گروه صنعت و تجارت: واردات انواع محصولات غذایی و تنقلات گرانقیمت در بازار تهران چیز جدیدی نیست و از سالها پیش ورود این محصولات به صورت گستردهای رسانهای شده است. اما نکته اینجاست که با وجود قیمتهای گزاف این محصولات اما آنها طرفدار دارند و اتفاقا تقاضا برای این محصولات زیاد است. همین موضوع این مسئله را به ذهن متبادر میکند که چرا وزارت صمت و متولیان امر نمیتوانند با توجه به شرایط کنونی ایران جلوی واردات چنین محصولاتی را بگیرند آن هم در شرایطی که تاسیس هر کسب و کاری با هزار موانع ریز و درشت روبرو میشود.
ورود آزادانه مواد غذایی لاکچری
برخی از نمونههای محصولات لاکچری وارداتی جدای از مباحث مربوط به کالاهای بادوام از جمله لوازم خانگی و یا خودرو مربوط به مواد غذایی میشود که اکنون در سطح شهر تهران و به صورت گستردهای به فروش میرسند و اتفاقا طرفداران خاص خود را دارند. البته ناگفته نماند که ورود این محصولات به کشور اتفاق جدیدی نیست و از سالها پیش مورد بحث است. «قاسمعلی حسنی» دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی پیش از این حدود دو سال پیش با اشاره به عرضه انواع بیسکویتها و تنقلات گران قیمت در بازار گفت. بیسکویتهایی با قیمت هر بسته یک و نیم میلیون تومان به زودی به کشور وارد میشود. دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی افزود: البته در حال حاضر بیسکویت های لاکچری با قیمت هر بسته یک میلیون تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان در بازار موجود است و به علت استقبال خریداران از این بیسکویتها ، بیسکویتهای گرانتری نیز در راه است و به زودی وارد کشور میشود. وی با بیان اینکه خریداران این نوع کالاها و تنقلات لاکچری فقط ۴ درصد قشر مرفه جامعه هستند، گفت: ثروت این افراد آن قدر زیاد است که نمیدانند با پولهایشان چه کنند. حسنی با بیان اینکه واردات ۱۵۰۰ قلم کالای لوکس تشریفاتی از جمله تنقلات، خوردنیها و آشامیدنیها از ۳ سال پیش به کشور ممنوع شده است و بنابراین بعد از ممنوعیت واردات این نوع کالا به صورت غیرقانونی و غیر رسمی به کشور وارد میشود. وی گفت: علاوه بر انواع بیسکویتهای گران قیمت در حال حاضر انواع تنقلات، خوردنیها و آشامیدنیهای گران قیمت از قبیل آدامس ۵۰ هزار تومانی، تن ماهی ۲۶۵ هزار تومانی، انواع نوشیدنیهای انرژی زا از ۲۵۰ تا ۴۰۰ سی سی با قیمت ۵۰ هزار تومان در بازار موجود است. دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی اظهار داشت: البته قیمت این اقلام بسیار متنوع است و در کنار تن ماهی ۲۶۵ هزار تومانی، تن ماهی ۳۰ هزار تومانی نیز در بازار موجود دارد و حتی بیسکویتهای وارداتی ۵۰ یا ۱۰۰ هزار تومانی در بازار موجود است، اما با توجه به استقبال از انواع این نوع تنقلات گران قیمت به مرور انواع گرانتر آن نیز وارد بازار شد که همچنان مشتریان خود را دارد. وی در مورد نحوه ورود این نوع کالاهای به کشور گفت: این کالاها به صورت غیررسمی یا همان قاچاق به کشور وارد میشود و ورود آن توسط شبکههای اجرایی منظم و متصل به هم انجام میشود. حسنی اظهار داشت: به عنوان مثال سفارش دهنده بیسکویت یا نوشابه گازدار کالای مورد تقاضای خود را سفارش میدهد و فرد دیگری خریدار کالا از کشور مبدا است و حمل کننده و وارد کننده آن به کشور نیز افراد دیگری هستند، لذا این قبیل کالاها توسط یک شبکه منظم به کشور وارد میشود. وی اظهار داشت: همه این نوع کالاهای نیز توسط یک یا چند فرد وارد نمیشود، بلکه افراد زیادی نسبت به واردات این نوع کالاهای اقدام میکنند و معمولا هر فردی وارد کننده یکی از این نوع کالاهای است، بطوری که یک فرد وارد کننده تن ماهی و فرد دیگر آب معدنی و فرد دیگر بیسکویت است. دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی اظهار داشت: اغلب آب میوه های لاکچری از کره، چین و تایلند، تنقلات گران قیمت از اروپا، سویس، فرانسه و انگلستان و آب معدنی نیز از سود، نروژ و امارات به کشور وارد میشود. وی با بیان اینکه بحث مبارزه با قاچاق در دنیا شکست خورده است، گفت: باید واردات انواع کالا آزاد شود تا واردات این نوع از کالاها با پرداخت حقوق گمرکی از مجاری قانونی انجام شود و دولت نیز بتواند از واردات آن حق گمرکی دریافت کند. از طرف دیگر حتی در شرایط کنونی اقتصاد ایران به عنوان مثال آبمعدنیهای با قیمت 300 هزار تومان در بازار به فروش میرسند و یا حتی کالاهایی مانند انواع پنیرها که از ترکیه وارد میشوند در هایپرمارکتهای تهران با قیمتهای بسیار بالا به فروش میرسند. اما محصولات لاکچری صرفا مربوط به این اقلام نمیشود بلکه حتی به بازار میوه و ترهبار هم رسیده است. به عنوان مثال میوههای استوایی در بازار قیمتهای گزافی دارند و حتی تا 1 میلیون تومان به ازای هر دانه هم میرسند.
سکوت وزارت صمت و بانک مرکزی در برابر واردات لاکچری
بانک مرکزی محدودیتهای زیادی را روی واردات کالاها به دلیل منشا ارز تحمیل کرده به طوری که حتی برخی از داروها که نیازهای حیاتی جامعه را تشکیل میدهند به دلیل مشخص نبودن منشأ ارز در گمرک تهران دپو میشوند و یا حتی طبق آمارها بسیاری از آنها از بین میروند. همچنین وزارت صمت محدودیتهای شدیدی را روی کالاهای قاچاق وضع کرده و حتی قوانینی را برای واردات کالاهایی که مشابه تولید داخل دارند وضع کرده است اما با این وجود بسیاری از شبکههای قاچاق کالاها اقدام به واردات بسیاری از مواد غذایی لاکچری در بازار میکنند و به راحتی مسیرهای قانونی وزارت صمت و بانک مرکزی را دور میزنند. همچنین عمده این کالاها با توجه به اینکه طرفداران خاص خود را دارند و با ارز آزاد به کشور قاچاق میشوند با قیمتهای بسیار گزافی به فروش میرسند. اما پرسش اینجاست که آیا واقعا کنترل این مسیرهای قاچاق برای دولت بسیار دشوار است؟ آیا واقعا دولت توان جلوگیری از قاچاق این محصولات را ندارد؟ از طرف دیگر اگر قرار است این محصولات به صورت گستردهای به کشور قاچاق شوند چرا واردات آنها آزاد نمیشود تا دست کم این محصولات از طریق مسیرهای قانونی و با پرداخت سود بازرگانی وارد کشور شوند و حق انتخاب مصرفکنندگان از بین نرود. اینها پرسشهایی است که همیشه جامعه از مقامات اقتصادی کشور مطرح کرده اما با وجود اعمال قوانین سفت و سخت و گسترده شدن فعالیت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز روز به روز و سال به سال واردات این محصولات بیشتر و بیشتر میشود و فعالیت این شبکه به حدی گسترده است که به نظر میرسد سکوت مقامات اقتصادی کشور در این راستا معنادار است.