گروه اقتصاد کلان: روز پنجشنبه حسن روحانی رئیس جمهور، در پنجاه و نهمین نشست مجمع عمومی بانک مرکزی و در جمع مدیران بانکی کشور با بیان اینکه اقتصاد با امنیت و سیاست خارجی در آمیخته است گفت: «شاید کسی تنها درون‌گرا و به اقتصاد در داخل کشور فکر کند و معتقد است که اگر تمام روابط خارجی تخریب شود، مردم احساس کنند که شرایط سخت‌تر می‌شود، تحریمهای بین‌المللی به کشور فشار می‌آورد و در فروش نفت مشکل داریم، اما در عین حال، اقتصاد کشور مشکلی ندارد که من اینگونه بلد نیستم». معنای واضح تر سخن رییس جمهور این است که بهبود اقتصاد هم به متغیرهای خارجی و هم به مولفه های داخلی مربوط است و این دو فاکتور در کنار هم می توانند حال اقتصاد را خوب کند. در واکنش به این اظهار نظر تعداد 24 نفر اقتصاددان نامه ای را تنظیم و برای رییس جمهور نوشتند و طی آن 10 راهکار را به وی پیشنهاد دادند تا با استفاده از آن ها و بدون کمک خارجی اقتصاد ایران را نجات دهد.
- راهکارهای ده گانه اقتصاددانان
بیست و چهار اقتصاددان مورد نظر راهکارهای 10 گانه خود را به این شرح اعلام کرده اند:
1. صدور مجوزهای کسب‌وکار را سهل و انحصار دسترسی به شغل را حذف کنید.
2. همه سفارتخانه‌های ایران را مأمور کنید با تمام توان به کمک صادرکنندگان کالاها و خدمات ایرانی بشتابند.
3. بانکها را از خرید و نگهداری املاک و رقابت با یکدیگر برای بالابردن نرخ سود سپرده منع کنید.
4. بازار سرمایه را مأمور کنید با استفاده از ابزارهای جدید مالی و تسهیل انتشار اوراق، نقدینگی موجود را به‌سوی تولید هدایت کند.
5. به سازمان "تأمین اجتماعی" دستور دهید به‌جای فشار غیرقانونی بر واحدهای تولیدی برای تأمین مخارجش، هزینه‌های زایدش را مهار کند و جلوی هدر رفتن منابعش را بگیرد.
6. به بانک مرکزی دستور دهید با روشهای نوین جایگزین سوئیفت نظیر رمزارزها، پیمانهای پولی دوجانبه با شرکای اصلی تجاری و... تحریمهای بانکی کشور را کم‌اثر کند. 7. وزارت کشور را مأمور کنید با اجرای ماده 16 قانون بهبود محیط کسب‌وکار، برای تولیدکنندگان کوچک ایرانی، بازار و امکان فروش فراهم کند. 8. در تصمیم 3ماه پیش‌تان درباره بنزین بازنگری و دستورفرمایید سهمیه بنزین، به‌جای هر خودرو، به هر کارت ملی تخصیص یابد و نرخ بنزین خارج از سهمیه، از سازوکار عرضه و تقاضای سهمیه‌ها به‌دست آید.
9. با شناسنامه‌دار کردن همه تراکنش‌های بانکی و تلفیق بانکهای اطلاعاتی موجود، از حدود 100هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی ثروتمندان جلوگیری و کسر بودجه موجود را جبران کنید. فردی را هم که 7 سال پیش به شما تلقین کرد نباید در حسابهای شهروندان سرک کشید، برای همیشه از خود برانید. 10. با تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه، تقاضای سوداگری را از بازارهای خودرو، مسکن، طلا و ارز بیرون کنید تا سرمایه‌های مردم به‌جای سوداگریهای ضدتولیدی، به‌سوی تولید هدایت شوند.
- استفاده حداکثری از ظرفیت دیپلماسی
اگرچه خوداتکایی و توجه به ظرفیت های اقتصادی داخل یک مولفه مهم در رونق اقتصاد به شمار می رود اما نباید از متغیرهای خارجی و اهمیت دیپلماسی در این باره غافل بود.
در همین راستا رییس مجلس در همایش تجلیل از واحدهای تولیدی نمونه استاندارد در قم بیان کرد: در این شرایط تا حد امکان از ظرفیت دیپلماسی برای حل مشکلات اقتصادی و تولیدی استفاده می گردد. به گزارش ایرنا لاریجانی افزود: علاوه بر استفاده از توان دیپلماسی برای بهبود وضعیت تولید باید افکار عمومی و فضای کلی جامعه به سوی تولید و اشتغال هدایت گردد. وی گفت: کشور در این شرایط بیش از هر زمان دیگری به صادرات نیازمند است، روند صادرات با وجود تمام مشکلات ارزی روان تر شده است. وی عنوان کرد: در این شرایط نباید با برخی سخت گیری ها و موانع در مسیر خود تحریمی و کاهش حجم صادرات کشور گام برداشته شود.
لاریجانی همچنین بیان داشت: مسئولان اقتصادی کشور از تولید و صادرات کالاهای خرد حمایت های لازم را به خرج دهند.
- ریشه مشکل اقتصاد در متغیرهای خارجی
همچنین یک عضو شورای مرکزی مجمع ایثارگران اصلاح طلب ریشه خیلی از گره‌های اقتصادی و اجتماعی امروز ایران را تاریخی عنوان کرد و گفت: ریشه مشکلات اقتصادی ایران تاریخی و قسمتی از آن هم به متغیر روابط خارجی ایران در چهل سال گذشته و همین ۲ سال اخیر برمی‌گردد. به گزارش ایرنا «علی شکوهی» با بیان اینکه دولت به شدت تحت فشار است، خاطرنشان کرد: تحریم ها به شدت دولت را زیر فشار گذاشته است، منابع مالی حتی برای تامین حقوق کارمندان دولت وجود ندارد به همین دلیل راهکار مذاکره و خروج از این شرایط را دنبال می کند که البته نظام این رویکرد دولت را نمی پسندد. وی ادامه داد: بنابراین دولت راهی جز افزایش مالیات و مدیریت کشور از طریق واقعی کردن حامل های انرژی ندارد، چون پولی غیر از این وجود ندارد و متصور نیست. یک دلیل وجود دارد که دولت به صورت آنی نرخ جدید بنزین را اعلام کرد و آن این است که اگر از قبل اطلاع رسانی می شد با هجوم مردم به پمپ بنزین ها مواجه می شدو صف های طولانی شکل می گرفت.
- نتیجه
بررسی موارد فوق متضمن این معنا است که توسعه روابط خارجی از یک سو و اتکا به ظرفیت های درون از سوی دیگر به مثابه دو بال پرواز اقتصاد است و نباید از هیچ یک غافل بود.
