گروه تجارت: کورش شرفشاهی: صنعت در بخشهای گوناگونی تعریف می شود و خودرو یکی از مهمترین صنایع است که بازار مصرف و گردش مالی بالایی دارد. به همین دلیل کشورهای بسیاری در زمینه خودرو سرمایه گذاری کرده و اکنون صاحب برند هستند. کشور ما نیز در زمینه تولید خودرو فعالیت می کند و با وجود آنکه مدعی تولید خودرو هستیم، تحریم ها نشان داد که هنوز تا رسیدن به عنوان خودروساز فاصله بسیاری داریم. از زمانی که تولید خودرو در ایران مطرح شد، با مونتاژ خودرو وارد این عرصه شدیم و در نهایت 40 سال پیکانی را تولید کردیم که هیچ تحولی در اتاق، موتور و کیفیت آن شاهد نبودیم تا آنکه پژو جایگزین پیکان شد و خط تولید پراید نیز در خودروسازی دیگر فعال شد. اگرچه با ورود سمند مدعی تولید خودرو ملی شدیم، اما باید بپذیریم که این خودرو نیز ملی نیست. البته خودروهای دیگری نیز از خط تولید بیرون می آمد که تنها مونتاژ می شد و بویی از تولید نداشت به همین دلیل شاهد آشفته بازار در بخش خودرویی کشور بوده و هستیم. اما نکته تاسف آور که بارها مورد انتقاد مصرف کنندگان قرار گرفته، کیفیت پایین، خدمات پس از فروش نامناسب، نبود تنوع درتولید و قیمت بالا بود. به نوعی که قیمت خودروهای جدید در سالهایی که تولید شده تا به امروز 10 برابر گران شده که جای تاسف و تعجب دارد و حتی کمپین نخریدن خودرو داخلی نیز راه اندازی شد. نکته تعجب آور این است که چندی قبل خودروساز داخلی به دنبال صادرات خودرو به خارج بود اما امروزه توان تامین نیاز داخلی را ندارد و مدتهاست پول بیش از 300 هزار خودرو را در قالب پیش فروش گرفته اما به تعهدات خود عمل نمی کند و برای توجیه این ناتوانی، از مافیای خودرو یا دسیسه نام برده می شود. در این رابطه با رامین نورقلی پور عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت وگو کردیم که در ادامه آمده است:
وی در پاسخ به اینکه آیا دلیل گرانی خودرو وجود مافیاست گفت: هیچ گونه مافیایی به صورت سازمان یافته در صنعت خودرو وجود ندارد اما اگر مافیایی ایجاد شده باشد، مسبب ما مسوولان هستیم، به جهت اینکه شرایط را برای ایجاد مافیا مهیا کرده ایم. عضو کمیسیون صنایع با اشاره اینکه قوانین جدید هم مشکلات کشور را از تولید تا مصرف حل نخواهد کرد گفت: در طرح جدید پیش بینی شده که قوانین قبلی با تصویب این قانون ملغی خواهد شد در حالی که به هیچ وجه این طرح کامل نیست و مشکلات بسیاری دارد که باید همین مشکلات را حل کنیم. وی با اعلام اینکه مشکلات در دو بخش داخلی و خارجی است گفت: یک سری مشکلات به مسایل خارجی باز می گردد، اما در بخش داخلی نیروی کار مازاد، نپرداختن به تحقیق وتوسعه، نبود نگاه به بازارهای رقابتی و بازارهای خارجی و صادرات، انحصار بازار برای خودروساز داخلی و مجبور کردن مردم به خرید تعدادی خودرو خاص که بیهوده اصرار داریم خودمان تولید می کنیم، به علاوه برخی موارد دیگر باعث شده که پس از گذشت سالها خودرو ساز واقعی نشویم. نورقلی پور با تاکید بر اینکه بخشی از مشکلات صنعت خودرو از ناحیه خودروسازان است گفت: بخشی از مشکلات نیز از ناحیه سیاستگذاران در دولت و مجلس است که از سالهای گذشته تاکنون با تصویب قوانین سلیقه ای و فاصله گرفتن از واقعیتها ایجاد شده است. وی با تاکید بر اینکه بر همه این مشکلات تحریم ها نیز افزوده شده است گفت: در سالهای گذشته به جایی رسیده بودیم که تولید و قیمت خودرو ثبات پیدا کرده بود که با اعمال تحریم های جدید، شرایط خودروسازی کشور متلاطم شد به نوعی که اکنون در بخش انتقال قطعات، مواد اولیه ، انتقال ارز و مشکلات گمرکی برای داخل چالشهای بسیاری ایجاد کرده و نوساناتی که در ارزش پول ملی ایجاد شد، بر این مشکلات دامن زده است. نماینده کردکوی افزود: این موضوعات کلیدی است که از یک سو تولید را در بخشهای قطعه سازی و نیروی انسانی دچار مشکل کرده و از سوی دیگر عرضه و بازار را به چالش کشیده به نوعی که میزان تولید کاهش شدیدی پیدا کرده و عرضه در مقابل تقاضا کمرنگ شده است. وی با اعلام اینکه ماهیت خودروسازان در مقابل بدهی بانکی با مشکل رو به روشده بود گفت: در نتیجه خودروسازان ناچار به پیش فروش خودرو شدند و همین امر باعث وابستگی شدید خودروساز به مبالغ دریافتی از مردم شد که همچنان نیز ادامه دارد. این در حالی است که خودروساز نمی تواند بخشهایی از تعهدات پیش فروش خودرو را عملیاتی کند بنابر این اکنون با کمبود شدید عرضه خودرو و تقاضای بالا رو به رو هستیم. نورقلی پور با تاکید بر اینکه ممنوعیت واردات خودرو بر مشکلات افزوده است گفت: همه این عوامل باعث شده تا قیمت خودرو در بازار آزاد کاذب باشد و به دور از نیاز واقعی مردم چالش آفرین شده است. وی با تاکید بر اینکه مشکل بزرگ صنایع، کمبود مشتری است گفت: خودروسازی کشورما هیچ مشکلی با مشتری ندارد و هرچه در سالهای گذشته تولید کرده، به سرعت فروخته است. از سوی دیگر سالهاست که یک مدل خودرو را تولید می کنیم در حالی که خودروسازان دیگر جهان، حداقل سالی یک مدل جدید تولید و به بازار عرضه می کنند. اکنون باید پاسخ بدهیم که چرا پس از آنکه بیش از 30 سال است یک مدل خودرو تولید می کنیم، همچنان نتوانسته ایم تمامی قطعات آن را در داخل تولید کنیم؟ عضو کمیسیون صنایع مجلس با تاکید بر اینکه باید قبول کنیم چیزی به نام خودرو ملی نداریم و برندی از پژو یا پراید یا دیگر خودروسازی های جهان را تولید می کنیم گفت: وقتی در شرایط تولید برند خارجی قرار داریم، ناچاریم بر اساس قراردادی که با شرکت دارای برند بسته ایم، در تمامی سالها بخشی از قطعات را از مالک برند خریداری کنیم و به عبارت بهتر حق تولید آن را نداریم، در حالی که اگر یک خودرو به صورت 100 درصد در داخل کشور طراحی و ساخته می شد، آنگاه هیچ وابستگی به قطعه خارجی نداشتیم. وی افزود: البته در جهان تمامی برندها نیز قطعات را 100 درصد داخلی سازی نمی کنند و حتی برندهای بزرگ خودروسازی جهان تمام قطعات را خودشان تولید نمی کنند و بخشی از آن را برون سپاری می کنند. بنابر این نمی توانیم انتظار داشته باشیم که خودروسازی در ایران 100 درصدی باشد. نورقلی پور در پاسخ به اینکه شرایط ایران با دیگر کشورهای جهان فرق دارد زیرا ما دایم در تحریم هستیم و باید به سمت خودکفایی برویم گفت: مشکل این است که متاسفانه در دهه های گذشته کمتر روی طراحی و توسعه سرمایه گذاری کردیم و همین معضل باعث شده تا اکنون بدین اندازه وابسته باشیم که با کمبود یک قطعه، صنعت خودروسازی ما دچار مشکل شود و هزاران خودرو تولید شده به خاطر نبود یک قطعه در انبارها خاک بخورد. باید توجه کنیم که پیشرفت زیادی در تولید قطعات داشته ایم اما نتوانسته ایم در این بخش به نتیجه 100 درصدی برسیم. وی در پاسخ به اینکه مردم گلایه دارند که چگونه می توانیم پهپاد را روی آسمان کنترل و به سلامت روی زمین بنشانیم و با مهندسی معکوس آن را به تولید انبوه برسانیم، اما در بحث خودرو این قدر ضعیف هستیم گفت: سوال این است که آیا توان نداریم؟ در زمینه صنایع های تک و مباحث نظامی ورود نمی کنم چون تخصص آن را ندارم. اما در بحث خودرو شرایط این گونه است که باید برخی قطعات را تهیه کنیم. باید قبول کنیم که در بحث خودروسازی محدودیت های فناوری داریم و نمی توانیم برخی قطعات را به دلایل گوناگون تولید کنیم. اما باید روزی از این وضعیت فاصله بگیریم و به سوی خودکفایی برویم که نیازمند عزم ملی است.
