گروه اقتصاد کلان: رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه اضافه برداشت بانکها به ٥٠هزار ميليارد تومان رسيد، وضعيت ذخاير اسکناس ارز را مطلوب عنوان کرد و گفت: ابرتورم نخواهيم داشت.
به گزارش تجارت آنلاین به نقل از مهر، عبدالناصر همتي رئيس کل بانک مرکزي با حضور در استوديو شبکه خبر، با تشريح آخرين وضعيت بازار ارز، سياستهاي پولي و بانکي گفت: امروز با افتخار ميگويم توطئه ارزي عليه ايران رخ نداد و به سمت پايداري رخدادهاي اجتماعي و اقتصادي آن پيش ميرويم و بر قدرت بزرگ جهاني که با تمام ابزار به جنگ انقلاب اسلاميرفته است، فايق آمده و اکنون بر نوسانات بازار ارز غلبه کرده ايم.
وي افزود: به نظرم خيلي از افراد از وضعيت اطلاع ندارند و ما برنامههاي وسيعي داشته و کارهاي خوبي انجام شده است، به مردم خلاف واقع نگفتم. اکنون وضعيت ارزي خوب بوده و حجم ذخاير اسکناس خوب است.
وضعيت ذخاير ارزي
همتي با بيان اينکه وضعيت خوبي را در ذخاير اسکناس ارزي در کشور داريم گفت: برنامه ريزيهاي ما براي يک ماه و دو ماه نيست و اگرچه در مقاطعي مشکلاتي پيش آمد اما امروز اين موضوع حل شده و نقل و انتقالات ارزي روانتر انجام ميشود به نحوي که قطع واردات نفت در مقطعي وقفهاي را در دريافت ارز ايجاد کرد اما ما دهها ميليارد دلار ارز فعال در خارج از کشور داريم که قابل استفاده هستند.
وي ادامه داد: با روندي که پيش ميرود، سنگ اندازي دشمنان کمک خواهد کرد تا به اقتصاد مقاومتي دست يافته و بودجه نفتي را کاهش دهيم.
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه در شرايط فعلي تکيه بر توليدات داخلي بيشتر خواهد شد گفت: در اين صورت نتايج بهتري براي رفاه مردم فراهم خواهيم کرد.
عادت کردند ارز را به کشور نياورند
همتي در مورد بازگشت ارز حاصل صادرات نيز افزود: برخي از صادر کنندگان عادت کرده بودند که ارز را به کشور نياورند و ما از آنها گله مند هستيم اما با تعاملاتي که اخيرا با توليدکنندگان و صادرکنندگان داشتيم بسيار اميدواريم و حتما جريان ورود ارز به کشور بيشتر خواهد شد؛ البته با همه اين احوال نزديک به ۹.۲ميليارد دلار ارز صادراتي را از سمت صادرکنندگان دريافت کرديم که اين رقم به نظر من کم است و ميتواند بهتر شود اما با توافقاتي که با صادرکنندگان داريم روند ورود ارز بيشتر خواهد شد.
مخالف واردات بدون انتقال ارز هستم
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه به شدت مخالف واردات بدون انتقال ارز هستم گفت: اگر واردات از سمت ارز صادراتي تامين ميشود ارز بايد به کشور برگشته و بر اساس اولويتها واردات صورت گيرد. پس بدون انتقال ارز يکي از روشهاي نادرست است و مديريت ما در سيستم ارز را به هم ميزند.
همتي اظهار داشت: واردات بدون انتقال ارز براي خودرو را مورد مخالفت قرار دادم و به محض اينکه در دولت اين مصوبه پيش از مخالفت ما به تصويب رسيد فشار مضاعفي در هفته گذشته به بازار ارز وارد شد که با مخالفت ما اين فشار کم تر شد.
همتي با اشاره به مذاکرات امروز خود با کميسيون تلفيق بودجه ۹۸ گفت: موضوع واردات بدون انتقال ارز از دستور کميسيون تلفيق خارج شد پس واردات بدون انتقال ارز يک فشار بر روي منابع ارزي است که ما با آن مخالف هستيم.
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه اگر صادرات ارزي به کشور برنگرداند به معناي خروج سرمايه است افزود: اگر مصالح ملي را در نظر بگيريم بايد تمام مبادي ورود و خروج ارز کنترل شود به همين دليل هماهنگيهاي لازم با صرافيها انجام شده است؛ اين در شرايطي است که صادرات ريالي نيز اگر چه کالا را از کشور خارج ميکند اما ممکن است ارز آن به کشورهايي مثل کانادا برود در حالي که بايد اين ارز به کشور برگردد.
وي ادامه داد: مرداد و شهريور که دو ماه سخت براي من بود و خواب درست و حسابي نداشتم فکر ميکردم که فشار سنگيني به مردم وارد شده و سختي زيادي ايجاد کرده است بنابراين بايد ترمز سقوط ارزش پول ملي را ميکشيديم بخصوص اينکه ترامپ نيز در همان دوره مردم را تحريک ميکرد. پس در اين شرايط تنها نميتوانستيم اقتصاد را با ارز، کنترل کنيم. چرا که سفته بازي از طريق ريال ، بازار ارز را تحت تاثير قرار داده بود. بنابراين دستگاههاي پوز را محدود کرديم.
همتي اظهار داشت: هيچ کجاي دنيا چکهاي تضميني ۱۰ ميليارد دلاري وجود ندارد در حالي که ۸ هزار ميليارد تومان ارزش چکهاي تضميني کشور بود که ما آنها را ساماندهي کرديم و بايد از شوراي هماهنگي سران قوا نيز تشکر کنيم که قوت قلب دادند اين کارها را انجام دهيم.
پول ملي ما را هدف قرار داند
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه در مهرماه عمليات سفته بازانه در تراکنشهاي بانکي صورت ميگرفت، تصريح کرد: خريد ارز در هرات و سليمانيه و حتي کانادا، پول ملي ما را هدف قرار داد و متاسفانه اين مشکل، ارزش پول ملي را هدف قرار داده بود که با تدبير بانک مرکزي اين موضوع برطرف شد. اين در شرايطي است که تراکنشها و چکهاي تضميني عمده حمله سفته بازانه به اقتصاد و بازار ارز کشور را صورت داده بودند که اين خارج از کنترل ما بود اما اکنون با مجموعه تدابيري، کنترل شده است.
نقدينگي را يک شبه نميشود کنترل کرد
وي در خصوص اصلاح نظام بانکي نيز گفت: من زياد اظهار نظر نميکنم و جاهايي که اظهار نظر ميکنم حتما حرفي براي گفتن دارم. سياستهاي پولي و بانکي بسيار حساس است و اگر تصميميگرفته ميشود بايد بر مبناي کار کارشناسي باشد و با دستور مقام معظم رهبري، کارگروه کنترل نقدينگي تشکيل شده که البته نقدينگي انباشته را يک شبه نميتوان کنترل کرد اما بايد توجه داشت ناترازي بانکي کشور به سرعت قابل اصلاح نيست اما گام به گام در حال پيشرفت هستيم. ما بايد هدف گذاري خود را کنترل تورم قرار داده و بر اساس آن ميتوان از طريق ابزارهاي سياستهاي پولي که مهمترين آن عمليات بازار باز است، نرخ سود را تعيين کرد. بنابراين اقدامات مهميرا در بخش پولي در دستور کار داريم که يکي از آنها تبديل سود سپردههاي کوتاه مدت از روز شمار به ماهشمار است که سياست سپردهها را کاهش ميدهد.
راهاندازي بازار متشکل ارزي تا دو هفته آينده
همتي افزود: صرافيها از طريق سامانه سنا، نرخ ارز معاملاتي خود را ثبت ميکنند اما هنوز بازار متشکل ارزي نداريم که در دو هفته آينده اين بازار راه اندازي خواهد شد و از آن طريق ميتوان بازاري داشت تا خريد و فروش اسکناس بين بانکها و صرافيها صورت گيرد.
فساد در کشور خيلي زياد است
رئيس کل بانک مرکزي گفت: سامانه رفع تعهد ارزي واردکنندگان به دستور رئيس جمهور طراحي شد و اکنون ميدانيم بايد هر تامين ارزي که براي واردات صورت ميگيرد به صورت روزانه بر روي اين سامانه ثبت شود و بايد بپذيريم که رانت خواري در کشور زياد است و بايد براي آن فکر اساسي کرد. اکنون من بيشتر مطلع شدم که فساد در کشور خيلي زياد است و بايد سيستم دولتي و قضايي کشور با هم متحد شوند تا اين معضل را که مثل خوره به جان اقتصاد افتاده است حل کنيم.
وي تاکيد کرد: رفع فساد بايد دغدغه همه باشد. اين در حالي است که هم اکنون رقمهاي فساد ارزي کم نيست. بنابراين با سامانههايي که طراحي کردهايم اين معضل بزر گ را حل خواهيم کرد. اين در شرايطي است که اقتصاد ما دچار يک شوک اقتصادي ناشي از طرف عرضه است که يکي از راههاي کوتاه مدت براي اينکه اين شوک را به حداقل برسانيم اين است که کالاهاي اساسي را با قيمت مناسب به دست مردم برسانيم.
کالاهاي اساسي با نرخ ۴۲۰۰ تومان به دست مردم نرسيد
همتي افزود: اينکه در کنار توزيع ارز ۴۲۰۰ توماني به دليل عدم نظارت، کالا به نرخ مناسب به دست مردم نرسيد يک معضل بزرگ است و دولت در ستاد اقتصادي خود اين موضوع را مد نظر قرار داده و يکي از دغدغههاي دولت نيز اين است که دلار ۴۲۰۰ توماني کاملا به دست مردم برسد.
رئيس کل بانک مرکزي با بيان اينکه سپردههاي ريالي مبتني بر ارز هنوز اجرايي نشده و مردم به جاي اينکه بروند ارز بخرند ميتوانند سپرده ريالي مبتني بر ارز داشته باشند تا دغدغه خريد ارز از کوچه را نداشته باشند گفت: البته ريسک آن نيز براي خود مردم است.
انتقال مالي بدون توجه به SPV
وي با بيان اينکه بانک مرکزي ارز فراوان دارد و بانکها ميتوانند ريال را با ارز بانک مرکزي تهاتر کنند، در خصوص SPV (کانال مالي ايران و اروپا) گفت: مشکل اروپا اين است که نگرانيهايي از آمريکاييها دارند که مبادا فشارهاي زيادي به آنها وارد کند. يکي از مسئولان اروپايي حتي اين سوال را از ما مطرح ميکرد که چطور اين مکانيزم را راه اندازي کند. اولا اينکه ما برنامه ريزيهاي خود را بدون توجه به اين کانال مالي تدارک ديدهايم و تمام فضاهايي که با ما مبادلات ارزي داشتهاند را باز کردهايم که شامل عراق، افغانستان، چين، کره و هند است که به خوبي ميدانيم چه ميزان ارز وارد کشور ميشود و ما کانالهاي مالي خود را داريم.
همتي گفت: البته من نسبت به SPV و جديت اروپاييها خوشبين هستم. اين احساس من است و فکر ميکنم اروپاييها اين کار را به سرانجام برسانند تا برجام را حذف کنند.
استفاده از ارزهاي نفتي بايد متوقف شود
رئيس کل بانک مرکزي در خصوص لوايح چهارگانه پالرمو و FATF نيز گفت: يکي از شرايط بانکهاي دنيا اين است که به FATF بپيونديم. صادرات نفت ما اکنون بالاي يک ميليون بشکه است و ژاپن نيز به جمع خريداران نفت ايران اضافه شده است. ما نگراني از بابت ورود ارز نداريم اما سياست ما اين است که استفاده از ارزهاي نفتي بايد متوقف شود. من نسبت به اين روند خوشبين هستم و دشمن ميخواست ضربه سختي به مردم وارد آورد که ما آن را خنثي کرديم.
همتي گفت: تمام تلاش روزمره دولت اين است که تاثير منفي تحريم را به حداقل برساند اما به هر حال جنگ اقتصادي داريم و برخي فکر ميکنند که هنوز هم بايد ماشينهاي مدل بالاي خارجي وارد کرده و در خيابانها جولان دهند. در حالي که اکنون بايد اين روند را متوقف کنيم. همانطور که کشورهايي مثل آلمان و چين تجربههايي را داشته اند؛ تا کي بايد وابسته به صادرات نفت باشيم تا زندگي خود را بگذرانيم.
رئيس کل بانک مرکزي گفت: اکنون واقعا جنگ اقتصادي در پيش داريم. ما نبايد عادي فکر کنيم و به تدريج روزهاي محکم و خوبي را پيش رو خواهيم داشت.
حذف ۴ صفر از پول ملي اولويت اصلي بانک مرکزي نيست
وي در خصوص حذف ۴ صفر از پول ملي نيز گفت: اولويت اصلي بانک مرکزي حذف ۴ صفر از پول ملي نيست اما ما در کنار ساير کارهاي خود اين موضوع را هم پيگيري خواهيم کرد. اين در حالي است که مسکوکات کشور ارزش فلزي بالاتري نسبت به ارزش مالي پولها دارند. بنابراين اگر حذف صفرها صورت گيرد يک عمليات حسابداري انجام شده است اما اين يک فرايندي دارد که دولت بايد بررسي لازم را صورت دهد. دولت بايد آن را بپذيرد و سپس به مجلس برود اما اجراي آن حداقل ۲ سال به طول ميانجامد تا اسکناسهاي جديد جايگزين اسکناسهاي قديميشوند. رئيس کل بانک مرکزي افزود: ما هزينه زيادي براي چاپ اسکناس نخواهيم کرد. ۵۰۰ توماني که از سوي بانک مرکزي به صورت مسکوک ضرب ميشود ۴۰۰ توماني براي بانک مرکزي هزينه بر است و اين روند قابل ادامه نيست. در حالي که مسائل تورميرا هم لحاظ خواهيم کرد اما اين نافي اخذ مصوبه از مجلس نيست. همتي ادامه داد: جز بانکيها، هيچ کس واحد پول را ريال نميگويد. پس پول ريال در مقابل ارزهاي ديگر دنيا ارزش پائيني دارد که اين يعني ارتباط بين المللي ريال هم کاهش يافته است. رئيس کل بانک مرکزي گفت: هر نظر کارشناسي را در اين رابطه ميپذيريم و ما فکر ميکنيم حذف ۴ صفر ارزش صوري ريال را در مقابل ارزهاي ديگر دنيا بهبود ميبخشد و با قدرت، دقت و جديت اين موضوع را اجرايي خواهيم کرد.
وي افزود: برخي فکر ميکردند که ارزش پول ملي به شدت سقوط کرده و تورم افسارگسيخته بر کشور حاکم خواهد بود اين در حالي است که همين نقدينگي ۹ ماهه ابتداي امسال نسبت به اسفند سال قبل رشدي نداشته و ما کنترل کامل بر روي نقدينگي داريم. البته اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزي ۵۵ هزار ميليارد تومان بوده که اکنون به ۵۰ هزار ميليارد تومان رسيده است اما لازم نيست تک تک برنامهها را بگوييم بلکه مردم بايد نتيجه را ببينند.
همتي اظهار داشت: تورم ما تورم افزايش تقاضا نيست بلکه ناشي از شوک عرضه است که بر اين اساس بايد شرايط را منطقي ديد اين در حالي است که درِ بانک مرکزي به روي اقتصاددانان باز است و هر ماه جلسات متعددي با اقتصاددانانِ طيفهاي مختلف برگزار ميشود.
تورم را کنترل ميکنيم
مقام عالي بانک مرکزي با بيان اينکه مردم مطمئن باشند تورم را کنترل ميکنيم و بازار ارز نيز با ثبات خواهد شد، تاکيد کرد: به مردم اين نکته را ميگويم حرفي نميزنم که نتوانم اجرا کنم و حرفي را نميزنم که واقعيت نداشته باشد. ما بر بازار پول و بازار ارز مسلط هستيم. مردم اندکي صبر و مقاومت داشته باشند. همتي در پايان تاکيد کرد: مردم به حرفهاي بي پايه توجه نکنند که اقتصاد ايران فروپاشي ميشود. به اين شايعات توجه نکنيم.