گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: در شرایطی که کشور با مشکلات ناشی از فروش نفت و ناتوانی در تامین هزینه ها رو به رو شده، دولت ناچار به بهره گیری از ظرفیت های دیگر از جمله مالیات شده است. اما مشکل اینجاست که دریافت مالیات از حقوق بگیران و افراد صادق بسادگی صورت می گیرد در حالی که زیاده خواهان از پرداخت مالیات شانه خالی می کنند تا بار اداره کشور بر دوش آنهایی باشد که به قانون احترام می گذارند یا هنوز با راهکارهای دورزدن قانون آشنایی ندارند. امروزه بسیاری از قشرهای جامعه و کسب و کارها از خدمات و امکانات دولتی استفاده می کنند اما هنگام پرداخت مالیات برای مشارکت در هزینه اداره کشور، خود را به موش مردگی می زنند. به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده این متخلفان مورد شناسایی جدی قرار بگیرند و مهمتر اینکه برخورد لازم با آنان صورت پذیرد. به همین دلیل برخی از این فرصت طلبان مورد بررسی و شناسایی قرار می گیرد.
تهدید فراریان مالیاتی
طبق ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم همه دستگاهها باید اطلاعات خود را برای دریافت مالیات عادلانه و شفاف در اختیار سازمان مالیاتی قرار دهند اما هنوز بسیاری از دستگاه ها به بهانه محرمانگی اطلاعات از اجرای این قانون سرپیچی می کنند. در این رابطه رییس سازمان امور مالیاتی علاوه بر تعیین ضرب الاجل، دستگاهها را تهدید کرده در صورت عدم همکاری، بودجه آنها نیز قطع خواهد شد. همچنین این ادعا را مطرح کرده که اسامی دستگاه ها را رسانه ای می کند. امیدعلی پارسا گفت: دستگاههای اجرایی که هنوز آن گونه که شایسته اداره کشور است، اطلاعات را به سازمان امور مالیاتی نداده اند، بودجه آن دستگاههای اجرایی را معلق یا متوقف میکنیم تا زمانی که این کار را انجام دهند. سازمان امور مالیاتی تا پارسال، راهبرد تعامل داشت، اما اکنون بر طبق مصوبه ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی عمل میکنیم و باید همه اطلاعات ریز اقتصادی در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد. دو هفته دیگر، دستگاههای اجرایی را که همکاری کرده اند و یا نکرده اند اعلام خواهیم کرد».
فرارمالیاتی در ورزشکاران
از آنجا که مدتهاست از قراردادهای کلان ورزشکاران که مخفی می ماند، سخن به میان می آید اما هیچ اقدام عملی برای برخورد با آنان صورت نگرفته، سازمان امور مالیاتی در نامه ای از معاون وزیر ورزش و جوانان خواسته تا طبق قانون و ظرف ۲ هفته، وضعیت قرارداد ورزشکاران شفاف شود. در این نامه رئیس کل سازمان امور مالیاتی خواسته تا ظرف ۱۵ روز نسبت به اجرای تعهدات این وزارتخانه اقدام شود. همچنین گوشزد شده در صورتی که به دلیل در اختیار قرار ندادن تمام یا بخشی از اطلاعات، خسارت یا زیانی متوجه دولت شود به استناد قانون مالیاتهای مستقیم و مواد آیین نامه اجرایی موضوع تبصره (۵) ماده قانونی مذکور متخلف یا متخلفین علاوه بر مجازات های مقرر در قانون، مسئول جبران خسارت وارده به دولت خواهند بود. این در حالی است که قراردادهای ورزشکاران و مربیان ورزشی به ویژه در فوتبال برای یک سال به چندین میلیارد تومان می رسد در حالی که عدد مکتوب حتی به ۵۰۰ میلیون تومان هم نمی رسد.
سلبریتیهای فراری
یکی دیگر از گروههایی که بسادگی از پرداخت مالیات طفره می روند سلبریتیها هستند. این افراد با وجود آنکه درآمدهای کلانی دارند، اما مورد حمایت شدید قرار می گیرند بنوعی که در بودجه سال جاری نیز این چهره های همیشه متفاوت، از پرداخت مالیات معاف شدند، در حالی که در بحث مالیات بخصوص در صنوف پردرآمد نمی توان تبعیض قائل شد. سلبریتی ها به اشکال مختلف پردرآمد هستند زیرا به هر بهانه ای پول می گیرند. در سریالهای تلویزیونی بازی می کنند، فیلم سینمایی بازی می کنند، سر از بازی در تاتر در می آورند، مجری گری می کنند، آواز می خوانند و در قالب قرارداد با کارخانه ها و موسسات فعالیتهای تبلیغی دارند. بنابر این درآمدشان بسیار زیاد است. البته این را قبول داریم که همه هنرمندان درآمد بالایی ندارند، اما شناسایی آنان بسادگی امکان پذیر است.
وکلا نیز مالیات نمی پردازند
از مشاغل دیگری که سازمان امور مالیاتی نتوانسته آنها را متقاعد به شفاف سازی عملکرد مالی کند، مشاغل حقوقی از جمله وکالت، مشاوره و کارشناسی است. این مشاغل میگویند در صورتی حاضرند نسبت به نصب و راه اندازی دستگاه کارتخوان در دفاتر حقوقی اقدام کنند که قانون آنها را ملزم کرده باشد. این در حالی است که پژوهشگر حوزه فرار مالیاتی می گوید: یک پرونده حقوقی ۲ میلیارد تومان و یک پرونده ۵ میلیون تومان است. سید احسان حسینی از ۳ میلیون تقاضای قضایی در سال خبر می دهد و می گوید: اگر میانگین حق الوکاله را ۳ میلیون تومان حساب کنیم و این دو رقم را ضرب کنیم، حجم بازار خدمات قضایی در کشور ما سالانه حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود که اگر این ۶۰ هزار میلیارد تومان را بین تعداد وکلا تقسیم کنیم، تقریباً درآمد هر وکیل چیزی حدود یک میلیارد تومان خواهد شد که مالیات آن بسیار چشمگیر است.
پزشکان در کنار دیگر فراریان مالیاتی
گروه دیگر فراریان مالیاتی را پزشکان تشکیل می دهند. تخمین ظرفیت مالیاتی پزشکان با استناد به حرفهای خودشان اعداد و ارقام بسیار بالایی را نشان می دهد. اما نماینده شورای حل اختلاف مالیاتی سازمان امور مالیاتی تهران از پرداخت مالیات ۱۵۰ میلیارد تومانی پزشکان در سال ۹۶ خبر داد. سیاوش غیبی پور گفت: درآمد واقعی پزشکان ۷۰۰ میلیارد تومان بودهاست.» همچنین رئیس سازمان امور مالیاتی کشور هم رقم مالیاتی قشر پزشکان غیردولتی را حدود یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان عنوان کرد و افزود: حدود ۲۰۰ میلیارد تومان از این رقم پرداخت میشود و بقیه را میتوان فرار مالیاتی محسوب کرد.
درآمدهای کلان فضای مجازی
مشاغل اینترنتی در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی فرصتی برای درآمدزایی ایجاد کرده است به طوری که برخی از این شغلهای کاذب از صفحات مجازی خود درآمد هنگفتی کسب میکنند. یکی از این مشاغل «سین کار» است که از افراد بیکار درخواست میشود از طریق بازدید برخی از صفحات مجازی درآمد کسب کنند( یعنی تعداد بازدیدکنندگان هر صفحه را بالا ببرند و آن را در گروههای مختلف ارسال کنند تا یک پست خاص بیش از آن چیزی که باید دست به دست و دیده شود) کف قیمت حقوق یک سین کار حدود ۳ میلیون تومان در ماه است. «پول میگیرم، فحش میدهم». افرادی هستند که در ازای گرفتن پول در شبکههای اجتماعی به شخصیتهای مطرح و سلبریتیها فحش میدهند و اتفاقا روزانه مبالغ هنگفتی هم دریافت میکنند. یعنی هرچه فحشها بیشتر و رکیکتر باشد، حقوق بیشتری میگیرند! برحسب میزان رکیک بودن فحش و تعداد بیشتر فحش در کامنتها، میزان حقوق دریافتی آنها بهطور متوسط در ماه تا ۵ میلیون تغییر میکند، ما هم با واسطه این قیمت را بهدست آوردیم! «کپشن نویس» کپشن بسیاری از پستهای اینستاگرامی چهرههای شناخته شده و سلبریتیها توسط خودشان نوشته نمیشود.آنها در ازای اختصاص مبلغی، از برخیها که قلم خوبی دارند میخواهند برای پستهایشان کپشن بنویسند. کپشن نویسی بهطور متوسط از ۵ تا ۵۰ میلیون تومان در ماه درآمد دارد که به تعداد لایک و شهرت نویسنده کپشن هم بستگی دارد. «تیمهای هشتگ زن»این نمونه بیشتر مصداقهای سیاسی دارد. این عده به صورت گروهی برای راهبردهای خاصی در شبکههای اجتماعی و بهخصوص توییتر هشتگهای مخصوص میزنند و تلاش میکنند یک هشتگ یا یک ماجرا هرچه بیشتر دیده شود. در توییتر از توییتی یک میلیون تومان بسته به بالا رفتن تعداد هشتگها، تا روزانه ۲۰ میلیون تومان بر اساس تعداد بازدید دراینستاگرام پرداخت میشود.جالب اینجاست که هیچکدام از فعالان عرصه مجازی ریالی بابت مالیات نمی پردازند.
