کورش شرفشاهی: اگرچه دولت ادعای قطع وابستگی بودجه به نفت را مطرح کرده، اما همین ادعا باعث شده تا زمزمه کسری بودجه به صورت جدی مطرح شود. در حالی که هنوز بودجه در کمیسیون تلفیق تصویب نشده و به صحن علنی نیامده، نمایندگان اعتقاد دارند که این بودجه با مشکل رو به رو خواهد شد و اعدادی که در مورد کسری بودجه مطرح می شود، بسیار سوال برانگیز است. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند این بودجه بیشتر از آنکه بر اساس واقعیت های موجود مصوب شده باشد، بر مبنای ایده آل ها تنظیم شده و محقق نخواهد شد. اکنون سوال این جاست که چگونه این دولت بودجه سال 99 را تهیه کرده که زمزمه کسری آن قبل از بررسی و تایید نهایی باعث شده تا ارزش اجرایی این بودجه به شدت کاهش داشته باشد.
- ابهام در تحقق بودجه
در این رابطه عضو کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید: باید دید رقم‌های آورده شده در لایحه بودجه سال آینده چقدر در مرحله اجرا محقق خواهند شد چراکه اگر محقق نشوند با کسری بودجه رو به رو می‌شویم هرچند بودجه متکی به نفت در شرایط کنونی گریزناپذیر است.اسدالله قره‌خانی با بیان اینکه نقش اساسی نفت در بودجه واقعیتی غیرقابل انکار است، افزود: به یکباره نیز نمی‌توان بودجه غیرنفتی تدوین کرد چراکه این کار نیاز به خلق درآمدهای جدید از محل‌هایی همچون صادرات و مالیات و عوارض دارد اما اکنون نیاز است بخشی از درآمد حاصل از فروش یک میلیون بشکه صرف تهیه کالاهای اساسی شود بنابراین تدوین بودجه متکی به نفت در شرایط کنونی گریزناپذیر است.عضو کمیسیون انرژی مجلس قیمت 50 دلار برای فروش هر بشکه نفت را که دولت در بودجه سال 99 آورده، منطقی و واقع‌بینانه دانست و افزود: اگرچه قیمت 50 دلار برای فروش هر بشکه نفت منطقی است، اما فروش یک میلیون بشکه نفت در روز محقق نخواهد شد. قره خانی تاکید کرد:توجه به حقوق کارمندان و کارگران، افزایش توان خرید مردم و توجه به طبقات پایین جامعه و کنترل محدودیتهای بودجه‌ای باید از طریق سهم نفت در بودجه محقق شود.
- منابع نفتی برای کسری بودجه
از سوی دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه می‌گوید: در لایحه بودجه سال ۹۹ باید برای جبران کسری اعتبارات هزینه‌های جاری از بخش تملک دارایی سرمایه ای و تملک دارایی مالی استفاده شود.محمد حسینی گفت: مهم‌ترین بخش درآمدهای عمومی موضوع درآمدهای مالیاتی است که در لایحه بودجه سال 99 حدود 30 درصد رشد داشته و از 126 هزار میلیارد تومان به 195 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.نماینده تفرش افزود: در صورتی که دولت سازوکار مناسبی برای وصول مالیات فراهم نکند، در سال آینده در بخش وصول درآمدهای مالیاتی با مشکل روبه رو شده و کسری خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه وصول درآمد 50 هزار میلیارد تومانی از محل فروش اموال منقول و غیرمنقول با اما و اگر همراه است گفت: بخش تملک دارایی سرمایه ای لایحه بودجه سال 99 از دو بخش تشکیل شده است؛ نخست 48 هزار میلیارد تومان از محل فروش نفت و دوم 50 هزار میلیارد تومان از فروش اموال منقول و غیرمنقول دولت، این در حالی است که در بودجه سال 98 برای فروش اموال منقول حدود 10 هزار میلیارد تومان پیش بینی شد اما این اعتبار تاکنون محقق نشده است بنابراین وصول درآمدهای این بخش در سال 99 با اما و اگرهمراه است. وی با اعلام اینکه مهم‌ترین بخش درآمدهای عمومی موضوع درآمدهای مالیاتی است که در لایحه بودجه سال 99 حدود 30 درصد رشد داشته و از 126 هزار میلیارد تومان به 195 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است اضافه کرد: برای تملک دارایی مالی لایحه بودجه سال 99 حدود 125 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است که نسبت به سال های گذشته رشد بسیاری دارد. این بخش از 80 هزار میلیارد تومان فروش اسناد و اوراق خرانه -که مغایر با قانون برنامه ششم است-، فروش 11 هزار میلیارد تومان سهام -که در شرایط کنونی تحقق آن غیرممکن به نظر می رسد- و 30 هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی- که تشکیل شده است. عضو کمیسیون برنامه و بودجه ادامه داد: از آنجا که منابع در لایحه بودجه سال 99 از پایداری برخودار نیست، کسری بودجه در حوزه پرداخت ها دیده می شود.وی افزود: میزان هزینه های جاری در لایحه بودجه سال 99 حدود 367 هزار میلیارد تومان است که اگر به دنبال تامین آن از درآمدهای عمومی باشیم تراز منفی 107 هزار میلیارد تومانی ایجاد می شود. عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه احتمال عدم وصول درآمدها در لایحه بودجه سال 99 بسیار است، ادامه داد: براساس بررسی ها دولت با بودجه در نظر گرفته شده برای سال 99 حدود 200 هزار میلیارد تومان کسری خواهد داشت که باید با اقدامات کارشناسی بیشتر اعداد بودجه را واقعی تر کرد.عضو هیأت‌رئیسه مجلس با بیان اینکه بودجه 99 دارای 100 هزار میلیارد تومان کسری است، گفت: بیش از دو سوم بودجه 99 به شرکت‌های دولتی تخصیص یافته، در حالی که سهم آنها در بخش درآمدهای مالیاتی دولت 3.5 درصد است.
- کسری درآمد نفتی و مالیاتی
همچنین نماینده ساری در مجلس با اشاره به نقاط ضعف بودجه سال 99 گفت: ما در بودجه 99 شاهد یک کسری فاحش هستیم که حدود صد هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود. از این گذشته ما بیش‌برآورد درآمدهای مالیاتی و نفتی را در این لایحه داریم.علی‌اصغر یوسف‌نژاد افزود: در این بودجه درآمدهای مالیاتی و درآمدهای نفتی بیش از آنچه که حتی در روند 3 سال گذشته و وضع موجود داشته‌ایم آورده شده و درآمدهای این دو بخش بیش از حد نشان داده شده است. عضو هیأت رئیسه مجلس اظهار داشت: همچنین در بودجه 99 کاهش هزینه‌های رفاهی حمایتی را می‌بینیم و به جای اینکه هزینه‌های رفاهی حمایتی با توجه به شرایط خاص موجود افزایش پیدا کند کاهش نیز داشته و از 14 میلیارد دلار در بودجه 98 به حدود 10 میلیارد دلار رسیده است. یوسف‌نژاد خاطرنشان کرد: در بودجه 99 حدود 80 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان برای تأمین کالاهای اساسی در نظر گرفته شده و ارز دولتی با قیمت 4200 تومانی به آن تخصیص داده شده است. فلسفه این کار این است که کالاهای اساسی ارزان و به دور از تورم و تلاطم بازار به دست مردم برسد و افزایش قیمت در مورد این کالاها متوقف شود در حالی که شاهد هستیم افزایش قیمت کالاهای اساسی با دیگر کالاها که ارز دولتی به آنها تخصیص نمی‌یابد یکسان است و تورم شامل حال هر دو گروه می‌شود و تخصیص این اعتبارات و یارانه‌ها به کالاهای اساسی تأثیر آن چنانی در بازار ندارد و این هدر دادن هزینه‌هایی است که برای کالاهای اساسی در نظر گرفته می‌شود.
