گروه انرژی – مجتبی آزادیان: توتال در ژوییه سال گذشته یک قرارداد چند میلیارد دلاری برای توسعه مرحله بعدی میدان گازی پارس جنوبی امضاء کرد که نخستین قرارداد بزرگ تهران با یک شرکت انرژی غربی از زمان برچیده شدن برخی از تحریمهای بینالمللی در سال ۲۰۱۶ بود.
اما با این حال شرکت توتال از آن مقطع تاکنون چندین بار به موضوع بازگشت تحریمها و تصمیم آمریکا برای خروج از برجام اشاره کرده و تلویحا گفته است که در صورت خروج آمریکا از برجام، توتال نیز از قرارداد پارس جنوبی خارج خواهد شد.
در این خصوص هدایتالله خادمی نماینده مردم ایذه و باغملک و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «تجارت» اظهار کرد: از همان ابتدا مشخص بود که در قراردادی که طرفین به این شکل عمل کرده اند، نقاط ضعف بسیاری وجود خواهد داشت. توتال در گذشته هم سابقه چنین کاری را داشته و روی یکی از فازهای پارس جنوبی با ایران قرارداد بست و درنهایت آن را رها کرد و رفت. اینکه مدیرعامل توتال صراحتا میگوید در صورت بازگشت تحریم ها راههایی برای خروج داریم، کاملا درست میگوید، ما در این قرارداد جریمه خاصی در صورت عدول از وظایف و مسئولیتهای توتال در نظر نگرفته ایم و در این زمینه قرارداد با توتال مکانیسم خاصی ندارد و در حقیقت هیچ پنالتیای در صورت بدعهدی توتال در قرارداد قید نشده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: مجلس شورای اسلامی هیچگاه در این خصوص ورود نکرده است اما از همان ابتدای کار گوشزد میکردیم که این قرارداد پایدار نیست، چراکه سرنوشت آن به سرنوشت برجام گره خورده و برجام نیز معلوم نیست چه آینده ای داشته باشد. ما قرارداد چشم بسته ای را امضا کردیم و مطابق استانداردهای جهانی در این قرارداد پروژه زمانی درست و سودمند که زمان تکمیل آن مشخص باشد، قید شده اما به این نکته توجه نشده که اگر در زمان مناسب به انجام نرسد، ضرری که میبینیم را چگونه شرکت توتال پرداخت خواهد کرد؟
وی بیان داشت: این پروژه مرزیترین پروژه پارس جنوبی است که نزدیکی بسیار زیادی به مخازن مشترک ما با قطر دارد و ما تاکنون موفق نشدهایم که از آن برداشت کنیم و هر تاخیری که در ان می افتد، در حقیقت عقب افتادن بیشتر ما از رقیب مان یعنی قطر است، به همین دلیل اگر توتال در زمان مقرر آن را تکمیل نکند، یکی از منابع بسیار مهممان برای برداشت را از دست میدهیم.
خادمی در پاسخ به این پرسش که چه باید کرد تا دیگر چنین اتفاقاتی رخ ندهد و قراردادهای ایران با شرکتهای خارجی از ضمانت اجرایی بالایی برخوردار باشد، گفت: وقتی که قرارداد را میبندیم باید شرایط یکسان و برابری در خصوص بدعهدی از هریک از طرفین را در آن قید کنیم و در نظر داشته باشیم که دو طرف قرارداد باید به ان پایبند باشند و متعهد به پرداخت جریمه در صورت خروج از آن باشند و باید تضمین و گارانتی معتبر نزد ما در صورت خروج اخذ میشد اما متاسفانه در این قرارداد هیچکدام از اینها پیشبینی نشد. در حقیقت قرارداد به شکلی است که اگر توتال آن را به انجام رساند که هیچ، اما اگر بدعهدی کرد و به انجام نرساند، تنها ما متضرر خواهیم شد و کارمان برای برداشت به تاخیر میافتد. در این قرارداد پیشبینیهای لازم دیده نشده و مفاد آن مانند قراردادهای استاندارد نیست.
* آنچه در ضیافت شام مدیرعامل توتال و ترامپ گذشت
مدیرعامل شرکت نفتی فرانسوی توتال در مصاحبه با روزنامه فایننشیال تایمز گفت از رییس جمهور آمریکا درخواست کرده به برجام پایبند بماند.
در همین زمینه پاتریک پویانه اظهار کرد که وی این پیام را در ضیافت شام با دونالد ترامپ و سایر مدیران اروپایی در داووس سوئیس در ژانویه داده و توتال را به عنوان اصلیترین شرکت طرفدار تعامل اقتصادی با ایران برجسته کرد.
پویانه به فاینشتال تایمز گفت: زمانی که من فرصت صرف شام با رییس جمهور آمریکا را داشتم، این پرسش را درباره ایران را مطرح کردم. من این استدلال را بیان کردم اما پرسش این است که چه میزان به ایران فرصت میدهیم. آیا به آنها فرصت کافی برای انجام اصلاحات ضروری دادهایم.
توتال در ژوییه سال گذشته یک قرارداد چند میلیارد دلاری برای توسعه مرحله بعدی میدان گازی پارس جنوبی امضاء کرد که نخستین قرارداد بزرگ تهران با یک شرکت انرژی غربی از زمان برچیده شدن برخی از تحریمهای بینالمللی در سال ۲۰۱۶ بود.
پویانه به این پروژه کاملا پایبند مانده است اما اظهار کرد: توتال در صورت بازگشت مجدد تحریمها علیه تهران، راههای مختلفی برای خروج از این توافق دارد. وی گفت: اگر مقررات بازی تغییر کند مسلما ما بایستی وضعیت را مجددا ارزیابی کنیم.
ترامپ تهدید کرده از توافق هستهای که مورد حمایت باراک اوباما، رییس جمهور سابق آمریکا، قرار داشته است خارج خواهد شد تا آنچه "بلندپروازیهای هستهای ایران" خوانده را محدود کند، مگر اینکه شرایط سختتری به تهران تحمیل شود.
مدیرعامل توتال گفت: خروج آمریکا از برجام، ایران را به گذشته باز خواهد گرداند که فعالیت شرکتهای اروپایی در این کشور امکانپذیر نبود به خصوص اگر تحریمهای ثانویه که نهادهای بینالمللی فعال در ایران را هدف میگیرند دوباره برقرار شوند.
شرکت توتال ۵۰.۰۱ درصد در پروژه پارس جنوبی سهم دارد، در حالی که شرکت سی ان پی سی چین ۳۰ درصد سهم دارد و باقی سهم این پروژه متعلق به پتروپارس ایران است.
آقای پویانه اعلام کرد: این پروژه پیش میرود، اما توتال تاکنون تنها حدود ۵۰ میلیون دلار هزینه کرده که به این شرکت امکان میدهد در صورت تغییر شرایط سیاسی، بدون ضرر بزرگی خارج شود.
* درصورت خروج از پارسجنوبی، سهم توتال به چین میرسد؟
براساس گزارش فاینشنال تایمز، اگر این شرکت فرانسوی ناچار شود برای اجتناب از تحریمهای آمریکا از پارس جنوبی خارج شود سی ان پی سی ناچار خواهد شد سهم توتال را بگیرد.
پویانه خاطر نشان کرد: فروش به سی ان پی سی یک احتمال است اما حاضر نشد درباره شرایط قراردادی صحبت کند. گزینه دیگر توقف این پروژه خواهد بود، اما وی تاکید کرد توتال امیدوار است خروج ضروری نباشد.