمان بهداشت جهانی از ابتدای بحران همهگیری کرونا، استراتژی مهار را توصیه کرد و از تمام کشورها خواست تا براساس این استراتژی، برنامههای آزمایش، ردیابی تماسها، قرنطینه و درمان را بهطور سختگیرانه اجرا کنند.
درحالیکه تعداد معدودی از ایالتها از جمله کرالا (که اولین نمونه ویروس کرونا در هند در 30 ژانویه 2020 در این ایالت ثبت شد)، در ابتدا چنین اقداماتی را با موفقیت اجرا کردند، واکنش مبتدیانه و متناقض دولت مودی منجر به اجرای ناقص این استراتژی در اکثر ایالتهای هند شد.
تمرکز بیش از حد
تمرکز بیش از حد نیز از دیگر اشتباهات دولت مودی بود. اولین قرنطینه سراسری در ماه مارس 2020 و درحالی اجرا شد که اجرای آن تنها چهار ساعت قبل به مردم اطلاع داده شده بود. دولت مرکزی تحت شرایط مبهم قانون بیماریهای همهگیر و قانون مدیریت بلایا کنترل همهچیز را در دست گرفت.
این امر باعث شد تا دولت برخلاف ساختار فدرال هند سوار بر امور شود. واکنش درست این بود که دولت مرکزی به 28 ایالت هند اختیار دهد تا برای طراحی استراتژیهای متناسب با شرایط محلی اقدام کنند. در چنین شرایطی اصلا عجیب نبود که قرنطینه سراسری و سختگیرانه بهدرستی مدیریت نشود.دولتهای ایالتی، مردم و حتی مقامهای دولت مرکزی بدون آمادگی قبلی گرفتار قرنطینه شدند.
در نتیجه هرجومرج ناشی از اعلام دیرهنگام قرنطینه در کشوری که حدود 30 میلیون کارگر غیرساکن در آن حضور دارند، بسیاری از کارگران مجبور شدند تا پیاده به شهرهای خود بازگردند و برای تعدادی از آنها طی این مسیر روزها به طول میانجامید. گزارش شده که نزدیک به 200 نفر در مسیر کشته شدهاند.
حدود پنجمیلیون کسبوکار کوچک تعطیل شدند و دیگر نتوانستند فعالیت خود را از سر بگیرند و اکنون بیکاری در هند به بالاترین سطح ثبتشده رسیده است. با خارجشدن بحران از کنترل، دولت مودی مسئولیتهای بیشتری به ایالتها واگذار کرد اما بودجه کافی برای این مسئولیتهای جدید درنظر گرفته نشده بود.
دولتهای ایالتی برای بسیج پزشکان، پرستاران، کارمندان بهداشت، کیتهای آزمایش، وسایل حفاظت شخصی، تختهای بیمارستان، ونتیلاتورها، سیلندرهای اکسیژن و داروها برای مبارزه با بیماری همهگیر تلاش میکردند. دولت مرکزی هم مبلغ هنگفتی برای یک صندوق حمایتی جدید به نام «PM-CARES» در نظر گرفت، اما تا به امروز هیچ مقامی درباره میزان پول موجود در این صندوق و محل تخصیص منابع آن اطلاعرسانی نکرده است.
به باور تحلیلگران، با اینکه هند حدود 60 درصد واکسنهای جهان را تولید میکند اما پیگیری دیپلماسی واکسنی ازسوی دولت مودی امری نابخردانه بود. زمانی که هنوز مردم داخل هند نیاز مبرمی به واکسن دارند و بیماری در کشور شدت گرفته، این رویکرد دولت هم مانند دیگر اقداماتش هوشمندانه نبود. رهبری جهانی باید از داخل کشور آغاز شود؛ نمیتوان مدعی رهبری جهانی بود اما در داخل کشور، ظرفیت گورستانها و کورههای سوزاندن جسد پر شده باشد.