مجتبي آزاديان
روزنامهنگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
صبح 19 آذر ماه اولین سفارش ساخت کشتی با فاینانس خارجی توسط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و هیوندای کره جنوبی بعد از توافق هستهای به امضا رسید.
بر اساس این قرارداد گروه صنایع سنگین هیوندای، بزرگترین گروه کشتیسازی جهان اعلام کرد: قرارداد ساخت کشتی های کانتینری مگاسایز 14 هزار و500 TEU و تانکرهای حمل مشتقات نفتی و محمولات شیمیایی 49 هزار تنی را با تامین مالی بانکها و شرکتهای کرهای با کشتیرانی ایران به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای کشتیرانی خاورمیانه در سئول منعقد کرده است. به درخواست کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و به منظور توسعه صنایع کشتی سازی ایرانی، در کنار این قرارداد، شرکت کشتیسازی گروه صنایع سنگین هیوندای (HHI)، برنامه تبادل نظر و پیگیری همکاری فنی با یکی از یاردهای کشتیسازی داخلی را در دستور کار خود قرار داده است. کشتیهای کانتینری سفارش شده، ابعادی برابر با 366 متر طول، 48.2 متر عرض و 29.9 متر ارتفاع داشته و تانکرهای حمل مشتقات نفتی و محمولات شیمیایی، 183 متر طول، 32.2 متر عرض و 19.1 متر ارتفاع دارند. کشتیهای کانتینری در یاردهای کشتیسازی HHI و تانکر های حمل مشتقات نفتی و محمولات شیمیایی در یاردهای HMD در شهر اولسان کره، منطبق با آخرین استانداردهای سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO)، شامل مقررات محدود کننده انتشار گازهای NOX ساخته میشوند. لازم به ذکر است این قرارداد، به عنوان اولین سفارش ساخت کشتی برای شرکتهای ایرانی در یاردهای بینالمللی پس از توافق هستهای میان ایران و گروه 5+1 و اجرایی شدن برجام در دی ماه 1394، قلمداد میشود. همچنین روابط عمومی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: طی موافقتنامه اجرایی که توسط طرفین به امضا رسید شرکت هیوندایی متعهد شد نسبت به نهایی کردن برنامه آموزش نیرو، انتقال دانش طراحی، مهندسی و اطلاعات فنی و مدلهای نرمافزاری با یکی از شرکتهای سازنده کشتی در داخل کشور طی حداکثر چهار ماه اقدام کند. شرکت هیوندایی نیز همچنین متعهد شد از تولیدات و توانمندیهای فناوری شرکتهای دانش بنیان و تولیدی جمهوری اسلامی ایران نهایت استفاده را در ساخت و نصب تجهیزات و تولید نهایی محصولات دریایی بهرهگیری کند. این اتفاق مهم موجب رشد و شکوفایی و توسعه پایدار صنایع کشتیسازی با استفاده از فناوریهای نوین بینالمللی خواهد شد. در حالی که قرارداد ایران با شرکت کرهای برای ساخت 10 فروند کشتی منعقد شده که قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا و زیرمجموعههایش به شدت نسبت به این قرارداد موضع گرفته و آن را مقابله با تولید داخل و به زمین زدن صنعت و توان داخلی میدانند و فرمانده قرارگاه یکشنبه رسما از رئیس جمهور خواست که این قرارداد را ملغی کند. نگاهی به وقایع مختلف از ابتدای تحریمها و اتکا به توانمندیهای داخل و قراردادهای بسته شده و اجرایی شدن آنها، به خوبی نشان از این امر دارد که شرکتهای داخلی به ویژه خاتمالانبیا و زیرمجموعههایش مانند صدرا و نیز ایزایکو و ... مشکلات عدیدهای داشتهاند و نتوانستهاند در این صنعت ساخت نفتکش توفیقی کسب کنند و به نظر میرسد که حداقل در این زمینه با توجه به پایبندی کرهایها به تعهداتشان، اتکا نکردن دولت به توان تولید داخل، بهانهای بیش نیست و بهتر است شرکتهای تولید داخل ابتدا به مشکلات خود و رفع آنها توجه نشان دهند و سپس مدعی شوند. با نگاهی به قراردادهای پیشین کشتیسازی با صدرا و ایزایکو، متوجه میشویم که این شرکتها در دوران تحریم به تعهدات خود در قراردادها از منظر قیمت نهایی و زمان تحویل، پایبند نبودهاند و به علل مختلف نتوانستهاند، خوشحسابی خود را به اثبات برسانند. در پایان باید گفت، حال که برجام چنین فرصتی را در اختیار ایران قرار داده که پس از سالها تحریم بتواند در زمینههای مختلف با شرکتهای خارجی قرارداد امضا کند، و با توجه به موقعیت و جایگاه شرکت کرهای به عنوان بزرگترین شرکت ساخت کشتی در جهان، و نیز پایبندی به تعهداتش حتی در قراردادهای پیش از تحریمها، دیگر نباید فرصت را از دست داد و حال که قرارداد جدید حتی زمینه انتقال فناوری، برنامه آموزش نیرو، انتقال دانش طراحی، مهندسی و اطلاعات فنی و مدلهای نرمافزاری با یکی از شرکتهای سازنده کشتی در داخل کشور طی حداکثر چهار ماه را نیز برای شرکتهای داخلی فراهم آورده است، نباید فرصتسوزی کرد و به بهانه حمایت از شرکتهای ضعیف و ورشکسته و بیپول داخلی، این موقعیت بزرگ را از دست داد.