مجید صفاتاج
کارشناس مسائل فلسطین
دریافــت پیشنهاد آتش‌بس توسط حماس یک اتفاق بسیار مهم و با اهمیت است. همان‌گونه که وزیر خارجه قطر اعلام کرد طرح پیشنهادی آتش‌بس با محوریت غزه مطرح شد که اسرائیل هم با آن موافق بود اما حماس ضمن اینکه تاکید کرده آتش‌بس باید کامل و جامع باشد، خواسته‌هایی را طرح کرده که نشان از دست برتر این جریان دارد. حماس می‌گوید که در مقابل یک اسیر اسرائیلی چیزی در حدود ۱۰۰ اسیر فلسطینی باید آزاد شوند که همین مساله نشان می‌دهد اسرائیل کمتر از ۲۰ درصد در تمام این روزها دستاورد برای خود رقم زده است. تمامی این روند در حالی اتفاق می‌افتد که کابینه نتانیاهو از طرف خانواده اسرای اسرائیلی و همچنین از سوی احزاب راستگرا تحت فشار قرار دارد.
این در حالیست که در واشنگتن هم بایدن تحت فشار قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که بحث کاهش کمک‌های تسلیحاتی مطرح شده و از سوی دیگر مخالفان داخلی کاخ‌سفید هم نمی‌خواهند که بیشتر از این در مورد کشتار غیرنظامیان غزه از سوی اسرائیل تحت فشار افکار عمومی قرار بگیرند. به همین دلیل معتقدم که شرط حماس در مورد آزاد شدن اسرای اسرائیلی و میزان آن باعث شده که تل‌آویو زیر بار فشار قرار بگیرد. این وضعیت باعث شده که منازعه مذکور فقط یک برنده داشته باشد که آن هم حماس است. واقعیت این است که کشتار غیرنظامیان باعث تقویت جایگاه حماس شده و از سوی دیگر اسرائیل هم نمی‌تواند کشتار غیرنظامیان را به عنوان دستاورد مشخص پس از گذشت ۱۲۰ روز برای خود اعلام کند.
دورنمای غزه نشان می‌دهد که شرایط به همین صورت ادامه خواهد داشت و حتی ممکن است که شدت و ضعف بیشتری در این میان شاهد باشیم. ایالات متحده اگرچه نمی‌خواست وارد منجلاب منطقه شود اما به هر ترتیب اسرائیل توانست آمریکا را وارد یک باتلاق جدید در خاورمیانه کند که این بر خلاف میل واشنگتن بوده است. در این میان شرایط بایدن در داخل ایالات متحده هم مناسب نیست و به‌رغم میل خود وارد یک فرایند جدید و خطرناک شده که می‌تواند موجب سقوط رئیس‌جمهوری ایالات متحده در انتخابات آتی شود. در یمن هم انصارالله به اقدامات خود ادامه می‌دهد و به موازات این روند در سوریه و عراق هم آمریکا پاسخ‌های متعددی را دریافت کرده و در مجموع باید گفت که شرایط برای ایالات متحده چندان خوشایند و مناسب نیست.
توجه داشته باشید که تل‌آویو تخلیه غزه از حضور حماس را مطرح کرده بود و بحث استقرار یهودی‌ها در این منطقه را دنبال می‌کرد که در نهایت چنین اتفاقی رخ نداد. اسرائیل به این نتیجه رسیده که حماس را نمی‌توان به صورت عملی از بین برد و در این وضعیت ایالات متحده ناگزیر است که پرونده غزه را به یک سرانجام مشخص برساند؛ چراکه همین حالا در غرب تظاهرات علیه ایالات متحده و اسرائیل به صورت هفتگی یا روزانه برپا است که این یک موج منفی علیه آنها را به وجود آورده است. به همین جهت اگر ایالات متحده از عقلانیت سیاسی برخوردار باشد باید اعلام توقف حمایت از اسرائیل را در دستور کار خود قرار دهد یا اینکه حداقل تل‌آویو را برای پذیرش آتش‌بس تحت فشار قرار دهد.
