رضا اکبري
مدير کل دفتر نگهداري راه‌هاي سازمان راهداري
نگهداري راه گرچه واژه و مفهوم بسيار ساده‌اي به نظر مي‌رسد، ليکن ژرفاي عظيمي‌دارد و سرشار از تخصص‌ها و فنون مختلف رشته‌هاي علوم طبيعي، انساني و مهندسي است و بسياري از پروژههاي نگهداري راه (به معناي عام) داراي ماهيت تحقيقاتي و پژوهشي نهفته هستند.به کارگيري شيوه‌هاي نوين مديريتي در مديريت زمان، هزينه و منابع (منابع انساني، مالي و تجهيزاتي) با ترکيبي ازتخصص‌هاي مربوط به علوم (علم مواد و مصالح و پديده‌هاي فيزيکي مثل نور و صوت و امواج و شناخت رفتار فيزيکي و مکانيکي و ... در آنها و ساير علومي‌همچون اقتصاد و علوم مالي) و استفاده از دانش و فن مهندسي (طراحي، ساخت و ...)، لازمه تحقق موفقيت آميز فرآيندهاي راهداري نوين است.
دو مثال ساده را با هم مرور کنيم. در کنار راه بايستيد و اين سؤال را مطرح کنيد که ظرفيت باربري اين آسفالت چقدر است؟ يا به يک تَرَک در گوشه‌اي از يک پل نگاه کنيد و بپرسيد اين تَرَک چقدر جدي است و علت و منشاء وقوع آن چيست؟ اکنون چه بايد کرد؟ پاسخ به همين چند سوال ساده، ده‌ها سال تحقيق تعداد کثيري از محققان جهان را به همراه داشته است و اين تلاش‌ها منجر به ساخت و به کارگيري ابزارهاي نويني در اين زمينه شده است.صدها نوع از انواع دستگاه‌‌هاي تست مخرب و غير مخرب راه‌ها و سازه‌ها و ابزارهاي مختلف مکانيکي و الکترونيکي و صوتي فقط براي يافتن پاسخ به همين سؤالات توسعه يافته اند. صدها نوع چسب و مواد اپوکسي و پليمري و سيماني، با کنار هم قرار گرفتن علوم و تخصص‌هاي مختلف، براي ترميم انواع مختلف همين تَرَک‌ها ساخته شده اند.حال اگر با سازه يا پروژه‌اي مواجه باشيم که قرار است تَرَک يا شکاف ايجاد شده در آن سازه به صورت متعارف تعمير يا ظرفيت باربري راه براي اجراي يک پروژه تعيين شود، مستندسازي و گزارش دهي مراحل بررسي‌هاي ميداني و مطالعات اوليه و تکميلي و نحوه اجرا و ارزيابي عملکرد آن، يک کار تحقيقاتي و کاربردي بسيار ارزشمند به شمار مي‌رود. نگاه حوزه نگهداري راه در سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي، تلفيق دو نگاهِ ۱. اجراي پروژه‌ها با کمترين هزينه و زمان و بالاترين کيفيت (نگاه متعارف منطقي اجراي پروژههاي عمراني) و ۲. بهبود مستمر عملکرد نسبت به گذشته در اجراي پروژه‌ها و انتشار يافته‌ها به ساير دست اندرکاران در سطح ملي و حتي بين المللي بوده است که مورد دوم فقط در تلفيق نگاه آکادميک و نگاه اجرايي از دو زاويه به پروژه‌ها حاصل مي‌شود.با توجه به اينکه اغلب پروژههاي نگهداري راه از لحاظ عنوان و ماهيت تکراري هستند، عدم تلفيق دو نگاه مذکور، به منزله توقف يا پس رفت در کار در عصر رو به پيشرفت کنوني محسوب مي‌شود.در سنوات اخير و با همين نگاه، مقالات و گزارش‌هاي علمي‌ـ پژوهشي ـ کاربردي مستند و معتبري برگرفته از اجراي پروژههاي ساده و تکراري نگهداري راه تهيه و پس از سير مراحل داوري، در مجلات معتبر در سطح بين المللي منتشر شده است.
مدير کل دفتر نگهداري راه‌هاي سازمان راهداري
نگهداري راه گرچه واژه و مفهوم بسيار ساده‌اي به نظر مي‌رسد، ليکن ژرفاي عظيمي‌دارد و سرشار از تخصص‌ها و فنون مختلف رشته‌هاي علوم طبيعي، انساني و مهندسي است و بسياري از پروژههاي نگهداري راه (به معناي عام) داراي ماهيت تحقيقاتي و پژوهشي نهفته هستند.به کارگيري شيوه‌هاي نوين مديريتي در مديريت زمان، هزينه و منابع (منابع انساني، مالي و تجهيزاتي) با ترکيبي ازتخصص‌هاي مربوط به علوم (علم مواد و مصالح و پديده‌هاي فيزيکي مثل نور و صوت و امواج و شناخت رفتار فيزيکي و مکانيکي و ... در آنها و ساير علومي‌همچون اقتصاد و علوم مالي) و استفاده از دانش و فن مهندسي (طراحي، ساخت و ...)، لازمه تحقق موفقيت آميز فرآيندهاي راهداري نوين است.
دو مثال ساده را با هم مرور کنيم. در کنار راه بايستيد و اين سؤال را مطرح کنيد که ظرفيت باربري اين آسفالت چقدر است؟ يا به يک تَرَک در گوشه‌اي از يک پل نگاه کنيد و بپرسيد اين تَرَک چقدر جدي است و علت و منشاء وقوع آن چيست؟ اکنون چه بايد کرد؟ پاسخ به همين چند سوال ساده، ده‌ها سال تحقيق تعداد کثيري از محققان جهان را به همراه داشته است و اين تلاش‌ها منجر به ساخت و به کارگيري ابزارهاي نويني در اين زمينه شده است.صدها نوع از انواع دستگاه‌‌هاي تست مخرب و غير مخرب راه‌ها و سازه‌ها و ابزارهاي مختلف مکانيکي و الکترونيکي و صوتي فقط براي يافتن پاسخ به همين سؤالات توسعه يافته اند. صدها نوع چسب و مواد اپوکسي و پليمري و سيماني، با کنار هم قرار گرفتن علوم و تخصص‌هاي مختلف، براي ترميم انواع مختلف همين تَرَک‌ها ساخته شده اند.حال اگر با سازه يا پروژه‌اي مواجه باشيم که قرار است تَرَک يا شکاف ايجاد شده در آن سازه به صورت متعارف تعمير يا ظرفيت باربري راه براي اجراي يک پروژه تعيين شود، مستندسازي و گزارش دهي مراحل بررسي‌هاي ميداني و مطالعات اوليه و تکميلي و نحوه اجرا و ارزيابي عملکرد آن، يک کار تحقيقاتي و کاربردي بسيار ارزشمند به شمار مي‌رود. نگاه حوزه نگهداري راه در سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي، تلفيق دو نگاهِ ۱. اجراي پروژه‌ها با کمترين هزينه و زمان و بالاترين کيفيت (نگاه متعارف منطقي اجراي پروژههاي عمراني) و ۲. بهبود مستمر عملکرد نسبت به گذشته در اجراي پروژه‌ها و انتشار يافته‌ها به ساير دست اندرکاران در سطح ملي و حتي بين المللي بوده است که مورد دوم فقط در تلفيق نگاه آکادميک و نگاه اجرايي از دو زاويه به پروژه‌ها حاصل مي‌شود.با توجه به اينکه اغلب پروژههاي نگهداري راه از لحاظ عنوان و ماهيت تکراري هستند، عدم تلفيق دو نگاه مذکور، به منزله توقف يا پس رفت در کار در عصر رو به پيشرفت کنوني محسوب مي‌شود.در سنوات اخير و با همين نگاه، مقالات و گزارش‌هاي علمي‌ـ پژوهشي ـ کاربردي مستند و معتبري برگرفته از اجراي پروژههاي ساده و تکراري نگهداري راه تهيه و پس از سير مراحل داوري، در مجلات معتبر در سطح بين المللي منتشر شده است.
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین