مجتبی آزادیان
روزنامه‌نگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
سازمان بورس و اوراق بهادار موسسه‌ای غیر دولتی و دارای شخصیت مالی و حقوقی مستقل است که درآمدش از طریق اخذ کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌های مختلف و ... حاصل میشود. این سازمان در سال 1384 با تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران توسط مجلس شورای اسلامی در اول آذر ماه تشکیل شد و مسئولیت نظارت بر نهادهای مالی و اوراق بهادار و بورس‌ها به شورای عالی بورس و اوراق بهادار و سازمان بورس و اوراق بهادار واگذار شد. در اساسنامه این سازمان مشخصا اداره آن از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و دیگر درآمدها! ذکر شده است که اذعان می‌دارد مهم‌ترین منبع درآمد این سازمان از محل کارمزدها است. حال سوال اینجا است که چرا سازمان بورس صورت‌های مالی‌اش را افشا نمی‌کند؟ و کارمزدی که از معاملات به سازمان بورس می‌رسد چه مقدار است و به چه شکلی خرج میشود؟
چند روز پیش بود که رئیس جمهور قانون اصلاح مواد 3، 6 و 24 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی را به وزارتخانه‌های متبوعه ابلاغ کرد. قانونی که بی‌ارتباط با سازمان بورس نیز نبود. حال سوال اینجا است که چرا نهادی که باید به دنبال شفافیت باشد و به عنوان نهادی ناظر بر فعالیت شرکت‌های بورسی عمل می‌کند، خودش نباید شفافیت لازم را داشته باشد؟ افشا نکردن صورت‌های مالی مصداق کامل عدم شفافیت است و جالب اینجا است که دو تن از مسئولان عالیرتبه بورسی یعنی قاسم محسنی عضو شورای عالی بورس و قالیباف اصل مدیرعامل شرکت بورس هر دو در این خصوص اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.
محسنی در خصوص برخی گمانه‌زنی‌ها که سازمان بورس از ابتدای تاسیس خود تاکنون به میزان قابل توجهی از کارمزدهایی که بابت معاملات دریافت می‌کند را به صورت انباشته در اختیار دارد و این وجوه را به جای هزینه در گسترش بازار سرمایه، در بازارهای موازی دیگر مانند بازار پول و مسکن سرمایه‌گذاری کرده است و میزان مبلغ نیز مشخص نیست و تمایلی هم از سوی سازمان برای افشای رقم دقیق آن دیده نمی‌شود، در گفت‌وگو با یک خبرگزاری اعلام کرده است، در گذشته و زمانی که سازمان کارگزاران فعال بود، مطابق قانون مبلغی به عنوان کارمزد در جهت توسعه بورس از هر معامله‌ای اخذ می‌شد که این مبلغ پس از انحلال سازمان کارگزاران به سازمان بورس و اوراق بهادار منتقل شده است. وی رسما سپرده‌گذاری این مبلغ در بازار پول را تایید کرده است اما رقم دقیق مبلغ انباشته را یا نمی‌داند یا به هر دلیلی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند اما اذعان می‌دارد که در صورت انتشار، این کار باید توسط سازمان بورس انجام شود. چه خوب است که سازمان بورس با افشای صورت‌های مالی خود و انتشار رقم دقیق انباشته از اخذ کارمزد معاملات و چگونگی صرف آن گام بسیار مثبتی را در جهت شفافیت بردارد تا از این پس تحلیلگران بازار سرمایه و مردم و سهامداران خرد با اعتماد بیشتری به این نهاد تاثیرگذار در اقتصاد نگاه کنند چراکه سازمان بورس عملا هزینه‌ای به جز حقوق پرسنل و برخی هزینه‌های جنبی ندارد و در صورت اصرار بر عدم انتشار صورت‌های مالی، تنها به شبهات موجود بیشتر رنگ واقعیت خواهد داد و موجبات عدم اطمینان به نهادهای ناظر بازار سرمایه را بیشتر خواهد کرد. البته بر کسی پوشیده نیست که بخش زیادی از این مبالغ انباشته در سازمان بورس باید صرف خرید نرم‌افزارهای جدی با توجه به افزایش حجم معاملات و ... باشد که پس از هزینه پرسنلی؛ دومین مبلغ پرهزینه برای سازمان محسوب میشود. از سویی به وضوح دیده میشود که به دفعات سامانه معاملاتی از دسترس خارج شده و نیاز مبرمی به بهبود زیرساخت‌های معاملاتی احساس میشود و در صورت عدم شفاف‌سازی از سوی نهادی که خود در پی شفاف‌سازی شرکت‌های تابعه است، تنها بر ابهامات و شبهات خواهد افزود و روز به روز اعتماد کاربران و مردم به این سازمان کمتر و کمرنگ‌تر خواهد شد. در پایان به مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد میشود که در صورت پاسخ به پرسش در خصوص میزان مبلغ انباشته از طریق کارمزدها در 10 سال اخیر بهتر است به جای بیان اصطلاحاتی چون «نمی‌دانم» و «خبر ندارم»، اصطلاح «می‌دانم اما امکان افشای آن وجود ندارد» را به کار ببرند چراکه از یک عضو هیات مدیره سازمان بورس، بی‌اطلاعی از مبلغ فوق و چگونگی هزینه‌کرد آن در سازمان بسیار دور از ذهن است.
روزنامه‌نگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
سازمان بورس و اوراق بهادار موسسه‌ای غیر دولتی و دارای شخصیت مالی و حقوقی مستقل است که درآمدش از طریق اخذ کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌های مختلف و ... حاصل میشود. این سازمان در سال 1384 با تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران توسط مجلس شورای اسلامی در اول آذر ماه تشکیل شد و مسئولیت نظارت بر نهادهای مالی و اوراق بهادار و بورس‌ها به شورای عالی بورس و اوراق بهادار و سازمان بورس و اوراق بهادار واگذار شد. در اساسنامه این سازمان مشخصا اداره آن از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و دیگر درآمدها! ذکر شده است که اذعان می‌دارد مهم‌ترین منبع درآمد این سازمان از محل کارمزدها است. حال سوال اینجا است که چرا سازمان بورس صورت‌های مالی‌اش را افشا نمی‌کند؟ و کارمزدی که از معاملات به سازمان بورس می‌رسد چه مقدار است و به چه شکلی خرج میشود؟
چند روز پیش بود که رئیس جمهور قانون اصلاح مواد 3، 6 و 24 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی را به وزارتخانه‌های متبوعه ابلاغ کرد. قانونی که بی‌ارتباط با سازمان بورس نیز نبود. حال سوال اینجا است که چرا نهادی که باید به دنبال شفافیت باشد و به عنوان نهادی ناظر بر فعالیت شرکت‌های بورسی عمل می‌کند، خودش نباید شفافیت لازم را داشته باشد؟ افشا نکردن صورت‌های مالی مصداق کامل عدم شفافیت است و جالب اینجا است که دو تن از مسئولان عالیرتبه بورسی یعنی قاسم محسنی عضو شورای عالی بورس و قالیباف اصل مدیرعامل شرکت بورس هر دو در این خصوص اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند.
محسنی در خصوص برخی گمانه‌زنی‌ها که سازمان بورس از ابتدای تاسیس خود تاکنون به میزان قابل توجهی از کارمزدهایی که بابت معاملات دریافت می‌کند را به صورت انباشته در اختیار دارد و این وجوه را به جای هزینه در گسترش بازار سرمایه، در بازارهای موازی دیگر مانند بازار پول و مسکن سرمایه‌گذاری کرده است و میزان مبلغ نیز مشخص نیست و تمایلی هم از سوی سازمان برای افشای رقم دقیق آن دیده نمی‌شود، در گفت‌وگو با یک خبرگزاری اعلام کرده است، در گذشته و زمانی که سازمان کارگزاران فعال بود، مطابق قانون مبلغی به عنوان کارمزد در جهت توسعه بورس از هر معامله‌ای اخذ می‌شد که این مبلغ پس از انحلال سازمان کارگزاران به سازمان بورس و اوراق بهادار منتقل شده است. وی رسما سپرده‌گذاری این مبلغ در بازار پول را تایید کرده است اما رقم دقیق مبلغ انباشته را یا نمی‌داند یا به هر دلیلی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند اما اذعان می‌دارد که در صورت انتشار، این کار باید توسط سازمان بورس انجام شود. چه خوب است که سازمان بورس با افشای صورت‌های مالی خود و انتشار رقم دقیق انباشته از اخذ کارمزد معاملات و چگونگی صرف آن گام بسیار مثبتی را در جهت شفافیت بردارد تا از این پس تحلیلگران بازار سرمایه و مردم و سهامداران خرد با اعتماد بیشتری به این نهاد تاثیرگذار در اقتصاد نگاه کنند چراکه سازمان بورس عملا هزینه‌ای به جز حقوق پرسنل و برخی هزینه‌های جنبی ندارد و در صورت اصرار بر عدم انتشار صورت‌های مالی، تنها به شبهات موجود بیشتر رنگ واقعیت خواهد داد و موجبات عدم اطمینان به نهادهای ناظر بازار سرمایه را بیشتر خواهد کرد. البته بر کسی پوشیده نیست که بخش زیادی از این مبالغ انباشته در سازمان بورس باید صرف خرید نرم‌افزارهای جدی با توجه به افزایش حجم معاملات و ... باشد که پس از هزینه پرسنلی؛ دومین مبلغ پرهزینه برای سازمان محسوب میشود. از سویی به وضوح دیده میشود که به دفعات سامانه معاملاتی از دسترس خارج شده و نیاز مبرمی به بهبود زیرساخت‌های معاملاتی احساس میشود و در صورت عدم شفاف‌سازی از سوی نهادی که خود در پی شفاف‌سازی شرکت‌های تابعه است، تنها بر ابهامات و شبهات خواهد افزود و روز به روز اعتماد کاربران و مردم به این سازمان کمتر و کمرنگ‌تر خواهد شد. در پایان به مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد میشود که در صورت پاسخ به پرسش در خصوص میزان مبلغ انباشته از طریق کارمزدها در 10 سال اخیر بهتر است به جای بیان اصطلاحاتی چون «نمی‌دانم» و «خبر ندارم»، اصطلاح «می‌دانم اما امکان افشای آن وجود ندارد» را به کار ببرند چراکه از یک عضو هیات مدیره سازمان بورس، بی‌اطلاعی از مبلغ فوق و چگونگی هزینه‌کرد آن در سازمان بسیار دور از ذهن است.
آخرین اخبار