تومور‌های نوروآندوکرین پانکراس (Pancreatic Neuroendocrine Tumors یا PNETs) از سلول‌های تولیدکننده هورمون در پانکراس نشات می‌گیرند. این تومور‌ها می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم باشند و در صورت بدخیم بودن، به سایر اندام‌ها گسترش یابند. PNETs نسبتا نادر هستند، اما در سال‌های اخیر میزان تشخیص آن‌ها افزایش یافته است.
علائم تومور نوروآندوکرین پانکراس
بسیاری از تومور‌های نوروآندوکرین پانکراس در مراحل اولیه بدون علامت هستند و به‌طور تصادفی در طی آزمایش‌های تصویربرداری برای سایر بیماری‌ها تشخیص داده می‌شوند. با‌این‌حال، با رشد تومور، ممکن است علائم زیر بروز کنند:
- درد شکم: شایع‌ترین علامت PNETs درد شکم است که می‌تواند مبهم یا تیز باشد و در قسمت بالای شکم احساس شود.
- تهوع و استفراغ: برخی افراد مبتلا به PNETs دچار تهوع و استفراغ می‌شوند، به‌ویژه اگر تومور بزرگ باشد و به معده یا روده فشار وارد کند.
- اسهال: تومور‌های نوروآندوکرین پانکراس می‌توانند هورمون‌هایی تولید کنند که باعث اسهال می‌شوند.
- زردی: در موارد نادر، PNETs می‌تواند باعث انسداد مجاری صفراوی شود که منجر به زردی (زرد شدن پوست و چشم‌ها) می‌شود.
- کاهش وزن: کاهش وزن غیرقابل توضیح می‌تواند نشانه‌ای از PNETs یا سایر انواع سرطان باشد.
- علاوه بر این علائم عمومی، برخی PNETs هورمون‌هایی تولید می‌کنند که باعث بروز علائم خاصی می‌شوند. به‌عنوان مثال، انسولینوما (توموری که انسولین تولید می‌کند) می‌تواند باعث افت قند خون شود، در‌حالی‌که گاسترینوما (توموری که گاس‌ترین تولید می‌کند) می‌تواند باعث زخم معده و سوزش سر دل شود.
تشخیص تومور نوروآندوکرین پانکراس
تشخیص PNETs معمولا شامل ترکیبی از آزمایش‌های زیر است:
- آزمایش‌های تصویربرداری: سی‌تی اسکن،ام آر آی و PET اسکن می‌توانند به تعیین محل و اندازه تومور کمک کنند.
- آزمایش‌های خون: اندازه‌گیری سطح هورمون‌ها در خون می‌تواند به تشخیص PNETs کمک کند.
- بیوپسی: در بیوپسی، نمونه کوچکی از بافت تومور برداشته می‌شود و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا تشخیص قطعی داده شود.
درمان تومور نوروآندوکرین پانکراس
درمان PNETs به عوامل مختلفی بستگی دارد، از‌جمله اندازه و محل تومور، اینکه آیا تومور به سایر اندام‌ها گسترش یافته است یا خیر، و سلامت عمومی بیمار. گزینه‌های درمانی عبارتند از:
- جراحی: اگر تومور کوچک باشد و به سایر اندام‌ها گسترش نیافته باشد، معمولا با جراحی قابل برداشت است.
- دارو درمانی: دارو‌هایی مانند آنالوگ‌های سوماتواستاتین می‌توانند به کنترل علائم ناشی از تولید هورمون توسط تومور کمک کنند.
- شیمی درمانی: شیمی درمانی ممکن است برای تومور‌های بزرگتر یا تومور‌هایی که به سایر اندام‌ها گسترش یافته‌اند، استفاده شود.
- پرتو درمانی: پرتودرمانی ممکن است برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی یا برای تسکین درد در موارد پیشرفته PNETs استفاده شود.
سخن پایانی
تومور نوروآندوکرین پانکراس، یک بیماری نادر است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان به نتایج خوبی دست یافت. با شناخت علائم و مراجعه به پزشک در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، می‌توان این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد و درمان کرد. متخصص جراحی عمومی قادر است به بیماران مبتلا به این تومور کمک کند. شما می‌توانید برای پیدا کردن بهترین متخصص جراحی عمومی در کشور به وبسایت جراحی بلاگ مراجعه کنید.
