گروه اقتصاد کلان: بورس کالا یکی از بسترها و زمینه‌هایی است که قرار است به رقابتی شدن تولیدات بیانجامد و زمینه را برای بهبود وضعیت تولید و رونق آن فراهم کند. اما در حال حاضر به اعتقاد کارشناسان، بورس کالا از الزامات و پیش شرط‌های لازم برای کمک به تولید برخوردار نیست. به گزارش «تجارت آنلاین»، در واقع بورس کالا باید به مثابه محلی برای هدایت نقدینگی به سمت تولید عمل می‌کرده و به عنوان ابزاری برای تامین مالی صنایع نقش موثری در اقتصاد ایفا می‌کرده است که البته تا به امروز این اتفاق به شکل مطلوب رخ نداده است. کارشناسان معتقدند با توجه به نقش مؤثر بورس کالا در جذب و هدایت نقدینگی به سمت تولید، بازار سرمایه و بورس کالا می‌تواند نقش موثری در رونق تولید داشته باشد. اگر بورس کالا در چارچوب درست خود رفتار کند تمام بنگاه‌های اقتصادی کوچک و بزرگ می‌توانند از ظرفیت‌های بورس کالا در تأمین مالی و نیز رونق تولیدات خود بهره مند شوند. بورس کالا محل حضور توأمان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است که باید با تشکیل کارگروه‌های مشخص، بهترین سازوکار را برای عرضه و معامله کالاها در نظر بگیرد؛ از این رو علاوه بر اینکه عرضه کنندگان با قیمتی واقعی محصولاتشان را به فروش می‌رسانند، مصرف کنندگان نیز قادر هستند در بستری عادلانه، مواد مورد نیازشان را تأمین کنند. اما عدم تحقق وعده های مسئولان بخش‌های مختلف کشور در زمینه ایجاد راه حل های تسهیل امور تجاری و اقتصادی و عدم توفیق در زمینه کاهش تورم و در سال‌های اخیر باعث شده است که هرچند وقت یک بار یک کلان طرح در کشور به عنوان یک دریچه نجات بخش مطرح شود. در بسیاری از این تجربه های ناموفق نیز شاهد بودیم که چگونه این طرح ها به جای کارآمدی بیشتر عاملی برای سقوط هرچه بیشتر برخی شاخص های اقتصادی شده است.یکی از این دریچه های نوید بخش، طرح بورس کالا بود که امروزه مباحث مختلفی را گرد خود آورده است. آنچه در بورس کالا اتفاق افتاده و کاری که قرار بوده این بورس برای رونق تولید فراهم کند محل سووالات زیادی است. برخی معتقدند که باید وجه نظارتی بر عملکرد بورس کالا تقویت شود و برخی دیگر بر تغییر سازو کارهای مقرراتی و قانونی در خصوص بورس کالا تاکید می‌کنند.
رابطه تولید و بورس کالا چگونه است؟
در این خصوص یک کارشناس اقتصادی به تشریح رابطه بورس کالا با تولید و تورم پرداخت. اکبر ابدالی، در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: شعار امسال در راستای منظومه شعارهای اقتصادی و با ترجیع‌بند تولید است که رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر به آن اشاره می‌کنند. وی بیان کرد: تولید ملی نخ تسبیح شعارهای اقتصادی سال‌های گذشته بوده است؛ زیرا توجه به تولید ملی، آن چیزی است که برای کشور اقتدار می‌آورد و می‌تواند مسائل و مشکلات کشور را در حوزه اقتصاد حل کند. وی اظهار کرد: امسال تولید ملی به بحث تورم گره خورده است و رهبر معظم انقلاب نیز رشد تولید را در کنار مهار تورم قرار داده‌اند که به ظاهر یک دوگانه متضاد هستند. وی اضافه کرد: بر اساس آنچه برخی از اقتصاددانان مطرح می‌کنند مهار تورم همراه با رشد تولید مشکل است اما اگر سیاست‌های کلان اقتصادی کشور در راستای مهار تورم قرار بگیرد و هم‌زمان حمایت از تولید که می‌تواند جنبه‌ها مختلف مالی تسهیلاتی، زیرساختی و... داشته باشد رخ دهد، رشد تولید هم اتفاق می‌افتد. این کارشناس اقتصادی با اشاره به نقش برجسته مردم در تحقق شعار سال تاکید کرد: تاریخ انقلاب اسلامی نشان داده است هرجایی که مردم پای‌کار بودند، موفقیت‌های بزرگی داشتیم و برای تحقق شعار امسال نیز مردم اقدامات متعددی را انجام دهند. وی ادامه داد: برای تحقق شعار سال نیز مردم می‌توانند سرمایه‌های شان را به بخش تولید بیاورند و سرمایه‌گذاری در تولید را افزایش بدهند؛ البته دولت نیز وظیفه دارد زیرساخت آن را فراهم کند زیرا بسیاری از مردم سرمایه‌های خرد دارند و به تنهایی نمی‌توانند کسب و کاری را راه اندازی کنند و فعالیت تولیدی داشته باشند. ابدالی افزود: اگر این سرمایه‌ها تجمیع شود و در اختیار تولید قرار بگیرد می‌تواند به رشد تولید و تاسیس واحدهای جدید تولیدی کمک کند یا به واحدهای تولیدی فعلی این سرمایه‌ها تزریق شود و تولید آن‌ها را افزایش دهد. وی در رابطه با نقش دیگر مردم در تحقق این مهم گفت: به گفته رهبر معظم انقلاب، تعصب مردم نسبت به تولید ملی یکی دیگر از راه های رشد تولید است؛ زیرا اگر مردم تولید ملی را عزیز خود بدانند و از آن حمایت کنند، این امر محقق می‌شود. بسیاری از کشورهایی که امروزه رشد اقتصادی دارند در بازه‌های زمانی گذشته، مردم شان حمایت جامع و کامل از تولید ملی داشتند. وی دلاریزه شدن اقتصاد ایران را یکی از عوامل مهم تورم دانست و تصریح کرد: مواد اولیه تولید معمولا مواد پتروشیمی یا ورق‌های مس، آلومینیوم و... هستند که در بورس کالا بر مبنای دلار عرضه می‌شوند و زمانی که دلار بالا می‌رود قیمت این‌ها نیز بالا می‌رود، بدون آنکه توجیهی داشته باشد؛ زیرا مواد اولیه، سوخت، انرژی و کارگر آن از داخل کشور تامین می‌شود و منطقی ندارد که بر اساس قیمت دلار عرضه شود.این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: وقتی قیمت این مواد اولیه با دلار افزایش پیدا می‌کند هم زمینه‌ای را برای نفوذ دشمن فراهم می‌کنیم تا با دست‌کاری بازار دلار، کل اقتصاد کشور را به هم بریزد و هم تورم‌های سنگینی داشته باشیم. ابدالی افزایش نقدینگی را از دیگر عوامل تورم دانست و اضافه کرد: اگر نقدینگی که هر سال اضافه می‌شود به جای تولید در زمینه‌های دیگر برود باعث شدت تورم در اقتصاد می‌شود.
