نتایج یک پژوهش جدید نشان میدهد، یک آزمایش چشم ساده که سیاهرگها و شریانهای شبکیه را اندازهگیری میکند، میتواند مرگ ناشی از بیماریهای قلبی عروقی را پیشبینی کند.
این آزمایش دادههای هوش مصنوعی (AI) را با اسکن شبکیه (غشایی در پشت چشم که حاوی سلولهای حساس به نور است)، ترکیب میکند. این روش میتواند به توسعه یک برنامه غربالگری منجر شود که به پزشکان اجازه میدهد تا داروها و تغییرات سبک زندگی را چندین دهه قبل از ظهور علائم بیماری قلبی تحلیل و بر اساس آن اطلاعات دارو تجویز کنند.
"آلیچا رجینا رودنیکا" (Alicja Regina Rudnicka) نویسنده اصلی این پژوهش از دانشگاه سنت جورج لندن گفت: این آزمایش ارزان، در دسترس و غیرتهاجمی است. افرادی که در معرض خطر سکته مغزی، حمله قلبی و سایر شرایط گردش خون قرار دارند، میتوانند در طی مراجعههای معمول با اپتومتریست خود، تحت روش RV (واسکولومتری شبکیه با قابلیت هوش مصنوعی) قرار گیرند.
پژوهشگران گفتند: پیشبینی خطر واسکولومتری مبتنی بر هوش مصنوعی کاملا خودکار، کمهزینه و غیرتهاجمی است و به دلیل در دسترس بودن و بهدلیل اینکه نمونهگیری خون یا اندازهگیری فشار خون انجام نمیشود، پتانسیل دستیابی آن به نسبت بیشتری از جمعیت در جامعه بهتر است.
پژوهشگران در این مطالعه الگوریتمی به نام کوارتز (QUARTZ) را بر اساس تصاویر شبکیه چشم دهها هزار فرد بالغ بین ۴۰ تا ۶۹ سال توسعه دادند. پژوهشگران در این مطالعه روی عرض، مساحت و انحنای (یا پیچ خوردگی) عروق خونی کوچک به نام شریانها و ونولها تمرکز داشت. سپس عملکرد کوارتز را با Framingham Risk Scores (که به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد) هم به صورت جداگانه و هم به طور مشترک مقایسه کرد.
آنها سلامت همه شرکتکنندگان را بهطور متوسط بین هفت تا نه سال پیگیری کردند، در این مدت به ترتیب ۳۲۷ و ۲۰۱ مرگ ناشی از بیماریهای گردش خون در بین ۶۴۱۴۴ شرکتکننده در بانک زیستی بریتانیا و ۵۸۶۲ شرکتکننده EPIC-Norfolk (تحقیقات آینده نگر اروپا در مورد سرطان) وجود داشت. در مردان، عرض سرخرگچه و سیاهرگچه، پیچخوردگی و تنوع عرض بهعنوان عوامل پیشبینیکنندههای مهم مرگ ناشی از بیماری گردش خون ظاهر شدند. در زنان، ناحیه سرخرگچه و سیاهرگچه و عرض و پیچ خوردگی و پهنای رگ به پیش بینی خطر مرگ کمک کردند.
تأثیر پیشبینی عروق شبکیه بر مرگ بر اثر بیماریهای گردش خون با سیگار کشیدن، داروهای فشار خون بالا و سابقه حمله قلبی نیز ارتباط داشت. محققان افزودند: رگهای شبکیه یک نشانگر میکروواسکولار (microvascular) است، بنابراین پیشبینی بهتری برای مرگ و میر ناشی از گردش خون و سکته قلبی ارائه میکند. در جمعیت عمومی میتوان از آن بهعنوان شکل غیر تماسی بررسی سلامت عروقی سیستمیک برای تریاژ افرادی که در معرض خطر متوسط تا بالای مرگ و میر بر اثر گردش خون هستند و برای ارزیابی خطر بالینی بیشتر و مداخله مناسب استفاده کرد.
5858