سعید جعفری
کارشناس بازار سرمایه
به تازگی ۱۰ تصمیم برای بازار سرمایه از سوی دولت اخذ شده که این تصمیمات مربوط به لایحه بودجه سال آینده بود که دولت تقدیم مجلس کرد و برخی از بندهای آن ابهام داشت که باعث نگرانی شد و افت قیمتها در بازار را تشدید کرد. یکی از مهمترین تصمیماتی که بعد از ارائه لایحه گرفته شد، این بود که قیمت گاز خوراک پتروشیمیها سقف ریالی داشته باشد. یعنی معادل قیمت گاز صادراتی تا حداکثر سقف ۵۰۰۰ تومان و نرخ گاز سوخت هم معادل حدود ۴۰ درصد همین عدد است که ۲۰۰۰ میشود. این ارقام نسبت به ارقامی که در لایحه اعلام شده بود منطقیتر است، اگرچه عددی که اعلام شده باز هم قابل توجه است. به طور کلی نرخ فرمول خوراک پتروشیمی از اساس مشکل دارد چراکه بر اساس قیمت گاز اروپا محاسبه میشود و این موضوع باعث میشود پتروشیمیهای از رقبا عقب بمانند و جذابیت سرمایهگذاری را از بین برده بود. مواردی که اعلام شده میتواند برای بازار سرمایه مسکن باشد، اما از آنجا که در قالب بودجه است، هر سال این ریسک وجود دارد که ممکن است دولت مجددا عدد قابل توجهی اعلام کند. به همین دلیل بحث خوراک پتروشیمیها و سوخت صنایع فولادی و سیمانی نیازمند این است که بر اساس یک فرمول بلند مدت تعیین شود تا سرمایهگذاری که قصد دارد سرمایهگذاری بلند مدت کند، بتواند راحتتر تصمیم بگیرد. البته این تصمیمات موقتی است و ریسکهایی که اخیرا اضافه شده بود، با این تصمیمات پوشش داده شد.
از سوی دیگر تصمیماتی درمورد بازارگردانی عرضه اولیهها و بازگشت مالیات نقل و انتقال سهام به صندوق تثبیت بازار سرمایه گرفته شده که این تصمیمات قطعا روی بازار تاثیر مثبت دارند. درواقع هر مبلغی که در جهت تثبیت بازارگردانی مخصوصا در بخش عرضه اولیههای دولتی به بازار تزریق شود، به شرایط بازار کمک میکند. من این رویکرد دولت نسبت به بازار سرمایه را مثبت میبینم. با این حال اگر قصد دولت این است که آسیبی که به اعتماد بازار سرمایه وارد شده جبران شود، باید قیمتگذاری دستوری از اقتصاد به طور کامل حذف شود. برای مثال در صنعت خودرویی، مردم خودرو را با قیمت آزاد میخرند اما کارخانهدار باید خودرو را ۵۰ درصد پایینتر از بازار آزاد عرضه کند. از طرف دیگر شرکتهای پتروشیمی مجبور هستند ارز خود را در سامانه نیما ۲۰ تا ۳۰ درصد پایینتر از ارز آزاد عرضه کنند.این موارد باعث میشود سرمایهگذار رغبت به سرمایهگذاری در بازاری که دولت قیمتها را تعیین میکند، نداشته باشد. موضوع دیگری که به بازار سرمایه کمک میکند، توافق در مذاکرات سیاسی است.