گروه سیاسی: رئیسی به نمایندگی از دولت ایران، پیشنهادات 10 مادهای را در جمع سران کشورهای اسلامی – عربی مطرح کرد که مهمترین بند آن مربوط به ضرورت قطع روابط سیاسی با رژیم صهیونیستی بود. بعد از سخنرانی رئیس جمهور کشورمان، حسین امیر عبداللهیان در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اجرای ۱۰ پیشنهاد عملیاتی رئیس جمهور در نشست مشترک سران کشورهای اسلامی و عربی، میتواند فورا جنایات صهیونیستها در غزه را متوقف و راه ارسال گسترده کمکهای انساندوستانه را باز نماید. اتحاد کشورهای اسلامی عرصه را برای بازیسازی واشنگتن به نفع رژیم آپارتاید تنگ میکند.»
قطع روابط ابزاری بُرنده و تاثیرگذار
پیشنهادات ایران در جمع سران کشورهای اسلامی، در قیاس با بیانیه پایانی نشست ریاض، گامی پیشروتر و راهکاری عملیتر بود. شرکت کنندگان در اجلاس سران عربی - اسلامی در شهر ریاض حملات و جنایات جنگی رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه را محکوم کرده و خواستار توقف فوری جنگ، شکستن محاصره غزه و ارسال کاروانهای کمکهای بشردوستانه عربی اسلامی و بین المللی به این منطقه شدند.
درخواستهایی مطرح شدکه در ظاهر امر بسیار منطقی هستند اما در عمل تکراری بوده و حرف جدید با خود نداشت.
در همین راستا، دریابان علی شمخانی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بیانیه ۵۷ کشور اسلامی و عربی در اجلاس ریاض شرط لازم برای کنش فعال در قبال جنایات رو به افزایش رژیم جعلی اسرائیل است اما قطعا کافی نیست.
ابزارهای بُرندهای چون انرژی، تجارت، ترانزیت، قطع روابط و کرسیهای در اختیار این کشورها در مجامع بینالمللی باید پشتوانه اجرای
تصمیمات باشد.»
علاوه بر شمخانی، پیشنهادات ایرانی از سوی برخی دیگر از سیاسیون کشورمان به عنوان مشخص کردن مسیر دو راهی حق و باطل عنوان شده است.
دوگانه دو راهی تسامح یا تقابل با رژیم صهیونیستی
رویکرد ایران در نشست غزه، دوگانهای جدی را در خوانش جنگ غزه ونواع مواجهه با رژیم صهیونیستی در برابر کشورهای اسلامی قرار داده است. تهران با صراحت میگوید اگر میخواهید مانع حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی شوید و اگر واقعا قصد دارید که جنگ متوقف شود، باید روابط خود را با رژیم اسرائیل متوقف کنید. صدور بیانیه و درخواست شفاهی نه تنها پاسخگو نیست بلکه نوعی پالس مثبت به تلآویو برای ادامه حملات و جنایاتاش است. در واقع، اکنون با دوگانه همیشگی سازش یا تقابل مواجه هستیم. هیچ راه میانی برای وسط بازی قابل ترسیم نیست. یا کشورهای اسلامی ارادهای واقعی برای تقابل با جنایت رژیم صهیونیستی دارند یا اینکه تنها در ظاهر امر اقدامات تلآویو را محکوم میکنند. این دوگانه در آینده تحولات میدانی جنگ غزه به طور حتم جدیتر نیز خواهد شد. حتی افکار عمومی جهان عرب نیز رهبران سیاسی خود را در مواجهه با این دوگانه قرار میدهند.
چرا رهبران عربی همچنان با تلآویو از در سازش وارد میشوند؟
بیانیه پایانی نشست اضطراری سران کشورهای اسلامی در پایتخت عربستان به وضوح نشان داد که حداقل در شرایط فعلی رهبران عربی همانند رویه چند سال اخیر خود، همچنان بر روی بازی در مدار سازش و تسامح با رژیم اسرائیل اصرار دارند. تمامی واقعیات میدانی نشانگر آن است که وابستگی سران کشورهای عربی به غرب و آمریکا به اندازهای است که حاضر نیستند هیچگونه اقدام عملی پر ریسکی را برای مقابله با رژیم صهیونیستی انجام بدهند. به نظر میرسد در منظومه فکری رهبران عربی، هنوز رویای تحقق صلح ابراهیم پررنگ است. آنها هنوز امیدوار هستند که رژیم اسرائیل از طریق مذاکره و صلح حقوق فلسطینیها را رعایت کند. تحلیل بخشی از رهبران عربی این است که از درون جنگ غزه میتوان طرح دو کشوری را میان اسرائیل و فلسطین به سرانجام رساند. فراتر از این موضوع به نظر میرسد طیف جوان رهبران عرب، از درون جنگ غزه حذف و تضعیف جریان اخوانالمسلمین را مدنظر دارند. آنها تا حدود زیادی موافق تضعیف شدید و حذف جایگاه جنبش اخوانی حماس از معادلات فلسطین هستند. شاید در پشت پرده رهبران عربی، نه تنها از حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی ناراحت نیستند، بلکه از جنگ این رژیم با حماس خشنود نیز هستند.