کاهش معاملات هیجانی در بازار مسکن

گروه راه و مسکن: این روزها بازار مسکن بیشتر از هر زمانی در پیچیدگی به سر می‌برد، در حالی که مسئولان خبر از کاهش 30 درصدی قیمت ها می‌دهند و گزارش مرکز آمار گویای افزایش 2.6 درصدی قیمت مسکن در خرداد ماه بوده است؛ عده ای از کارشناسان شرایط امروز این بازار سرمایه ای را رونق تورمی تعبیر می‌کنند. به گزارش «تجارت آنلاین» در هفته گذشته بود که مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی از کاهش 20 تا 30 درصدی قیمت مسکن در بعضی شهرها خبر داد و گفت: قیمت مسکن کاهش پیدا کرده اما راضی‌کننده نیست، امیدواریم با قانون جدیدی که در خصوص خانه‌های خالی و عرضه آن‌ها به تصویب مجلس رسیده است، قیمت‌ها بیشتر کاهش یابد. در سال‌های گذشته شاهد بی‌قانونی‌ها و سکوت برخی مسئولان بودیم اما امروز دیگر ساکت نمی‌نشینیم و با افرادی که به میل خود قیمت‌گذاری می‌کنند، برخورد می‌کنیم. تا کنون چند مشاور املاک بزرگ که تخلفاتی داشتند پلمب شدند. البته این اظهارات وزیر راه و شهرسازی در حالی مطرح می‌شود که مرکز آمار ایران اعلام کرده که در خرداد ماه میانگین قیمت مسکن نسبت به ماه گذشته حدود 2.6 درصد افزایش یافته است. تورم نقطه به نقطه حوزه مسکن و آب، برق گاز نیز 38.6 درصد بوده است. تورم اجاره بها نیز 2.6 درصد اعلام شده است. البته عده ای از کارشناسان در تحلیل روند معاملات این روزهای بازار مسکن معتقدند: روند کاهشی قیمت مسکن در مدت اخیر بر خلاف چیزی که این روزها مسئولان در مورد آن توضیح می‌دهند برآمده از تدبیر دولت نیست بلکه از معضلاتی است که برای آن باید چاره اندیشید. رکود در خرید و فروش باعث شده است صاحبان املاکی که به سرمایه خود احتیاج دارند برای یافتن مشتری حاضر باشند ملک خود را زیر قیمت بازار بفروشند و همین عامل به تدریج قیمت مسکن را در روندی کاهشی قرار داده است.

کاهش معاملات هیجانی مسکن
هیجانات ماه‌های اخیر بازار مسکن به وضوح فروکش کرده است. آنطور که ایسنا گزارش داده است؛ بررسی فایل‌های عرضه شده به بازار مسکن شهر تهران گویای آن است که به تعداد واحدهای با عمر بنای کمتر از ۱۰ سال و دارای امکانات کامل افزوده شده است. این از افزایش تعداد فروشندگان مصمم حکایت دارد. مشاوران املاک می‌گویند که به تدریج حجم فایل‌هایی که با تخفیف ارایه می‌شوند در حال افزایش است و انتظار می‌رود در ماه‌های محرم و صفر میزان عرضه به مراتب بیش از تقاضای واقعی بازار باشد. برخی مشاوران املاک در مناطق شمالی تهران از ریزش ۱۰ تا ۳۰ درصدی قیمت‌های پیشنهادی خبر می‌دهند. فروشندگانی که نیاز به نقدینگی دارند قیمت‌ها را تا بیش از ۳۰ درصد کاهش داده‌اند. برآورد کلی از بازار مسکن در پایتخت گویای آن است که انتظارات افزایشی به طور کامل از بازار محو شده است. اما چالشی بین دو طرف عرضه و تقاضا دیده می‌شود که ممکن است فرآیند رونق معاملات را به تعویق بیندازد. به نظر می‌رسد بازار برای پذیرش کاهش قیمت نیاز به یک دوره استراحت همراه با رکود معاملات دارد. این می‌تواند فروشندگان بالقوه را مجاب به پایین آوردن قیمت کند و ریزش بیشتری در بازار اتفاق بیفتد. بررسی‌ها نشان می‌دهد علاوه بر نبود تقاضای مصرفی، تقاضای سرمایه‌گذاری نیز از بازار مسکن شهر تهران کنار کشیده است. برخی سفته‌بازان منتظر دریافت نشانه‌ای از رشد احتمالی بازار ارز هستند؛ نشانه‌ای که احتمال ارسال آن بسیار ضعیف به نظر می‌رسد.

گشایشی در بازار مسکن نیست
این در حالی است که فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه سازان مسکن امار کاهش قیمت مسکن را رد کرده و گفته است: اکنون می‌گویند قیمت مسکن روندی کاهشی را طی کرده است؛ من نه این آمارها را قبول و نه به آنها اعتماد دارم علت آن هم مشخص است؛ چند ماه است که از بازار مسکن رصد نشده است و نمی‌دانم این آمارها از کجا استخراج می‌شوند. او در گفت‌وگو با تجارت نیوز در مورد رکود تولید مسکن نیز گفته است: در حوزه تولید مسکن من اعتقاد به رکود ندارم و شرایط مانند سال قبل است، ولی گشایشی هم نبوده است و چند سال است شرایط به همین منوال می‌گذرد. اگر قرار بود کاری انجام شود در این 10-12 سال انجام گرفته بود. شرایط اقتصاد کلان تاثیر خود را روی بازار مسکن گذاشته است و به نظر من اگر شرایط اقتصاد کشور و مشکلات آن بر طرف نشود بازار مسکن از همین موضوع تبعیت می‌کند. او ادامه داد: اما امروز به نظر می‌رسد حوزه مسکن شرایط متفاوتی دارد و علت آن هم این است که با کمبود عرضه در کشور مواجه هستیم و زمانی که ترتیب عرضه و تقاضا بر هم بخورد تعادل بازار مسکن نیز بر هم خواهد خورد.

ورود مسکن به فاز رونق تورمی
البته بیت‌الله ستاریان، کارشناس اقتصاد مسکن بر خلاف نظر فرشید پورحاجت ، کاهش قیمت مسکن را تا حدودی قبول دارد و معتقد است احتمال رکود تورمی در بازار مسکن کم است و رونق تورمی را نه به شدت ولی در این بازار خواهیم داشت. او در گفت‌وگو با تجارت نیوز گفته است: تولید مسکن در دو سال قبل به طور میانگین هر سال بین 350 هزار تا 400 هزار واحد بوده است. کل توان بخش خصوصی همین میزان تولید است؛ ولی دو سال گذشته روی کانال 200 هزار تا رفته‌ایم یعنی تولید کاهش پیدا کرده است و تاثیر بسیار بدی به دنبال خواهد داشت. به گفته ستاریان از سمتی سالی یک میلیون واحد مسکن نیاز داریم از سوی دیگر تولید کشور تا این حد کاهش پیدا کرده است. بخش خصوصی عملا از دور ساخت کنار می‌رود؛ آن هم به دلیل فشارهای معکوسی است که دولت در زمینه تسهیل و دادن ابزارهای مناسب به بخش تولید، آن را به بخش خصوصی وارد می‌کند به جای آنکه خود متحمل این فشار شود.