مجتبي آزاديان
روزنامهنگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
با بررسيهاي انجام شده توسط سازمان بورس در گزارشهاي سالانه شرکتها که منتشر شد تعدادي از گزارشهاي حسابرسي از جمله برخي گزارشهاي سازمان حسابرسي و موسسات حسابرسي معتمد سازمان حاوي بخش اظهارنظر نسبت به کنترلهاي داخلي و موارد عدم رعايت الزامات کنترلهاي داخلي بود. در مورد گزارش حسابرسان نسبت به کنترلهاي داخلي موضوعات مختلفي مطرح شد. در اين خصوص جامعه حسابداران رسمياعلام کرد که براي گزارش نسبت به کنترلهاي داخلي، بايد استاندارد حسابرسي مصوب سازمان حسابرسي وجود داشته باشد تا حسابرسان بتوانند نسبت به کنترلهاي داخلي اظهارنظر کنند.براين اساس مقرر شد که از صدور گزارش اظهارنظر حسابرس نسبت به کنترلهاي داخلي به صورت مثلاً گزارش مقبول يا مردود و ... تا زمان تدوين استاندارد حسابرسي مربوطه توسط سازمان حسابرسي صرف نظر شود و در گام اول در چارچوب مفاد ماده 45 قانون بازار اوراق بهادار و ماده 9 دستورالعمل موسسات حسابرسي معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، از چک ليست مربوط به کنترل داخلي که عمدتا برگرفته از چک ليست موجود در دستورالعمل حسابرسي و نحوهي تنظيم گزارشحسابرسي جامعهي حسابداران رسميو سازمان حسابرسي ميباشد، استفاده شود و بر اساس آن موارد عدم رعايت، در بخش "گزارش در مورد ساير الزامات قانوني و مقرراتي" در گزارش حسابرس مستقل نسبت به صورتهاي مالي درج شود.
اما در خصوص پيشبينيها از آينده گزارشگري و اطمينانبخشي کنترل داخلي در شرکتهاي فهرستشده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ايران بايد گفت: با توجه به توضيحاتي که در خصوص اهميت استقرار کنترلهاي داخلي و گزارشگري نسبت به آن ذکر شده است، سازمان بورس پيگيري جدي در اين خصوص را در دستور کار داشته و همکاري بسيار خوبي با مديران شرکتها، حسابرسان معتمد، انجمن حسابرسان داخلي، سازمان حسابرسي و جامعه حسابداران رسميداشت و نتايج مورد نظر محقق شد.
اما در خصوص چالشهاي پيش روي حسابرسي داخلي در ايران بايد گفت که به نظر ميرسد عدم شناخت و آگاهي کافي اعضاي هيئت مديره و مديران ارشد شرکتها با کارکردها و وظايف حسابرسي داخلي، عدم تطابق آنچه که تاکنون واحدهاي حسابرسي داخلي در بسياري از شرکتها انجام ميدادهاند با وظايف و انتظارات از حسابرس داخلي طبق ضوابط موجود و در نتيجه پايين بودن سطح شناخت و آگاهي نسبت به وظايف حسابرسي داخلي، کم بودن افراد متخصص با توجه به اينکه در دانشگاهها به صورت جدي به اين موضوع پرداخت نشده و مجامع حرفهاي نيز در اين زمينه نوپا هستند، از جمله چالشهاي موجود باشد که با آموزش، فرهنگسازي و همکاري و هماهنگي بين گروههاي فوقالذکر اين موارد برطرف خواهد شد.