متناسب با امکانات و منابع، برنامه نمی نویسیم

ابوذرندیمی
مشاور رئیس سازمان برنامه و بودجه
ما از سه منظر می‌توانیم برنامه را در کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس بررسی کنیم؛ نخست،‌ از منظر حق نمایندگی است که این حق را داشتند، از منظر تحقق که بسیاری از اینها باید احصای مالی شوند چراکه بسیاری از مواد دارای بار مالی فرابودجه‌ای هستند . سوم از منظر قوانین است. چون برخی از قوانین را تکرار و یا اصلاح کرده است در حالی‌که هیچیک وظیفه برنامه نیست. نوشتن قانون نیز دارای ضوابطی است و باید در این زمینه به واقعیت‌ها توجه داشت. لذا این برنامه فراتر از قانون‌نویسی و بودجه‌بینی است. اگرچه این حق نمایندگان است ولی در عین‌حال با دو بن‌بست شورای نگهبان و بار مالی احصا نشده مواجه می‌شود. دولت در ابتدا برنامه‌ای 35 ماده‌ای شامل جداول و احکام اجرای برنامه به مجلس ارائه کرد. در حال حاضر هم مواردی را که در جداول ارائه شده، قابل قبول است اما خارج از آن امکان‌پذیر نیست. حال با این تغییراتی که در مجلس روی برنامه صورت گرفته، باید بررسی مجدد انجام شود تا بتوان احکام را تبدیل به جداول کرد و برای بار مالی کف و سقف  تعیین کرد.  ما اکنون در حدود 300 هزار میلیارد تومان بودجه می‌نویسیم و به‌نظر می‌رسد که این رقم باید یک‌ونیم برابر افزایش پیدا کند تا مواد محقق شوند. به تعبیر دیگر، از نظر ما در پنج سال بودجه که سال نخست آنهم ارائه شده، یک‌ونیم تا دو برابر باید افزایش منابع داشته باشیم که این امر در همه بخش‌ها اعم از عمرانی، اقتصادی، سرمایه‌گذاری و حتی سرمایه‌گذاری خارجی ما محسوس است. طبق آماری که از 5 برنامه قبلی توسعه داشته‌ایم، خوشبینانه‌ترین آنها 25 درصد تحقق داشته است.  اگر بخواهیم به این برنامه نگاه کنیم، پیش‌بینی من این است کمتر از 25 درصد تحقق اهداف را خواهیم داشت. در عمل بخش عمده‌ای از بخش‌های این برنامه با مشکل تحقق منابع مواجه خواهند شد.  بنده در تمامی مراحل بررسی برنامه ششم توسعه تا زمان گزارش به صحن علنی حضور داشتم و به‌زودی نیز بار مالی تمامی احکام و جداول را اعلام می‌کنیم. وقتی تاکنون 5 برنامه نوشته‌ایم و تنها یک‌چهارم آنها محقق شده، به این معنی است که مطابق و متناسب با امکانات و منابع برنامه ننوشته‌ایم.