گروه اقتصاد کلان: آینده روابط تجاری ایران و چین چگونه رقم می‌خورد؟ چین بزرگ ترین واردکننده نفتی و سرمایه گذار خارجی در ایران محسوب می شود. همچنین مبادلات تجاری ایران و چین در ۹ ماهه نخست سال جاری میلادی با افت ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شد و به ۱۰ میلیارد و ۴۲۵ میلیون دلار رسید.
به گزارش «تجارت آنلاین»، ایران یکی از شرکای تجاری مهم چین در خارمیانه است که در سال های اخیر، دو کشور از طریق امضای موافقت نامه های مختلف در حوزه تجاری، اقتصادی، سرمایه گذاری و بانکی تلاش کرده اند این مناسبات را تقویت کنند. از آنجا که ایران یکی از اجزای اصلی پروژه جاده و کمربند چین است و نقش مهمی در تامین نفت مورد نیاز چین دارد، روابط دو کشور حتی پس از خروج دولت ترامپ از توافق هسته ای در سال ۲۰۱۵ نیز ادامه یافت. اگرچه تحریم های آمریکا علیه بخش های مختلف اقتصاد ایران روی تجارت این کشور با چین تاثیر منفی گذاشته اما چین کماکان یکی از سه شریک بزرگ تجاری ایران و بزرگ ترین سرمایه گذار خارجی در این کشور بوده است. طبق اعلام وزارت بازرگانی چین، تنها در سال ۲۰۱۹ قراردادهایی به ارزش ۳.۴۱ میلیارد دلار برای سرمایه گذاری شرکت های چینی در ایران به امضای طرفین رسیده است. اوج تحرک در روابط اقتصادی دو کشور را می توان در امضای قرارداد ۲۵ ساله همکاری های استراتژیک ایران و چین دانست که به عنوان بخشی از این قرارداد، چین متعهد به ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در ایران طی بازه فوق شده است. حجم روابط تجاری دو کشور در سال های اخیر حدود ۲۰ میلیارد دلار بوده که طرفین در تلاش اند تا این عدد را ۵۰ میلیارد دلار افزایش دهند. چین بزرگ ترین تامین کننده تجهیزات الکتریکی، صوتی- تصویری، شیمیایی و صنعتی ایران است. از طرف دیگر ایران هفتمین صادرکننده بزرگ نفت به چین محسوب می شود و واردات نفت از ایران حدود ۶.۵ درصد کل واردات نفتی چین را تشکیل می دهد. در نتیجه تحریم ها و شیوع کرونا، اقتصاد ایران اخیرا دچار مشکلات زیادی شده است اما روند مناسبات اقتصادی دو کشور رو به گسترش بوده است. در نهایت اگرچه هر دو کشور با سیاست های آمریکا به صورت کلی مخالف اند اما احیای برجام بر روی روند آتی مناسبات اقتصادی بسیار تاثیرگذار خواهد بود. اتاق بازرگانی تهران از فراهم شدن مقدمات لازم برای حضور شرکت‌های ایرانی در ابر پروژه کمربند – جاده خبر داد. به گزارش ایسنا، دولت چین در سال‌های گذشته پیگیری طرحی را آغاز کرده که شباهت زیادی به جاده تاریخی ابریشم دارد. چین قصد دارد با نهایی کردن اتصال کشورهای قرار گرفته در این مسیر به تجارت مشترک میان کشورهای منطقه و ترانزیت کالا به دیگر کشورها سرعت ببخشد.
این برنامه اقتصادی که یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های چین در سال‌های گذشته به شمار می‌رود، حالا پذیرای شرکت‌های ایرانی خواهد بود. عضو اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده که پس از عقد قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین، شرکت‌های ایرانی می‌توانند در اتاق فکر این طرح حاضر باشند و حتی در صورت فراهم شدن مقدمات لازم در اجرای آن سرمایه گذاری کنند. رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران با اشاره به امضای سند همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین و همچنین روند سریع پیشرفت ابتکار کمربند-جاده به عنوان یک پروژه عظیم بین‌قاره‌ای، از راه‌اندازی یک اتاق فکر برای توسعه مشارکت بنگاه‌های ایرانی در این ابرپروژه خبر داد. فریال مستوفی با تاکید بر این که رویکرد سیاسی و اقتصادی ایران بیانگر تمایل به توسعه همکاری با چین است، گفت: کشور ما با برخورداری از ذخایر عظیم انرژی و به دلیل موقعیت بالقوه استراتژیک خود می‌تواند به عنوان هاب منطقه و نقطه اتصال چین و کشورهای کمربند-جاده با غرب آسیا و اروپا در این ابتکار نقش برجسته‌ای ایفا کند که در صورت بهره‌برداری صحیح و کنش فعال، آگاهانه و با درنظر گرفتن جمیع جوانب، امکان جذب سرمایه‌گذاری و ارتقاء جایگاه اقتصادی کشور در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی می‌تواند فراهم کند. او افزود: بر همین اساس لزوم مشارکت و نقش‌آفرینی بخش خصوصی در کنار متولیان دولتی به منظور تلاش برای هماهنگی و ایجاد زیرساخت برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های این ابتکار بیش از پیش ضرورت می‌یابد. مستوفی با تاکید بر اهمیت نقش‌آفرینی مشترک بخش خصوصی و دولتی در ابتکار کمربند-جاده عنوان کرد که در همین راستا مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران طی ماه‌های گذشته تلاش زیادی داشته تا با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی و همفکری، آگاهی بنگاه‌های بخش خصوصی و مسوولان دولتی در مورد این ابرپروژه را افزایش دهد و اکنون نیز در نظر دارد با تشکیل یک اتاق فکر و کارگروه‌های انرژی، مالی، حمل و نقل و ... در آن، بستر تبادل‌نظر، مباحثه و همفکری با صاحب‌نظران و خبرگان بخش خصوصی و دولتی را ایجاد کند. رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق تهران توضیح داد: این اتاق فکر در حوزه‌های مرتبط در خصوص راهکارها و الزامات پیوستن ایران به این ابتکار به هم‌افزایی پرداخته و پس از بررسی و جمع‌بندی نظرات و موارد مهم با بهره‌گیری از کارشناسان و اساتید هر بخش، نقطه نظرات کارشناسی در اختیار مراجع تصمیم گیر قرار می‌گیرد. مستوفی با اعلام این خبر از تمامی فعالان اقتصادی بخش خصوصی و نهادهای دولتی و حاکمیتی دعوت کرد تا در این اتاق فکر حضور پیدا کرده و نقش‌آفرینی داشته باشند. گفتنی است مبادلات ایران و چین در ماه های ژانویه تا سپتامبر امسال با افت 7 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. مبادلات دو کشور در ماه های ژانویه تا سپتامبر 2020 بالغ بر 11.187 میلیارد دلار اعلام شده بود. واردات چین از ایران در 9 ماه نخست سال جاری میلادی به 4.818 میلیارد دلار رسیده که این رقم با رشد 5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. چین در ماه های ژانویه تا سپتامبر 2020 بالغ بر 4.567 میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود.
مجیدرضا حریری رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین مدتی پیش با اشاره به اینکه در سال ۲۰۱۶ ظرفیت ۱۰ ساله تجارت دو کشور ۶۰۰ میلیارد دلار اعلام شد، تصریح کرد: بر این اساس دو کشور توان صادرات و واردات سالانه حدود ۶۰ میلیارد دلار را با یکدیگر دارند. وی با بیان اینکه تجارت دو کشور ۵۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار را تجربه کرده است، اظهار داشت: در صورت کاهش تحریم ها و برداشته شدن موانع تجاری، دستیابی به این ارقام برای ایران و چین بسیار راحت است. حریری در خصوص کاهش تجارت ایران و چین در بهار سال جاری، خاطرنشان کرد: ارزیابی واردات و صادرات با یک کشور باید در طول یکسال بررسی شود زیرا تغییر در قیمت های جهانی روزانه و ماهانه برخی کالاها، موجب نوسان آمارها می شود. وی با بیان اینکه پتروشیمی و محصولات معدنی قیمت جهانی دارد، تاکید کرد: در بازه های زمانی کاهش قیمت در ارزش تجاری دو کشور تاثیر گذار است اما در ماه های بعد نیز امکان افزایش قیمت و رشد آمار نیز وجود دارد. رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین با بیان اینکه تجارت این دو کشور تحت تاثیر تغییرات در دولت و شرایط سیاسی نیست، خاطرنشان کرد: در تمام سال های گذشته واردات و صادرات ایران و چین رو به افزایش بوده و در یک دهه گذشته پکن با وجود تمام مشکلات، به عنوان شریک نخست تجاری با کشور قرار داشته است.
