رييس صنف آهن سازان تهران:
روزنامه تجارت- اشكان خسروپور؛ قديمي‌ترها به‌شان مي‌گويند حلبيسازها اما امروزي‌ترها آنها را به نام آهنسازان ساختماني مي‌شناسند. همان‌كساني كه زماني كارشان ساختن شيرواني بود و اين روزها كانال كولر، لوله بخاري و برخي وسايل مربوط به مرغداري‌ها را مي‌سازند. حبيب‌الله بشارتي، رييس صنفشان است، صنفي كه به طور رسمي از سال 1325 خورشيدي آغاز به كار كرد و گواهش هم حسينيه‌اي است در بازار كه به نام آنها و صنفشان ناميده مي‌شود: حسينيه حلبي‌سازهاي بازار.
صنف سختي‌كشيده‌اي هستند. فصلي بودنشان به كنار، ماليات بالا و از همه بدتر، رقباي ناسالم، بازارشان را گرفته و آنها را از نان خوردن انداخته‌اند. حبيب‌الله بشارتي، رييس صنف آهنسازان ساختمان از ويژگي‌هاي صنفشان مي‌گويد، از مشكلاتشان و از راه‌حل‌هايي كه براي اين دشواري‌ها وجود دارند.
تاسيس صنف آهنسازان ساختمان به چه زماني برمي‌گردد؟
شغل ما كه خيلي قديمي است و تاريخچه‌اش به سال‌هاي خيلي دور مي‌رسد اما از نظر صنفي اگر بخواهيد بدانيد،از سال 1325 خورشيدي داراي صنف شده‌ايم. حتي در چهارسوي بزرگ بازار،حول و حوش بازار نوشت‌افزارفروشي‌ها، يك حسينيه‌اي هست به نام حلبيسازها. آن‌زمان به شغل ما حلبي‌ساز و شيرواني‌ساز مي‌گفتند. بعدتر كه شيرواني‌سازي از مد افتاد، رفتيم سراغ ساخت كانال كولر و نصب كانال‌هاي تهويه مطبوع، لوله بخاري مدتي كه گذشت و محصولات جديدي مثل مرغداري‌ها هم به آن اضافه شد.
اتحاديه شما چند عضو دارد؟
آن موقع كه اوايل تاسيس صنف بود تا قبل از انقلاب خيلي بيشتر بوديم. حدود 1300 تا 1400 عضو داشتيم اما تعداد اعضايمان در طول زمان كم شدند تا الان كه حدود 600 و خرده‌اي عضو با پروانه كسب داريم. البته متاسفانه افراد دوره‌گردي كه كار ما را بدون پروانه مي‌كنند هم هستند ولي زيرنظر ما نيستند و غير از خراب كردن بازار، صنف ما را هم با مشكل مواجه كرده‌اند.
محل اتحاديه كجاست؟ همان حسينيه حلبيسازها در بازار؟
شرايط خيلي فرق كرده است. الان حسينيه حلبيسازها فقط به اسم ماست، چند نفر از بچه‌هاي خودمان هم چند روز در سال، در روزهاي محرم آنجا هستند اما اين‌كه مختص حلبيسازها باشد، ديگر چنين چيزي نيست. اين روزها چند نفر از بازاريان محترم آنجا را مي‌گردانند كه مراسم ماه محرم را برگزار مي‌كنند و خيريه دارند.
قبلا يعني از سال 1368 اتحاديه و تعاوني آهنسازان ساختماني، همگي يك جايي در خيابان شهيد رجايي بود اما الان فقط تعاوني آنجاست و اتحاديه را براي راحتي رفت و آمد مردم به خيابان صفي عليشاه منتقل كرديم. البته در آينده دوباره مي‌خواهيم برگرديم به همان محل قبلي‌مان.
اعضاي اتحاديه‌تان چه شغل‌هايي دارند؟
بيشتر اعضا كولرساز هستند، حلبي‌ساز يا لوازم حلبي‌سازي. چند تايشان توي كار دريچه كولر،لوازم مرغذاري، ساخت توري هستند. خدمات سرويس كولر، بخاري و آبگرمكن هم جزو صنف ماست و در كل 200 عضو خدماتي داريم.
اعضاي صنف در راسته خاصي از بازار يا منطقه‌اي از شهر خدمات‌رساني مي‌كنند؟
قبل از انقلاب بورس كار حلبيسازها خيابان سيروس يا شهيد مصطفي خميني، بازارچه سعادت و مولوي بود اماالان خيلي‌ها تغيير شغل داده‌اند و آن جاي قبلي بورس فرش ماشيني شده است. اما هنوز هم تعدادي از اعضاي ما انجا مشغول به كار هستند.
چرا تغيير شغل داده‌اند؟
كارمان خيلي سخت است . نسل جديد، چه بچه‌هاي خود صاحب‌مغازه‌ها باشند، چه خريدار جديد، سراغ اين‌جور كارها را نمي‌گيرند. الان در تهران مگر چند تا آهنگر مي‌شود ديد؟ تمام خيابان عباس‌آباد اصلا چيزي به نام اهنگري نمي‌بينيد. صنف ما هم مثل آنهاست. منتهي آهنگري‌ها نقل مكان كرده‌اند و ما چند نفري مانده‌ايم.
صنف آهنسازان جزو اصناف قرمز رتبه‌بندي شده، يعني آلايندگي بالايي دارند و اين‌طور كه مسئولان مي‌گويند، صاحبان آن مشاغل بايد به زودي در شهرك‌هاي صنعتي جديدي خارج از محدوده شهر مستقر شوند. اين موضوع به شما هم ابلاغ شده؟
نزديك به ده سالي هست كه دراين باره صحبت مي‌كنند. هر بار جلسه‌اي تشكيل شده، بعد هم فراموش مي‌شود. چون جا و مكاني كه بشود داخلش سوله يا جايگاهي ساخته شود، وجود ندارد. شهرك‌هاي صنفي صنعتي در جاده ساوه و گرمسار هست، اما بيشتر كارهاي چوبي و درودگري انجام مي‌دهند، يك تعداد كمي هم آهنگري مي‌كنند.همكاران ما به ندرت آنجا هستند.
يعني با اين‌كه امكان حضورشان در شهرك‌هاي صنعتي هست، ترجيح مي‌دهند داخل شهر بمانند، چرا؟
نمي‌روند براي اين‌كه مشتري‌ها را از دست مي‌دهند. چند تايشان رفتند در آنجا ساكن شدند و ديدند كه متاسفانه مشتري‌هايشان را از دست داده‌اند. براي همين ديگر كسي نرفت. يك زماني چيزي ساخته شد و عده‌اي هم رفتند اما الان اين چيزها در حد حرف است. مي‌گويند شما برويد زمين را پيدا كنيد. وقتي پيدا مي‌كنيم، همه‌چيز را به نرخ روز حساب مي‌كنند. اين كه صرف نمي‌كند. براي همين است كه اعضاي ما مي‌روند توي خود شهر مغازه مي‌زنند. چه اصراري هست بروند خارج شهر.
مشكل عمده صنف آهنسازان ساختماني چيست؟
مشكل كه زياد است. يكي وجود دوره‌گرداني است كه سعي مي‌كنند با ما رقابت كنند و بازار را از دستمان مي‌گيرند. منظورم آدم‌هايي است كه هيچ تخصصي ندارند و مي‌روند سر ساختمان‌هاي نيمه‌كاره، قرارداد مي‌بندند و كار را مي‌دزدند. نه ضمانتي مي‌دهند،نه چيزي. بعد هم دست صاحب‌خانه را لنگ مي‌گذارند، هم صنف ما را بدنام مي‌كنند.
كارفرماها كه مي‌بينند آنها ضمانت‌نامه و پروانه ندارند چرا كارشان را دست آنها مي‌سپارند؟
اين آدم‌ها يك‌باره داخل ساختمان مي‌شوند و با قيمت پايين يا هر ترفند ديگري كار را مي‌گيرند. صاحب كار هم اجباري ندارد كه از آدم‌هاي پروانه‌دار استخدام كند، درنتيجه مي‌رود سراغ همين افراد متفرقه. بماند كه اين آدم‌ها ممكن است، كننده كار هم نباشند و سرهم‌بندي بكنند. بعد هم دست خريدار به جايي بند نيست. چه بسا خيلي از كارها را هم با تقلب انجام دهند مشكل اينجاست كه كارفرما مجبور نيست حتما به كسي كار بدهد كه پروانه كسب دارد. اگر چنين موردي در زمان پايان كار دادن لحاظ شود، دست اين دوره‌گردها هم از صنف ما كوتاه مي‌شود. البته اين فقط مشكل ما نيست. بچه‌هاي صنف برقكار هم با اين آدم‌هاي متفرقه روبه‌رو هستند، كساني كه يك فازمتر مي‌گذارند توي جيبشان و قرارداد برقكاري ساختمان مي‌بندند.
گفتيد مشكلات بيشتري هم داريد.
مشكل ما يكي دو تا نيست. بيمه هم يكي از مشكلات ماست. كارگراني كه در صنف ما كار مي‌كنند، معمولا در مغازه نيستند و در جاي ديگري، پاي ساختمان مشغول كار هستند. بارها پيش آمده كه مامور بيمه مي‌آيد و چون مي‌بيند كارگر در مغازه نيست،تخلف ثبت مي‌كند. هرچه مي‌گويي اين بابا كولرساز است، باورشان نمي‌شود. اسم كارگر را خط مي‌زنند و كلي گرفتاري پيش مي‌ايد. از طرف ديگر، بعضي‌ها هم هستند كه پروانه كسب‌شان باطل شده، تمديدش نمي‌كنند ولي پول كار هم مي‌كنند. با اين‌كه ماليات نمي‌دهند ولي خوبي به جيب مي‌زنند. ماشين‌هاي آن‌چناني هم دارند. وقتي مي‌گوييم برو پروانه‌ات را تمديد كن، مسخره مي‌كند و مي‌گويد، مگر دنبال دردسر مي‌گردم؟ اين رفتارشان به ضرر ما تمام مي‌شود.
در سال جديد افزايش قيمت هم خواهيد داشت؟
نه. سعي مي‌كنيم قيمت متعادل باشد و افزايش قيمت چنداني نداشته باشيم. البته در اين مورد هم مشكلاتي داريم ولي مشكل خودمان را با مشكل درست كردن براي ديگران حل نمي‌كنيم. يكي از مشكلات جدي ما اين است كه مي‌گويند 17 درصد بايد به حقوق اضافه شود. اين 17 درصد اسمش اين است. كارگر دو روز ديگر بن، حق اولاد و حق مسكن مي‌خواهد. سنوات مي‌خواهد. عيدي طلب مي‌كند. خب، وقتي كارگر من اين‌همه هزينه‌اش بالا مي‌رود، من توليدكننده هم بايد پولش را از جايي در بياورم. بعضي‌ها قيمت‌شان را بالا مي‌برند و همين،تورم را بالاتر مي‌برد. حالا اين حرف ماست. شايد دولت براي موارد خاصي را در نظر گرفته كه هنوز عقلمان به‌اش نمي‌رسد. بهرحال ما خريدار خبرهاي خوب هستيم.
درآمد صنف آهنسازان چطور است؟
هركسي درآمدش با ديگران فرق دارد. بستگي دارد به كاري كه مي‌گيرند. كارگاهي داريم كه 50-60 كارگر دارد و بعضي‌ها هم فقط چند نفر هستند. اكثر اعضاي صنف ما 5 كارگر دارند. همين كه گفتيد درآمد، ياد ماليات افتادم. مي‌دانيد مشكل ما كجاست؟ فرض كنيد سال پيش كارم خوب بوده و امسال وضعم كساد باشد. مامور ماليات كه مي‌آيد، همان‌قدري برايم ماليات مي‌نويسد كه سال پيش نوشته است. يادم هست قبل از انقلاب مي‌رفتم و همين حرفها را به مامور ماليات مي‌زدم، نصف بچه‌ها معاف بودند. الان از بين تمام اعضاي اتحاديه مان، حتي يك مغازه زيرپله‌اي هم معاف نشده و همه مشمول ماليات شده‌اند.
ولي درآمدهايي كه از يك سقف مشخص كمتر باشد، مشمول ماليات نمي‌شود.
ما هم همين حرف را مي‌زنيم. مي‌گوييم كسي كه درآمدش زير يك ميليون و 500 هزار تومان باشد، از ماليات معاف است ولي گوش نمي‌كنند. مي‌گويند بنابر اختيارات قانوني‌شان اين‌طوري تشخيص داده‌اند. تقصيري هم ندارند. خدا وكيلي هيچ‌وقت از ما تقاضاي نادرست نكرده‌اند. طرف دولت را مي‌گيرند و نمي‌خواهند از جيب دولت چيزي كم شود. فكر مي‌كنند كار درست همين است. مشكل اينجاست كه به حرف ما گوش نمي‌كنند. باورمان ندارند.
صنف سختي‌كشيده‌اي هستند. فصلي بودنشان به كنار، ماليات بالا و از همه بدتر، رقباي ناسالم، بازارشان را گرفته و آنها را از نان خوردن انداخته‌اند. حبيب‌الله بشارتي، رييس صنف آهنسازان ساختمان از ويژگي‌هاي صنفشان مي‌گويد، از مشكلاتشان و از راه‌حل‌هايي كه براي اين دشواري‌ها وجود دارند.
تاسيس صنف آهنسازان ساختمان به چه زماني برمي‌گردد؟
شغل ما كه خيلي قديمي است و تاريخچه‌اش به سال‌هاي خيلي دور مي‌رسد اما از نظر صنفي اگر بخواهيد بدانيد،از سال 1325 خورشيدي داراي صنف شده‌ايم. حتي در چهارسوي بزرگ بازار،حول و حوش بازار نوشت‌افزارفروشي‌ها، يك حسينيه‌اي هست به نام حلبيسازها. آن‌زمان به شغل ما حلبي‌ساز و شيرواني‌ساز مي‌گفتند. بعدتر كه شيرواني‌سازي از مد افتاد، رفتيم سراغ ساخت كانال كولر و نصب كانال‌هاي تهويه مطبوع، لوله بخاري مدتي كه گذشت و محصولات جديدي مثل مرغداري‌ها هم به آن اضافه شد.
اتحاديه شما چند عضو دارد؟
آن موقع كه اوايل تاسيس صنف بود تا قبل از انقلاب خيلي بيشتر بوديم. حدود 1300 تا 1400 عضو داشتيم اما تعداد اعضايمان در طول زمان كم شدند تا الان كه حدود 600 و خرده‌اي عضو با پروانه كسب داريم. البته متاسفانه افراد دوره‌گردي كه كار ما را بدون پروانه مي‌كنند هم هستند ولي زيرنظر ما نيستند و غير از خراب كردن بازار، صنف ما را هم با مشكل مواجه كرده‌اند.
محل اتحاديه كجاست؟ همان حسينيه حلبيسازها در بازار؟
شرايط خيلي فرق كرده است. الان حسينيه حلبيسازها فقط به اسم ماست، چند نفر از بچه‌هاي خودمان هم چند روز در سال، در روزهاي محرم آنجا هستند اما اين‌كه مختص حلبيسازها باشد، ديگر چنين چيزي نيست. اين روزها چند نفر از بازاريان محترم آنجا را مي‌گردانند كه مراسم ماه محرم را برگزار مي‌كنند و خيريه دارند.
قبلا يعني از سال 1368 اتحاديه و تعاوني آهنسازان ساختماني، همگي يك جايي در خيابان شهيد رجايي بود اما الان فقط تعاوني آنجاست و اتحاديه را براي راحتي رفت و آمد مردم به خيابان صفي عليشاه منتقل كرديم. البته در آينده دوباره مي‌خواهيم برگرديم به همان محل قبلي‌مان.
اعضاي اتحاديه‌تان چه شغل‌هايي دارند؟
بيشتر اعضا كولرساز هستند، حلبي‌ساز يا لوازم حلبي‌سازي. چند تايشان توي كار دريچه كولر،لوازم مرغذاري، ساخت توري هستند. خدمات سرويس كولر، بخاري و آبگرمكن هم جزو صنف ماست و در كل 200 عضو خدماتي داريم.
اعضاي صنف در راسته خاصي از بازار يا منطقه‌اي از شهر خدمات‌رساني مي‌كنند؟
قبل از انقلاب بورس كار حلبيسازها خيابان سيروس يا شهيد مصطفي خميني، بازارچه سعادت و مولوي بود اماالان خيلي‌ها تغيير شغل داده‌اند و آن جاي قبلي بورس فرش ماشيني شده است. اما هنوز هم تعدادي از اعضاي ما انجا مشغول به كار هستند.
چرا تغيير شغل داده‌اند؟
كارمان خيلي سخت است . نسل جديد، چه بچه‌هاي خود صاحب‌مغازه‌ها باشند، چه خريدار جديد، سراغ اين‌جور كارها را نمي‌گيرند. الان در تهران مگر چند تا آهنگر مي‌شود ديد؟ تمام خيابان عباس‌آباد اصلا چيزي به نام اهنگري نمي‌بينيد. صنف ما هم مثل آنهاست. منتهي آهنگري‌ها نقل مكان كرده‌اند و ما چند نفري مانده‌ايم.
صنف آهنسازان جزو اصناف قرمز رتبه‌بندي شده، يعني آلايندگي بالايي دارند و اين‌طور كه مسئولان مي‌گويند، صاحبان آن مشاغل بايد به زودي در شهرك‌هاي صنعتي جديدي خارج از محدوده شهر مستقر شوند. اين موضوع به شما هم ابلاغ شده؟
نزديك به ده سالي هست كه دراين باره صحبت مي‌كنند. هر بار جلسه‌اي تشكيل شده، بعد هم فراموش مي‌شود. چون جا و مكاني كه بشود داخلش سوله يا جايگاهي ساخته شود، وجود ندارد. شهرك‌هاي صنفي صنعتي در جاده ساوه و گرمسار هست، اما بيشتر كارهاي چوبي و درودگري انجام مي‌دهند، يك تعداد كمي هم آهنگري مي‌كنند.همكاران ما به ندرت آنجا هستند.
يعني با اين‌كه امكان حضورشان در شهرك‌هاي صنعتي هست، ترجيح مي‌دهند داخل شهر بمانند، چرا؟
نمي‌روند براي اين‌كه مشتري‌ها را از دست مي‌دهند. چند تايشان رفتند در آنجا ساكن شدند و ديدند كه متاسفانه مشتري‌هايشان را از دست داده‌اند. براي همين ديگر كسي نرفت. يك زماني چيزي ساخته شد و عده‌اي هم رفتند اما الان اين چيزها در حد حرف است. مي‌گويند شما برويد زمين را پيدا كنيد. وقتي پيدا مي‌كنيم، همه‌چيز را به نرخ روز حساب مي‌كنند. اين كه صرف نمي‌كند. براي همين است كه اعضاي ما مي‌روند توي خود شهر مغازه مي‌زنند. چه اصراري هست بروند خارج شهر.
مشكل عمده صنف آهنسازان ساختماني چيست؟
مشكل كه زياد است. يكي وجود دوره‌گرداني است كه سعي مي‌كنند با ما رقابت كنند و بازار را از دستمان مي‌گيرند. منظورم آدم‌هايي است كه هيچ تخصصي ندارند و مي‌روند سر ساختمان‌هاي نيمه‌كاره، قرارداد مي‌بندند و كار را مي‌دزدند. نه ضمانتي مي‌دهند،نه چيزي. بعد هم دست صاحب‌خانه را لنگ مي‌گذارند، هم صنف ما را بدنام مي‌كنند.
كارفرماها كه مي‌بينند آنها ضمانت‌نامه و پروانه ندارند چرا كارشان را دست آنها مي‌سپارند؟
اين آدم‌ها يك‌باره داخل ساختمان مي‌شوند و با قيمت پايين يا هر ترفند ديگري كار را مي‌گيرند. صاحب كار هم اجباري ندارد كه از آدم‌هاي پروانه‌دار استخدام كند، درنتيجه مي‌رود سراغ همين افراد متفرقه. بماند كه اين آدم‌ها ممكن است، كننده كار هم نباشند و سرهم‌بندي بكنند. بعد هم دست خريدار به جايي بند نيست. چه بسا خيلي از كارها را هم با تقلب انجام دهند مشكل اينجاست كه كارفرما مجبور نيست حتما به كسي كار بدهد كه پروانه كسب دارد. اگر چنين موردي در زمان پايان كار دادن لحاظ شود، دست اين دوره‌گردها هم از صنف ما كوتاه مي‌شود. البته اين فقط مشكل ما نيست. بچه‌هاي صنف برقكار هم با اين آدم‌هاي متفرقه روبه‌رو هستند، كساني كه يك فازمتر مي‌گذارند توي جيبشان و قرارداد برقكاري ساختمان مي‌بندند.
گفتيد مشكلات بيشتري هم داريد.
مشكل ما يكي دو تا نيست. بيمه هم يكي از مشكلات ماست. كارگراني كه در صنف ما كار مي‌كنند، معمولا در مغازه نيستند و در جاي ديگري، پاي ساختمان مشغول كار هستند. بارها پيش آمده كه مامور بيمه مي‌آيد و چون مي‌بيند كارگر در مغازه نيست،تخلف ثبت مي‌كند. هرچه مي‌گويي اين بابا كولرساز است، باورشان نمي‌شود. اسم كارگر را خط مي‌زنند و كلي گرفتاري پيش مي‌ايد. از طرف ديگر، بعضي‌ها هم هستند كه پروانه كسب‌شان باطل شده، تمديدش نمي‌كنند ولي پول كار هم مي‌كنند. با اين‌كه ماليات نمي‌دهند ولي خوبي به جيب مي‌زنند. ماشين‌هاي آن‌چناني هم دارند. وقتي مي‌گوييم برو پروانه‌ات را تمديد كن، مسخره مي‌كند و مي‌گويد، مگر دنبال دردسر مي‌گردم؟ اين رفتارشان به ضرر ما تمام مي‌شود.
در سال جديد افزايش قيمت هم خواهيد داشت؟
نه. سعي مي‌كنيم قيمت متعادل باشد و افزايش قيمت چنداني نداشته باشيم. البته در اين مورد هم مشكلاتي داريم ولي مشكل خودمان را با مشكل درست كردن براي ديگران حل نمي‌كنيم. يكي از مشكلات جدي ما اين است كه مي‌گويند 17 درصد بايد به حقوق اضافه شود. اين 17 درصد اسمش اين است. كارگر دو روز ديگر بن، حق اولاد و حق مسكن مي‌خواهد. سنوات مي‌خواهد. عيدي طلب مي‌كند. خب، وقتي كارگر من اين‌همه هزينه‌اش بالا مي‌رود، من توليدكننده هم بايد پولش را از جايي در بياورم. بعضي‌ها قيمت‌شان را بالا مي‌برند و همين،تورم را بالاتر مي‌برد. حالا اين حرف ماست. شايد دولت براي موارد خاصي را در نظر گرفته كه هنوز عقلمان به‌اش نمي‌رسد. بهرحال ما خريدار خبرهاي خوب هستيم.
درآمد صنف آهنسازان چطور است؟
هركسي درآمدش با ديگران فرق دارد. بستگي دارد به كاري كه مي‌گيرند. كارگاهي داريم كه 50-60 كارگر دارد و بعضي‌ها هم فقط چند نفر هستند. اكثر اعضاي صنف ما 5 كارگر دارند. همين كه گفتيد درآمد، ياد ماليات افتادم. مي‌دانيد مشكل ما كجاست؟ فرض كنيد سال پيش كارم خوب بوده و امسال وضعم كساد باشد. مامور ماليات كه مي‌آيد، همان‌قدري برايم ماليات مي‌نويسد كه سال پيش نوشته است. يادم هست قبل از انقلاب مي‌رفتم و همين حرفها را به مامور ماليات مي‌زدم، نصف بچه‌ها معاف بودند. الان از بين تمام اعضاي اتحاديه مان، حتي يك مغازه زيرپله‌اي هم معاف نشده و همه مشمول ماليات شده‌اند.
ولي درآمدهايي كه از يك سقف مشخص كمتر باشد، مشمول ماليات نمي‌شود.
ما هم همين حرف را مي‌زنيم. مي‌گوييم كسي كه درآمدش زير يك ميليون و 500 هزار تومان باشد، از ماليات معاف است ولي گوش نمي‌كنند. مي‌گويند بنابر اختيارات قانوني‌شان اين‌طوري تشخيص داده‌اند. تقصيري هم ندارند. خدا وكيلي هيچ‌وقت از ما تقاضاي نادرست نكرده‌اند. طرف دولت را مي‌گيرند و نمي‌خواهند از جيب دولت چيزي كم شود. فكر مي‌كنند كار درست همين است. مشكل اينجاست كه به حرف ما گوش نمي‌كنند. باورمان ندارند.
آخرین اخبار