کورش شرفشاهی
روزنامه نگار
اقتصاد را به کودکی نازک نارنجی تشبیه کرده اند که با کوچکترین بهانه ای قهر می کند و همه معادلات را بر هم می زند و چنانچه بخواهیم او را به مسیر بازگردانیم، باید مدتها ناز او را بکشیم. البته اقتصاد فرزندانی دارد که آنها نیز از بزرگتر خود تبعیت می کنند و منتظر رفتارها و کردارها هستند... نگاهی به وضعیت کشورهای جهان نشان می دهد که اقتصاد تا چه اندازه برای شکوفا شدن شرط گذاشته است. مهمترین عنوان برای داشتن اقتصادی شکوفا، وجود امنیت است. نگاهی به وضعیت کشورهای جهان نشان می دهد هرچقدر از جنگ فاصله داشته باشند و امنیت برقرار باشد، به همان نسبت اقتصاد پایدارتر و با ثبات تری دارند. البته منظور اقتصادهای سالم است و کشورهایی که درگیر قاچاق اسلحه و مواد مخدر هستند، برای عده ای خاص منافع ویژه ای دارد و آنها از این آشفته بازار بیشتر سود می برند. البته موارد دیگری نیز در اقتصاد نقش دارند اما آنچه در این مبحث به دنبال مطرح کردن آن هستیم، ثبات است. بی شک ثبات زمینه ایجاد اقتصاد سالم و دارای برنامه است و کسانی با ثبات مخالف هستند که نانشان را از آشفته بازارها به دست می آورند. این افراد فرصت طلب سرمایه به دوش، منتظر هستند تا در بخشی از اقتصاد آشفتگی بروز کند تا سرمایه هایشان را به آن سمت هدایت کنند. به همین دلیل است که این افراد یک روز در بازار ارز خیمه می زنند، روز دیگر سکه می خرند، روز دیگر به خرید خودرو دست می زنند و هر روز به دنبال پرکردن جیب شان از یک بخش از بازار آشفته هستند. اما ثبات برای اقتصاد پایدار اهیمت دارد. ثبات در وهله اول برای تولیدکنندگان اهمیت دارد. آنهایی که برای یک سال و شاید بهتر بگوییم برای سالها برنامه ریزی می کنند، با کوچکترین آشفتگی زیان می بینند. یک تولیدکننده باید مطمئن باشد امروز که برای تامین نقدینگی ناچار شده تولیداتش را پیش فروش کند، می تواند سال آینده مواد اولیه را با همان قیمت خریداری و تولید کند، نه اینکه نگران افزایش قیمت لحظه ای دلار و به تبع آن ماشین الات، مواد اولیه و ... باشد. از سوی دیگر حقوق بگیران بیشترین زیان کنندگان بازار آشفته هستند. هنگامی که در ابتدای سال حقوق و دستمزد اضافه می شود، حقوق بگیر در وهله اول و قبل از آنکه لذت افزایش حقوق را درک کند، نگران این است که کالاها و خدمات در روزهای آینده چقدر گران خواهد شد و آیا می تواند با این حقوق تا یک ماه آینده کالا و خدماتی که امروز تهیه می کند، به دست بیاورد. اما اتصال تولید کننده و مصرف کننده، در گرو ثبات قیمت هاست. وقتی کالایی به صورت دائم گران می شود یا یک باره با سر به زمین می خورد، مصرف کننده در خرید محتاط می شود. اگر کالا رو به افزایش باشد، تولیدکننده نیز سعی می کند در فروش آن تاخیر کند تا بتواند در بالاترین قیمت فروش داشته باشد و مصرف کنند نیز که به دنبال خرید است قبل از آنکه بیشتر گران شود، برای خرید بیشتر ولع نشان می دهند که بازار کاذب را رقم می زند. به عبارت بهتر کالا موجود است و امکان تولید آن نیز وجود دارد و خریدار نیز متقاضی خرید است، اما چون کالا در دست تولید کننده یا فروشنده احتکار شده، کاهش عرضه باعث افزایش تقاضا و رشد کاذب قیمت می شود. در مقابل هنگامی که کالا سیر نزولی دارد، تولید کننده سعی در فروش دارد، مغازه دار نیز انبارهایش را در معرض فروش می گذارد و خریدار نیز منتظر کاهش بیشتر قیمت می ماند. در نتیجه چون خریدار نیست و عرضه زیاد است و تولید کننده ناچار است برای به دست آوردن نقدینگی محصولاتش را بفروشد، قیمت با سر به زمین می خورد و این بار آشفتگی به نوع دیگری خودنمایی می کند. بنابر این ثبات بهترین دارو برای درمان اقتصاد بیمار است.
آخرین اخبار