کد خبر: ۳۰۱۱۶
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۲:۰۱
با پایان سال 1394 و فرارسیدن نورز 95، اقتصاد ایران شرایط متفاوتی را تجربه می کند. پس از توافق هسته ای و لغو تحریمهای اقتصادی که بر ضد جمهوری اسلامی ایران اعمال شده بود، اکنون دوران انتظار اقتصاد ایران برای لغو تحریمها سپری شده و اکنون لازم است گامهای عملی برای بهبود شرایط اقتصادی و رفع مشکلات معیشتی مردم برداشته شود. در طول دو سال و نیم گذشته که از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید سپری می شود، دولت در کنترل اسب سرکش تورم عملکرد موفقی داشته است و موفق شده تورم 45 درصدی پایان دولت محمود احمدی نژاد را به کمتر از 14 درصد کاهش دهد. اما رفع سایر مشکلات اقتصادی، به دلیل انتظار بالایی که نسبت به پیامدهای لغو تحریمها ایجاد شده بود، به پسابرجام موکول شد. سه ماه پایانی سال 94 به لغو گام به گام تحریمها سپری شد و اکنون در آستانه سال نو، می توان گفت که دولت در سال 1395 با 5 چالش مهم اقتصادی مواجه خواهد بود که در صورت عدم رفع آنها، بهبود وضعیت اقتصادی کشور به راحتی امکانپذیر نخواهد بود:

چالش اول : یارانه نقدی

مهمترین چالش پیش روی دولت، یارانه نقدی است. یارانه ای که به زعم کارشناسان، به دلیل رشد تورم، ارزش آن به کمتر از نصف زمانی که وضع شده بود کاهش یافته و ارزش آن نه 45 هزار تومان، بلکه کمتر از 25 هزار تومان است.

وزرای اقتصادی دولت بارها از مشکلات پرداخت یارانه نقدی سخن گفته و حتی شب پرداخت یارانه را مصیبت عظمای دولت خوانده اند. اما هنوز گام عملیاتی برای کاهش تعداد یارانه بگیران یا ساماندهی آن ایجاد نشده است. از سوی دیگر برخی معتقدند که یارانه نقدی، نه صرفا برای اقشار آسیب پذیر، بلکه سهم کلیه مردم از پول نفت است که نمی توان برخی را از دریافت آن محروم ساخت.

هر چند که با کاهش قیمت نفت، این استدلال اندک اندک رنگ باخته است.

دولت اگر می خواهد از منابع مالی خود به نحو مطلوبتری استفاده کرده و آن را به سمت رونق تولید و ایجاد اشتغال سوق دهد، لازم است ابتدا چالش یارانه نقدی را حل کند. چالشی که به نظر می رسد گامهایی برای رفع آن برداشته شده و قرار است گروههایی که ویژگی های آنها هم اعلام شده از دریافت یارانه محروم شوند. اما اینکه به دلیل حساسیت موضوع، دولت تا چه اندازه قادر به عملیاتی ساختن طرح خود برای ساماندهی وضعیت پرداخت یارانه نقدی است، موضوعی است که گذشت زمان آن را اثبات خواهد کرد.

چالش دوم : نفت ارزان

در شرایطی که دولت باید هر ماه بودجه کلانی را صرف پرداخت یارانه نقدی کند، قیمت جهانی نفت نیز به شدت سقوط کرده است تا درامدهای ارزی دولت به شدت کاهش یابد. سرعت روند کاهش قیمت نفت در یک سال و نیم اخیر، در طول تاریخ بیسابقه است و همین امر دولت را با کمبودهای مالی فراوانی مواجه کرده است. نفت ارزان، مهمترین چالش پیش روی دولت تدبیر و امید است به گونه ای که حتی اگر برنامه افزایش تولید نفت ایران هم تحقق یابد، باز هم به دلیل سقوط قیمت نفت، درآمدهای ارزی دولت کمتر از دولت قبل خواهد بود. فراموش نکنیم که دولت قبل، یارانه نقدی را با بهره گیری از نفت 110 دلاری پرداخت می کرد و اکنون دولت با نفت زیر 40، مشکلات فراوانی پیش رو دارد. نفت ارزان چالش مهم دولت در سال 95 خواهد بود و دولت باید امیدوار باشد که نفت از این ارزانتر نشود تا با کسری بودجه مواجه نباشد.

چالش سوم : رفع رکود گسترده

دولت تمام تلاش خود را در دو سال گذشته صرف کاهش تورم کرد و از آنجا که همواره معادله ای معکوس میان تورم و رکود اقتصادی وجود دارد، رکود در بخشهای مختلف تولیدی و صنعتی همچنان تداوم یافت. حال که برجام اجرایی شده، انتظار فعالان اقتصادی برای رفع رکود همه گیر اقتصادی افزایش یافته است. به همین دلیل دولت در سال 95، چالش مهمی برای رفع رکود اقتصادی پیش رو خواهد داشت. بخش مهمی از امتیازات مثبتی که دولت در کارنامه عملکرد اقتصادی خود می تواند ثبت کند، حاصل رفع رکود می تواند باشد.

چالش چهارم : بهبود رشد اقتصادی

بر اساس سند چشم انداز بیست ساله که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده بود، رشد اقتصادی کشور در سال 1404 باید به 8 درصد افزایش یابد. اما طی سالهایی که دولت قبل روی کار بود، شاهد کاهش رشد اقتصادی و حتی ثبت ارقام صفر و منفی برای رشد اقتصادی بودیم. به همین دلیل دولت برای افزایش رقم رشد اقتصادی کار دشواری پیش رو داشت. هرچند گامهایی برای بهبود رشد اقتصادی برداشته شده، اما رقم رشد اقتصادی 9 ماهه ابتدایی امسال هفت دهم درصد اعلام شده است. کسی انتظار ندارد دولت در پایان سال 95 یا پایان عمر خود در نیمه سال 96، رشد اقتصادی 8 درصدی را تحقق بخشد. اما اکنون که تحریمها لغو شده، انتظار از دولت برای افزایش رشد اقتصادی بیشتر و بیشتر شده است و این چالش دیگر دولت در سال جدید است.

چالش پنجم : رسانه های مخالف

نام رسانه هایی را که با تمام وجود، دولت را تحت فشار قرار داده اند نمی توان رسانه های منتقد گذاشت چراکه به گونه ای به صراحت علیه دولت موضع گیری می کنند که آنها را می توان رسانه های مخالف دولت نامید. این رسانه ها تمام تلاش خود را برای ناتوان نشان دادن دولت در حوزه اقتصادی و ناامید کردن مردم از تحقق مطالبات اقتصادی و معیشتی به کار بسته اند و حتی از زدن تیترهایی همچون "یارانه مردم خوردن ندارد" و امثال آن هم کوتاهی نمی کنند. طبیعتا فعالیت این رسانه ها در ماههای پایانی حیات دولت فعلی افزایش خواهد یافت و سعی خواهند کرد سطح توقعات مردم از دولت را افزایش دهند. چگونگی خنثی کردن فعالیتهای تخریبی این رسانه ها به دلیل تاثیرگذاری روی مردم، از مهمترین چالش های دولت در سال 95 خواهد بود.

نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار