به گزارش خبرآنلاین، مجید تفرشی تاریخدان و اشنا به مسایل بین المللی در مورد تعامل با منطقه از نظر ایدیولوژیک در کلاب هاوس گفت: بحث رویارویی فکری و سیاسی و... کشورهای حوزه خلیج فارس با ایران چه قبل و بعد از انقلاب دارای فراز و نشیب بوده و امر پنهانی نیست. شما اگر به ارشیوهای عربی و اروپایی و ... مراجعه کنید شاهد این هستیم که از بدو شروع انقلاب و حتی دو سال قبل از آن، کشورهای این منطقه علاقه ای بر ثبات ایران نداشته اند. یعنی از 1976 و بعد از کنفرانس نفتی دوحه که جدایی بین ایران و سعودی اشکار شد تا زمان اتقلاب به نوعی و بعد هم به نوعی دیگر اختلاف نظر جدی وجود داشت. پیش از انقلاب این کشور ها از شاه خشمگین بودند و نسبت به وقوع انقلاب هم نگران بودند. دوگانه ای دو سر باخت برایشان بود. اما شرایط طوری شد که بیشتر نگران صدور انقلاب شدند.
ما شاهد این بودیم که سه سفر دوره ای به منطقه خلیج فارس در سال 1358 رخ داد. سفر ملکه الیزابت که البته از قبل پیشبینی شده بود و بعد از آن سفر مارگارت تاچر کاملا در جهت مقابله با ایران بود. ما در مکاتبات و اسناد سعودی و اماراتی می بینیم که کاملا نگران بودند و تلاش محرمانه برای براندازی انقلاب می کردند. البته در ایران هم طبیعتا جریان هایی برای صدور انقلاب به صورت عملی و تحریک مسلمانان به خصوص شیعیان حوزه خلیج فارس دیده می شود که جریان غالب نبود. اما از نظر اعراب این صداها جدی گرفته می شد و تلاش هایی در میگرفت تا با بولد کردن اینها خطر ایران را بیشتر نشان داده و تلاش برای انزوای ایران افزایش دهند. در همه این موارد پادشاهی سعودی دست بالا را دارد و در سال های اخیر حداقل در دوران برجام امارات هم فعال شده و بار مالی ایران ستیزی را این دو کشور بر عهده دارند.
درهمه کشورها امارات، سعودی،بحرین و قطر و..جریان های رادیکال ضد ایرانی همیشه فعال بوده اند. اما جریان رسمی حکومتی و دیپلماسی رسمی کشور خودش را همیشه متعادل تر و معقول تر نشان می داد. در صورتی که در ایران متاسفانه جریان های تندرو همواره طوری عمل می کردند که یا خود را مهم تر جلوه دهند یا با سر و صداهای رسانه ای بیشتر طوری وانمود می کردند که دولت یا دستگاه رسمی کشور بی دست و پاست و کاره ای نیست. در سال های اخیر که روابط با عربستان بهم خورد، شاهد این بودیم که بارها سعودی ها به ایران پیغام دادند که ما حاضر با گفتگو با تهران هستیم، اما با کسانی که واقعا سرکار هستند. این پیغام خطرناکی است که به این معناست که ما خودمان به دست خودمان دولت را تقلیل درجه داده ایم.
کسانی که علیه سیاست رسمی ایران فعالیت دارند دست بالا را دارند و حرف هایی می زنند که ممکن است اعتبار حقوقی نداشته باشد اما رقبا و دشمنان آنها را می شنوند و جدی می گیرند و بهانه ای می کنند برای اعمال فشار بیشتر به ایران. به همین دلیل می بینیم که در پول ایران ستیزیهای غربی را هم کشورهای عربی می دهند و نه اسراییل. این سیاست به دلیل آن است که در دیپلماسی رسمی کشور به جای اینکه به منافع راهبردی کشور را ببینیم، دیپلماسی را بخشی از فوتبال سیاسی داخلی کردیم. مسائل منطقه و بین الملل را برای موضوعات داخلی خرج کردیم و این خیلی خطرناک بوده و ایران هم ضررش را دیده است. در موارد معدودی که شاهد درست عمل کردن دیپلماسی بوده ایم توفیقات خوبی به دست اوردیم. یعنی وقتی اصولی عمل می کنیم رقیب استراتژیک تاریخی شما میتواند پای میز مذاکره امتیاز دهد.
چیزی که شاهدش هستیم این است که کشورهای عربی خلیج فارس به سرکردگی سعودی و پول امارات بار دیگر نگران گفتگوهای در حال حاضرند. همان اتفاقی که در برجام افتاد. برجام قرار دادی بود که اگر ایران به زعم آنها جاه طلبی هسته ای داشت، محدود می شد. چرا اسراییل و سعودی بیشتر حمله کردند به ایران؟ برای اینکه برجام تنها امضای یک توافق نبود. یک نشانه از این بود که ایران از موضعی برابر و منصفانه پای میز مذاکره با شش قدرت بزرگ جهانی نشسته و موجودیت کشور و جمهوری اسلامی تثبیت شده و مورد احترام قرار گرفته. این چیزی نبود که کشورهای عربی از آن خوششان بیاید و خطری که احساس کردند بیشتر از خطر هسته ای ایران بود. اگر دولت سیزدهم بخواهد در منطقه و جامعه بین المللی موفق عمل کند چاره ای ندارد جز اینکه با تعدیل در اشتباهات و مشکلات پیشین در بخش برجام همان راه را پیش برود. اگر برجام بخواهد تغییر کند و روند به دوران اقای جلیلی در وزارت خارجه برگردد، به نظر می رسد که کاری انجام خواهد شد که سعودی ها و امارات خوششان می آید که کمکی به ایران نخواهد کرد. البته در کوتاه مدت دلشان خنک می شود در راستای مقابله با سیاست خارجه دولت اقای روحانی اما در طولانی مدت همه بازنده خواهند بود و برنده وجود نخواهد داشت.
>>> مشروح بحث داغ کارشناسان بخوانید:
اگر برجام نبود،رئیسی باید یکی می‌ساخت/دعوای دیپلماسی و میدان حل می‌شود
310 310
