احسان سلطانی
پژوهشگر اقتصادی
مرکز مطالعات ریسک دانشگاه کمبریج نخستین تحلیل ارزیابی ترکیب صدمات وارده به شهرهای جهان در اثر دسته جامعی از تهدیدات مهم را ارائه کرده است. در این تحلیل 23 نوع تهدید در پنج طبقه بلایای طبیعی و اقلیمی مانند زلزله و توفان، مالی، تجاری و کسب و کار شامل سقوط بازار و تکانه‌های قیمتی، سیاسی، جنایی و امنیتی مانند بی‌ثباتی سیاسی، درگیری‌ها و تروریسم، فنآوری و فضای مجازی و سلامت و محیط زیست از قبیل بیماری‌های واگیردار و قحطی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در مطالعه ریسک شهرهای جهان، 300 شهر مهم بر اساس اقتصاد و موقعیت جغرافیایی انتخاب شده‌اند. این شهرها نیمی از اقتصاد جهان را دربرمی‌گیرند که تا سال 2025 میلادی سهم آنها به دوسوم از اقتصاد جهان خواهد رسید. همه این شهرها پرجمعیت هستند و شامل نیمی از پایتخت‌های جهان می‌شوند. در طی نیم قرن اخیر، این 300 شهر بیش از یک میلیون نفر از جمعیت خود را در اثر زلزله از دست داده‌اند، نیمی از آنها تحت تاثیر سیلاب‌های ویرانگر قرار گرفته‌اند و 32 شهر در معرض خطر آتش‌فشان قرار دارند. حداقل یک‌سوم از این شهرها بطور متوسط 5 مرتبه سقوط بازار سهام را تجربه کرده‌اند و 50 شهر درگیر جنگ شده‌اند.
در طی دوره 2015 تا 2025 میلادی، اثرات ترکیبی ریسک‌ها بر روی درآمد اقتصادی (تولید ناخالص داخلی) 300 شهر، در حدود نیمی از درآمد ناشی از رشد اقتصادی آنها ارزیابی می‌شود. شش تهدید اصلی بحران مالی، جنگ و درگیری داخلی، بیماری‌های واگیردار، توفان، زلزله و سیل در مجموع نزدیک به سه‌چهارم کل ریسک بر روی درآمد اقتصادی این شهرها را به خود اختصاص می‌دهند.
تایپه و توکیو بیشترین میزان ریسک درآمد اقتصادی با میزان به ترتیب 202 و 183 میلیارد دلار را دارا هستند. در تایپه به ترتیب توفان، زلزله و سقوط بازار و در توکیو به ترتیب درگیری داخلی، توفان، سقوط بازار، تکانه‌های بهای نفت و زلزله، در حدود 70 درصد از کل ریسک‌ها را شامل می‌شوند. بعد از این دو شهر، سئول و مانیل با میزان ریسک به ترتیب 137 و 114 میلیارد دلار قرار گرفته‌اند. مهمترین ریسک‌ها در این دو شهر به ترتیب توفان و جنگ و درگیری داخلی ارزیابی شده که در حدود 60 درصد از کل ریسک‌ها را دربرمی‌گیرد.
تهران پنجمین شهر در معرض ریسک درآمد اقتصادی جهان با میزان 109 میلیارد دلار ارزیابی شده است. 32 درصد از ریسک تهران مربوط به تهدید زلزله می‌باشد. تهران دومین شهر جهان از نظر تهدید ریسک درآمد اقتصادی ناشی از تهدید زلزله به میزان 35 میلیارد دلار به شمار می‌رود. سقوط بازار با سهم 5.5 درصد، تهدیدات تروریسم و سیل هر یک با سهم 2.4 درصد و خشکسالی با سهم 1.7 درصد در زمره ریسک‌های شهر تهران قرار می‌گیرد. دیگر شهرهای مهم کشور که دارای ریسک درآمد اقتصادی قابل توجهی می‌باشند شامل قم، اهواز، شیراز، کرج، کرمانشاه و تبریز هستند.
پس از تهران، شهر استانبول با تهدید ریسک درآمد اقتصادی 106 میلیارد دلار، ششمین شهر در معرض ریسک جهان است. مهمترین ریسک‌های این شهر به ترتیب تهدیدات زلزله، جنگ و درگیری داخلی، تکانه‌های بهای نفت و سقوط بازار می‌باشد. در سطح منطقه خاورمیانه پس از تهران و استانبول، شهرهای تل‌آویو، کابل و کویت (هریک با ریسک درآمد اقتصادی 49 میلیارد دلار)، جده و ریاض با ریسک درآمد اقتصادی به ترتیب 46 و 44 میلیارد دلار و ازمیر و قاهره با ریسک درآمد اقتصادی به ترتیب 35 و 34 میلیارد دلار قرار گرفته‌اند. نظر به درآمد اقتصادی شهرها، تاثیر ریسک‌ها بر روی اقتصاد آنها متفاوت است. به عنوان مثال تاثیر ریسک‌ها بر روی درآمد اقتصادی شهر کابل بیش از تهران می‌باشد. تهدیدات ناشی از جنگ داخلی و سقوط بازار بزرگترین سهم را در ریسک درآمد اقتصادی تل‌آویو دارد که برای کابل شامل تهدیدات ناشی از جنگ داخلی و زلزله است. برای شهرهای کویت، جده و ریاض تهدیدات ناشی از سقوط بازار و جنگ داخلی بیش از 80 درصد ریسک درآمد اقتصادی را شامل می‌شود.
دیگر شهرهای منطقه که از تاثیر ریسک بر درآمد اقتصادی قابل اهمیتی برخوردار هستند، شامل بیروت، ایروان، بغداد، آلماتی، ادانا و اسلام‌آباد می‌گردند.
هم‌اکنون بطور کلی الگوهای ریسک شهرها از کشورهای توسعه‌یافته به کشورهای در حال توسعه در حال انتقال است. موضوع مهم و حیاتی کاهش تاثیرات ریسک‌ها از طریق بهبود زیرساخت‌ها و مدیریت تاب‌آوری در برابر تهدیدات شهری می‌باشد.
پژوهشگر اقتصادی
مرکز مطالعات ریسک دانشگاه کمبریج نخستین تحلیل ارزیابی ترکیب صدمات وارده به شهرهای جهان در اثر دسته جامعی از تهدیدات مهم را ارائه کرده است. در این تحلیل 23 نوع تهدید در پنج طبقه بلایای طبیعی و اقلیمی مانند زلزله و توفان، مالی، تجاری و کسب و کار شامل سقوط بازار و تکانه‌های قیمتی، سیاسی، جنایی و امنیتی مانند بی‌ثباتی سیاسی، درگیری‌ها و تروریسم، فنآوری و فضای مجازی و سلامت و محیط زیست از قبیل بیماری‌های واگیردار و قحطی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در مطالعه ریسک شهرهای جهان، 300 شهر مهم بر اساس اقتصاد و موقعیت جغرافیایی انتخاب شده‌اند. این شهرها نیمی از اقتصاد جهان را دربرمی‌گیرند که تا سال 2025 میلادی سهم آنها به دوسوم از اقتصاد جهان خواهد رسید. همه این شهرها پرجمعیت هستند و شامل نیمی از پایتخت‌های جهان می‌شوند. در طی نیم قرن اخیر، این 300 شهر بیش از یک میلیون نفر از جمعیت خود را در اثر زلزله از دست داده‌اند، نیمی از آنها تحت تاثیر سیلاب‌های ویرانگر قرار گرفته‌اند و 32 شهر در معرض خطر آتش‌فشان قرار دارند. حداقل یک‌سوم از این شهرها بطور متوسط 5 مرتبه سقوط بازار سهام را تجربه کرده‌اند و 50 شهر درگیر جنگ شده‌اند.
در طی دوره 2015 تا 2025 میلادی، اثرات ترکیبی ریسک‌ها بر روی درآمد اقتصادی (تولید ناخالص داخلی) 300 شهر، در حدود نیمی از درآمد ناشی از رشد اقتصادی آنها ارزیابی می‌شود. شش تهدید اصلی بحران مالی، جنگ و درگیری داخلی، بیماری‌های واگیردار، توفان، زلزله و سیل در مجموع نزدیک به سه‌چهارم کل ریسک بر روی درآمد اقتصادی این شهرها را به خود اختصاص می‌دهند.
تایپه و توکیو بیشترین میزان ریسک درآمد اقتصادی با میزان به ترتیب 202 و 183 میلیارد دلار را دارا هستند. در تایپه به ترتیب توفان، زلزله و سقوط بازار و در توکیو به ترتیب درگیری داخلی، توفان، سقوط بازار، تکانه‌های بهای نفت و زلزله، در حدود 70 درصد از کل ریسک‌ها را شامل می‌شوند. بعد از این دو شهر، سئول و مانیل با میزان ریسک به ترتیب 137 و 114 میلیارد دلار قرار گرفته‌اند. مهمترین ریسک‌ها در این دو شهر به ترتیب توفان و جنگ و درگیری داخلی ارزیابی شده که در حدود 60 درصد از کل ریسک‌ها را دربرمی‌گیرد.
تهران پنجمین شهر در معرض ریسک درآمد اقتصادی جهان با میزان 109 میلیارد دلار ارزیابی شده است. 32 درصد از ریسک تهران مربوط به تهدید زلزله می‌باشد. تهران دومین شهر جهان از نظر تهدید ریسک درآمد اقتصادی ناشی از تهدید زلزله به میزان 35 میلیارد دلار به شمار می‌رود. سقوط بازار با سهم 5.5 درصد، تهدیدات تروریسم و سیل هر یک با سهم 2.4 درصد و خشکسالی با سهم 1.7 درصد در زمره ریسک‌های شهر تهران قرار می‌گیرد. دیگر شهرهای مهم کشور که دارای ریسک درآمد اقتصادی قابل توجهی می‌باشند شامل قم، اهواز، شیراز، کرج، کرمانشاه و تبریز هستند.
پس از تهران، شهر استانبول با تهدید ریسک درآمد اقتصادی 106 میلیارد دلار، ششمین شهر در معرض ریسک جهان است. مهمترین ریسک‌های این شهر به ترتیب تهدیدات زلزله، جنگ و درگیری داخلی، تکانه‌های بهای نفت و سقوط بازار می‌باشد. در سطح منطقه خاورمیانه پس از تهران و استانبول، شهرهای تل‌آویو، کابل و کویت (هریک با ریسک درآمد اقتصادی 49 میلیارد دلار)، جده و ریاض با ریسک درآمد اقتصادی به ترتیب 46 و 44 میلیارد دلار و ازمیر و قاهره با ریسک درآمد اقتصادی به ترتیب 35 و 34 میلیارد دلار قرار گرفته‌اند. نظر به درآمد اقتصادی شهرها، تاثیر ریسک‌ها بر روی اقتصاد آنها متفاوت است. به عنوان مثال تاثیر ریسک‌ها بر روی درآمد اقتصادی شهر کابل بیش از تهران می‌باشد. تهدیدات ناشی از جنگ داخلی و سقوط بازار بزرگترین سهم را در ریسک درآمد اقتصادی تل‌آویو دارد که برای کابل شامل تهدیدات ناشی از جنگ داخلی و زلزله است. برای شهرهای کویت، جده و ریاض تهدیدات ناشی از سقوط بازار و جنگ داخلی بیش از 80 درصد ریسک درآمد اقتصادی را شامل می‌شود.
دیگر شهرهای منطقه که از تاثیر ریسک بر درآمد اقتصادی قابل اهمیتی برخوردار هستند، شامل بیروت، ایروان، بغداد، آلماتی، ادانا و اسلام‌آباد می‌گردند.
هم‌اکنون بطور کلی الگوهای ریسک شهرها از کشورهای توسعه‌یافته به کشورهای در حال توسعه در حال انتقال است. موضوع مهم و حیاتی کاهش تاثیرات ریسک‌ها از طریق بهبود زیرساخت‌ها و مدیریت تاب‌آوری در برابر تهدیدات شهری می‌باشد.
آخرین اخبار