بی اعتمادی و تورم باعث ریزش بورس

سعید اسلامی
کارشناس بازار سرمایه

بحث فروش اوراق برای تامین کسری بودجه بسیار جدی است اما اثرگذاری بر بازار سرمایه نیز مطرح می شود که از دو جنبه می‌توان مورد بررسی قرار داد. خروج پول از بازار سرمایه به سمت اوراق تحلیل درستی نیست و نیاز به بررسی جدی‌تر و داده‌های موثق‌تر دارد اما به طور قطع فروش اوراق بر روی نرخ‌ها تاثیر گذار است وقتی نرخ‌ها افزایش پیدا کند بر روی ارزش بازار سایر دارایی ‌ها اثر می‌گذارد چراکه نرخ تنزیل بالا می‌رود و سایر بازارها را تحت تاثیر قرار می‎دهد به طور قطع بر جریان پول هم بی‌تاثیر نیست بنابراین دولت حتما باید برنامه زمان بندی شده برای فروش اوراق داشته باشد.
اما فروش اوراق نمی‌تواند عامل و دلیل مهم خروج سرمایه از بورس باشد و صحبت در این موضوع نیاز به شواهد آماری درست و جدی‌تری دارد آنهایی که این عامل را مهم ترین موضوع برای خروج پول از بازار سرمایه می‌دانند باید داده‌های آماری سری زمانی داشته باشند چراکه بسیاری از پدیده‌ها در بازار مالی دچار همزمانی می‌شوند و علت و معلول نیستند.
به هر حال بی‌اعتمادی عمومی به بازار و بالا بودن نرخ تورم موضوعات بسیار مهمی هستند. به دلیل بالا بودن نرخ تورم، سرمایه‌ها، به ویژه سرمایه‌هایی که از نوع نقدشونده و در بازارهای مالی در جریان هستند معمولا به سراغ بازاری می‌روند که از آن انتظار بازدهی در کوتاه مدت داشته باشند واقعیت این است که بخشی از سرمایه که وارد انواع بازارهای دارایی می‌شوند اهداف کوتاه مدت سفته‌بازانه دارند بنابراین رفتار آنها بر تمام بازارها اثرگذار است. معتقدم دلیل اصلی نرخ تورم است که در کشور ما بسیار بالا است به همین دلیل با وجود تورم متوسط 40 درصدی، وقتی در طول مدت 6 ماه از یک بازار سودی کسب نشود، به این معناست که 20 درصد از سرمایه از دست رفته است. از این رو سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد محل سرمایه‌گذاری را تغییر دهد.
در شرایطی که نرخ تورم بالاست، جریان نقدینگی در کشور سرگردان است و در حال حاضر سهم این گروه از پول‌های مهاجر در تمام بازارها افزایش پیدا کرده است. البته بدون داده نمی توان در مورد مقصد پول های خارج شده از بازار سرمایه اعلام نظر کرد. برخی از کارشناسان بر این باورند که پولی که از بازار سرمایه خارج شده، به سمت رمز ارزها رفته، اما داده قابل اطمینانی در این زمینه نداریم. رشد صندوق‎های با درآمد ثابت و رشد سپرده‌ها نشان می‌دهد که بخشی از پول های خارج شده از بورس به آن سمت هدایت شدند اما داده های بخش های دیگر از اقتصاد بسیار مخدوش است و نمی‌توان در این باره بررسی دقیق‌تر انجام داد.