اینها همه درست. اما آیا این به معنای چشم پوشی از افزایش صادرات نفت خام است؟ پاسخ به این پرسش، پاسخی سلیقه ای است.
برخی نظرشان همان است که در جمله ابتدایی نوشتم و معتقدند که افزایش صادرات نفت فایده چندانی ندارد.
اما نظر وزیر نفت کنونی ایران این نیست.
بیژن زنگنه، چه در دوره قبلی وزارت خود و چه در دوره کنونی، عزم خود را جزم کرد تا تولید و صادرات نفت ایران افزایش یابد.
در دوره قبلی وزارت زنگنه بر نفت، میزان تولید نفت ایران به ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز رسید تا رکورد جدیدی از تولید نفت در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ثبت شود و با این رکورد تولید بود که دولت اصلاحات، جای خود را به دولت محمود احمدی نژاد داد.
از آن سال به بعد، برخی سومدیریتها و پس از ان تحریمهای بین المللی بر ضد ایران که حاصل سیاستهای دولت قبل بود، میزان تولید و صادرات نفت ایران را به مرور کاهش داد و ایران که خود را بار دیگر به دومین قدرت اوپک تبدیل کرده بود، جایگاه خود را از دست داد. روزی که زنگنه دوباره بر سکان وزارت نفت تکیه زد، بار دیگر هدف خود را افزایش تولید نفت ایران اعلام کرد.
اگر برنامه ای که زنگنه در دوره قبلی وزارت خود آغاز کرده بود ادامه می یافت اکنون باید از تولید ۵ میلیون بشکه در روز نیز عبور می کردیم اما حالا همه چیز از ابتدا آغاز شده است و زنگنه مصمم است دوباره تولید نفت ایران را افزایش دهد. اما چرا؟
زنگنه وزیری است که
قدرت را در میزان بشکه های نفت تولیدی می داند. اینکه ایران بتواند به یک قدرت
تاثیرگذار در اوپک تبدیل شود تنها یک پیش شرط دارد و آن هم افزایش تولید و صادرات
نفت ایران است.
طبیعی است که ایران و هیچ کشور دیگری در اوپک نمی تواند تولید نفت
خود را به حد عربستان برساند اما قرار گرفتن در رتبه دوم اوپک، می تواند نقش ایران
را در جبهه مخالفان عربستان در اوپک تقویت کند و به همین دلیل هم تبدیل شدن به
قدرت دوم اوپک یا تصاحب رتبه پیشین، به هدف اول وزیر نفت تبدیل شده است.
هم اکنون عراق از ایران پیشی گرفته و ایران باید جایگاه قبلی را از عراق پس بگیرد. بنابراین دورخیز برای تولید ۵ میلیون بشکه نفت در روز کلید خورده و حالا با تایید نهایی برجام و لغو تحریمها زمینه برای نیل به این هدف فراهم شده است.
بشکه های نفت، نه
تنها در اوپک تعیین کننده است و کشوری که نفت بیشتری تولید می کند، قدرت بیشتری در
اوپک دارد، بلکه در حوزه دیپلماسی هم می تواند پشتوانه ای برای اهداف و برنامه های
دولتها باشد.
از هر منظری بنگریم، اگرچه خام فروشی به خودی خود مثبت نیست، اما اگر
تولید و صادرات نفت ایران به حدی برسد که قدرتی تاثیرگذار در بازارهای جهانی باشد،
می تواند تاثیرات مثبتی برای پیشبرد سیاستهای اقتصادی و دیپلماتیک کشورمان داشته
باشد.
به همین دلیل می توان جاه طلبی نفتی زنگنه را ارج نهاد و در انتظار افزایش قدرت نفتی ایران با افزایش تولید نفت باقی ماند...انتظاری که نباید بیش از دو سال دیگر به ول بینجامد.
