گروه اقتصاد کلان: یک کارشناس اقتصادی معتقد است که برجام تنها می‌تواند مشکلات کوتاه مدت اقتصادی را حل کند اما برای بلند مدت باید اصلاحات جدی داخلی از سوی دولت در دستور کار قرار گیرد.
«زهرا کریمی»، استاد دانشگاه در گفت و گو با «تجارت آنلاین» درباره اولویت‌های اقتصادی که باید در سال جدید توسط سیاستگذار اجرایی شود اظهار کرد: بدون تردید اولین کار توافق برجام است که باید در اولویت قرار بگیرد. بدون حل مشکل تحریم‌ها دولت نمی‌تواند برای بسیاری از مشکلات اقتصادی از جمله تورم و نرخ ارز کاری انجام دهد. اگر این توافق نهایی نشود که به نظر می‌رسد دارد نهایی می‌شود، دولت هر کاری انجام دهد نمی‌تواند تورم شتابان و افزایش نرخ ارز را کنترل کند.
او ادامه داد: فشار ناشی از تشدید تحریم‌ها مردم را نگران میکند و باعث می‌شود هجوم به بازار ارز زیاد شود و برای افزایش تقاضا به بالا رفتن قیمت ارز منجر می شود که بر روی قیمت ها تاثیر مستقیم دارد و خانوارها و بنگاه‌ها را دچار مشکل میکند. اگر اعلام شود که مذاکرات به بن بست رسیده و متوقف شده ، قطعا مشکلات زیادی پیش می‌آید. ولی به نظر می رسد که دولت و حاکمیت به این باور مشترک رسیده‌اند که حل مشکل تحریم‌ها در اولویت قرار دارد. هرچند اقتصاد ایران دارای بیماری های پیچیده ای است ، ومانند کسی است که قلب و ریه اش خوب کار نمی‌کند، ولی فعلا تحریم ها سرش را شکسته است. بنابراین شرط لازم برای بهبود وضعیت اقتصادی، احیاء برجام است؛ هرچند شرط کافی نیست.
وی افزود: این طور نیست که با رفع تحریم‌ها همه مسائل حل شود. آرامش در داخل موضوع مهمی است. حل مشکل تحریم ها به معنای کسب آرامش در روابط بین المللی است که امیدوارم پایدار و همه جانبه باشد و به سرعت به سمت روابط بهتر منطقه‌ای و بین المللی حرکت کنیم. ولی در داخل کشور مسائلی مثل ناکارآمدی ادارات و سازمان های دولتی، فساد و رشوه بخش خصوصی را به شدت تحت فشار قرار داده است. دستگاه‌های اجرایی ناکارآمد عملا حرکت اقتصادی را بسیار کند کرده است. دولت و حاکمیت باید به سمت اصلاحات اساسی در نهادها و سازمان های مختلف در دستگاه اجرایی و قضایی حرکت کنند.
کریمی اضافه کرد: من شخصا قبلا فکر می‌کردم مهمترین مسئله برای توسعه ی هر کشور انتخاب مسیر درست است. به طور مثال ما باید انتخاب کنیم که روابط بین‌المللی‌مان را عادی و دوستانه تنظیم کنیم؛ چون منافع روابط خوب در عرصه ی بین المللی بسیار بیشتراز هزینه ی رعایت قواعد اعلام شده از سوی نهادهای بین المللی است. کما اینکه در این سال‌ها هزینه‌های خیلی سنگینی را به دلیل محدودیت رابطه با جهان تحمل کرده ایم. اما در کنار انتخاب درست، داشتن دستگاه اجرایی کارآمد حائز اهمیت است. دستگاه اجرایی ناکارآمد قادر نیست که پیامدهای یک انتخاب درست را به خوبی محقق سازد. به طور مثال می‌بینیم که در مذاکرات هسته ای از مشورت کارشناسان با سابقه ی دولت های قبل استفاده می‌شود. ولی بسیاری از سازمان ها و نهادهای اجرایی و قضایی کشور پر است از نیروی مازاد و ناتوان و بدون انگیزه. ما از نیروی کارشناسی خوبی برخوردار نیستیم.
کریمی ادامه داد: برای ایجاد فضای کسب و کار مشوق سرمایه گذاری و تولید به تحولی مثبت در دستگاه اجرایی، دستگاه قضایی و دستگاه تقنینی نیازمندیم . بدون اقدامات اصلاحی جدی راه به جایی نمی‌بریم. قوه مقننه ما در قانون گذاری ضعیف است. به طور مثال معلوم نیست هزینه های این مصوبه که امسال فروردین ساعت‌ها تغییر نکند، به درستی محاسبه شده است یا نه . آیا عدم تغییر ساعت
باعث خاموشی بیشتر در تابستان نمی‌شود؟ همین طور که باید به دنبال تحول جدی در روابط بین المللی باشیم، باید در داخل هم به دنبال ایجاد فضایی مطلوب و مطمئن برای سرمایه گذاری و تولید باشیم . به نظر من آرامش در روابط بین‌المللی بسیار مهم است ، ولی آرامش در مناسبات داخلی هم ضروری است. از مهم ترین قدم های اصلاحی ضرورت تغییر ملاک‌های جذب نیرو برای دستگاه‌های مختلف اجرایی و قضایی است. باید افراد توانمند وارد بخش دولتی شوند و جلوی رشوه و فساد گرفته شود. ولی مسلما انجام این تحولات کار ساده‌ای هم نیست.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: دولت روحانی دولت گرفتاری بود، چون وقتی برجام امضا شد گروه‌های زیادی با برجام مخالفت می‌کردند، ولی اکنون از دولت اصولگرا حمایت‌های جدی صورت می پذیرد. در دوره روحانی جناح‌های مختلف به دنبال نفی برجام بودند، ولی الان وضع فرق کرده است . امیدواریم که تصمیم جدی در درون حاکمیت حل هم زمان مشکلات بین المللی و داخلی باشد. چون برجام مشکل کوتاه مدت را حل میکند ولی مسائل بلند مدت را خیر.
