گروه سیاسی: اولین نشست کمیته مشترک سه‌جانبه کشورهای ایران، عربستان و چین که روز جمعه در پکن در سطح معاونان برگزار شد، روز شنبه پس از دیدار دیپلمات‌های ارشد تهران و ریاض با وزیر امور خارجه چین ابعادی ویژه‌تر به خود گرفت.
به گزارش تجارت آنلاین این نشست با ریاست «دنگ لی» معاون وزیر خارجه چین و با حضور «ولید بن عبدالکریم الخریجی» معاون وزیر خارجه عربستان و «علی باقری کنی» معاون سیاسی وزیر خارجه ایران برگزار شد. در این نشست، اعضا نتایج مثبت احیای روابط ایران و عربستان، بازگشایی سفارت‌خانه، مساله جنگ غزه و همچنین دیدارهای دوجانبه که با میانجی‌گری چین حاصل شد را مرور کردند. طرف‌های سعودی-ایرانی همچنین تعهد کامل خود را اجرای توافق پکن که در ماه مارس گذشته به دست آمد را ابراز کردند. طرف چینی نیز بر آمادگی خود به‌منظور ادامه‌دادن نقش سازنده خود و حمایت از اتخاذ گام‌های بیشتر توسط تهران و ریاض برای تقویت روابط را ابراز کرد. همچنین، روز شنبه، معاونان وزرات خارجه ایران با «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست چین و رئیس دفتر امور خارجی حزب در پکن دیدار داشتند. بنا بر گزارش‌های منتشر شده، نشست بعدی در ژوئن ۲۰۲۴ و در عربستان برگزار خواهد شد.
پیشنهادات سه‌گانه چین برای گسترش مناسبات ایران و عربستان
«وانگ یی» وزیر خارجه چین در جریان دیدار با باقری و الخریجی، ضمن تبریک برگزاری موفقیت‌آمیز اولین نشست کمیته مشترک سه‌جانبه، گفت: چین همواره از مردم خاورمیانه در جستجوی مستقل مسیر توسعه خود حمایت کرده و از همبستگی و هماهنگی کشورهای خاورمیانه برای حل و فصل مسائل امنیتی منطقه حمایت کرده است. همچنین از عربستان سعودی و ایران در پیشبرد مستمر روند بهبود روابط حمایت کرده است. وی تصریح کرد: چین مایل است با استفاده از فرصت نشست سه‌جانبه و به منظور تحقق دوستی و حسن همجواری بین عربستان و ایران، نیروی محرکه جدیدی تزریق نماید و برای پیشبرد صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه کمک‌های جدیدی را ارائه دهد. این دیپلمات ارشد چینی برای پیشبرد مستمر روند بهبود روابط عربستان و ایران، سه پیشنهاد ارائه داد.
وی پیشنهاد اول را پایبندی به انتخاب استراتژیک آشتی دو کشور و عدم تزلزل آن عنوان کرد و گفت: بهبود روابط عربستان و ایران به نفع منافع دو طرف بوده و مطابق انتظارات جامعه جهانی است. وزیر امور خارجه چین با بیان این که این موضوع همچنین موجب افزایش نفوذ منطقه‌ای و بین‌المللی دو کشور خواهد شد، افزود: امیدواریم که هر دو طرف به خودمختاری استراتژیک پایبند باشند، تمرکز استراتژیک را حفظ کرده و از طریق گفتگو و مشورت، اعتماد متقابل را افزایش دهند تا به دوستی و حسن همجواری پایدار و همه‌جانبه دست یابند.
این دیپلمات ارشد چینی پیشنهاد دوم را ارتقای بیش از پیش روند بهبود روابط عنوان کرد و گفت: طرف چینی از گفتگوهای فعال عربستان سعودی و ایران برای همکاری و گسترش تبادلات انسانی در زمینه‌های اقتصادی و تجارت، امنیت، مبادلات مردمی و فرهنگی و غیره استقبال می‌کند و به منظور کمک به بهبود روابط طرفین، مایل است تبادلات خود با عربستان سعودی و ایران را تقویت کند. وی تصریح کرد: امیدواریم طرفین بیشتر با هم ارتباط برقرار کرده و مشورت کنند تا سوء تفاهم‌ها را به‌موقع برطرف سازند و از قضاوت‌های نادرست جلوگیری نمایند. در طی این روند، چین مایل است به ایفای نقش مثبت و سازنده خود ادامه دهد.
وزیر امور خارجه چین پیشنهاد سوم را حذف مداخلات خارجی عنوان کرد و افزود: عربستان سعودی و ایران با بهبود روابط در سمت درست تاریخ ایستاده‌اند. خاورمیانه دیگر به عرصه منازعات ژئوپلیتیک قدرت‌های بزرگ بدل نخواهد شد، سرنوشت خاورمیانه باید در دستان مردم کشورهای منطقه خاورمیانه باشد. وی با تاکید بر این که باور داریم عربستان سعودی و ایران، از توان و خرد کاملی (کافی) برای از بین بردن به موقع مداخلات خارجی و پیشبرد پیوسته و بلندمدت روند آشتی و حفظ صلح و ثبات بلندمدت در منطقه برخوردار هستند، تصریح کرد: چین از تلاش مشترک عربستان سعودی و ایران در شکل‌گیری موضع واحد و قدرتمندتر در میان کشورهای اسلامی در موضوع تشدید درگیری فلسطین و اسرائیل، حمایت می‌کند.
اعلام همراهی پکن با تهران و ریاض در باب مساله فلسطین
در بخشی دیگر از نشست سه جانبه دیپلمات‌های ارشد پکن، تهران و ریاض، بیانیه مشترکی در باب مساله فللسطین و جنگ غزه صادر شد. ایران، عربستان و چین در پایان نشست سه جانیه و در بیانیه‌ای مشترک درباره ادامه یافتن وضعیت فعلی در نوار غزه ابراز نگرانی کردند. در این بیانیه مشترک آمده است: «ما درباره ادامه یافتن وضعیت کنونی در غزه به عنوان تهدیدی برای امنیت و صلح در منطقه، ابراز نگرانی می‌کنیم». این سه کشور همچنین بر ضرورت «توقف فوری عملیات نظامی در غزه، فراهم آوردن کمک پایدار برای غیرنظامیان و مخالفت با کوچاندن اجباری فلسطینیان» تأکید کردند. حملات رژیم صهیونیستی به مردم و زیرساخت‌های غزه که هفتادمین روز خود را سپری می‌کند، منجر به شهادت حدود ۲۰ هزار نفر شده که اغلب آنها کودکان و زنان هستند. این سه کشور تاکید کردند هرگونه ترتیبات درباره آینده فلسطین باید تجسم اراده مردم فلسطین باشد و باید از حق مردم فلسطین برای ایجاد کشور و تعیین سرنوشت خود حمایت کند.
همچنین، انگ یی وزیر خارجه چین بعد از دیدار با باقری و الخریجی، با بیان این که چین همواره در کنار اکثریت کشورهای عربی و مسلمان ایستاده و از احیای حقوق مشروع مردم فلسطین حمایت می‌کند، گفت: اولویت اصلی، ترویج آتش‌بس و توقف جنگ در منطقه غزه، پیشبرد کمک‌های بشردوستانه و از سرگیری مذاکرات فلسطین و اسرائیل است.
استقبال تهران و ریاض از گسترش همکاری‌ها و هماهنگی‌ها با چین
در سطحی دیگر، الخریجی و باقری نیز در این دیدار ضمن تشکر از میزبانی چین، از اثرگذاری این نشست در اجرای توافق پکن و پیشبرد بهبود روابط عربستان و ایران تشکر و اظهار کردند: روابط عربستان و ایران در مسیر مثبتی به پیش می‌رود. آنها همچنین تصریح کردند: دو طرف به تقویت همکاری‌ها در زمینه اقتصادی، تجاری، امنیتی، مبادلات مردمی و فرهنگی و غیره ادامه خواهند داد و برای رسیدن به نتایج آشتی بیشتر و پیشبرد مشترک امنیت، ثبات و توسعه منطقه ادامه خواهند داد. توافق پکن، صفحه جدیدی را برای نقش‌آفرینی فعال چین در خاورمیانه باز کرده است. عربستان سعودی و ایران از چین برای ایفای نقش بیشتر در توسعه منطقه خاورمیانه استقبال و حمایت می‌کند و مایل هستند با طرف چینی برای حفظ چندجانبه‌گرایی، ارتقای توسعه و پیشرفت منطقه و جهان و نوشتن فصل جدیدی در همکاری‌های سه‌جانبه همکاری کند. الخریجی و علی باقری همچنین ضمن تشکر از ابتکارات و تلاش‌های چین برای تنش‌زدایی از اوضاع غزه، تمایل خود را برای تقویت همکاری‌ها با چین در زمینه‌های دوجانبه و چندجانبه و نیز پیشبرد مساله فلسطین و رسیدن به راه‌حل عادلانه و پایدار در اسرع وقت اعلام کردند.
