سرنوشت اروپا در دست یک رئیس جمهور جوان

پس از انقلاب صنعتی در اروپا، قاره سبز در طی این سالهای گذشته به ندرت این نوع تظاهرات را به خود دیده بود. تظاهراتی که شاید بتوان گفت بی ارتباط به حوادث اخیر خاورمیانه و سیاست یکجانبه گرایی ترامپ نیست. وضعیت سوخت در اروپا تنها مختص فرانسه نیست. به مسائلی همچون روابط روسیه و اوکراین، سیاست نفتی آمریکا در خاورمیانه و سایر مسائلاروپا گره خورده است. اما مسئله دیگری که این تظاهرات را شبیه انقلاب صنعتی کرده، این است که معترضان از هر جناح و حزبی اجتماع کرده اند. اتحادی بی سابقه که خواستار اصلاحات اساسی از جانب دولت هستند و نام آن را انقلاب شهروندی گذاشته اند، آنهم در کشوری که بخشی از تاریخ عظیم انقلاب ها در جهان را به نام خود ثبت کرده است.

کارشناس شبکه خبری سی ان ان در تحلیل حوادث اخیر فرانسه و آنچه که پیش روی امانوئل مکرون رئیس جمهوری این کشور قرار گرفته است، گفت: نوعی تحول در فرانسه حس می شود و صدای پای انقلاب به گوش می رسد.

سی ان ان در ویژه برنامه 'جی.پی.اس' با 'جورج آزبرن' (George Osborne) وزیر سابق خزانه داری انگلیس در دوره نخست وزیری دیوید کامرون، نیکلاس برنز (Nicholas Burns) معاون پیشین امور سیاسی وزارت خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش و'صوفیا پِدِر' (Sophia Peder) رئیس شعبه نشریه انگلیسی 'اکونومیست' در پاریس به تحلیل وقایع اخیر فرانسه پرداخت. پِدِر درباره تحولات اخیر فرانسه به سی ان ان گفت:این خیزش برای امانوئل مکرون بسیار جدی است و این نخستین بحران سیاسی است که وی با آن مواجه می شود.

جورج آزبرن وزیرسابق خزانه داری انگلیس افزود: فرانسه همواره چراغ راه اروپا قلمداد شده و به نفع دیگر دولت های اروپایی است که مکرون دراین بحران موفق شود.

نیکلاس برنز معاون پیشین امور سیاسی وزارت خارجه آمریکا نیز دراین باره به سی ان ان گفت: این لحظه سرنوشت سازی برای مکرون است چرا که وی درعین حال از حامیان سنتی و احزاب داخلی در فرانسه برخوردار نیست.
وی افزود: علاوه بر مکرون، هم اکنون انگلامرکل نیز در آلمان در موضع ضعف قرار دارد ودرانگلیس نیز 'ترزا می' با بحران سیاسی پیرامون 'برگزیت' دست به گریبان می باشدو ترامپ نیز نقش رهبری غرب را به کنار گذاشته است.
وی ادامه داد:مکرون دراین میان تلاش کرده بود تا نقش رهبری غرب را برعهده گیرد، چرا که شاهد چنین اعتماد به نفسی در غرب نبودیم،این حس اعتماد به نفس را در 'شی جین پینگ' رئیس جمهوری چین و یا ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه می بینیم . اما این امر را در میان رهبران کشورهای آمریکای شمالی همچون ترامپ نمی بینیم.آنان خود را به نوعی کنار کشیده اند. شکست مکرون می تواند دراین میان هشداری برای باقی اروپا در زمینه ادامه اتحاد میان آنها باشد.

مکرون جوان

امانوئل مکرون که در زمان انتخابات 38 ساله بود، با شعار مردمی ضدسرمایه داری به ریاست جمهوری رسید اما رفته رفته خوی اشرافی گری و نادیده گرفتن قشر متوسط را در دوره ریاست خود بر الیزه را نشان داد. مردم فرانسه پس از یک خستگی عمومی از سیاست های سنتی فرانسه به این مرد جوان رأی دادند جوانی که تاریخ فرانسه را به کلی دگرگون کرد و ساختار سیاسی جدیدی را به مردم وعده داده بود. او برنامه‌های زیادی در سر داشت و فرانسویها با رییس جمهور جدید به بهبود اضاع امیدوار بودند و او را ناجی می نامیدند اما حالا آنها این ناجی را نمی خواهند. و در شبکه های اجتماعی خواستار استعفای او هستند.(اینجا)

یک ماه از اعتراضات فرانسوی ها گذاشته است. جلیقه زردها کمر به نابودی مکرون بسته اند و تهدید کرده اند که پاریس را ویران خواهند و کریسمس را به عزای الیزه تبدیل خواهند کرد. این درخواست از سوی معترضان درحالی شدت گرفت که امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه رسما در مقابل نرخ افزایش سوخت عقب نشینی کرد. اما آنها به اقدام مکرون قانع نشدند و خواستار برکناری نخست وزیر جوان شده اند. (اینجا)

جنبش جلیقه زردها 4 هفته پیش در اعتراض به افزایش قیمت سوخت آغاز شد حال آنکه دولت فرانسه می‌گوید گروه‌های افراطی آن را به نام خود ضبط کرده‌ اند.

روز اول دسامبر اولین آمار کشته و مجروحان از سوی وزارت کشور فرانسه اعلام شد.(اینجا) که نگرانی های حقوق بشری و واکنش صریح دادگستری اروپا را به همراه داشت. اما این امار به مراتب بیشتر شد و از روز شنبه 8 دسامبر که جلیقه زردها وعده ویرانی داده بودند تا به امروز که امانوئل مکرون با سخنرانی تازه خود خشم آنها را بیشتر برافروخت بیش از صدها بازداشتی در پی داشته است به طوری که تصاویری از سرکوب پلیس ضد شرور علیه معترضان در شبکه های اجتماعی منتشر می شود و خشم کاربران را برانگیخته است. پلیس این کشور به دستور مکرون با ماشین های زرهی به مقابله پرداخت.(اینجا)

نطق رئیس جمهور

در همین حال شب گذشته امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در یک سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم فرانسه گفت خشم معترضان "عمیق" و در بسیاری موارد مشروع است". (اینجا)

رئیس جمهوری فرانسه در حالی پس از یکماه از آغاز جنبش «جلیقه زردها» سرانجام لب به سخن باز کرد که پیشتر ترجیح داده بود با جلو راندن ادوارد فیلیپ، نخست وزیر و داده وعده تعلیق و سپس حذف مالیات بر سوخت اتش شعله ور شده اعتراض ها را خاموش کند.
در نخستین واکنش به سخنان امانوئل ماکرون، رهبر یک تشکل چپ مخالف دولت این سخنان را ناکافی دانست و تاکید کرد نمی توان با وعده توزیع دوباره پول آتش خشم «شورش» به راه افتاه را خاموش کرد.

ژاک لوک ملانشون، رهبر حزب «فرانسه سرکش» در ادامه یادآور شد که «مرحله پنجم انقلاب شهروندی» روز شنبه آینده به اجرا در می آید اما در عین حال تاکید کرد که در این مورد تصمیم اصلی بر عهده آنهایی است که این جنبش را آغاز کرده اند.

مکرون که تا به امروز نسبت به این اعتراضات واکنش چندانی نشان نداده بود گفت: بسیاری از مردم از شرایط زندگیشان ناراضی هستند و حس می‌کنند کسی صدایشان را نمی‌شنود.

او در این سخنرانی خطاب به مردم کشورش گفت: من سهم خود را در مسئولیت این مشکل می‌پذیرم. شاید من این حس را به شما داده‌ام که نگرانی‌ها و اولویت‌های دیگری دارم و می‌دانم که عده‌ای از شما از حرف‌های من ناراحت شده‌اید.

رئیس جمهوری فرانسه گفت یک "بیماری ۴۰ ساله" در کشور جریان دارد که باعث شده خدمات دولتی در روستاها و برخی محلات کاهش یابد و شرایط زندگی بدتر شود: "مردم زیادی هستند که جایگاهشان در جامعه به درستی شناخته نشده است. ما به شکل بزدلانه‌ای به این وضع خوکرده‌ایم و همه چیز حاکی از آن است که این عده را از یاد برده‌ایم."(اینجا)

مکرون پیشتر به دلیل اینکه از مشکلات مردم بی‌خبر است و از دشواری‌های مردم عادی اطلاعی ندارد مورد انتقاد قرار گرفته بود.

صدقه اقتصادی، نفت روی آتش
خبرنگار صدا و سیما از پاریس گزارش داد: معترضان به سیاست های دولت امانوئل مکرون در حالی که نطق 13 دقیقه ای مکرون را از مکان های تظاهرات خود (خیابانها و بزرگراه ها) مشاهده می کردند؛ به شدت خشمگین شده و تظاهرات گسترده تر در روز شنبه پیش رو را خواستار شدند. اعضای جنبش ضدسرمایه داری در شبکه های اجتماعی و در مصاحبه با رسانه ها اعلام کردند رییس جمهور با سخنرانی خود فرافکنی کرده و قصد منحرف کردن افکار عمومی را دارد.

ژان لوک ملانشون نماینده مجلس و رئیس حزب فرانسه تسلیم ناپذیر بلافاصله بعد از پخش سخنرانی مکرون در مصاحبه با تلویزیون ب اف ام اعلام کرد: مکرون تصور می کرد با صدقه و توزیع پول می تواند قیام شهروندان را خاموش کند.
ژان لوک ملانشن با اظهار اینکه سخنان مکرون پوچ و بیهوده بود و اهداف و آرزوهای اعلام شده از سوی مکرون با رویکرد سیاسی او همخوانی ندارد، از مردم فرانسه و معترضان به سیاست های دولت خواست شنبه پیش رو در گام و عملیات پنجم گسترده تر به تظاهرات خود ادامه دهند.
همچنین؛ معترضان بار دیگر استعفای مکرون از سمت ریاست جمهوری فرانسه را خواستار شدند.
 

هشدار کمیسیون اروپا به مکرون

خبرگزاری رویترز گزارش داد: والدیس دومبروفسکی معاون رئیس کمیسیون اروپا گفت کمیسیون اتحادیه اروپا به دقت تاثیر بودجه ای اقدامات جدید مالی را که قرار است توسط دولت فرانسه اجرا شود زیر نظر دارد.
وی روز دوشنبه گفت کمیسیون اروپا این اقدامات را زیر نظر دارد اما نمی تواند پیش از اعلام مناسب و تفصیلی آنها نظر دهد.

.
"بحران ملی"

پیشتر وزیر دارایی فرانسه اعتراضات "جلیقه زردها" را فاجعه‌ای برای اقتصاد این کشورخوانده بود.

روز شنبه حدود ۱۲۵ هزار تظاهرکننده به خیابان ها آمدند و بیش از ۱۲۰۰ نفر بازداشت شدند.

به خصوص پایتخت فرانسه که روز شنبه شاهد تظاهرات ده هزار نفر بود به شدت آسیب دیده است، شیشه بسیاری مغازه ها شکسته، اتومبیل ها سوزانده شده و فروشگاه ها غارت شده اند.

به گزارش بی بی سی، برونو لا میر وزیر دارایی فرانسه وضعیت جاری را "بحرانی" برای جامعه و دمکراسی خواند.

او در جریان بازدیدی از فروشگاه هایی که در پاریس در اعتراضات آسیب دیده اند گفت: "این فاجعه ای برای کسب و کارها است، فاجعه ای برای اقتصاد است."

امانوئل گریگوار، معاون شهردار پاریس، به رادیوی محلی گفت که "دیروز خسارات خیلی بیشتری از یک هفته پیش وارد شد" که دلیل آن پراکنده بودن اعتراضات شنبه بود.

با این حال او افزود که تعداد زخمی ها از یک هفته پیش کمتر است.

میزان خسارات مادی

هنوز نمی توان در مورد هزینه این اعتراضات برای اقتصاد فرانسه اظهار نظر کرد اما تصور می شود این خسارات شدید باشد.

روزنامه پاریزین گزارش داد که در پایتخت ۵۰ وسیله نقلیه سوزانده شده و ده ها کسب و کار تخریب شده است و بعضی هم غارت شده اند. مقام ها در پاریس می گویند که ناآرامی ها میلیون ها یورو خسارات وارد کرده است.

روز جمعه فدراسیون خرده فروشان فرانسه به خبرگزار رویترز گفت که این گروه از زمان شروع اعتراضات در روز ۱۷ نوامبر حدود ۹۰۰ میلیون یورو (۱.۱ میلیارد دلار) ضرر کرده اند.

آقای لا میر هفته پیش، قبل از تازه ترین دور اعتراضات، گفت که کسب و کار رستوران ها ۲۰ تا ۵۰ درصد افت کرده است.

فرانسوا آسیلین سرپرست فدراسیون کسب و کارهای کوچک و متوسط، به روزنامه دومیناش گفت که اعتراضات برای این گروه ۱۰ میلیارد یورو هزینه داشته است.

 مکرون در آستانه ورشکستگی سیاسی و اقتصادی

نطق تلویزیونی امانوئل مکرون برای بسیاری از فرانسوی ها حکم عیدی بابانوئل را داشت. آنها حالا می توانند با اتکا به وعده های رئیس جمهوری فرانسه پس انداز خوبی داشته باشند و با خیالی آسوده به تعطیلات سال نو بروند. اما مکرون شاید تنها فردی باشد که علاقه ای به پایان سال 2018 و حتی آغاز 2019 ندارد.

خبرگزاری ایرنا در تحلیل صحبت های رئیس جمهوری فرانسه نوشت: رئیس جمهوری جوان فرانسه برای آنکه هزاران معترض معروف به «جلیقه زردها» را آرام کرده و به تظاهرات چهار هفته ای آنها پایان دهد، قول داد خواسته های آنها را برآورده کند. «جلیقه زردها» جنبشی رنگارنگ است که گروه ها و هواداران طیف های سیاسی مختلفی از جمله سوسیالیست ها، کمونیست ها، محافظه کاران، راستگرایان افراطی، آنارشیست ها و حتی میانه روهایی که خود را طرفدار مکرون می دانند، تشکیل شده است.

مکرون پذیرفت که خشم مردم را دستکم گرفته و نتوانسته نگرانی و اضطراب خانواده ها را درک کرده و به تامین خواسته های مستمری بگیران کمک کند. او گفت: به نوبه خودم، مسئولیتم را می پذیرم. شاید این احساس را ایجاد کرده باشم که اهمیتی به شما نمی دهم و اولویت های دیگری دارم.

او که دولتش هفته گذشته طرح جنجالی افزایش مالیات سوخت را لغو کرده بود، شب گذشته اعلام کرد حداقل حقوق کارگران و مستمری بازنشستگان را افزایش می دهد. بر این اساس، حقوق و دستمزد اقشار کم درآمد ماهیانه یکصد یورو افزایش می یابد، بدون آنکه بابت آن هزینه ای به کارفرمایان تحمیل شود. علاوه بر این، قرار است دولت فرانسه حق بیمه و مالیات از اضافه کاری کسر نکند. این اقدامات ممکن است به بالا رفتن کسری بودجه، افزایش بدهی عمومی و عدول از برنامه های انضباط مالی مورد نظر اتحادیه اروپا منجر شود.

دولت فرانسه پول انجام قول و قرارهای مکرون را از جیب خود می دهد. «اولیویه دوسوپ» وزیر حساب های عمومی به شبکه BFM گفت که اجرای طرح های مکرون برای آرام کردن معترضان هشت تا 10 میلیارد یورو (9.1 تا 11.4 میلیارد دلار) هزینه خواهد داشت. وی افزود: ما در حال بررسی و تطبیق هزینه ها و نحوه تامین آنها هستیم.
هنوز مشخص نیست که مکرون با چه ضمانتی این وعده ها را داده و هزینه اجرای آنها را از کجا تامین می کند. این در حالی است که او به طرح اعمال مالیات بر بنزین و گازوئیل که می توانست منبع درآمدی برای دولت باشد، دلبسته بود. لغو این طرح دولت را از درآمد 10 میلیارد یوروی محروم کرد.
مکرون فعلا تنها یک راه برای پول درآوردن دارد. او از بسیاری منابع درآمدی دولت که جزو مطالبات معترضان بود، گذشت جز یک مورد: مالیات بر دارایی. مکرون سال 2017 بر اجرای طرح مالیات بر دارایی اصرار ورزید و توانست از این محل چهار میلیارد یورو به خزانه دولت سرازیر کند. سرمایه گذاران از این نوع مالیات بیزارند و آن را مانع اشتغالزایی می دانند. با این حال، مکرون روز دوشنبه قبل از دادن قول های تازه به معترضان با سرمایه گذاران دیدار کرده و از آنها خواست تا بیشتر به دولت کمک کنند.

هزینه های اقتصادی

خشم معترضان از طرح افزایش مالیات و موارد دیگر چنان بار سنگینی ایجاد کرد که اقتصاد فرانسه از حرکت آرام و پیوسته خود بازداشت. بانک مرکزی فرانسه چشم انداز اقتصادی این کشور کاهش داده و پیش بینی کرد که رشد اقتصاد فرانسه در سه ماهه چهارم سال 2018 را به 0.2 درصد کاهش می یابد. پیشتر رشد اقتصادی این کشور در دوره مذکور 0.4 درصد پیش بینی شده بود.
اعتراضات وضعیت مالی رستوران ها و خرده فروشی ها را که جزو کسب و کارهای متوسط و کوچک به شمار می آیند، وخیم کرده است. «فرانسوا آسلن» رئیس کنفدراسیون مشاغل متوسط و کوچک (CPME) در مقاله ای در نشریه «ژورنال دو دیمانش» نوشت که اعتراضات جلیقه زردها در مجموع 10 میلیارد یورو (11.4 میلیارد دلار) هزینه برای صاحبان این مشاغل و امور بازرگانی داشته است.
شدیدترین فشار اقتصادی زمانی وارد شد که روز شنبه حدود 125 هزار معترض به خیابان ها آمدند که در پی آن جاذبه های مهم گردشگری از جمله برج ایفل و موزه لوور تعطیل شد. همچنین شهرهای توریستی مانند بوردو و تولوز تحت تاثیر قرار گرفتند. برخی ایستگاه های مترو نیز بسته شد و کسب و کار مغازه های محلی هم در تعطیلات آخر هفته از رونق افتاد. خرده فروش ها در مجموع یک میلیارد یورو معادل 1.14 میلیارد دلار آمریکا ضرر کرده اند. این به خاطر خالی شدن انبارها و تعطیلی شعبات فروشگاه های بزرگ و مغازه های کوچک بود.
دوشنبه در اولین روز فعالیت هفتگی بورس نیز ارزش سهام هتل های بزرگ و شرکت های خرده فروشی کاهش یافت. «برونو لومر» وزیر دارایی فرانسه حین بازدید و ملاقات با مغازه دارها به خبرگزاری فرانسه گفت: درست قبل از کریسمس که کسب و کار معمولا رونق می گیرد، این وضعیت فاجعه بار است.

هزینه های سیاسی

رئیس جمهوری فرانسه از سرمایه گذاران انتظار دارد او در حوزه اقتصادی کمک کنند اما هزینه های سیاسی اعتراضات مساله پیچیده ای است که می تواند او را از ادامه حضور در بالاترین سطح اداره کشور بازدارد. فرانسه تا سال 2022 انتخابات ریاست جمهوری نخواهد داشت اما محبوبیت مکرون که در حال سقوط آزاد است، در انتخابات محلی و اروپایی محک می خورد؛ محکی که حکم مرگ و زندگی را خواهد داشت.
او می پنداشت اصلاحات وی در حوزه مالیات و کار تا سه چهار سال دیگر به ثمر می نشیند و در انتخابات آینده با دست پر دوباره نامزد ریاست جمهوری خواهد شد. در این شرایط پرالتهاب، پیش بینی می شود انتخابات پارلمان اروپا، شهرداری ها و مناطق محلی در فرانسه طی سال های 2019 و 2020 آینده خشنی را برای مکرون رقم بزند.
معترضان، به ویژه احزاب مخالف مصمم هستند از تمام ظرفیت هایی که اعتراضات اخیر ایجاد کرده است به سود خود استفاده کنند. بنابراین آنها وعده های مکرون را ناکافی دانسته اند. از سوی دیگر، رئیس جمهوری نیز امیدوار است که خستگی معترضان، طرح های هدفمند او و شروع تعطیلات سال نو میلادی جلیقه زردها را از ادامه اعتراض ها منصرف کند. شاید مکرون نشانه های محکمی در دست دارد که آینده خوبی را پیش روی خود می بیند. اما لازام است که نگاهی به گذشته هم داشته باشد. اسلاف مکرون طی 25 سال گذشته از جمله ژاک شیراک، نیکولا سارکوزی و فرانسوا اولاند پس از اعتراض های خیابانی وادار شدند دست از اصلاحات اقتصادی و آموزشی بردارند. مکرون نیز ممکن است در همان رسته قرار گیرد مگر آنکه شعبده ای خیره کننده ای برای حفظ حیات سیاسی خود به کار گیرد.

منبع: خبر آنلاین