در شرایطی که میزان رشد پول در اقتصاد ایران به صفر رسیده است، به طور طبیعی سیالیت پول کم شده و تمایل به سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف کاهش می‌یابد و بازار سرمایه هم از این جریان مستثنی نخواهد بود
سرویس اقتصاد جوان آنلاین: جدال پیرامون نوسان‌های قابل ملاحظه بازار سرمایه طی یک‌سال اخیر به حوزه سیاسی کشیده شده، در حالی که رئیس دفتر رئیس‌جمهور نمایندگان را از مداخله در مدیریت بازار سرمایه منع کرده است، برخی از نمایندگان مجلس از نقش واعظی در نوسان‌های بازار سرمایه خبر می‌دهند. در این بین کارشناسان اقتصادی می‌گویند، بازار سرمایه قربانی کنترل نقدینگی سرگردان و نرخ ارز شده است، زیرا حجم پول در یک‌سال منتهی به شهریور ۹۹ با رشد ۸۰ درصدی به بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسید و از آنجا که دولت تلاش داشت نقدینگی سر از بازار ارز درنیاورد، این نقدینگی به بازار سهام هدایت شد. از همین رو در بازه زمانی مورد بحث شاهد رشد حداقل ۴۰۰ درصدی ارزش بورس و فرابورس بودیم، اما طی پنج ماه اخیر بازار در اصلاح شدید قرار گرفت.
اگرچه نقدینگی در یک‌سال منتهی به شهریور ۹۹ تنها با ۳۶ درصد رشد به ۲ هزار و ۹۰۰ هزار میلیارد تومان رسید، اما حجم پول به عنوان یکی از اجزای مهم و تورم‌آفرین نقدینگی در این مدت با بیش از ۸۰ درصد رشد به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. نکته جالب توجه اینجاست که شاخص کل بورس تهران در بازه زمانی شهریور ۹۸ تا مرداد سال‌جاری از محدوده ۳۰۰ هزار واحد به ۲ میلیون واحد رسید و ارزش بازار بورس تهران نیز در همین بازه زمانی با ۴۴۳ درصد رشد از مرز هزار و ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به مرز ۶ هزار هزار میلیارد تومان رسید. جالب‌تر آنکه ارزش سهام در بازار فرابورس نیز در بازه زمانی مذکور با ۴۲۲ درصد رشد به بیش هزار و ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. با وجودی که حجم پول در دوره مدیریت عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی رشد قابل ملاحظه‌ای داشت، اما در یک‌سال منتهی به شهریور سال‌جاری خیلی تلاش شد تا پولی که در این بازه ۸۰ درصد جهش به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود، سر از بازارهای ارز، طلا و سکه در نیاورد. از همین رو در سایه رکود و سرکوب نرخ در بازارهای موازی بازارسهام، این نقدینگی سر از بازار سرمایه درآورد و به همین دلیل حداقل میانگین رشد بازار بورس و فرابورس در مدت یادشده بیش از ۴۰۰ درصد است. حال آنکه میلیون‌ها سهامدار از مرداد سال‌جاری تاکنون در جریان اصلاح بازار سرمایه بخش قابل ملاحظه‌ای از دارایی خود را از دست داده‌اند، انتقاد‌ها نسبت به نحوه مدیریت حوزه پولی و مالی ایران بالا گرفته است. البته رئیس پیشین سازمان بورس اوراق بهادار تلاش داشت در اوایل سال جاری پیش از آنکه بازار سرمایه رشد‌های شارپی بدون قاعده بزند، از طریق ابزارهایی، چون دامنه نوسان، حجم مبنا و الزام سهامداران تازه وارد به اخذ گواهی‌های آموزشی در مورد بازار سرمایه مانع از جهش‌های شدید بازار سرمایه صرفاً به دلیل پمپاژ نقدینگی به بازار شود، اما متأسفانه رئیس کل بانک مرکزی سریعاً با محدودیت دامنه نوسان نرخ سهام مخالفت کرد. برخی از تحلیلگران دلیل مخالفت رئیس کل بانک مرکزی با محدود‌سازی دامنه نوسان سهام را نگرانی از ورود پول به بازار ارز عنوان می‌کنند، اما همین پول در بازار سرمایه چنان گرد و خاکی به راه انداخت که نرخ بسیاری از سهم‌ها را صد‌ها درصد بالا‌تر از ارزش ذاتی بالا برد و حالا اصلاح پنج ماه اخیر بازار سرمایه برای برخی از سهامدارانی که به دعوت و توصیه دولت وارد بازار شده بودند، به یک دردسر تبدیل شده است. نکته دیگر آنکه با تغییر سیاست‌های پولی و مالی دولت و تشدید عرضه سهام در بازار سرمایه، نقدینگی از بازار خارج شد و با ورود به بازار ارز نرخ ارز را قبل انتخابات امریکا به ۳۳ هزار تومان در بازار رساند، در همین راستا بلافاصله بعد از آنکه نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا مشخص شد، تعدیل نرخ دلار تا محدوده ۲۵ هزار تومان کلید خورد که براساس اظهارات رئیس‌جمهور مبنی بر دلار ۱۵ هزار تومانی در ۲۴ دی سال جاری (یک هفته به مراسم تحلیف در امریکا)، نرخ دلار تا ۲۱ هزار تومان نیز نزول کرد. کارشناسان اقتصادی معتقدند سیاست‌های اقتصادی دولت با نزدیک‌شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری رنگ‌و‌بوی سیاست به خود گرفته و امروز همه می‌دانند که بازار سرمایه بهای بی‌انضباطی‌های اقتصادی دولت و سیاست‌های پولی و مالی نامناسب را پرداخت کرده است و حالا دولت باید در قبال افت بیش از ۲ هزار میلیارد تومانی ارزش بازار بورس و فرابورس در پنج ماه اخیر پاسخگو باشد.
انتقاد عضو هیئت رئیسه مجلس از مواضع واعظی درباره بورس
در همین رابطه ناصر موسوی لارگانی، عضو هیئت رئیسه مجلس با انتقاد شدید از اظهارات اخیر رئیس دفتر رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه مجلس در بازار سرمایه مداخله نکند، گفت: «ایشان خودشان از متهمان مداخله در بورس است، اما با فرار رو به جلو از مجلس می‌خواهد در کار بورس دخالت نکند! وی شبیه روحانی با تحریف نظارت به دخالت، لابد درصدد است تتمه سرمایه بورسی مردم را به نفع نورچشمی‌ها مصادره کند و کسی هم حرفی نزند. خیر جناب واعظی، مجلس کوتاه نمی‌آید!»
رشد پول در اقتصاد به میزان صفر درصد رسیده است
در شرایطی در جریان رشد ۸۰ درصدی پول در یک‌سال منتهی به شهریور ۹۹ شاهد رشد حداقل ۴۰۰ درصدی ارزش بورس و فرابورس بودیم که یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با مهر گفت: «در شرایطی که میزان رشد پول در اقتصاد ایران به صفر رسیده است، به طور طبیعی سیالیت پول کم شده و تمایل به سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف کاهش می‌یابد و بازار سرمایه هم از این جریان مستثنی نخواهد بود. کامران ندری، یکی از علل اصلی افت شدید قیمت سهام در بازار سرمایه را قیمتگذاری اشتباه در انتهای سال ۹۸ و ابتدای سال ۹۹ دانست و افزود: «در همان زمان از سوی اقتصاددانان هشدار داده شد که اگر روند رشد قیمت‌ها در بازار سهام منطقی نشود، احتمال ریزش قیمت بالاست.»
مطالب مرتبط
آخرین اخبار