مهدی ذاکریان
کارشناس مسائل بین‌الملل
از منظر حقوق جنگ و حقوق بین‌الملل بشردوستانه اماکن غیرنظامی، مدارس، پایگاه‌های امدادی و نیروهای امدادی و همچنین بیمارستان‌ها اماکنی هستند که بر اساس کنوانسیون چهارگانه ژنو، نباید مورد حمله قرار بگیرند و حمله به این اماکن جنایت جنگی محسوب می‌شود که مرجع .پیگیری آن هم دیوان کیفری بین‌المللی خواهد بود. در مورد وضعیت غزه هم دقیقاً چنین مسائلی مطرح هستند؛ چراکه دولت فلسطین اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی را به تصویب رسانده و می‌تواند در این مرجع قضایی علیه اسرائیل و اقدامات آنها علیه غیرنظامیان در غزه اقدام کند. باید توجه شود که از منظر سیاسی و نظامی هم نظامیان اسرائیل مدعی هستند که در این اماکن غیرنظامی، نیروهای حماس حضور دارند.
تل‌آویو اعلام کرده در زیر برخی از بیمارستان‌ها، مقر فرماندهی حماس و تسلیحات مربوط به این جریان وجود دارد که البته حماس هم تمامی این ادعاهای اسرائیل را رد کرده است. بر همین اساس راه‌حل بین‌المللی برای جلوگیری از حملات به اماکن غیرنظامی و مراکز ممنوعه این است که کشورهای بی‌طرف مانند سوئیس به این پرونده ورود کنند و پیشنهاد برپایی یک کمیته تحقیق را بدهند. همچنین سازمان ملل هم می‌تواند یک کمیته حقیقت‌یاب تشکیل دهد و تمامی اتفاقاتی که در آنجا رخ داده پیگیری شود که متاسفانه هنوز این کمیته حقیقت‌یاب تشکیل نشده است. اسرائیل همچنان مدعی است که حماس در مناطق غیرنظامی حضور دارد و حملات خود را اینگونه توجیه می‌کند که البته باز هم اقدامات تل‌آویو نقض حقوق بشردوستانه به حساب می‌آید. لذا به نظرم بهترین راه حل تشکیل کمیته حقیقت‌یاب خواهد بود و در غیر این صورت صرفاً دیوان کیفری بین‌المللی باید وارد میدان شود.
توجه داشته باشید که ایالات متحده و اسرائیل در روش کسب منافع با هم اختلاف دارند اما در مورد اصل منافع هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند و مخالفتی هم از سوی واشنگتن با منافع استراتژیک اسرائیل وجود نداشته و ندارد؛ چراکه نتیجه حضور اسرائیل در خاورمیانه تامین کننده منافع ایالات متحده بوده و همچنین حضور آمریکا هم تامین کننده امنیت و منافع اسرائیل به حساب می‌آید. البته در خصوص شیوه جنگ غزه هم اختلاف نظر میان آمریکا و اسرائیل وجود دارد اما در خصوص ریشه کن کردن حماس یا حق اسرائیل برای دفاع از خود به هیچ وجه مخالفتی از سوی آمریکا با اسرائیل دیده نمی‌شود. به همین دلیل است که ایالات متحده همانند تل‌آویو بر آتش‌بس موقت تاکید دارد؛ به صورتی که در این مدت کوتاه و پس از تبادل اسرا، مجدداً موج بازداشت‌ها در کرانه باختری به انضمام حمله و قتل عام ساکنان غزه از سوی اسرائیل تشدید می‌شود.
توجه کنید که نتانیاهو به دنبال نابود کردن دشمنان خود و صرفاً پیشرفت اشغالگری و در نهایت مشروعیت دادن به این روند است و حتی این مسئله تا جایی ادامه پیدا کرده که محصولات کشاورزی فلسطینی‌ها در کرانه باختری توسط اسرائیلی‌ها برداشت می‌شود که باید آنرا ممانعت از اجرای حقوق طبیعی فلسطینی‌ها دانست. آنچه در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد این است که عده‌ای همین حالا در سخن و عمل به دنبال آن هستند تا سازمان ملل و شورای امنیت علیه اسرائیل قطعنامه صادر کنند اما باید دانست که اسرائیل دشمن اروپا و اروپا دشمن اسرائیل نیست. به همین دلیل این سوال مطرح می‌شود که چرا کشورهای عربی و دولت‌های مسلمان هیچ اقدامی برای فلسطین و غزه انجام نمی‌دهند؟ برخی‌ها تا همین دیروز اعلام می‌کردند که قطعنامه شورای امنیت صرفاً یک کاغذ پاره است و حالا همان اشخاص خواستار آن هستند تا شورای امنیت سازمان ملل علیه اسرائیل قطعنامه صادر کند.
